O TELESCOPIO DE MARAM KAIRE

 

Cando aínda non sabía ler nin escribir, en lugar de saír a xogar ao fútbol cos seus amigos, o pequeno Malick Ndiaye prefería pasar as horas ollando un vello libro que había na súa casa chamado Todo o Universo, fascinado por aquelas misteriosas imaxes de estrelas e planetas. Logo, pola noite, saía ao patio a mirar eses puntos brillantes ao lonxe. E facíase preguntas. Con só oito anos aprendeu a identificar Sirio, Betelgeuse ou Aldebarán, cada unha no seu lugar. Para velas máis de preto, o pasado verán, á idade de 13, xuntou unhas vellas lentes de miope do seu pai, a lente dunha cámara, arame, papel, latas e cana e fabricouse o seu propio telescopio. “Agora podo contemplar ben Xúpiter e até os aneis de Saturno”, di cun sorriso.

Esta historia comeza no medio de longas conversacións no interior dun coche oficial. O pai de Malick Ndiaye era xendarme e chofer persoal de Abdou Diouf, expresidente de Senegal, pero tamén era un home curioso interesado polas cousas do ceo e da terra, a quen lle encantaba ler e ver documentais. Na súa xubilación, Diouf regaloulle varios libros, un deles Todo o Universo, que o agradecido chofer levou á súa casa como un tesouro. Trinta anos máis tarde, esas sobadas páxinas foron a inspiración dun neno que herdou a ansia de saber do seu ancián pai e que aprendeu del a súa paixón pola bricolaxe, o milagre de crear co que haxa a man.

Cóntao Astou Sow, nai de Malick Ndiaye, no salón da súa humilde casa de Mbacké, unha pequena cidade próxima a Touba do interior de Senegal. Fóra a calor aperta. As clases aínda non comezaron e o pequeno senta con serena educación nun das cadeiras de brazos. De súpeto, impulsado por un resorte, salgue correndo da habitación e trae o famoso libro para mostralo aos visitantes. Xunto a el un puñado de follas garabateadas con puntos e raias. Son os seus propios mapas do ceo, os que foi debuxando a medida que aprendeu a descifrar a identidade daqueles puntos brillantes. Constelacións e nebulosas, estrelas e planetas. Todo cabe na cabeza dun neno.

 

 Malick Ndiaye, con 12 anos, posa cun vello libro do seu pai co que aprende astronomía / José Narajo

“Tardei dúas semanas en construír o telescopio”, explica o pequeno ataviado cun polo da NASA, “cando enfoquei ao ceo nocturno e vin os detalles da superficie da Lúa pareceume que podía tocala coa man. Un día estaba na porta de casa e pasou un home que traballaba na obra da estrada. Preguntoume si era algo de topografía e díxenlle que non, que era un telescopio que me fabricou eu mesmo. Entón fíxome fotos e un vídeo e subiunos a Facebook”. A historia de Malick Ndiaye empezou a circular polas redes sociais e os medios locais fixéronse eco. De súpeto aquel neno tímido e caseiro converteuse nunha celebridade.

“Eu estaba tensa”, asegura a súa nai, “empezaron a chamarnos e viñeron xornalistas. Non quería que Malick despistásese con este asunto, el ten que seguir cos seus estudos e todo este balbordo preocupábame”. Pero a historia chegou ao mellor destinatario posible, o profesor Maram Kaire, presidente da Asociación Senegalesa para a Promoción da Astronomía (ASPA). “Chegáronme mensaxes desde todos lados. Cando puiden ver o vídeo lembroume a min mesmo cando era rapaz e pensei en todos os esforzos que facemos para divulgar esta ciencia. Non dubidei en reaccionar porque se o difícil que é contemplar as estrelas sen un instrumento adecuado, ter unha paixón e non poder desenvolvela”, asegura o científico.

Con 12 anos, Maram Kaire xa escudriñaba o ceo cuns prismáticos. Tras estudar Informática e Enxeñaría de Sistemas en Francia, na actualidade colabora coa NASA e desenvolve numerosas actividades para que os mozos senegaleses interésense pola astronomía. Polo seu enorme traballo un asteroide situado entre Marte e Xúpiter acaba de ser bautizado co seu nome, un recoñecemento polo que recibiu felicitacións desde todos os recunchos do mundo. “Falei coa nai de Malick e ofrecinlle un telescopio co desafío de que el tiña que construír o trípode. Tardou unha semana en fabricalo con madeiras e xa o ten en casa”, asegura o científico.

Agora Malick Ndiaye ten dous instrumentos para observar as estrelas, o que construíu coas súas propias mans e un novo do trinque que lle regalou Maram Kaire. A ambos coida con mimo e limpa de po e sucidade cada mañá. Pero aquel feito de latas e as vellas lentes do seu pai terá sempre un lugar especial na súa modesta habitación porque foi o que lle abriu as portas do ceo e permitiulle ver con nitidez os aneis de Saturno. “Astronauta? Non, eu só quero mirar as estrelas. Sabes a que distancia está o centro da galaxia?”, pregunta Malick á espera dunha resposta que non tardará en pescudar en por si.

FONTE: José Naranjo/elpais.com