YUMI: O ROBOT QUE O MESMO FAI UN CAFE QUE DIRIXE UNHA ORQUESTRA

Unha frase atribuída a un dos grandes directores de orquestra do século  XX,  Herbet  von  Karajan, aseguraba que “a arte de dirixir consiste en saber cando hai que abandonar a batuta para non molestar á orquestra”. Sexa ou non certo que a frase fose pronunciada algunha vez polo  austriaco, o aforismo é brillante porque pon de manifesto un pensamento que compartiron moitos afeccionados á música. Anthony  Burguess (compositor e novelista, autor da famosa A laranxa mecánica que  Stanley  Kubrick adaptou ao cinema) expresouno nun artigo cargado de ironía: “Subirse a un podio e darlle vida a unha orquestra non require ningunha pericia especial. É máis difícil ser  cobrador de autobús ou revisor de tren. Á fin e ao cabo non é absolutamente necesario que haxa un señor movendo un  palito no podio (…) Os admiradores dos directores de orquestra cren que eles poderían facer o seu traballo moderadamente ben, e ata certo punto así é”.

Talvez  Burguess esaxerase, porque non está claro que calquera poida dirixir a unhas decenas de músicos profesionais para que interpreten, poñamos por exemplo, a  Verdi. Pero quen si pode facelo é YuMi, un brazo  robótico que debutou hai un ano dirixindo a orquestra filarmónica de Lucca nunha velada na que precisamente se interpretou, entre outras pezas, a famosa A Donna  è  Mobile, da ópera  Rigoletto. O tenor Andrea  Bocelli estivo entre quen foi dirixidos polo robot, que substituíu a quen fora o seu instrutor, o mestre Andrea  Colombini, o director habitual da orquestra: “a idea de  YuMi foi do profesor Franco Mosca, que é o presidente do festival da robótica. Franco coñéceme moi ben porque vén aos nosos concertos e ás nosas actuacións. E lanzoume esta proposta sabendo que me gustan moito os retos. Ao principio non tiña dúbidas, pero si un pouco de incerteza”. As dúbidas de  Colombini disipáronse cando viu a YuMi no centro de ABB de Milán, xa que descubriu unha máquina creada para aprender xestos e tarefas rapidamente, sen necesidade de que o usuario coñeza unha linguaxe de programación.

Andrea  Cassoni, director xeral de robótica de ABB, destaca tanto a rapidez na aprendizaxe do robot (necesitou só dúas sesións con  Colombini) como a súa precisión: é capaz de  enhebrar unha agulla, dúas calidades que xa quixesen posuír a maioría de aspirantes a dirixir unha orquestra.  Colombini asegura que  YuMi conquistoulle nada máis coñecerlle debido a que lle fixo unha das cousas que máis lle gustan no mundo… “un café”. Para quen xa albiscan un futuro  tenebroso no que as máquinas se apropian mesmo dos traballos aparentemente máis creativos,  Cassoni tranquilízalles: “podemos deixar que YuMi faga as actividades máis repetitivas as máis continuadas e as que requiren máis capacidade  congnitiva. As dos humanos, que as realicen os humanos”.

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.com