A PRIMEIRAS IMAXES DO POLO SUR DO SOL

Hai algo que nunca foi visto polo ollo humano: os polos do Sol. O que ocorre na parte máis alta e máis baixa (desde a nosa perspectiva) desa bóla que brilla no ceo foi unha incógnita, polo menos no que ao visual refírese. Ata o de agora. Porque a misión Solar Orbiter, da Axencia Espacial Europea (ESA), acaba de revelar as primeiras fotografías destas rexións inexploradas que poderían ser claves para procesos que ocorren na nosa estrela, pero para os que os científicos aínda non teñen explicación.

Ata o de agora, todas as imaxes tomadas do Sol proveñen da súa rexión ecuatorial. Isto débese a que a Terra, os demais planetas e todas as sondas modernas orbitaron (ou orbitan) ao redor do Sol fano dentro dun rango que describe un disco plano, chamado o plano da eclíptica. Así, a parte máis visible é o ecuador, pero a parte de arriba non é visible. Pasaría algo parecido se virásemos ao redor dun dado: as caras laterais son visibles, pero a superior e a inferior escaparíanse da nosa vista.

As primeiras fotos do polo sur do Sol: Na imaxe superior, colaxe de todas as imaxes tomadas do polo sur solar (arriba, de esquerda a dereita, imaxes da fotosfera -a aparente superficie solar-, o mapa do campo magnético, onde se pode apreciar o ’caos’ no que están presentes tanto o polo magnético norte como o sur; e unha imaxe da coroa solar, a atmosfera da nosa estrela que está máis quente que a propia superficie; debaixo, diferentes imaxes tomadas en diferentes espectros a diferentes temperaturas). Na imaxe de abaixo á esquerda, o mapa do polo sur solar tomada por SPICE, onde o vermello e o azul representan o movemento do material solar: as zonas en azul ou vermello máis escuro indican fluxos de material máis rápidos, probablemente debido a barullo ou penachos. Á dereita, o mapa do campo magnético tomado por PHI onde ven puntos azuis e vermellos dos dous polos magnéticos que se están cambiando en leste mesmo momento / ESA

Con todo, Solar Orbiter, que está a tan só 42 millóns de quilómetros do Sol (máis preto do que se atopa Mercurio), está a inclinar a súa traxectoria fóra deste plano, mostrando un ángulo completamente novo da nosa estrela. En concreto, as imaxes tomadas o pasado 23 de marzo fixéronse a 17 graos por baixo do ecuador solar, o que permitiu ver directamente o polo sur da nosa estrela.

Para obter estas imaxes revolucionarias, a Solar Orbiter conta con tres instrumentos de vangarda que traballan en conxunto. O Polarimetric and Helioseismic Imager (PHI) capta o Sol en luz visible e realiza un completo mapeo do campo magnético sobre a súa superficie. 

Doutra banda, o Extreme Ultraviolet Imager (EUI) rexistra imaxes en luz ultravioleta, revelando as rexións da coroa solar alcanzadas por temperaturas da orde dun millón de graos. Finalmente, o Spectral Imaging of the Coronal Environment (SPICE) encárgase de analizar a luz emitida por elementos químicos a diferentes temperaturas, proporcionando unha desagregación das capas que conforman a atmosfera solar. 

A misión Solar Orbiter, que se estenderá polo menos ata 2030, continuará elevando a súa órbita para lograr ángulos de observación aínda máis inclinados, co obxectivo de obter imaxes máis nítidas e detalladas de ambos os polos solares nos próximos anos.

FONTE: Patricia Biosca/abc.es e Pablo Javier Piacente/levante-emv.com        Video: elpais.com