O SEXTO PLANETA ANANO DO SISTEMA SOLAR: HIGÍA

Imaxe de Higía tomada polo Telescopio Moi Grande, en Chile / ESO

Un estudo publicado esta semana mantén que o sistema solar ten un novo planeta anano que é, de feito, o máis anano de todos. O corpo en cuestión é Higía, o cuarto maior do cinto de asteroides despois de Ceres, Vesta e Pallas.

Ata o de agora sabíase que Higía cumpría dous das tres condiciones para ser un planeta anano: orbita en torno ao Sol e non despexou da súa órbita outros corpos. Esta condición foi a que elegou a Plutón a esta categoría. Agora, un equipo internacional de astrónomos usou o Telescopio Moi Grande (VLT), situado no deserto de Atacama en Chile, para pescudar se cumpre a terceira condición, que teña gravidade propia e por tanto teña forma redonda.

"Grazas á capacidade única do instrumento SPHERE instalado no VLT, puidemos resolver a forma de Higía, que resulta ser case esférica", afirma o investigador principal do Laboratorio de Astrofísica de Marsella, en Francia. "Grazas a estas imaxes, Higía pode ser reclasificada como un planeta anano, por agora o máis pequeno do Sistema Solar".

Ata o momento existen cinco planetas ananos confirmados: Plutón, Ceres, Eris, Makemake e Haumea. As observacións co telescopio chileno, publicadas en Nature Astronomy, mostran que o diámetro de Higía é de 430 quilómetros. Ceres, considerado o máis pequeno ata o de agora, ten 950 quilómetros.

As novas observacións profundan o misterio sobre a orixe de Higía, que toma o seu nome da deusa grega da saúde e a hixiene. Este corpo é o maior dunha familia de 7.000 asteroides. Pénsase que a súa orixe está na descomposición dun corpo duns 100 quilómetros de diámetro hai miles de millóns de anos. Os astrónomos realizaron simulacións numéricas para entender as dimensións dos corpos que chocaron. Os resultados apuntan a que a forma esférica de Higía é resultado dunha colisión frontal cun proxectil dun diámetro de entre 75 e 125 quilómetros. Ese impacto ocorrería hai uns 2.000 millóns de anos e esnaquizou por completo o corpo principal. Unha vez as pezas sobrantes volveron unirse, déronlle a Higía a súa forma esférica. Foi a última gran colisión no cinto de asteroides dos últimos 4.000 millóns de anos, explica o coautor do traballo. Pero todo isto non encaixa coas observacións realizadas co telescopio VLT. Os astrónomos cubriron o 95% da xeografía do planeta anano sen achar ningún cráter compatible cunha colisión das dimensións estimadas.