MAIOR AVANCE 2024 PARA SCIENCE: LENACAPAVIR
Anos 90. Millóns de persoas morrían en todo o mundo por unha nova e entón descoñecida infección bautizada como VIH/sida, que ataca aos glóbulos brancos, debilitando o sistema inmunitario de forma crítica. A epidemia, que se contaxia a través do contacto sexual sen protección, non distingue de clases: Freddy Mercury, Rock Hudson ou Anthony Perkins foron algúns dos personaxes soados que morreron tras contaxiarse. En España, a principios daquela década, era a primeira causa de morte na poboación de entre 25 e 44 anos, rexistrando case 6.000 defuncións anuais.
Agora, tres décadas despois, a ciencia conseguiu transformar a sida dunha case segura sentenza de morte a unha enfermidade crónica. Avances como os antirretrovirais e novos medicamentos preventivos fixérono posible, aínda que aínda a vacina parece estar lonxe de ser unha realidade. Con todo, este ano anunciouse un novo e prometedor fármaco inyectable, lenacapavir, que cunha soa picada cada seis meses protexe da infección no 99% dos casos. O medicamento, que espera comezar a comercializarse con fins preventivos en 2025, gañouse o podio no ranking de avances do ano da revista Science.
"Un amplo ensaio en mulleres adolescentes e mozas en África, reportado en xuño, demostrou que estas inxeccións reduciron as infeccións por VIH a cero, alcanzando unha eficacia asombrosa do 100%", escribe Jon Cohen, xornalista científico da publicación que asina o artigo que acaba de facerse público. "Calquera dúbida sobre este achado desapareceu 3 meses despois, cando un ensaio similar, realizado en catro continentes, reportou unha eficacia do 99,9% en persoas xénero diversas que teñen relacións sexuais con homes", continúa.
O lenacapavir foi elixido polo seu potencial para reducir «de maneira significativa» as taxas globais da infección cando se utilice como profilaxe previa á exposición (PrEP): xa existen outros métodos, como pastillas diarias, que rexistran un alto índice de eficacia a condición de que se tomen todos os días. Algo que en países nos que o acceso ao fármaco é limitado, supón un alto hándicap. Por iso, pasar de 365 pastillas a dúas inxeccións anuais pode supoñer un antes e un despois na loita contra unha enfermidade global que aínda supón un millón de infeccións ao ano.
Pero esta non é a única razón pola que o fármaco foi nomeado avance do 2024: o seu éxito naceu da ciencia básica, esa que estuda cousas, a priori, sen aplicación. En concreto, a investigación que foi a base do lenacapavir versaba sobre a comprensión da estrutura e función da proteína do cápside do VIH. Moitos outros virus teñen as súas propias proteínas de cápside, que forman unha cápsula ao redor do seu material xenético, polo que o triunfo deste medicamento expón a emocionante posibilidade de que inhibidores de cápsides similares poidan combater outras enfermidades virales.
FONTE: Patricia Biosca/abc.es/ciencia
0 comentarios