vgomez

Consecuencias do cambio climático / Imaxe: Voice Of People Today

Rematamos coa última das catro preguntas para entender que é o cambio climático, cales son as súas consecuencias, que se fai e que podemos facer.

Que podemos facer nós?

Pequenos cambios nos nosos hábitos diarios poden lograr grandes diferenzas a futuro. Moitas veces vemos as implicacións do cambio climático e pensamos que o que nós fagamos ou deixemos de facer non marcará unha diferenza no resultado, pero é importante darnos conta de que a suma das accións que cada un levemos a cabo pode conseguir unha diferenza extraordinaria na capacidade das xeracións futuras para satisfacer as súas necesidades.

Existen miles de accións e variacións nos nosos hábitos diarios que poden marcar unha gran diferenza con respecto ao cambio climático. Algunhas das máis sinxelas de aplicar son:

- Cambios na forma de desprazarnos. Realizar modificacións na forma de desprazarnos é unha das formas máis fáciles e das que ten maiores impactos. A simple decisión de camiñar ou utilizar o transporte público, en lugar do vehículo privado, pode significar unha emisión moito menor de CO₂ á atmosfera. Por exemplo, unha persoa nun coche a gasolina durante un quilómetro emite 191 gramos de CO₂, mentres que se vai en metro supoñen 50,4 gramos.

- A incorporación das tres erres. Se incluímos estas tres acciones ao desfacernos dos residuos que xeramos, podemos provocar un gran cambio. As tres erres son:
Reducir: optar por produtos de máis dun só uso ou con menor número de envases ou embalaxe pode axudar na redución de xeración de residuos.
Reutilizar: moitas das cousas que empregamos poden ter máis dun ciclo de vida, polo que é importante pensar se se lles pode dar un novo uso ás cousas antes de refugalas.
Reciclar: separar o lixo e depositala nos colectores específicos de cada residuo pode facilitar moito a reciclaxe e a reutilización dos mesmos.

- Facer un uso eficiente da enerxía. Optar por luminarias de baixo consumo; evitar que os dispositivos electrónicos estean en "stand-by" se non se empregan; adquirir electrodomésticos de elevada clasificación enerxética; manter a temperatura en casa no inverno por baixo de 21 ºC; e, sempre que sexa posible, utilizar os electrodomésticos en programas que funcionan a temperaturas baixas son accións sinxelas que diminúen o consumo enerxético e, por tanto, as emisións de CO2 asociadas a xerar esa enerxía.

- Evitar o uso de plástico e materiais non reciclables. Decisións sinxelas como non utilizar bolsas de plástico poden ter un impacto importante no medio ambiente, xa que, debido aos seus materiais plásticos de orixe e ao proceso enerxético necesario para a súa fabricación, por cada unidade emítense ao redor de catro gramos de CO2, contribuíndo para o efecto invernadoiro e ao cambio climático.

En conclusión, o cambio climático pode chegar a parecer algo afastado e distante, con todo é algo que nos concierne e afecta a todas as persoas por igual, polo que a acción conxunta é a única forma na que se pode actuar para reducir as emisións de GEI. É noso deber comezar a cambiar vellos comportamentos para non comprometer o futuro das próximas xeracións.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente Urbano

Quentamento global / Imaxe: Breaking Gov

Continuamois coa terceira das catro preguntas para entender que é o cambio climático, cales son as súas consecuencias, que se fai e que podemos facer.

Que fai a comunidade internacional respecto diso?

Nos últimos anos alcanzáronse grandes avances a nivel internacional na loita contra o cambio climático. Tan só o ano pasado logrouse a entrada en vigor dun tratado internacional sen precedentes, o Acordo de París, o cal ten como obxectivo propiciar aos países o establecemento dos seus compromisos para a redución das súas emisións de GEI e a introdución de medidas de adaptación ao mesmo. O Acordo define un antes e un despois en materia de compromisos internacionais, xa que reúne a case 200 nacións fronte ao obxectivo de estabilizar as emisións de gases de efecto invernadoiro.

Continuará...

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente Urbano

Consecuencias do cambio climático / Imaxe: El Blog Verde

Continuamois coa segunda das catro preguntas para entender que é o cambio climático, cales son as súas consecuencias, que se fai e que podemos facer.

Cales son as consecuencias do cambio climático?

A nivel mundial, o cambio climático provoca temperaturas máis cálidas que fan que o nivel do mar aumente e as tormentas sexan de maior severidade. Pero estes cambios teñen efectos nocivos e negativos non só a nivel mundial e nacional, senón tamén local. Algunhas das implicacións que poderían presentarse na nosa contorna son as seguintes:

- Aumento das temperaturas mínimas no inverno e das máximas no verán. Para finais do século XXI, espérase que as temperaturas mínimas extremas increméntense entre 1 e 3 ºC durante os meses de inverno. O número de días xeados diminuirá un 50%. Doutra banda, as temperaturas máximas extremas subirán 3 ºC durante os meses de verán. A consecuencia dos cambios, espéranse ondas de calor máis longas e un lixeiro aumento da súa frecuencia.
- Diminución das choivas entre un 15 e 20% para finais de século. Espérase unha redución das choivas entre un 15 e 20% para finais deste século. Diminuirá a frecuencia de días de choiva moderada e aumentará o número de xornadas de choiva moi intensa.
- Quecemento da temperatura da auga e ascenso do nivel do mar. Para finais do século XXI, a temperatura do mar incrementarase de 1,5 a 2,05 ºC nos primeiros 100 metros de profundidade. O nivel do mar subirá entre 19 e 49 centímetros.

Continuará...

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente Urbano

d

Efecto invernadoiro / Imaxe: climantica.org

O cambio climático é, sen dúbida, unha realidade e o principal reto ambiental ao que se enfronta o planeta na actualidade. Aínda que pode chegar a parecer algo afastado e distante, con todo afecta a todas as persoas por igual. Imos respondeao longo de catro días a catro preguntas para entender que é o cambio climático, cales son as súas consecuencias, que se fai e que podemos facer.

Comezamos coa primeira…

Que é o cambio climático e que o ocasiona?

O cambio climático é, sen dúbida, unha realidade e o principal reto ambiental ao que se enfronta o noso planeta na actualidade. Existe un consenso entre a comunidade científica de que, desde 1850 (revolución industrial), está asociado ás actividades de produción e hábitos de consumo das persoas que xeran a emisión de gases de efecto invernadoiro (GEI). No pasado existiron outros cambios climáticos, como as idades de xeo, pero eran ocasionados por causas naturais.

Aínda que o cambio climático é un proceso natural, comprobouse que no último século as causas do seu rápido desenvolvemento e aumento son sobre todo antropoxénicas, é dicir, xeradas polo ser humano, e o que é máis importante, que a velocidade de cambio é máis rápida que en calquera outro cambio climático histórico coñecido, o que pode provocar consecuencias inesperadas e descoñecidas. A principal forma na que o ser humano propicia o cambio climático é a través do uso de combustibles fósiles (gasóleo, gasolina, gas natural, etc.) e a deforestación dos bosques, xa que ocasionan a liberación de dióxido de carbono (CO₂) á atmosfera, principal gas de efecto invernadoiro. Ao acumularse o CO₂ con outros gases na atmosfera, este atrapa a radiación solar preto da superficie terrestre, o que causa unha absorción maior da calor e, por tanto, o aumento de temperaturas (quecemento global).

Continuara…

FONTE: Revista Consumer/medio ambiente urbano

Para a maioría, a Fórmula I é un espectáculo, moi caro, no que unha vintena de pilotos compiten por premios millonarios. Para os afeccionados, é un deporte apaixonante; para as compañías patrocinadoras, un aparello publicitario a nivel mundial. E, con todo, a faceta máis importante das carreiras automobilísticas para o condutor habitual non é ningunha destas tres, senón a cantidade de avances tecnolóxicos que chegan aos coches despois de ser probados a toda velocidade nos monoplazas de Fernando Alonso, Lewis Hamilton ou Sebastian Vettel. Os exemplos son numerosos e inflúen especialmente na eficiencia e seguridade dos coches. Os novos materiais nos pneumáticos para soportar temperaturas extremas e aumentar o agarre, os freos de disco, os famosos KERS (freos regenerativos), os sistemas de cambio automáticos ou secuenciales (adaptados despois para incluír en vehículos para persoas con mobilidade reducida) ou a tecnoloxía aeronáutica (para conseguir materiais máis resistentes e lixeiros mellores deseños), son algunhas das innovacións que pasaron dos circuítos ás rúas. As achegas non se reducen á Fórmula I, posto que algúns modelos de marcas moi coñecidas como Subaru, BMW ou Volkswagen debutaron en grandes rallies antes de lanzarse ao mercado.

Dentro desta carreira tecnolóxica o seguinte paso que debe xeneralizarse é a utilización dos coches eléctricos na alta competición. O español Albert Bosch, o primeiro piloto en participar no Rally Dakar cun vehículo 100% eléctrico en 2015, cre que ese momento xa está aquí: "O reto tecnolóxico superouse con fartura, de feito a fiabilidade dun motor eléctrico, tanto no uso en carreiras, como no uso civil é moito maior que un coche de combustión". Bosch, reputado deportista e aventureiro (subiu aos cumes máis altos dos cinco continentes, ademais de cruzar a Antártida en solitario, entre outros logros ao alcance de moi poucos) destaca o compoñente divulgativo que as carreiras automobilísticas poden ter para reivindicar as enerxías renovables.

Para Bosch, interese, vontade e investimento por parte das compañías e as institucións públicas son as tres condiciones que poden levar a que os coches eléctricos representen unha revolución tecnolóxica de enorme repercusión e rápida expansión, equiparable á que protagonizaron no seu día os smartphones: "As carreiras deben servir para desenvolver tecnoloxías ao servizo da sociedade e o que a sociedade necesita agora son coches que non contaminen".

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

O organismo deste crustáceo mariño da especie "Hirondellea gigas" contiña substancias químicas / A. JAMIESON

O abismo Challenger, na Fosa das Marianas, é o lugar máis profundo da Terra. Para descender ata este remoto punto do Océano Pacífico situado a uns 11.000 metros de profundidade, o home tivo que deseñar sofisticados vehículos. Só tres persoas conseguírono: Don Walsh e Jacques Piccard en 1960 a bordo do batiscafo Trieste, e James Cameron en 2012 no submarino Deepsea Challenger. A contaminación xerada pola actividade humana, con todo, é xa de tal magnitude que está a chegar con sorprendente facilidade ás fosas submarinas máis profundas, como acaba de demostrar un equipo de investigadores británicos.

Segundo relatan nun estudo publicado esta semana en Nature Ecology & Evolution, atoparon «niveis extraordinariamente altos» de sustancias contaminantes en animais que viven en dous das fosas máis profundas do océano, a mencionada fosa das Marianas e a de Kermadec, a 10.047 metros. Trátase duns pequenos crustáceos coñecidos como anfípodos capaces de vivir a miles de metros de profundidade e moi voraces, pois comen practicamente todo o que atopan. En concreto, algunhas das criaturas analizadas para este estudo habitan a 10.000 metros de profundidade en zonas que, ademais, atopábanse a uns 7.000 quilómetros de distancia das zonas industriais máis próximas.

O rechamante deste estudo, segundo sinalan os seus autores, non é só que animais que viven en zonas tan profundas estivesen expostos a sustancias contaminantes xeradas indubidablemente pola actividade humana, senón tamén os altos niveis de polución detectados. E é que segundo aseguran, eses niveis son comparables aos da Baía de Suruga (Suruga Bay), unha das zonas industriais do noroeste do Pacífico máis contaminadas.

"Seguimos pensando nas profundidades do océano como un reino remoto e prístino, a salvo do impacto humano, pero a nosa investigación demostra que, tristemente, isto non podería ser máis incerto", declarou Alan Jamieson, investigador da Universidade de Newcastle e autor principal deste estudo.
Sustancias prohibidas desde os 70

Os organismos dos crustáceos contiñan Compostos Orgánicos Persistentes (COPs), algúns dos cales foron prohibidos hai décadas debido ao gran impacto ambiental que causaban. Pero debido ás súas características, persisten moitos anos no ambiente. Os COPs son sustancias que normalmente foron sintetizadas, é dicir, non se dan na natureza dunha maneira natural, e son resistentes á degradación ou se degradan moi lentamente, polo que tenden a acumularse. Entre eles figuran algúns pesticidas, bifenilos policlorados (PCB) e polibromodifenil éteres (PBDE).

Os bifenilos policlorados (PCB) foron masivamente utilizados pola industria para fabricar illantes para equipos eléctricos. Con todo, a súa produción prohibiuse a finais dos 70 en EEUU e na actualidade o seu uso non está permitido na maior parte do planeta, pois se trata de sustancias moi nocivas para o medio ambiente. Segundo datos ofrecidos por este equipo de investigadores, desde os anos 30 do século pasado ata finais dos anos 70, cando foron vetados, a produción total de PCB nesa rexión foi de 1,3 millóns de toneladas. Parte desa cantidade chegaría á natureza por distintas vías, como accidentes industriais, verteduras e filtracións.

Doutra banda, os polibromodifenil éteres (PBDE) son moi utilizados como retardantes de chama en plásticos e escumas. Outros estudos detectaron restos destes produtos en todo tipo de ecosistemas terrestres e mariños -mesmo no Ártico- e en numerosas especies animais, como as baleas.
Acumulación a través da cadea alimentaria

Os animais analizados foron recollidos durante inmersións no Océano Pacífico realizadas cun submarino deseñado polo propio Jamieson. O vehículo robótico recolleu mostras de dúas especies de crustáceos endémicas da fosa de Kermadec (Hirondellea dubia e Bathycallisoma schellenbergi) a unha profundidade de entre 7.227 e 10.000 metros de profundidade, e da especie Hirondellea gigas na fosa das Marianas, a profundidades de entre 7.841 e 10.250 metros.

Os autores cren que o máis probable é que as sustancias contaminantes chegasen a esas fosas pola acumulación de lixo que contiña plástico e a través de animais mortos que consumirían fragmentos de plásticos e que, ao afundirse, convertéronse á súa vez en comida para estes crustáceos mariños e outros animais que habitan nese remoto ecosistema.

O seu seguinte obxectivo será tentar entender as consecuencias desta contaminación e que efectos pode ter noutros ecosistemas máis amplos, pois ao ir acumulándose as sustancias químicas a través da cadea alimentaria, cando alcanzan o fondo do océano a súa concentración é moito maior que a que hai na superficie do mar. "A nosa investigación mostra que as profundidades do océano non só non son lugares remotos, senón que están fortemente conectados ás augas máis superficiais, o que significa que todo aquilo que arroxamos ao fondo do mar volverá á superficie algún día con outra forma", advirte o científico.

Atribúese ao mariño grego Piteas (século IV ac) a descrición da influencia do Sol e a Lúa sobre o nivel do mar. Esta intuición científica, con todo, non foi confirmada ata que Isaac Newton público en 1687 a explicación sobre as mareas que hoxe se considera comunmente aceptada. E é que desde moi antigo, os movementos mariños seduciron ao home coa súa matemática regularidade e a súa poética beleza. En todas as latitudes buscouse coñecer as mareas para aproveitar os seus efectos nas costas. Mesmo en mitoloxías guerreiras, como a nórdica, Njord, deidade mariña, representábase como un ser amable e benefactor, aínda que puidese reaccionar cunha forza temible, acorde ao seu grande poder. E no sintoismo xaponés Watatsumi, o máis forte dos divinos dragóns acuáticos, era tido por un bo anfitrión no seu palacio mergullado e xeneroso cos homes.

Hoxe somos conscientes de que non hai deuses ocultos detrás dos movementos das mareas, senón unha maquinaria perfecta, e aínda máis asombrosa que a divina, guiada pola forza da gravidade. Estes movementos mariños poden ser igualmente benefactores para a humanidade sen necesidade de recorrer a milagres, se sabemos como aproveitalos; e iso é o que está a conseguir Atlantis Resources coa instalación de turbinas nas costas para xerar enerxía eléctrica. Os argumentos que ofrecen para a explotación deste tipo de produción enerxética parecen irrebatibles: é máis predicible e constante que outras fontes limpas (como a solar ou a eólica), non xera residuos contaminantes, resulta completamente renovable, é moi pouco agresiva co hábitat no que se instala, as súas necesidades de conservación son mínimas e sinxelas e, ademais, pode ser altamente eficiente (co proxecto máis ambicioso que desenvolven na actualidade queren xerar electricidade para 200.000 fogares nunha instalación que ocupa pouco máis de dous quilómetros da costa de Escocia).

Pero, se todo son vantaxes, a pregunta que xorde é porqué non houbo máis apoios para esta tecnoloxía que xa está a ser probada con éxito. Tim Cornelius, biólogo mariño e director executivo de Atlantis, ten clara a resposta: "a causa pola que a enerxía das mareas non comezou a desenvolverse a nivel comercial ata agora é porque historicamente non existiu unha lexislación nin un apoio económico para que así fóra". A subida dos prezos dos hidrocarburos, o gas e o carbón, así como dos métodos de extracción dos mesmos (cada vez máis agresivos co medio ambiente segundo vanse esgotando os recursos), axudaron nos últimos anos ao despegamento das renovables, por iso Cornelius asegura que este vai ser un mercado en constante desenvolvemento. Oxalá, por se é necesario, Watatsumi vele, como fixo outrora, para que así sexa.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

Imaxe tomada durante unha expedición de Greenpeace no Ártico / Pedro Armestre

No verán de 2014, un dos máis cálidos no que vai de século, producíronse case un centenar de infeccións por bacterias do xénero vibrio, entre as que está a causante do cólera, nas costas de Suecia e Finlandia. Algúns dos casos déronse a apenas 160 quilómetros do Círculo Polar Ártico. O clima está tan trastornado polo cambio climático que unha enfermidade asociada ao trópico está a emigrar tan ao norte. A emerxencia de enfermidades e patógenos é só una das consecuencias que terá o desxeo do Ártico para todos.

Bacterias no mar e virus na terra. Aínda que o quecemento sexa global, hai rexións do planeta que se quentan máis que outras. No ártico prodúcese un efecto denominado amplificación ártica polo que o desxeo alí é máis acusado que noutras rexións xeadas. A explicación breve di que a retirada do xeo en favor da auga reduce a capacidade da rexión de rebotar a radiación solar. Isto fai que se quente aínda máis e retroalimente o desxeo, o que pode flanquear o paso a patógenos, algúns vindos do pasado.

Aínda que non llas vexa, as bacterias mariñas son o principal compoñente da biomasa mariña. Algunhas especies, como as vibrio, que son patógenas. O outro perigo vén dos xeos e o permafrost das franxas norteñas de Siberia, Canadá e Groenlandia que se están derritiendo. Investigadores do CSIC atoparon en xuño de 2015 ADN de virus ata agora descoñecidos en lagos de Svalbard. Dous meses despois dábase a coñecer o desentierro dun virus de facía 30.000 anos atrapado no xeo siberiano.

O oso híbrido. Hai 10 anos, un estraño oso foi abatido no norte de Canadá. Era estraño pola súa aparencia e unha análise de ADN confirmou a estrañeza. Tratábase dun exemplar nado dun oso pardo ogrizzly e un oso polar. Algún enxeñoso bautizouno como grolar. O avistamento de osos grolar non deixou de aumentar nestes anos, así como os encontróns entre ambas as especies. O desxeo do ártico está a empuxar á polar terra dentro e ao grizzly cada vez máis ao norte. Pero o impacto ecolóxico do desxeo está a afectar a todo o ecosistema ártico. Desde o microscópico plancto, que ten que lidar co aumento da temperatura e a acidez da auga, ata a migración anual das baleas.

E o anticiclón dos Azores? Aínda que son moitos os factores que interveñen no clima, a mencionada amplificación ártica debuxou o escenario dun polo norte case sen xeo durante moitos meses en só unhas décadas. Esa auga é, por definición máis quente que o xeo. Os científicos xa están a investigar como afectará isto á circulación oceánica e as correntes de aire asociadas que determinan boa parte do clima en todo o planeta.

Un custo de billóns de euros. Investigadores da Universidade de Cambridge estimaron o impacto económico que terá o desxeo non de todo o Ártico, senón só do permafrost, do xeo atrapado nas terras que rodean o Ártico. Para finais de século, a cantidade extra de emisións terá un impacto de máis de 40 billóns de euros.

Menos xeo, mais cambio climático. É o gran paradoxo. O cambio climático derrite o xeo do Ártico e isto retroalimenta ao cambio climático. Un amplo informe das Academias de Ciencias de EE UU (de obrigada lectura) sobre os impactos globais do desxeo do Ártico de 2015 destacaba como a redución do efecto albedo, a liberación do metano e o carbono atrapados no permafrost ou a alteración da circulación oceánica intensificarán o quecemento global. E iso, probablemente, acabe co xeo que quede no Ártico.

FONTE: Miguel Ángel Criado/Xornal El País/Ciencia

Ensiando aos máis novos / Imaxe: ecoembes

A reciclaxe de envases de plástico aumentou no noso país, pero a metade destes residuos aínda acaba en vertedoirs.

O ano pasado recicláronse en España 445.051 toneladas de envases plásticos procedentes do consumo doméstico, un 8,3% máis respecto ao ano anterior. Segundo estes datos de Cicloplast, sociedade que integra ás empresas do sector dos plásticos para impulsar a súa xestión ecoeficiente ao final da súa vida útil, cada cidadán reciclou 9,5 quilos de plásticos, case un quilo máis que o ano anterior e sete veces máis que no 2000.

Por comunidades autónomas, obtiveron os mellores resultados en 2015 País Vasco (12 kg/hab), Cataluña (11,5 kg/hab), Comunidade Valenciana (11,1 kg/hab), Andalucía (10,8 kg/hab) e Castela A Mancha (10,6 kg/hab). O dato de Galicia é de 9,8 k/hab.

A reciclaxe destes residuos plásticos non só posibilita un aforro de materias primas, auga ou enerxía, senón tamén evita a emisión á atmosfera de dióxido de carbono (CO₂), principal gas implicado no cambio climático. Cos envases reciclados en 2015, segundo datos de Ecoembes, a sociedade que xestiona a recuperación e reciclaxe dos residuos do colector amarelo e azul, aforráronse 4,6 millóns de megawatts hora (Mwh), enerxía coa que un coche eléctrico daría a volta ao mundo 770.000 veces; 24,8 millóns de m³ de auga, coa que se poderían duchar máis de seis millóns de cidadáns todos os días durante un mes; e evitáronse 1,2 millóns de toneladas equivalentes de CO₂, similar ao que emiten máis de 500.000 coches.

O crecemento da reciclaxe de envases plásticos é positivo, pero non hai que esquecer que case a metade destes residuos acaba en vertedoiros, segundo datos de Cicloplast. É dicir, que non recuperar estes refugallos leva un importante impacto ambiental e perda de recursos.

Neste sentido, o lixo ten un gran potencial que se desperdicia, como se puido comprobar o mes pasado no barrio barcelonés de Sarrià Vell. A asociación ecoloxista Centre d’Ecologia i Projectes Alternatius (Cepa) analizou varias bolsas de residuos de fracción resto (en teoría lixo que non se pode reciclar) recollidas de forma aleatoria polas súas rúas e descubriu que o 94,2% eran materiais que se podían recuperar e reutilizar. En concreto, o 55,1% en peso eran residuos orgánicos compostables, mentres que un 39,1%, refugallos reciclables ou reutilizables (como os plásticos).

Moito por facer!

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

Bioplásticos / Interempresas

Grazas á manipulación dunha bacteria depredadora coñecida como Bdellovibrio bacteriovorus, un equipo de científicas delCentro de Investigacións Biolóxicas de Madrid (CIB-CSIC) logrou desenvolver un sistema de produción de bioplásticos PHA (polihidroxialcanoatos), poliésteres de reserva producidos naturalmente por moitas especies de bacterias en resposta a situacións de tensións e considerados como unha alternativa aos plásticos derivados do petróleo.

Así pois, para abaratar e mellorar o proceso, o equipo de investigación escolleu a bacteria para redeseñala xeneticamente e transformala nunha ferramenta que permitise romper as membranas de cepas produtoras de bioplásticos. Desta maneira, o bioplástico contido en bacterias que o producen e acumulan ata nun 90% do seu peso.

O estudo, publicado na revista Nature tivo como obxectivo a obtención de produtos de interese de maneira sustentable, como é o caso do bioplástico, e outros compostos como encimas ou proteínas que se acumularon na bacteria. "unha alternativa moi interesante e onde hai moito diñeiro en xogo", afirma a investigadora.

Este método de extracción, pioneiro en todo o mundo e recentemente patentado, espera usarse de forma comercial para a produción de bioplástico ou calquera composto intracelular de interese. "É un proceso innovador porque é a primeira vez que se utiliza unha estratexia de bacteria depredadora como método alternativo para facilitar a recuperación de produtos intracelulares de interese industrial", conclúe a autora.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

“Unha vez probases o voo sempre camiñarás pola terra coa vista mirando ao ceo, porque xa estiveches alí e alí sempre desexarás volver”. A cita podería ser de Antonie de Saint-Exupéry ou de Roald Dalh, ambos os aviadores profesionais ademais de ilustres escritores. Pero é de Leonardo da Vinci quen, case 500 anos antes de que os irmáns Wright (oficialmente considerados os pais da aviación moderna) conseguisen manter un aparello da súa invención durante 12 segundos no aire, xa expresou a aspiración humana de sucar os ceos.

Bertrand Piccard comparte con Da Vinci esa paixón por voar. Este psiquiatra e explorador suízo, protagonista da primeira volta ao mundo en globo sen escalas, soñou un día coa posibilidade de construír un avión impulsado unicamente con enerxía solar. E, aínda que non lle resultou fácil (a súa idea atopouse co desinterese das grandes compañías aéreas), non se detivo ata atopar un compañeiro de viaxe: fíxoo con André Borschberg, tamén suízo, tamén visionario, ademais de enxeñeiro, empresario e piloto profesional. Os dous foron o xerme de Solar Impulse, un proxecto que co seu segundo prototipo xa conseguiu dar a volta ao mundo por primeira vez na historia a bordo dun avión solar. Xunto a eles, case cen persoas que inclúe mecánicos, enxeñeiros, pilotos de probas e persoal de terra. Un equipo numeroso e entusiasta empeñado en demostrar que as enerxías limpas son o futuro.

O Solar Impulse está deseñado para minimizar o consumo enerxético. A súa envergadura é de 72 metros (uns 4 metros maior que un Boing 747) e a superficie total das súas ás de 204 metros cadrados, suficiente para instalar as 17.000 células fotovoltaicas que transforman a luz solar en enerxía eléctrica. Conta con catro motores que lle permiten desenvolver unha velocidade media de 70 quilómetros por hora. A cabina só ten espazo para un piloto, polo que todos os voos deben ser en solitario (o que fai aínda máis meritoria a aventura de Piccard e Borschberg) e conta cunha cama, un pequeno aseo e un bote salvavidas para emerxencias. Unha das características máis importantes do Solar Impulse é a súa capacidade de planear e de almacenar a enerxía en baterías de alto rendemento, o que lle permite voar de noite.

Precisamente despois dunha das súas longas travesías, a que lle levou desde Nova York a Sevilla durante en mes de xullo (antepenúltima etapa da volta ao mundo) Piccard resumía o que lles animaba a continuar impulsando este soño: "cando Cristóbal Colón partiu para buscar o Novo Mundo, as distancias eran entre continentes, pero xa non. Agora son estados da mente. Cruzar o Atlántico é un símbolo, é a diferenza entre o vello mundo da contaminación e as tecnoloxías anticuadas e o das novas tecnoloxías limpas e enerxías renovables que farán que teñamos un mundo mellor".

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

As árbores senlleiras ou milenarias son únicas pola súa idade, o seu tamaño ou a súa importancia para o resto de seres do bosque ou dos habitantes da súa contorna. España posúe unha gran variedade destas árbores, que polas súas peculiares características merece a pena coñecer e protexer.

Unha desas árbores atópase en Galicia, na provincia de Lugo, concretamente no municipio de Viveiro, en Chavín , no Souto da Retorta (Monumento Natural), á beira do río Landro.

Trátase dun eucalipto blanco  plantado ao redor do 1880 (Eucalyptus globulus) coñecido como o “avó”.

Cunha altura preto dos 80 metros, cun perímetro na base é de 10,50 metros,  son precisas seis ou sete personas para abarcarlo. Cos 75,2 metros cúbicos de madeira está considerado a árbore máis grande de España e unda das máis grandes de Europa.

Espectacular!

Logo COOP22 / Imaxe:TheNewsMarket

O Cumio das Nacións Unidas para o cambio climático (COP22), celebrado en Marrakech,  adoptou un programa de traballo para aplicar o Acordo de París que ten como principal obxectivo manter o aumento das temperaturas por baixo dos dous graos con respecto aos niveis preindustriales e tentar limitar devandito aumento a 1,5 graos.

A aprobación dun documento que traza o camiño para redactar as regras que rexerá este acordo histórico e que deberá estar terminado en 2018, deixando para este ano entón a súa posta en marcha. Unha das cuestións crave era o Fondo de Adaptación, aprobado no Protocolo de Kioto, e que "podería servir para o Acordo de París".

En Polonia, onde se reunirán as partes en 2018, é onde realmente teranse que tomar esas decisións importantes para o futuro do planeta co fin de loitar contra o cambio climático.

Ademais, acordaron que se reunirán en 2017 en Bonn (Alemaña), para "revisar os progresos" deixando esta COP como a da "transición".

Realmente todo aprazado  ata a reunión de Bonn, na que Trump, o novo Presidente dos EEUU, confirme ou non a s súas creanzas dobre o cambio climático.

Transicións que en realidade son paróns!

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

"Blade Runner" (a película dirixida por Ridley Scott) está ambientada na cidade de Os Ánxeles no ano 2019. As rúas desta megalópolis triste e exasperada están constantemente molladas por unha choiva que, máis que limpar o ambiente, parece contaminalo. Hai chemineas por todas partes e edificios xigantescos que compoñen unha arquitectura abigarrada e asfixiante onde os seres humanos aparecen esmagados por toneladas de aceiro e formigón. O aire parece insalubre e os coches, incluíndo futuristas vehículos voadores, ocupan todo o espazo. Trátase talvez da película que mellor mostrou o pesadelo da superpoboación e o hacinamento. Ámbitos deshumanizados que trasladan o seu espírito lóbrego aos habitantes da cidade. Un mundo, en definitiva, desesperanzado e a piques de sucumbir. A data na que está ambienta a película difire da elixida por Philip K. Dick na novela orixinal "Soñan os androides con ovellas eléctricas?" (1992 e 2021 en edicións máis recentes), pero en calquera caso a súa descrición resúltanos moi familiar. Consiste, tan só, en aumentar un par de graos o que xa ocorre en moitas grandes urbes do planeta. Así pois máis vale que poñamos os medios para evitalo se non queremos que as profecías da ciencia ficción convértanse en dolorosa realidade.

Carlo Ratti, desde o seu cargo como director do Senseable City Lab do MIT, leva tempo pensando como deberiamos redeseñar as nosas cidades para adaptalas aos retos que se aproximan. Na actualidade máis da metade da poboación mundial (ao redor do 55%) xa vive en zonas urbanas. A idea dalgúns gurús do mundo dixital, que preconizaban un regreso ao campo grazas á descentralización do traballo producida polos avances das comunicacións xamais se cumpriu. De feito, a tendencia é que esta porcentaxe continúe crecendo nos próximos anos. Os problemas derivados de urbes densamente poboadas son múltiples: por poñer un exemplo gráfico, só a cidade de Nova York produce 33 millóns de toneladas de lixo ao ano. Resolvelos necesita un cóctel que inclúa investimento, decisión política e novas tecnoloxías aplicadas con intelixencia. Este último ingrediente é o que sabe cociñar con mestría Ratti, por iso o Foro Económico Mundial elixiulle para a elaboración de dez medidas innovadoras que deben ser implementadas se queremos facer das cidades dos futuro espazos habitables.

A receita do enxeñeiro e arquitecto italiano pasa por solucións moi ligadas á cultura xerada polas novas tecnoloxías. E poden resumirse cun puñado de verbos: compartir, colaborar, reutilizar e rexenerar. Ratti é consciente das dificultades que debe encararse nun mundo tan complexo para levar a cabo as propostas do documento aprobado polo Foro Económico Mundial, con todo non quere entregarse á resignación; asegura que "non podemos estar confiados", pero si traballar xuntos "para atopar a forma de desenvolver as cidades que queremos no futuro".

FONTE:José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

Material radiactivo / Imaxe:altonivel.com.mx

Estes son os cinco lugares que posúen os maiores niveis de radioactividade do planeta e onde, a pesar de todo, a xente que vive alí mantén unha relativa boa saúde.

Guarapari (Brasil): As praias atlánticas que van desde Río de Xaneiro a Salvador de Baía, máis de 700 km, son radioactivas. A fonte é a monacita, un tipo de mineral fosfato que contén torio e é moi común nas montañas que alimentan de area as praias da zona. Na zona de Guarapari, entre Río e Baía, as lecturas son moi próximas ao límite permitido de exposición dos traballadores de plantas nucleares.

Ramsar (Irán): Esta cidade na costa sur do mar Caspio é famosa por ter os niveis de radiación natural máis altos do planeta, 80 veces superiores á media do planeta e un 60% superior aos máximos permitidos para os traballadores das empresas nucleares. Curiosamente os estudos realizados sobre as 2000 persoas que viven nas áreas de maior exposición mostran unha taxa de cancro de pulmón un pouco por baixo da media mundial, ao mesmo tempo que unha expresión significativamente maior do xene CD69 (responsable da produción de glóbulos brancos) e células NK (un tipo particular de linfocitos).

Mananciais de Paralana, Arkaroola (Australia): Localizados no Santuario Natural de Vida Salvaxe Arkaroola, na parte norte dos montes Flinders no sur de Australia, preto de Adelaida, caracterízanse por unha auga que desde fai mil millóns de anos leva circulando a través de rocas ricas en uranio. Encher alí a cantimplora non é algo que sexa moi recomendable...

Yangjiang (China): As xentes desta cidade que se atopa na provincia Guangdong, ao sur de China, constrúen as súas casas con ladrillos feitos de area e arxila. O problema é que nesa zona a area, do mesmo xeito que nas praias de Guarapari en Brasil, contén monacita que, incorporada ao morteiro e aos ladrillos, converte as paredes das casas en potentes fontes radioactivas de radio, radón e actinio. As xentes que viven alí reciben tres veces a radiación media mundial pero, como sucede noutros lugares similares, isto non se reflicte nunha maior incidencia de cancros. De feito, estudos realizados desde 1970 demostran que a mortalidade por cancro na poboación é mesmo menor que noutros lugares onde a radioactividade natural está dentro da media mundial.

Karunagappally (India): Karunagappally, un municipio no distrito Kollam de Kerala, no suroeste da India, estivo habitado desde tempos inmemoriais e na actualidade os seus habitantes superan os 600.000. A zona tamén se atopa con rocas que conteñen monacita o que provoca que os seus habitantes reciban máis de 12 veces a dose media de radiación. Pero tampouco se atopou unha maior incidencia de cancro entre os seus habitantes.

FONTE: MA. Sabadell/Revista Muy Interesante/Natureza

Seguimos habitando o planeta fume. E quizá non só porque os gases de efecto invernadoiro liberados á atmosfera pola actividade humana (sobre todo pola queima de combustibles fósiles) non fagan máis que aumentar cada ano a escala global. Senón tamén pola falta da determinación política necesaria para impulsar os ambiciosos compromisos de redución de emisións que demanda o prometedor obxectivo alcanzado no Cumio do Clima de París celebrada en decembro de 2015: manter o aumento da temperatura global por baixo dos 2ºC de incremento respecto da temperatura media na era preindustrial, e mesmo traballar para conter o devandito aumento en 1,5ºC.

Sen dúbida ese é o gran reto ao que se enfronta a Humanidade a partir de hoxe, co comezo en Marrakech (Marrocos) a Conferencia das Partes da Convención Marco de Nacións Unidas sobre o Cambio Climático, o 22ª Cume do Clima (COP 22) que durará ata o día 18.

O xa coñecido como Acordo de París foi un paso de xigante para frear as emisións de gases de efecto invernadoiro, xa que involucrou por primeira vez a todos os países do mundo, 195 nacións máis a Unión Europea. Pero o documento, ratificado xa por 100 países que supoñen o 70% das emisións mundiais, entre os que non está España, necesita aumentar a ambición dos compromisos nacionais, ata agora voluntarios, e concretar os detalles de como se lograrán eses obxectivos.

Mentres iso chega, o quecemento do planeta acelerouse en 2016 a un ritmo moi superior ao que prevían os científicos. Na primeira metade do ano, o aumento das temperaturas na superficie terrestre e nos océanos foi de 1,3 graos por encima dos niveis preindustriales, preto xa do primeiro teito de 1,5 graos previsto no Acordo de París e que pode alcanzarse bastante antes do esperado.

Moito por facer!

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

A nova incorporación: a reserva do Tejo/Tajo (que comparte con Portugal)

As reservas da biosfera son unha iniciativa da UNESCO para protexer determinados ecosistemas terrestres e mariños. O seu obxectivo é unir a conservación da biodiversidade, o desenvolvemento sustentable da zona e os seus habitantes e a investigación científica.

A orixe desta figura remóntase a 1968, aínda que se desenvolveu a partir de 1974. A "Rede Mundial de Reservas da Biosfera" conta xa cunha lista de 669 lugares repartidos en 120 países de todo o planeta.

España estaba empatada con Estados Unidos en número de reservas da biosfera, pero tras a última actualización da lista da UNESCO, é o país que máis ten do mundo. En concreto, pasa a ter agora un total de 48 reservas da biosfera, grazas á nova incorporación, a reserva do Tezo/Tajo (que comparte con Portugal), que transcorre polo río que lle dá nome. En 1977 nomeáronse as dúas primeiras reservas: Grazalema, en Cádiz, e Ordesa-Viñamala, en Huesca. Na actualidade, todas as comunidades autónomas contan polo menos cunha no seu territorio. Se queres coñecerlas preme AQUÍ.

No segundo lugar está Estados Unidos con 47.

O terceiro lugar temos a México, con 42.

No cuarto lugar atopamos a Rusia con 41.

O quinto posto está ocupado por  China, que conta con 33.

No sexto lugar atopamos a Canadá con 18.

O séptimo lugar está ocupado por Bulgaria con 17.

No oitavo e noveno lugar atopamos a Alemaña e Arxentina, ámbolos dous con 15.

Para rematar, no décimo lugar está ocupado por Australia con 14.

FONTE:Revista Consumer/Medio Ambiente

A cantidade de gases de efecto invernadoiro na atmosfera bate récord en 2015 / Imaxe: diariocorreo.pe

O planeta entrou na era das 400. Por primeira vez desde que os humanos pisan a Terra, superouse a cifra de 400 partes por millón de CO₂, o principal gas de efecto invernadoiro. Este gas é o principal responsable do quecemento global que está a achegar un cambio climático cada vez máis irreversible. O maior problema é que unha vez liberado, tardaranse milenios en rebaixar esa concentración.

En maio de 2013, os xornais do mundo facíanse eco dunha noticia preocupante. Por primeira vez un observatorio, o que a axencia estadounidense NOAA ten no volcán hawaiano de Mauna Loa captaba unha concentración de 400 ppm. (partes por millón) de dióxido de carbono no aire. Para facerse unha idea, nos inicios da Revolución Industrial había 278 ppm. Era unha concentración que representaba un balance natural entre a atmosfera, os océanos e a bioesfera. Pero a crecente queima de combustibles fósiles, primeiro carbón e despois petróleo, alterou ese balance.

O rexistro de 2013, con todo, foi puntual, localizado e temporal. Nos meses seguintes a cifra baixou. Pero, segundo anuncia hoxe a Organización Meteorolóxica Mundial (OMM), en 2015 a marca das 400 ppm. foi xeneralizada, global e sen que os cambios estacionales fixesen que o CO₂ se apease de aí.

"O verdadeiro problema é o dióxido de carbono, que permanece na atmosfera durante milenios e aínda máis nos océanos. Se non atallamos as emisións de CO₂, non podemos loitar contra o cambio climático nin manter o ascenso da temperatura por baixo dos dous graos respecto da da era preindustrial", sostén o secretario xeral da OMM.

Durante a última década, a cantidade de CO₂ na atmosfera mantívose próxima ás 400 ppm., pero sen superalas. Para os climatólogos da NOAA, a pinga que colmou o vaso foi o fenómeno climático El Niño, que tivo o seu máximo para mediados do ano pasado. O seu impacto, en forma de secas en amplas zonas tropicais, reduciu a capacidade das selvas para absorber CO₂. Pero El Niño xa pasou e a cifra das 400 ppm segue aí.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Foto de Brigitta Moser, unha das finalistas dos Premios «Comedy Wildlife Photography»2016 /Imaxe:comedywildlifephoto.com

En breve, a principios do próximo mes de novembro, coñeceranse os gañadores de 2016 que participaron nos Premios «Comedy Wildlife Photography».

En colaboración con The Born Free Foundation, o concurso Comedy Wildlife ten por obxectivo compartir co gran público a vertente máis divertida do mundo animal.

Se queres coñecer as fotografías finalistas preme AQUÍ.

Este impresionante timelapse capta o lento movemento do coral en todo o seu esplendor. O autor é Antonio Rodríguez Canto, quen tomou máis de 25.000 fotografías durante un ano para conseguir elaborar este material audiovisual.

Algúns dos corais que aparecen como estrelas convidadas no vídeo son: Acantophyllia, Trachiphyllia, Heteropsammia, Physogyra, Fungia, Zoanthus, duncanopsammia axifuga, Goniopora, Plerogyra e Scolimi.

Espectacular!

FONTE: Revista Quo

O secretario de estado Norteamericano, Jonh Kerry, na reunión sobre o clima en Kigali /JAMES AKENAREUTERS

Os representantes de case 200 países adoptaron o sábado en Kigali (Ruanda) un acordo sobre a eliminación progresiva dos hidrofluorocarburos (HFC), gases usados en frigoríficos e aparellos de aire acondicionado, considerados moi nocivos para o clima.

O acordo, adoptado en Kigali tras unha semana de conversacións e unha reunión que se prolongou durante toda a noite, modifica o Protocolo de Montreal, asinado en 1987 para preservar a capa de ozono e podería evitar un quecemento de 0,5 graos durante este século.

Segundo o Programa de Nacións Unidas para o Medio (PNUMA), esta emenda é "a maior contribución do mundo" aos acordos do cume climático de París do pasado ano.

O uso dos gases HFC foi implementado para evitar outros gases que danaban a capa de ozono e agora búscase substituílos tamén debido a que teñen un forte impacto no quecemento global do planeta.

Os HFC son un dos gases máis daniños e que máis contribúen para o efecto invernadoiro.

Durante os últimos anos creceu significativa a súa emisión debido á crecente demanda de refrixeración, especialmente nos países en desenvolvemento cunha clase media en rápida expansión e climas cálidos.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Litio / Imaxe:taringa.net

“A nova gasolina”. Así definiu o banco de investimento máis importante do mundo, Goldman Sachs, o litio, a materia prima utilizada nas baterías que alimentan os coches eléctricos. O boom do mercado deses vehículos disparou a demanda dese metal, que, segundo a entidade estadounidense, en 2025 será 11 veces maior que agora, ata alcanzar as 300.000 toneladas. Con ela disparáronse tamén os prezos, que nalgúns mercados incrementáronse máis dun 200% en poucos meses.

O litio é o elemento base das baterías de smartphones e tabletas e utilízase tamén noutros sectores, como a produción de lubricantes e a de vidro e cerámica. Segundo os datos da consultora IHS Chemical, o 33% do seu consumo está vinculado coa produción de baterías. Pero mentres o consumo medio anual no sector do transporte medrará un 25% ata 2025, o aumento vinculado cos dispositivos electrónicos limitarase a un 3%.

En 2025, os coches eléctricos e os híbridos plug-in [enchufables, os que están equipados cunha batería ademais dun motor a combustión interna] constituirán o 40% das novas matriculacións. É dicir, cada ano preto de 40 millóns dos coches que entrarán no mercado necesitarán unha batería.

O aumento da demanda e a falta de alternativas traducíronse así nun aumento dos prezos. O actual valor da espodumena (un mineral do que se extrae o litio) é de 480 dólares (uns 430 euros) por tonelada, 100 máis que en 2014, segundo os datos da consultora londiniense Benchmark Mineral Intelligence. O prezo corrente do carbonato de litio (a variante química máis utilizada) no mercado chinés, entre os máis dinámicos a nivel global grazas sobre todo ás subvencións gobernamentais, disparouse un 215% entre o cuarto trimestre de 2015 e o primeiro de 2016, ata rozar os 19.000 dólares por tonelada, segundo os analistas de Citigroup, que tamén vaticinan en 2016 un aumento do 30% dos prezos no resto do mundo.

O aumento da demanda de litio fixo que os países con máis reservas actívense para non deixar escapar a súa parte do pastel. Bolivia é, co 22,7%, o país coa porcentaxe máis alta das reservas mundiais coñecidas, preto de 40 millóns de toneladas, segundo os datos do US Geological Survey. Xunto con Chile (18,9%) e Arxentina (16,4%), concentran na zona dos solares, preto das fronteiras dos tres Estados (coñecida como o Triángulo do litio), a maioría das reservas mundiais.

FONTE: Thomas Gualtieri /Xornal El País/Economía

Buscáronse moitos nomes para tentar describir os materiais que flotan no Pacífico Norte, aproximadamente entre os 135 e os 155 graos de lonxitude Oeste e os 35 e 42 graos de latitude Norte. Hainos poéticos, o sétimo continente, e descritivos, illa de plástico, pero tamén os que se deixan de eufemismos para chamar ás cousas polo seu nome: illa tóxica ou illa de lixo.

Os científicos non se poñen de acordo acerca das dimensións desta concentración de plástico (que provén nun 80% das costas estadounidenses e asiáticas), pero hai estimacións que van desde os 700.000 ata os 15 millóns de metros cadrados. Tamén existen outras manchas no Atlantico e no Índico.

Hai investigadores que traen novas e revolucionarias propostas que poden terminar con este desastre. Un deles é Aboian Slat, un mozo holandés que, con tan só 21 anos, ideou un sistema co que promete limpar todo este lixo nun tempo récord. A compañía que el mesmo creou chámase The Ocean Cleanup e o seu proxecto consiste en instalar barreiras flotantes no océano que, aproveitando as correntes mariñas, as que causan a concentración de plástico, atraerán os desfeitos para poder recollelos e reciclalos sen danar a fauna da zona. Aínda que, debido principalmente á súa mocidade, Slat tivo que enfrontarse a quen tachaba a súa idea de estrafalaria e pouco efectiva, as voces en contra víronse silenciadas pola efectividade das probas realizadas ata a data. Desde The Ocean Cleanup aseguran que unha soa barreira de 100 quilómetros de lonxitude podería recoller o 42% do lixo plástico do Pacífico Norte en 10 anos (uns 70 millóns de quilogramos) a un custo de 4,53 euros por quilo. Moito máis barato e en moito menos tempo, calculouse que nos levaría séculos tentalo cos métodos tradicionais, que todo o que se probou ata agora.

O proxecto xa está en fase de probas e Aboian Slat confía en que a súa idea estea a funcionar a pleno rendemento cara ao ano 2020. A degradación ambiental é un problema ineludible e a actitude do investigador holandés é, sen dúbida, a única correcta para encarar a solución a este tipo de desastres: “a cuestión non é se podemos facelo, a pregunta é como podemos facelo da forma máis rendible posible”.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

Se atendemos á proliferación de hortos urbanos que aparecen no centro das grandes cidades europeas, case podería afirmarse que detrás de cada urbanita escóndese un horticultor. Xente que afronta o cultivo de tomates cunha actitude case espiritual, de volta ás raíces, a ter contacto coa terra e regresar ao esencial. Unha mirada que parece, e só parece,  afastada da tecnoloxía que nos rodea por todas partes. Con todo, como practicamente toda actividade humana, o desenvolvemento da agricultura está necesariamente ligado aos avances tecnolóxicos xa desde as primeiras evidencias arqueolóxicas de cultivos en distintas zonas do mundo durante o Neolítico. Por rudimentaria que nos pareza nos nosos días, a utilización da roda, a incorporación dos arados e os animais de tiro ou, moi posteriormente, os motores, son verdadeiras revolucións tecnolóxicas que fixeron avanzar a agricultura e, con iso, a posibilidade dun maior desenvolvemento demográfico e a creación de sociedades cada vez máis complexas.

A importancia que a agricultura tivo ao longo da historia da nosa especie xa era recoñecida en textos legais tan antigos como as “Partidas” de Alfonso X o Sabio (rematada de redactar ao redor do anos 1265), onde mencionaba aos campesiños como aqueles “que labran a terra e fazen nela aquelas cousas polas que os homes han de vivir e manterse”. O problema é que cunha poboación mundial que excede os 7.000 millóns de persoas e cada vez máis concentrada nas cidades, aqueles “que labran a terra” son cada vez menos, polo que “vivir e manterse” pode ser complicado. Afortunadamente a tecnoloxía, unha vez máis, pode botarnos unha man.

Caleb Harper está convencido de que o gran reto da agricultura é, precisamente, afrontar que a xente quere vivir en contornas urbano. E, por tanto, os cultivos teñen que adaptarse a esta realidade. Harper é o principal responsable de Open Agriculture, unha iniciativa do MIT Media Lab enfocada á experimentación agrícola, co obxectivo de conseguir as condicións perfectas para o desenvolvemento de cada especie vexetal. Aínda que é evidente que non podemos cambiar o clima dun lugar, si é posible fabricalo en lugares pechados. Nunha conferencia recente, Harper chanceaba asegurando que inventou “leitugas que teñen a súa propia IP”. Pero que non renda o pánico: non se trata dun maléfico experimento xenético para dotar aos coles de bruselas de WIFI. A idea é moito máis interesante e produtiva. Desde Open Agriculture crearon plataformas de cultivo escalables (desde uns poucos metros cadrados a superficies moito maiores) nas que se é posible emular grazas á tecnoloxía calquera clima, rexistralo e posteriormente gravalo nunha receita dixital para compartila. Desta forma, as plantas poden ser cultivadas en calquera lugar e conservan todas as súas propiedades. O obxectivo é conseguir un sistema sustentable, limpo e que, ademais, reduza a cantidade de alimentos que se desperdician no planeta. Harper cre que no futuro as súas plataformas “estarán repartidas por toda a cidade, cubrindo un 30% ou un 40% da dieta”. A nosa alimentación será entón máis sa e os horticultores de cidade poderán abrazar a tecnoloxía sen remorsos de conciencia…

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

Posidonia oceánica / Imaxe: proelcharter.com

O organismo vivo máis grande do mundo é unha planta de Posidonia oceánica de oito quilómetros de lonxitude. Leva aquí desde hai 100.000 anos, cando Europa estaba habitada por neandertales. Vive a unha media de 18 metros de profundidade, entre as illas de Eivissa e Formentera, e está a morrer. Se ninguén o remedia, iso sucederá en menos de dez anos. Con ela morrerá un dos maiores pulmóns de absorción de CO₂ do mundo, e miles de especies do Mediterráneo occidental desaparecerán para sempre.

No ano 2006, os tentáculos deste organismo estendíanse por unha área de 700 quilómetros cadrados, na que vivían ata cen millóns de exemplares, convertidos na gardería dun milleiro de especies que levan séculos criando entre as súas follas aos seus alevíns, ou poñendo os seus ovos. Entre eles as esponxas, as estrelas de mar, moluscos, centenares de peixes, caballitos de mar, robalizas, morenas, douradas ou pargos. Entre 2008 e 2012, segundo un estudo realizado pola consultoría ambiental Oceansnell e o centro Vellmarí, nalgunhas áreas desaparecera ata un 44% da súa extensión e 300 millóns de plantas. Hoxe descoñécese canto sobrevive daquel descubrimento mundial realizado fai dez anos por científicos do CSIC, en colaboración coa Universidade de lles Illes Balears, e outras de Portugal, o Caribe e Estados Unidos, debido á permanente mutilación á que é sometida por un dos seus maiores inimigos: as embarcacións de recreo.

O que a 18 metros de profundidade é un bosque submarino capaz de xerar o seu propio ecosistema, na súa superficie é a autoestrada marítima máis poboada do Mediterráneo. Miles de embarcacións circulan a diario durante os meses de xullo e agosto entre Eivissa e Formentera para acudir, entre outros destinos paradisíacos, á praia de Illetes, en pleno Parque Natural de ses Salines, cualificada por diversos organismos como a mellor praia de Europa e a sétima do mundo. As súas áncoras, e as cadeas que as acompañan, traballan como escavadoras sobre o leito mariño, deforestando, no caso das grandes embarcacións de entre 40 e 100 metros, que portan áncoras de 200 quilos e cadeas de cen metros, áreas do tamaño de canchas de baloncesto.

Un estudo publicado en Nature apuntaba que as praderías podían producir anualmente pesca, materia orgánica, protección de costas, e outros bens por valor de 14.500 euros por hectárea e ano. E unha investigación do Instituto Mediterráneo de Estudos Avanzados (IMEDEA) e da Fundación BBVA apunta que as praderías submarinas do Mediterráneo absorben medio millón de toneladas de CO₂ ao ano, e xeran entre catro e 20 litros de osíxeno diarios por metro cadrado.

Posidonia oceánica é, ademais, caprichosa no seu crecemento, apenas dous centímetros ao ano, e a súa produción de sementes é escasísima polo que a recuperación de calquera exemplar arrincado pola áncora dunha embarcación levaría séculos. Cando desapareza, os primeiros efectos serán que a auga perderá a cor turquesa e a transparencia que atrae a millóns de turistas, despois, parte das praias desaparecerán, xa que a pradería é a principal responsable de protexer a costa da erosión.

É por iso que Grupos Ecoloxistas, Cruz Vermella e decenas de voluntarios da illa de Eivissa iniciaron unha cruzada para afastar as embarcacións das praderías. A bordo de piraguas ou táboas de surf os voluntarios visitan as zonas máis concorridas da illa, e informan os capitáns do dano que están a causar, para que se despracen ata os areais.

Darémonos conta cando sexa tarde!

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Xa é oficial. Non é cuestión de sacar conversacións banais en ascensores cotiáns, non é cuestión de percepcións persoais por posibles graxas acumuladas nas vacacións. Setembro de 2016 bateu récords en temperaturas máximas do mes en moitas cidades de España, e é obxectivamente o mes de setembro máis caloroso da historia rexistrada, que data desde o ano 1880 (que tamén é un turrón). O pasado luns 5 alcanzamos a sufocante temperatura de 45,5ºC en Cabezas de San Juan (Sevilla) e é o récord de temperatura histórico en Andalucía. Ademais, os datos da NASA móstrannos que todos os meses de 2016 bateron o récord da temperatura media a escala global máis alta da historia rexistrada, despois de que 2015 fose o ano máis cálido ata agora. Calquera experto científico atopa unha relación inmediata co efecto do cambio climático, pero non queremos alarmar a ninguén, iso si, hidratádevos! Que isto é un súa e segue...

FONTE: Grupo Big Vang/Xornal El Mundo/Ciencia

O 1 de setembro de 2012, grazas a unha directiva da Unión Europea sobre a necesidade de realizar un deseño ecolóxico para as lámpadas de uso doméstico, díxoselle adeus ás lámpadas incandescentes, é dicir, as de toda a vida.

As lámpadas incandescentes iluminaron os fogares nada menos que durante 133 anos, desde que as comercializase o mismísimo Thomas Alva Edison. Fóronse eliminando de forma progresiva, de acordo a diferentes lexislacións europeas de 2009, 2010 e 2011. Primeiro, quitáronse do mercado as de 100 watts, despois as de 75 watts e 60 e, por último, as lámpadas de 40 e 25 watts.

Agora, é a quenda de despedirse dos halóxenos. O próximo 1 de setembro deixaranse de comercializar estas lámpadas de filamento, aínda que poderán comprarse ata que se acabe o stock que queda nas tendas. Un informe da Organización de Consumidores e Usuarios (OCU) publicado onte lembraba, con todo, que a medida aplícase só aos focos halóxenos, polo que as lámpadas halóxenas poderán seguir vendéndose ata 2018.

Estas medidas, que afectan a todos os estados membros e que se viñeron implemetando desde 2009, teñen como obxectivo unha maior eficiencia enerxética. A idea é utilizar produtos que esixan cada vez unha menor queima de combustibles fósiles (petróleo, gas e carbón) para xerar electricidade nas centrais térmicas xa que son estes combustibles os maiores responsables das emisións de gases de efecto invernadoiro que provocan o cambio climático.

Ademais, con esta medida preténdese tamén reducir a necesidade de importación de combustibles fósiles fose do espazo da UE, ofrecer un produto máis barato, así como un aumento da seguridade de subministración.

Pero se imos camiño á eliminación total das halóxenas, que opcións quédannos para iluminar os nosos fogares? Os consumidores poderán acceder a tres tipos de tecnoloxías: LED, halóxenas (hai que ter en conta que só se eliminaron os focos) e as fluorescentes ou de baixo consumo. As LED (Lixeiro-Emitting Diode) parecen ser a aposta de Europa.

FONTE: Xornala abc/sociedade

Se os irmáns Ties e Taco Carlier fundasen o seu negocio hai oitenta anos, talvez o mundo fose un lugar un pouco mellor, pero perderiamonos unha das grandes obras do neorrealismo cinematográfico italiano. Porque estes holandeses aseguran inventar un sistema para as súas bicicletas que as fai inmunes aos roubos. Se a bici de Antonio Ricci fose unha Electrified S de VanMoof o pequeno Bruno non maduraría de golpe vendo ao seu pai perder a dignidade e o ladrón de Vitorio de Sica, símbolo da difícil posguerra en Roma, fracasaría no seu intento.

Os holandeses Carlier son, como moitos en Amsterdam, a súa cidade de orixe, uns namorados das bicicletas. De feito, ambos cren que montar en bicicleta faille ser máis creativos. “Durante algúns anos, deixei de facer o percorrido habitual desde casa ao traballo porque o meu apartamento estaba a dez metros da oficina, conta Taco Carlier ao falar da súa nova creación. Deixei de montar en bicicleta para ir traballar e tamén deixei parte da miña felicidade e produtividade. Por iso, despois de tres anos, empaqueté todas as miñas cousas e mudeime a unha nova casa nos arredores de Amsterdam”. Así de gratificante é a experiencia, aseguran, de montar na súa nova bicicleta eléctrica, a Electrified S, dotada dun sistema de seguridade a través dunha app móbil que a fai practicamente invulnerable aos roubos.

Hai quen xa se apresurou a comparar a nova máquina de VanMoof cos coches intelixentes de Tesla, no sentido de que representan unha auténtica revolución para este medio de transporte. A Electrified S, aseguran os Carlier, é tan lixeira que non parece unha bicicleta eléctrica e o seu potente pero silencioso motor faia adecuada para calquera tipo de terreo urbano (mesmo aqueles con desniveis pronunciados ou nos que hai que enfrontarse á forza do vento). A autonomía da Electrified S é outra das súas grandes bazas, posto que permite rodar ata 120km cunha soa carga: o suficiente, por exemplo, como para pedalear desde a Porta do Sol de Madrid ata a praza maior de Guadalaxara e volver.

Os Carlier din ter unha misión: conseguir que a bicicleta se estenda en moitas outras cidades e que o caso de Amsterdam non sexa a excepción, senón a regra. Están tan convencidos diso, que na súa páxina web atrévense a desafiar a todo e a todos: “os ladróns, as costas, o tráfico ou a seguridade. Se hai algo que se interpón entre vós e o voso desexo de montar en bicicleta, estamos preparados para atopar unha solución”.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

Carátula do libro / Imaxe:relatosmagar.com

Cada verán propóñovos un libro de lectura. Neste caso foi Premio Vuela La Cometa 2015. O seu título: “ Cartas de amor despois do ecocidio”

O seu autor: o escritor, guionista e profesor Marcelo García Martínez (Oviedo, 1979).

E iste é o seu contido: O cambio climático estaba anunciado pero mal calculado e, en apenas catro decenios, alterou por completo o Planeta que non deixa de sacudirse como un can infestado de pulgas... Os estados sucumbiron ás catástrofes e, tras o ecocidio, as persoas concéntranse en grandes superficies controladas pola Organización Mundial da Saúde e o Comercio.

Demo regresa á súa cidade natal en busca dos recordos cunha muller e escríbelle unhas desesperadas cartas de amor que personifican o reproche do planeta á raza humana. O seu corpo porta un potente axente contaxioso, cumpre a misión de propagar unha pandemia que lle encargou o líder dos eco-terroristas.

E Titus di: “O sistema operativo quedouse colgado. Simplemente trátase de apertar o botón que di: RESET”.

Atoparédelo en Arola Editors.

Lectura ecolóxica!

As bicicletas son un símbolo tan holandés como os tulipáns, Vicent van Gogh ou Johan Cruyff. Calquera que visitara algunha das súas cidades, con Amsterdam á cabeza, observaría a cultura ciclista dos holandeses. Os seus máis de 32.000 quilómetros de carrís  bici urbanos e os tamén 30.000 de rutas ciclistas son a envexa de toda Europa. E, con todo, isto non foi sempre así. O compromiso dos holandeses coa mobilidade sustentable e limpa arrincou nos anos setenta, e non foi unha mera concatenación de elementos obxectivos (como que sexa un país chairo, cun clima suave e distancias curtas), senón unha confluencia de políticas intelixentes e cidadanía concienciada. A crise do petróleo de 1973, unido ao espectacular aumento de accidentes de tráfico mortais e unha crecente preocupación polo medio ambiente, levou aos holandeses para reclamar aos seus gobernos un maior protagonismo da bicicleta como medio de transporte. A resposta foi o que hoxe todos podemos ver e admirar. A boa noticia é que se eles puideron facelo, tamén se pode imitar noutros lugares.

Iso si, nestes temas, seguirán levando a vantaxe de quen empezou primeiro. Un dos exemplos desta evolución é a idea que SolaRoad puxo en práctica de forma experimental na localidade de Krommenie ao norte de Holanda. Trátase do primeiro carril bici construído con paneis solares que permiten acumular enerxía e envorcala na rede. Xa non só se axuda ao medio ambiente utilizando un transporte sustentable, senón que ademais circúlase por un pavimento que xera enerxías limpas. O prototipo deste modelo de estradas está a funcionar desde novembro de 2014; son algo máis de 70 metros de carril bici utilizado diariamente por unhas 2.000 persoas e os resultados neste tempo superaron mesmo as expectativas dos seus impulsores. Durante o primeiros seis meses de proba, xa se xerou suficiente enerxía como para abastecer o consumo anual dunha familia media. Pode parecer modesto, pero o verdadeiro potencial de SolaRoad non está no conseguido, senón nas expectativas que levantou o modelo.

Sten de Wit, portavoz da iniciativa, cre que se pode chegar a conseguir que cada metro cadrado achega uns 70khw anuais, unha cifra que se converte en astronómica cando se multiplica polos miles de quilómetros de estradas do país (SolaRoad asegura que o 20% do 140.000km de estradas en Holanda sería apto para recibir o sistema). Actualmente o consorcio traballa en mellorar as capacidades dos materiais cos que se fabrican estas estradas (os paneis solares están encastrados entre vidro, silicona e cemento), aínda que xa demostraron que pode soportar o peso de vehículos de 12 toneladas sen sufrir danos. O seguinte reto é abaratar os custos de fabricación e instalación, co que se espera conseguir que este tipo de estradas, grazas á enerxía que xeran, terminen sendo máis económicas que as convencionais. A enerxía producida podería utilizarse para iluminar as cidades e as vías, ou para alimentar vehículos eléctricos: “se xa temos coches intelixentes, porqué non ter tamén estradas intelixentes”, conclúe De Wit.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

As temperaturas, a subida do nivel de auga e as emisións de gases de efecto invernadoiro acadaron niveis récord. O ano pasado, 2015, non só foi o máis caloroso da historia. Tamén foi o peor para outra serie de variables clave que miden os efectos do cambio climático. O mundo diríxese a unha contorna que os seres humanos non experimentaron antes, co desxeo dos polos e o aumento das secas e as inundacións. Este é o sombrío cadro da Terra que pinta o informe anual sobre o estado do clima da Axencia Nacional de Océanos e Atmosfera de EEUU (Noaa).

"A maioría dos indicadores de cambio climático seguen mostrando a tendencia cara ao quecemento global..., apunta o informe de 300 páxinas no que participaron 450 científicos de todo o mundo. E esa evolución parece que tamén se confirmará este ano, xa que os seis primeiros meses de 2016 foron, con diferenza, os máis cálidos en moito tempo, segundo os datos recentes recollidos polos climatólogos da Nasa.

Unha predición que tamén realizou a ONU, que apuntou que este ano volverá romper os récord de temperatura anuais de novo, tras 14 meses consecutivos de calor extrema, azuzados O Neno. Un fenómeno meteorolóxico que, polo xeral, eleva a temperatura en todo o mundo e que foi, como sinala o documento da Noaa, particularmente forte en 2015. "Baixo o efecto combinado do neno e dunha tendencia a longo prazo ao quecemento global, a Terra rexistrou récords de temperatura por segundo ano consecutivo", di o informe.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

SURFRIDER  é unha organización ambiental americana, sen fins de lucro, de base, que traballa para protexer e preservar os océanos, ondas e praias do mundo. Surfrider centra en grande medida o seu labor en cuestións tales como a calidade da auga, acceso á praia, preservación do surf, e o mantemento da zona mariña e os ecosistemas costeiros.

Fundada en 1984, ten a súa sede en San Clemente (California) e en España en San Sebastián dende 2009, participando nun proxecto de cooperación territorial europeo chamado "Mare Urdina", enfocado na protección e valorización do patrimonio natural costeiro a través da educación ambiental.

Esta é a súa proposta,  con 9 condutas que todos podemos cumpir:

O teu compromiso é fundamental!

Por primeira vez en 30 anos o buraco da capa de ozono reduciuse. Pasaron 30 anos desde que todos os países industrializados asinaron o chamado Protocolo de Montreal, polo que se comprometían a conseguilo. No ano 2000 o buraco alcanzou os 25 millóns de metros cadrados, o seu maior tamaño. Hoxe é catro millóns de metros cadrados máis pequeno. Para os científicos é evidente que esta redución foi causada polas políticas que prohiben a utilización do os compostos orgánicos clorados. Susan Solomon, investigadora do MIT, afirma que é un sinal esperanzador: “As cousas que fixemos puxeron o planeta no camiño da curación. Iso di bastante de nós. Non somos asombrosos os humanos, que creamos unha situación tras a que decidimos colectivamente, como mundo, que iamos eliminar esas moléculas?”. Efectivamente, o que fósemos capaces de comezar a reverter unha das grandes ameazas para a vida na Terra significa que, como especie, somos capaces de afrontar os maiores retos, aínda que en demasiadas ocasións levemos a situación ata un punto de desesperación. Cal será, cabe preguntarse, ese punto para o outro gran desastre que se cerne sobre nós: as emisións de C0₂?

Na conferencia do clima celebrada en París a finais do 2015, 188 países certificaron o que para a maioría de científicos xa era unha evidencia: o quecemento global do noso planeta. A causa principal é a emisión de CO₂ producida pola utilización de combustibles fósiles  (petróleo e carbón) que levou a que a presenza de dióxido de carbono na atmosfera aumentase nun 40% nos últimos 150 anos. A solución pasa por decisións políticas e económicas de gran calado que, lamentablemente, non son tomadas case nunca seguindo o criterio dos científicos. O exemplo da capa de ozono pode resultar estimulante para todos os que seguen empuxando coas súas investigacións e accións cara á instauración de políticas enerxéticas máis limpas.

Mentres, a ciencia continúa facendo as súas indispensables achegas. E un dos máis importantes é o proxecto OCO-2 roia impulsado pola NASA para medir as emisións de CO₂ a través de satélites desde o espazo. Cada ano a queima de combustibles fósiles e outras actividades humanas lanza á atmosfera 36 millóns de toneladas de CO₂. Con todo, cos sistemas de medición en superficie cos que contabamos ata agora, resultaba moi difícil coñecer o comportamento deste CO₂. Saber, por exemplo, porqué non todo o C0₂ emitido permanece na atmosfera (máis da metade desaparece), onde están situados estes “sumidoiros” naturais que absorben o dióxido de carbono, que partes da Terra axudan a disolver o CO₂ e se continuarán facéndoo no futuro. Un crebacabezas científico que é imprescindible resolver porque, como a propia web do proxecto asegura: “Só é posible manexar o que podemos medir”.

David Crisp, o responsable científico do proxecto OCO-2, está seguro dos satélites farán as medicións cada vez máis precisas “para saber como podemos axudar ao planeta en que vivimos”. Diso depende que esta especie asombrosa continúe tendo un fogar no que desenvolver o seu potencial.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País

Avión "Solar Impulse" / Imaxe:computerhoy.com

O avión solar “Solar Impulse” aterrou o pasado xoves en Sevilla tras cruzar 6.300 quilómetros sobre o Atlántico desde Nova York. A ruta máis curta era cara a Irlanda, pero elixiu Sevilla, onde ten garantida recárgaa das baterías co sol andaluz. A aventura de Piccard, da marabillosa familia de exploradores, demóstranos que hai outra forma de vivir, de facer o que queremos facer pero coidando a casa na que vivimos, o planeta Terra.

Os seres humanos queremos vivir, e ademais queremos vivir ben, e vivir ben todos, non uns poucos. O Solar Impulse demostrou que temos enerxía dabondo co Sol, ata para cruzar o Atlántico voando. Enerxía! A enerxía é riqueza, ou máis ben, a única riqueza real é a enerxía. Os seres humanos vivimos moi pobremente, incluídos os grandes emperadores e Papas, os sultáns e os Fillos do Ceo chineses, ata que puxemos en explotación as fontes concentradas de enerxía que son o carbón, o petróleo e o gas.

Dende entón, case 2.000 millóns de seres humanos viven mellor que os reis antigos. Pero esas fontes de enerxía están a esnaquizar o planeta e as nosas vidas, e só chegan a estes 2.000 millóns. Na Terra viven hoxe outros 6.000 millóns de persoas que carecen desa riqueza. Un español, hoxe, rico en comparación con moitos outros habitantes da Terra, dispón duns 44.000 kwh. ao ano, 120 kwh. ao día. Sobre cada metro cadrado de chan recíbense, nas zonas de pobreza, que son as tropicais, 5 kwh. ao día. Convertendo, o que é perfectamente factible hoxe, o 30% desa cantidade en enerxía eléctrica, como fai o Solar Impulse II, con 75 metros cadrados, 6.000 millóns de persoas gozarían dunha riqueza igual á de cada español.

Pódese facer, e mesmo se pode facer moito máis, e mesmo nós podemos ser moito máis ricos, pois temos chan e sol dabondo. E é a única maneira de sobrevivir, pois a alternativa é esnaquizar do todo o planeta, grazas ao cambio climático que estamos a producir cos combustibles fósiles. É difícil de facerse á idea do que estamos a facer, e do que nos estamos privando. Toda a enerxía que estamos a usar hoxe en España sácase da enerxía solar duns 4.000 quilómetros cadrados.

España ten medio millón de quilómetros cadrados. Sóbrannos chan e Sol, pero moito, moitísimo, para vivir 10 veces mellor que agora. Unha das traxedias actuais da humanidade, entre outras moitas, é a estupidez. Temos todos os recursos tecnolóxicos e de diñeiro para cambiar dunha vez a enerxía solar para vivir, todos, o dobre ou o triplo mellor que hoxe, e ademais parar a destrución do planeta, e iso utilizando moi pouca parte do mesmo. O cambio da pobreza anterior á riqueza actual fixémolo nós. Podemos cambiar agora.

É cuestión de querelo!

FONTE: Antonio Ruiz de Elvira/Xornal El Mundo

Cal é o animal que sofre máis tráfico do mundo? Non é ningunha especie de ave exótica. Non é ningún peixe tropical. Non é, desde logo, ningunha das especies que adoitan saír nos medios de comunicación: as baleas, os elefantes, os rinocerontes, os tigres, as orcas... É un animal que non lle importa a ninguén. Non é "carismático". Non bate récords de nada (salvo de lonxitude de lingua relativa ao tamaño do corpo, o que non é un "plus" entre os seres humanos). Por iso, o tráfico en produtos das 12 especies deste animal supón nada menos que o 20% de todo o comercio ilegal de animais salvaxes.

É o pangolín. Un mamífero sen dentes e sen pelo, pero con escamas que se alimenta de insectos e cuxa lingua pode chegar a ser tan longa como todo o seu corpo, o que lle permite comerse ata 200.000 insectos ao día. Unha especie oso formigueiro con escamas de dinosauro que parece unha alcachofa xigante andante e que, cando sente ameazado, enrólase, igual que un armadillo.

As escamas do pangolín son de queratina. É dicir, do mesmo material que as uñas do ser humano, ou que os cornos dos rinocerontes. No medicamento tradicional chinés e vietnamita, atribúenselles propiedades milagrosas. As escamas de pangolín, secas, son fritidas en aceite ou manteiga, servidas con vinagre ou salsas, preparadas con recoiro e, ata datas recentes, adobadas en ouriños de neno. "Curano" todo: malaria, xordeira, ansiedade, depresión, falta de produción de leite materno, enfermidades renais, cancro, asma...  decide unha doenza e é probable que a escama deste fósil vivente sexa o remedio perfecto.

Non acaban aí as propiedades deste bicho. O seu sangue "cura" a impotencia, o esmo que os seus embrións. A súa carne é considerada exquisita. E, aínda que nalgúns aspectos é un país desenvolvido, gran parte da cultura tradicional de China evolucionou tan pouco como o pangolín. Como consecuencia, aínda en 2010 as escamas deste animal eran consideradas oficialmente un produto medicinal na segunda maior economía do mundo. Iso deu lugar a un tráfico dun tamaño inimaxinable.

Así é como, vítima da superstición, unha historia que comezou fai, como pouco, 50 millóns de anos (que é a idade dos primeiros fósiles de pangolíns, descubertos en Exipto) podería acabar no século XXI.

FONTE: Xonal el mundo/Ciencia

Co obxectivo de motivar ás persoas para que se convertan en axentes activos do desenvolvemento sustentable e equitativo; promover o papel fundamental das comunidades no cambio de actitude cara a temas ambientais, e fomentar a cooperación para que o medio ambiente sexa sustentable, a Asemblea Xeral das Nacións Unidas, na súa resolución 2994 (XXVII) do 15 de decembro de 1972, designou o 5 de xuño Día Mundial do Medio Ambiente, para sensibilizar á opinión pública respecto da necesidade de preservar e mellorar o medio ambiente.

O lema deste ano é:  "O futuro da vida silvestre está nas nosas mans".

Na súa mensaxe sobre o Día Mundial do Medio Ambiente o Secretario Xeral da ONU, Ban Ki-Moon, declarou que "acábase o tempo para eliminar a crise de caza e tráfico ilegais que ameaza algunhas das especies máis representativas do mundo. Para combater a caza e tráfico ilegais de especies protexidas é esencial abordar tanto a demanda como a oferta de produtos silvestres ilegais a través de obxectivos e metas acordados e de instrumentos internacionais, tales como a Convención sobre o Comercio Internacional de Especies Ameazadas de Fauna e Flora Silvestres (CITES)".

FONTE:unodc.org

O dron Savant pesa 24 kg e ten 3 m de envergadura / KEVIN CLIFFORD

Un avión non tripulado probou por primeira vez, con éxito, a coñecida como "sementeira" de nubes, coa que os científicos pretenden provocar choiva en épocas de seca. O voo experimental, de Desert Research Institute (DRI) levouse a cabo en Nevada (Estados Unidos).

Este dron, coñecido como Savant, acadou unha altitude de máis de 120 metros e voou durante aproximadamente 18 minutos.

Este proxecto, primeiro no seu tipo, está a axudar ao Estado de Nevada abordar os impactos continuos de seca e a explorar solucións innovadoras para loitar contra a ausencia de recursos, tales como aumentar o abastecemento de auga rexionais.

O equipo de investigación leva máis de 30 anos de investigación e experiencia na modificación do clima con experiencia probada en operacións de fabricación aeroespacial e de voo de avións non tripulados, segundo apunta o DRI na súa páxina web.

Cunha envergadura de 3 metros de ancho e uns 24 quilos de peso, Savant é o vehículo perfecto para levar a cabo este tipo de operacións, debido ao seu perfil de voo superior, o tempo que permanece no aire e a súa resistencia ao vento e a outras condicións climáticas adversas.

FONTE: Xornal abc/ciencia

As chamadas uña de gato son en realidade dúas especies diferentes: (Carpobrotus edulis e Carpobrotus acinaciformis). As súas rechamantes flores foron a causa de que estas plantas utilizáronse con moita frecuencia como ornamentais, de modo que actualmente pódense atopar practicamente por todo o noso kitoral. O problema é que medran horizontalmente formando unha alfombra tan tupida que non permite o desenvolvemento doutras especies. Como consecuencia, despraza á vexetación típica das dunas e cantiis e altera o equilibrio destes ecosistemas.

FONTE: Victoria González/Revista Muy Interesante

No documental "A Terra do Gas" aparecen comunidades de Estados Unidos afectadas polo "fracking" ou fractura hidráulica, unha técnica para extraer gas natural moi criticada polos seus impactos ambientais.

Os efectos negativos da súa utilización, e en xeral dos combustibles fósiles, deberíannos concienciar sobre o emprego racional da enerxía.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

O lixo que ninguén quere e que non se recicla ben acaba en vertedoiros xigantes que supoñen unha grave ameaza para o medio ambiente e a saúde de millóns de persoas."’A terra do lixo" é un documental do ano 2009 que mostra un dos vertedoiros máis grandes do mundo, o de Xardín Garnacho, no barrio Duque de Caxias da brasileira Río de Xaneiro.

FONTE: Revista Consumer/Medio ambiente

Moverse en bicicleta nas cidades, unha opción moi interesante / Imaxe:destinoslatam.com

Remato cos dez xestos ecolóxicos relacionados coa alimentación, a roupa, o transporte ou a enerxía que non nos debe dar vergoña facer.

7. Vestir roupa de segunda man

Para vestir de forma atractiva e cómoda non fai falta que a roupa sexa nova. Na actualidade pódese atopar roupa de segunda man de calidade e bonita en mercadillos, tendas especializadas, Internet, etc. Así mesmo, diversas iniciativas puxeron en marcha venda de roupa usada que aúnan a cuestión ecolóxica coa social, ao contribuír á inserción de persoas con dificultades.

8. Desprazarse en bicicleta ao traballo

Ao ir en bicicleta ao traballo, os seus usuarios reducen a contaminación e o tráfico urbano, melloran a súa saúde e o seu rendemento laboral, ademais de aforrar tempo e diñeiro. Diversos accesorios e tipos de bicicletas, como as eléctricas ou as plegables, poden facilitalo. Para iso, a concienciación de traballadores e de empresas e institucións resulta fundamental.

9. Poñerse roupa fresca no traballo durante o verán

Substituír o traxe e gravata por unha camisa elegante de manga curta contribúe no verán a estar máis cómodo no traballo e reducir, ou mesmo non utilizar, o aire acondicionado. Ademais de diminuír o impacto ambiental que supón o uso deste sistema, por cada grao que se evita afórrase un 7% de enerxía, razóns que deberían ser suficientes para seguir o exemplo de compañías que xa o asumen.

10. Reclamar

Un dos xestos ecolóxicos que menos vergoña debería dar aos consumidores ecolóxicos e concienciados é exercer o seu dereito para reclamar. A lei ampara a posibilidade de esixir actuacións a empresas e institucións que contribúan a mellorar o medio ambiente e a súa calidade de vida.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

Ruído e vibracións / Imaxe:ingenieriapac.com

Os nosos oídos non ’’pechan’’ nunca, coma fan os ollos coas pestanas. Cando durmimos, os oídos seguen procesando os sinais auditivas, pero estes sinais non se procesan cara ao resto do cerebro.  Oímos constantemente e por iso podemos espertar en caso dun sinal que o cerebro recoñeza como urxente.

Pero o cerebro traballa os sinais constantemente. No caso do silencio, o proceso diminúe case a cero, no caso do ruído o cerebro traballa para interpretar e buscar algún sinal e no seu caso descartar o que oe. Posto que sabemos que o ’’cansazo’’ é o sinal que envían unhas partes do cerebro a outras para deixar de procesar sinais e empezar o proceso de memorización selectiva, a existencia de ruído durante a noite produce un cansazo esaxerado que non se compensa co soño.

Da mesma maneira, o ruído durante o traballo fai desaparecer a capacidade de concentración, de sincronización de neuronas nun proceso común, esixindo ao cerebro un traballo extra de análise e supresión dos sinais auditivas inconexas que, como dixen arriba, son o ruído.

A vida con ruído é, desta maneira, unha vida miserable, no canto dunha vida feliz e produtiva.

Nas cidades españolas (e non só nas españolas), e tamén nos campos co paso dos avións e mesmo nas montañas, hai salvaxes cuxa mellor diversión é lanzar gases apestosos e ruído mediante unhas motos sen redución de ruído, a praga esténdese día a día e os niveis sonoros aumentan de ano en ano ao redor de 1.5 decibeis (dB) por ano. Así, a Organización Mundial da Saúde propuxo en 1995 un nivel de ruído de 35 dB nos hospitais, e hoxe ese nivel é duns 75 dB durante o día e 60 dB durante a noite: Insoportable.

Como en moitos aspectos da vida, o ruído en cidades, campos e montañas deriva, por unha banda, da inacción dunhas autoridades que cobran os seus salarios dos impostos aos cidadáns para non devolver nada aos mesmos. Doutra banda, o aumento do ruído é un aspecto máis do funcionamento non lineal da sociedade, un funcionamento ignorado polas persoas que a forman.

Así, por exemplo, nun bar, unha persoa empeza a falar máis alto que outras, e estas, para comunicar elevan os seus niveis sonoros nun proceso de realimentación positiva, ata que se alcanza un nivel tal que as persoas racionais abandonan o recinto para non enfermar.

Un aspecto de coches e motos é o ansia animal de destacar na tribo. Unha forma de que lles miren é facer ruído que se introduce na esfera persoal dos individuos forzándoos a decatarse da existencia doutros, unha información que estes nin desexan nin necesitan.

Pódese eliminar o ruído?

Polo menos é posible reducilo a niveis que o cerebro pode descartar nas primeiras etapas do proceso, directamente nas neuronas conectadas aos oídos. Isto ocorre con sons de non máis de 35dB, que é o nivel ao que deberiamos aspirar nos nosos lugares de permanencia ou visita.

Unha boa parte do ruído que sufrimos deriva do tráfico a través de dúas fontes: O ruído dos motores e pneumáticos e o ruído da circulación sobre uns pavimentos absolutamente deteriorados debido á desidia dos concellos españois.

O primeiro destes ruídos xorde dos motores dos vehículos e dos seus tubos de escape. Un motor encerrado nunha carcasa con illantes acústicos pode reducir os seus decibeis a niveis tolerables mesmo a distancias de 1 metro. É evidente que os fabricantes de vehículos de combustión (Diésel) ou de explosión (Gasolina) prefiren aumentar as súas ganancias desprezando a saúde dos cidadáns. Pero as autoridades que viven do diñeiro destes cidadáns poden, se cumpren coa súa función, obrigar a eses fabricantes para reducir as súas ganancias para mellorar a saúde de quen lles paga. Só se necesita responsabilidade e decisión.  

Exactamente o mesmo pódese facer cos tubos de escape. Hoxe a técnica pode reducir o ruído de saída de gases a 35 dB a un metro de distancia sen maior problema. Falta decisión por parte das autoridades para impoñelo.

Nas cidades, os Concellos deben manter as rúas como rúas, e non como hoxe, camiños de cabras con fochancas e buracos, e pavimentalas con asfaltos que reducen o ruído en, polo menos, 20 dB.

Ocorre o mesmo coa limitación de velocidade en rúas e estradas. A obrigación de levar un chip de 10 euros nos motores pode impoñerse aos fabricantes e ese chip pode conseguir que os vehículos non superen as  velocidades autorizadas en cada tramo a pesar das animaladas dos condutores insolidarios.

Outra fonte de ruído intenso nas cidades son as maquinarias da obra de construción e obra pública, incluída a limpeza das rúas e o coidado dos xardíns. Impuxéronse ultimamente máquinas con motores de explosión para lanzar chorros de aire para mover follas secas e papeis das rúas. Estas mesmas máquinas poden funcionar con baterías eléctricas, reducindo o seu nivel de ruído en 20 dB. Nas obras de construción, se se precisa utilizar serras mecánicas (as ’’radiais’’) pódese fai dentro de cámaras acústicas que illan do ruído aos cidadáns. Non custan máis de 100 euros o que é unha cantidade despreciable comparada co custo da construción. Non se fai por falta de cultura cidadá e falta de autoridade dos administradores públicos.

Exactamente o mesmo pódese facer coas obras públicas. As taladradoras, por exemplo, deben funcionar dentro de cámaras acústicas illadas.

E o mesmo con outra fonte de ruído: Os aparellos de aire acondicionado, que ben construídos poden reducir os seus niveis de ruído en 30 dB.

Con respecto aos receptores de ruído, é dicir as habitacións dos edificios residenciais, escolas e oficinas, é posible e barato reducir o ruído que lles entra mediante xanelas de vidro dobre, pero de espesores distintos en cada un dos dous vidros, e pantallas de pladur con illantes acústicos. Non se fai, pero pódese facer e non resulta gravoso se se fai ao longo de varios anos.

O código técnico da edificación impón xa niveis de ruído transmitido entre vivendas razoablemente baixos. Os problemas xorden sempre, como non! no cumprimento das leis e a inspección, e evidentemente, nos edificios antigos construídos antes da aprobación dese código. Nestes, como digo, por unhas cantidades modestas de diñeiro, pode reducirse o ruído, tanto das rúas como dos veciños.

Hoxe, a tecnoloxía ofrece solucións para case todos os problemas vitais.  Pero non se usa esa tecnoloxía. Adóitase asignar á carestía a falta de aplicación de solucións tecnolóxicas.

Isto, como coa enerxía solar, é totalmente falso. Deriva a non aplicación da tecnoloxía aos problemas sociais moito máis da inercia cultural, da falta de ganas de enfrontarse aos problemas, da preguiza mental humana que tende a rexeitar a innovación fronte ás solucións existentes que dos custos de facelo.

Somos animais curiosos, os seres humanos. Expomos gastar miles de millóns de riqueza en enviar naves a Marte, en enviar chips a Alfa Centauri, dúas iniciativas totalmente inútiles mesmo desde o punto de vista da ciencia pura, pero rexeitamos por ’’caro’’ o facer as nosas vidas moito máis vivibles, sas e felices.

Raros somos!

FONTE: Antonio Ruiz de Elvira/Xornal El Mundo

Sigo coa serie de documentais que mediante imaxes e datos impactantes, teñen a pretensión de concienciarnos e facernos máis ecolóxicos.

O consumo de auga embotellada medrou de maneira espectacular nos últimos anos, mesmo en lugares con subministración pública de auga potable de calidade. A súa fabricación, transporte e posterior eliminación provoca diversos impactos ambientais que os consumidores poden evitar. Na "Historia da auga embotellada", lanzado o 22 de marzo de 2010 (Día Mundial da auga), os seus autores, un equipo de varias ONG ambientais, poñen de relevo dita cuestión.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

Unha das imfografía da campaña: "O desxeo polo cambio climático / Imaxe: Robin Wood

"Destruír a natureza é destruír a vida" é o slogan da campaña de sensibilización que lanzou o pasado mes de marzo a organización ambientalista alemá Robin Wood para advertir que a destrución da natureza que o home está a levar a cabo leva de maneira inevitable o fin da flora e da fauna do planeta.

As infografías foi realizada polo deseñador tailandés Surachai Puthikulangkura e a axencia Grabarz & Partner, e nelas utilizouse a técnica da dobre exposición. Nas tres ilustracións publicadas recoñécense as figuras dos animais: un osos polar, un cervo e un simio, elixidos porque son especies representativas de hábitats que están a ser directamente degradados pola acción humana. Sobre os lombos de todos eles superpuxéronse uns mundos en miniatura que, gradualmente fan desaparecer as súas siluetas. A maneira de representalo é moi simbólica porque, vistos de preto, as imaxes ofrecen unha realidade moi desalentadora: os efectos das extraccións petrolíferas, da deforestación e dos incendios indiscriminados respectivamente.

A ilustración do oso polar leva por título "O desxeo polo cambio climático". Sobre os lombos do oso polar protagonista -unha especie en extinción- distínguese unha planta petrolífera en chamas e maquinaria diversa realizando sondaxes, o que trae á memoria as polémicas actividades no Ártico de multinacionais deste ramo. Para os ecoloxistas, unha fuga supoñería unha auténtica catástrofe ambiental e por iso levaron a cabo numerosas campañas para estas petroleiras retírense. Unha delas, Shell, renunciou a continuar co seu traballo en agosto de 2015.

Sobre o lombo do cervo da imaxe titulada "Excesos da deforestación da selva" pódese observar un bosque case completamente talado. Entre as montañas de madeira, gruas e leñadores arrasan coas últimas árbores en pé. É unha ilustración para lembrar, por exemplo, que os humanos xa destruímos a metade de todas as árbores do planeta, segundo un estudo publicado pola revista Nature en setembro de 2015. Este traballo calcula que os humanos cortamos 15.000 millóns de árbores anualmente.

A parte superior do primate da última ilustración está envolvido en chamas, as mesmas que arrasan sen piedade unha superficie cuberta de palmeiras. De feito, o título da imaxe é "A destrución do bosque tropical" e lembra á queima ilegal de terreos en Indonesia que se destinan posteriormente á produción de aceite de palma, un produto que se utiliza para fabricar biocombustibles, cosméticos e algúns alimentos industriais. Estes incendios foron tan virulentos que non só deixaron a especies como o orangután privado do seu hábitat senón que mesmo afectaron aos humanos cando o fume chegou a núcleos urbanos e obrigou a pechar escolas, entre outras medidas.

FONTE; Xornal El País/El Planeta Futuro

Sigo coa serie de documentais que mediante imaxes e datos impactantes, teñen a pretensión de concienciarnos e facernos máis ecolóxicos.

 Na actualidade extráense un 50% máis de recursos que hai 30 anos. O modelo de desenvolvemento actual, baseado en consumir de forma infinita nun mundo de recursos finitos, é insustentable e por tanto hai que reformulalo. Son algúns das mensaxes principais do documental "Re-Pensar O Planeta", que apela a un consumo responsable.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

A compra a granel / Imaxe:.pulsodf.com.mx

Sigo cos dez xestos ecolóxicos relacionados coa alimentación, a roupa, o transporte ou a enerxía que non nos debe dar vergoña facer.

4. Levar a comida que sobra no restaurante

Un terzo da produción alimentaria mundial para consumo humano pérdese ou se refuga, segundo Nacións Unidas, mentres que o Parlamento Europeo calcula que uns 179 quilos de alimentos en bo estado desperdícianse por persoa ao ano, cos consecuentes custos económicos e ambientais. A comida que se deixa no restaurante tírase ao lixo. Cada vez máis hostaleiros asumen como unha práctica normal que se pida para levar a casa e mesmo dispoñen de envases, un punto ao seu favor ao elixir establecemento.

5. Comprar a granel

Os produtos a granel son máis económicos e evitan o uso excesivo do empaquetado. Cada vez son máis comúns os establecementos que empregan o granel en parte ou mesmo en todos os seus produtos.

6. Arranxar produtos para que duren máis

A publicidade agresiva tenta convencernos de "mellorar" co "novo", do "especial" de estar á última moda, a pesar de que mesmo o que se teña estea en bo estado. Isto supón na práctica un gasto innecesario de recursos naturais e o aumento de residuos. Antes de adquirir nada, hai que pensar se realmente é imprescindible e tentar arranxar o que se ten para que dure máis.

Continuará...

FONTE: Revista Consumer/medio Ambiente

Sigo coa serie de documentais que mediante imaxes e datos impactantes, teñen a pretensión de concienciarnos e facernos máis ecolóxicos.

O documental "Unha verdade incómoda" ten como protagonista ao ex vicepresidente de Estados Unidos, Al Gore, que tenta concienciar aos cidadáns de todo o mundo sobre o cambio climático e as súas graves consecuencias para o medio ambiente e a humanidade. Gañou dous Óscar por mellor documental e mellor canción orixinal.

FONTE: Revista Consumer/Medioa Ambiente

Desconto por pronta caducidade / Imaxe:Alex Fernández Muerza

Este artigo vai dirixido a queles que lle dá corte pedir auga da billa nun bar, ou a comida que nos sobrou no restaurante para levar para casa. Coñecer as implicacións ambientais e económicas destes e outros actos pódennos convencer para facelos e que a única cor que nos salga non sexa o colorado, senón o verde.

Imos ver, durante varios días, dez xestos ecolóxicos relacionados coa alimentación, a roupa, o transporte ou a enerxía que non nos debe dar vergoña facer.

1. Pedir auga da billa nun bar

O elevado consumo de auga embotellada provoca o aumento de residuos e o gasto de grandes cantidades de recursos e enerxía. En países como España, onde a auga corrente de calidade está garantida, debería ser, por tanto, un xesto habitual pedir auga da billa nun bar ou restaurante. Os seus responsables non deberían poñer pega algunha, xa que sempre se pode consumir acompañado de calquera outro produto. 

2. Ir á compra cunha bolsa reutilizable ou un carriño

As bolsas de plástico de usar e tirar utilízanse 12 minutos de media, pero poden permanecer no medio ambiente durante séculos. A maioría acaba nos océanos provocando danos na fauna e flora mariña. Segundo Nacións Unidas, entre un 70% e 90% dos residuos acuáticos das praias son plásticos. Estes impactos pódense evitar con bolsas reutilizables ou o clásico carriño da compra. 

3. Adquirir alimentos con desconto por pronta caducidade

Unha das causas do malgaste de alimentos prodúcese ao tiralos porque caducaron. Para reducir este problema, algúns supermercados ofrecen produtos con desconto por pronta caducidade. Estes alimentos, en perfectas condicións, só hai que consumilos en breve e, ademais de aforrar diñeiro, así se reduce o noso impacto ambiental.

Continuará...

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

Sigo coaserie de documentais que mediante imaxes e datos impactantes, teñen a pretensión de concienciarnos e facernos máis ecolóxicos.

O impacto ambiental das bolsas de plástico é enorme. Ademais da gran cantidade de enerxía necesaria para a súa fabricación, poden tardar décadas en degradarse. A gran maioría refúgase sen control, contaminando cidades e ecosistemas. No mar poden ser letais para animais que morren tras inxerilas.

Iste documental "A maxestosa bolsa de plástico" foi un traballo para apoiar a súa prohibición en California (EE.UU.) no que aparece unha bolsa como un animal dos documentais típicos da natureza.

FONTE: Revista Consumer

Algunhas das árbores máis grandes e vellos do mundo xa estaban no planeta cando a maioría dos humanos vivía literalmente na Idade de Pedra. Con todo, un abano de accións humanas, como a tala, a degradación de ecosistemas e agora o cambio climático están a acabar cos exemplares máis antigos de secuoyas, eucaliptos de 100 metros ou árbores tan máxicas como o baobab. O peor é que xa non existen as condicións para que os exemplares máis novos alcancen a altura e idade dos seus antecesores.

Aínda que hai moitas especies de árbores milenarias, só unhas poucas medran durante séculos ata alcanzar os 50, os 100 e ata os 115 metros que superan algúns exemplares de secuoya vermella. Non hai unha categoría ben definida do que os botánicos chaman LOT, Large Old Trees (grandes árbores vellas, en inglés). Tampouco se fixa un mínimo de altura ou envergadura para determinar que é unha grade árbore. Un dato obxectivo é o carácter central que xogan no seu ecosistema. E un dato subxectivo é a maxestosidade que inspiran aos humanos.

Por iso LOT son as dúas especies de secuoyas que crecen na costa oeste de EE UU, o fresno de montaña (Eucalyptus regnans) que medra durante 400 anos ata os 100 ou máis metros ou o Petersianthus quadrialatus, unha especie de pau rosa que crece en Filipinas. Pero tamén son árbores vellas e grandes os abetos de máis de 50 metros que hai no vello bosque de Bialowieza (Polonia) ou o baobab africano que nalgunhas especies alcanza os 30 metros de altura e máis de 10 de circunferencia. Case todos eles están en retirada.

Un estudo publicado en 2013 daba só unhas décadas a dúas das especies de baobab presentes en Madagascar. No Parque Nacional do Yosemite (California, EE UU), fogar das secuoyas e outros xigantes como o piñeiro real americano, que pode alcanzar os 70 metros de altura, outra investigación mostraba en 2009 que a densidade por hectárea destas grandes árbores reduciuse nun 25% desde os anos 30 do século pasado. Mentres, a árbore floral máis alto do mundo, o fresno de montaña australiano, pasará dunha cociente de 5,1 árbores por hectárea que tiña a comezos de século a apenas 0,7xHa en 2070.

O declive dos LOT pode desencadear efectos en cadea. As árbores máis vellas destas especies cumpren funcións crave nos seus ecosistemas que non poden exercer os exemplares máis novos. As oquedades e recunchos do fresno de montaña son o ambiente no que nacen, crecen e morren unhas 40 especies de vertebrados, por exemplo. Coa desaparición dos baobabs de Madagascar, outras moitas especies vexetais e animais poderían ir detrás. A deforestación, tanto de grandes como pequenas árbores, xa puxo en risco a supervivencia de polo menos 500 especies de mamíferos, aves e anfibios no que vai de século.

Pero a relevancia destas árbores case eternas vai máis aló da ecoloxía. Moitos deles cumpriron misións sociais e ata relixiosas para as comunidades humanas que viviron baixo eles. En 2014, dous investigadores suecos publicaban un estudo sobre a relevancia social e cultural dos grandes e vellas árbores. Escribían entón: "Cremos que o recoñecemento dos LOT como parte da identidade humana e o seu patrimonio cultural é esencial para abordar a cuestión do seu declive en todo o planeta".

Un dos autores daquel traballo, sostén que apenas se fixo nada desde entón para incluír as dimensións non ecolóxicas das grandes árbores nas políticas de xestión e conservación. Se se incorporasen de forma explícita a estas medidas, "poderíase mellorar a conservación dos LOT", comenta.

Pero a tarefa non é sinxela!

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Científicos australianos alertan de que un 93% da Gran Barreira coralina de Australia está exposta a un fenómeno de blanqueamento sen precedentes. A consecuencia deste, case a metade dos corais que compoñen a cadea poderían morrer. “Na parte máis setentrional da Gran Barreira, é coma se dez ciclóns golpeárona á vez”, asegura o director do Centro de Estudos da Barreira de Coral.

O blanqueamento é un proceso que sucede cando a auga mariña quéntase e obriga aos corais á desfacerse das pequenas algas que os recubren. Estas achéganlles osíxeno e protección, polo que, ao quedar sen elas, os corais calcifícanse e vólvense brancos. O proceso é reversible ata certo punto, para iso sería necesario que baixasen as temperaturas. Por iso, no medio duns dos fenómenos do Neno máis fortes que se lembran en dúas décadas, a previsión dos científicos non é moi optimista. Con todo, os expertos cren que o Neno é só un agravante da causa principal: o quecemento global.

A Gran Barreira, declarada Patrimonio da Humanidade en 1981, é un dos símbolos de Australia. Os seus máis de 2.300 quilómetros de lonxitude albergan máis de 400 especies de coral e sustentan unha enorme biodiversidade. Ademais, estímase que cada ano achega ao país máis de 3.000 millóns de euros anuais en ingresos turísticos.

Hai case un ano, en maio de 2015, a Unesco estivo a piques de situar a Gran Barreira na súa lista de lugares Patrimonio da Humanidade que se atopan ameazados. A declaración freouse, pero desde hai anos sucédense as críticas de grupos ecoloxistas a Australia pola súa política ambiental. O país é un dos principais emisores de carbono per cápita, en parte por mor das súas plantas eléctricas, alimentadas por carbón. A pesar das promesas de recortar as emisións, o Goberno apoiou nos últimos anos proxectos de explotación de carbón en Queensland, o estado fronte ao que se sitúa a maior parte da barreira coralina.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Sigo coa serie de documentais que mediante imaxes e datos impactantes, teñen a pretensión de concienciarnos e facernos máis ecolóxicos.

Iste documental "Comprar, tirar, comprar” dá a coñecer a "obsolescencia programada", ou como os fabricantes estaríanas inxeniando para que os seus produtos duren menos do que poderían e vender así máis. A reportaxe ofrece diversos exemplos, como o dunha impresora doméstica cun chip que a inutiliza ao alcanzar un número controlado de impresións; para que funcione de novo, o seu usuario utiliza un programa que resetea o chip, unha mostra de que os consumidores poden facerlle fronte.

FONTE Revista Consumer

Sigo coa serie de documentais que mediante imaxes e datos impactantes, teñen a pretensión de concienciarnos e facernos máis ecolóxicos. 

Iste documental "Investir na extinción" céntrase no contrabando de marfil de elefante e corno de rinoceronte, un lucrativo negocio para as mafias que están a poñer ao bordo da extinción a istes animais.

O contrabando de especies é a segunda causa de degradación dos ecosistemas, segundo a Organización de Nacións Unidas (ONU). Nós podemos axudar a loitar contra este problema, non consumindo produtos de procedencia ilegal ou non tendo animais exóticos de mascota.

FONTE: Revista Consumer

Os dous icebergs separáronse da plataforma antártida Nansen o 7 de abril / Contains modified Copernicus Sentinel data [2016] /ESA

Múltiples satélites, incluídos os Sentinels europeos, capturaron imaxes de dous grandes icebergs que se separaron dunha plataforma de xeo da Antártida chamada Nansen o pasado 7 de abril.

As masas de xeo van á deriva cara ao nordés, impulsados polo vento, as mareas e as correntes. Por fortuna, os expertos din que non supoñen ningunha ameaza inmediata para as rutas de subministración ás estacións científicas na zona, como a italiana Mario Zucchelli ou a Bogo Jang de Corea do Sur, na baía de Terra Nova.

Con todo, os icebergs poden representar unha ameaza para os amarres colocados no leito mariño na rexión que son utilizados polo Programa Nacional Antártico de Italia desde a década dos 90, e máis recentemente polos científicos mariños de Nova Zelandia.

A plataforma de xeo de Nansen, dun 50 km de longo e 25 km de ancho, desenvolveu unha fractura nos últimos anos. As plataformas de xeo son particularmente sensibles ao cambio climático, xa que poden derretirse por causa do aire quente na superficie do océano e polo quecemento das agullas oceánicas.

«A greta foi observada por primeira vez durante o traballo de campo en 1999 e foi crecendo progresivamente, e logo acelerouse durante 2014», dixo Massimo Frezzotti, da organización de investigación ENEA de Italia.

A medida que o clima invernal comezou a suavizarse a principios de marzo deste ano, as imaxes ópticas do satélite Sentinel-2A e de radar desde Sentinel-1A, xunto con imaxes da misión italiana Cosmo-SkyMed, indicaron que a fronte de xeo estaba só lixeiramente unido á plataforma. Para o 6 de abril, a fractura chegara a un 40 km de longo antes de que cortase a parte da fronte de xeo entre a illa Inexpresable ao norte e a lingua de xeo Drygalski, ao sur. Observada polo satélite Terra da NASA, a ruptura produciuse o 7 de abril durante persistentes e fortes ventos en alta mar. Dous días máis tarde, o radar de Sentinel-1A confirmou a separación.

«A zona da fractura era aínda insignificante a principios de 2014, pero entre abril de 2015 e de marzo de 2016 ampliouse de 11,68 km cadrados a 25,87 km cadrados, o que indica que chega unha ruptura», dixo Flavio Parmiggiani, da organización de investigación ISAC-CNR de Italia.

A fractura dividiu a plataforma de xeo ao longo da súa lonxitude, o que resulta en dous grandes icebergs que miden aproximadamente 10 km e 20 km de longo, e 5 km de diámetro (unha delas máis grande que Formentera). A investigación publicada indica que é probable que os icebergs teñan de 250 a 270 m de espesor.

FONTE:Xornal El Mundo/Ciencia

Os nosos hábitos de consumo teñen un impacto maior do que pensamos. Darse conta diso fainos ser máis ecolóxicos e, de paso, aforrar cartos.

Aquí comezo unha serie de documentais que teñen a pretensión de concienciarnos para lograr este obxectivo, mediante imaxes e datos impactantes.

O primeiro leva por título: A HORA 11

Leonardo Dei Caprio chamou hai pouco a atención mundial polo seu discurso ambiental ao recibir o Óscar, pero leva anos traballando por concienciar aos cidadáns de todo o mundo. Un exemplo é "A Hora 11", un documental narrado e producido polo propio actor en 2007. Nel exponse o impacto da nosa maneira de consumir sobre os ecosistemas e que podemos facer para cambiar.

FONTE: Revista Consumer/medio Ambiente Urbano

As previsións do IPCC (Grupo Intergubernamental de Expertos sobre o Cambio Climático) quedan curtas segundo un estudo publicado na revista Nature realizado por investigadores das Universidades de Massachusetts. Segundo modelos climáticos dos efectos do desxeo da Antártida, prevese que se as emisións de gases de efecto invernadoiro non frean, o mar podería medrar ata 1,5 metros en 2100, e ata 15 metros en 2500. Iso faría desaparecer cidades como Xangai, Miami, Nova York, Amsterdam, ou o que é peor: A Manga do Mar Menor (Murcia).

Non aprendemos!

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Un ano máis, centos de millóns de persoas de todo o mundo, empresas, gobernos e centros educativos unirán as súas voces en defensa do medio ambiente. Por iso, a  HORA DO PLANETA xa se converteu na maior campaña de mobilización e participación xamais organizada.

Este ano é especialmente importante na loita contra o cambio climático: o pasado mes de decembro, en París, os gobernos de todo o mundo aprobaron un acordo a favor do clima. Pero iso é só o comezo do camiño. Agora é momento de actuar e facer realidade o acordado sobre o papel.

TODOS SOMOS PARTE DA SOLUCIÓN!

Queremos que todos, individuos, empresas, concellos e centros educativos, aposten por ser máis eficientes e autosuficientes no uso da enerxía e promovan as enerxías limpas ao longo do ano para lograr, desta maneira, reducir o nivel de emisións de C0₂ do planeta.

Hoxe de 20:30 a 21:30 apaga as luces da túa casa.

O MOMENTO DE ACTUAR É AGORA!

FONTE: wwf.es

O aumento do nivel do mar no século XXI empeorará as inundacións costeiras / Arnon Polin

O aumento do nivel do mar no século XX foi brutal. Tanto, que sucedeu máis rapidamente neses cen anos que nos 3.000 anteriores. Así o revela un estudo dirixido pola Universidade Rutgers en Nova Jersey (EE.UU.), que apunta directamente ao quecemento global como o causante desa veloz transformación. En concreto, o nivel global das augas elevouse uns 14 centímetros entre 1900 e 2000, o que supón un incremento substancial, especialmente para as zonas costeiras vulnerables e terras baixas.

Os investigadores están convencidos de que se o quecemento non se produciu, o nivel do mar global aumentaría en menos da metade do incremento observado no século XX (uns 7 cm) ou mesmo podería diminuír 3 cm. "A subida do século XX foi extraordinaria no contexto do últimos tres milenios e o aumento nas últimas dúas décadas foi aínda máis rápido", afirma o autor principal, profesor do Departamento de Ciencias Terrestres e Planetarias de Rutgers.

Para a investigación, publicada na revista Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), os autores empregaron un novo enfoque estatístico, compilando datos de indicadores xeolóxicos do nivel do mar, pantanos, atolóns de coral e sitios arqueolóxicos ao longo dos últimos 3.000 anos. A base de datos incluíu rexistros de 24 localizacións en todo o mundo e 66 de mareógrafos (o instrumento que rexistra as mareas) dos últimos 300 anos.

O estudo concluíu que o nivel global do mar reduciuse en ao redor de 8 cm entre 1000 e 1400, un período en que o planeta se arrefriou uns 0,2ºC. "Chama a atención que vexamos este cambio do nivel do mar asociado con este lixeiro arrefriado global", manifestase no estudo. En comparación, a temperatura media global na actualidade é de aproximadamente 1ºC máis elevada do que era no século XIX.

Nun informe paralelo, os autores chegan á conclusión de que sen o compoñente de quecemento global inducido polo aumento do nivel do mar, máis da metade das 8.000 inundacións costeiras observadas nos sitios estudados por mareógrafos en Estados Unidos desde 1950 non ocorrerían.

O estudo tamén atopou que é moi probable que o nivel do mar suba entre 51,82 e 131 cm no século XXI se o mundo segue dependendo en gran medida dos combustibles fósiles. Segundo explican, a eliminación gradual dese tipo de combustibles reduciría o moi probable aumento a unha pinza de 24,38 a 60,96 cm.

A decisión final queda nas nosas mans.

FONTE: Xornal abc/ciencia

Imaxes de 100 m de resolución tomadas o 27 de abril de 2014, o 20 de xullo de 2015 e o 22 de xaneiro de 2016, respectivamente / ESA

O minisatélite Proba-V da Axencia Espacial Europea (ESA), encargado de monitorar a superficie da Terra diariamente, captou a desaparición do segundo lago máis extenso de Bolivia, o Poopó. As imaxes desde o espazo confirman a evaporación completa do lago nos últimos meses.

O lago salgado Poopó ocupaba unha depresión da cordilleira do Altiplano e cubría unha superficie de 3.000 quilómetros cadrados, próximo ao da illa de Mallorca. Con todo, a natureza superficial do lago, que posuía unha profundidade media de só 3 metros, unida á contorna árida montañosa, provocaban que fose moi sensible ás fluctuaciones no clima.

A súa evaporación oficial declarouse en decembro. Aínda que non é a primeira vez que o lago Poopó se evapora (a última foi en 1994), existe o temor de que tarde moitos anos en encherse, no caso de que chegase a facelo. Mentres tanto, os pescadores locais quedáronse sen sustento e o ecosistema do lago móstrase enormemente vulnerable. O Lago Poopó está recoñecido como humidal conservado baixo a Convención internacional Ramsar.

A evaporación relacionouse con varias causas, entre elas as extraccións das fontes de auga de lago para minería e agricultura, a constante seca provocada polo quecemento do océano Pacífico por mor do Neno e o cambio climático, segundo informa a ESA en un comunicado. A rexión azulada na imaxe de Proba-V de xaneiro de 2016 mostra claramente salinas secas en pártea sur do lago.

Proba-V, lanzado o 7 de maio de 2013 é un satélite en miniatura da ESA que desempeña unha tarefa a gran escala: cartografiar a cuberta terrestre e o crecemento da vexetación en todo o planeta cada dous días. O ancho de varrido transcontinental de 2.250 km que posúe o seu cámara principal recolle a luz nas bandas de frecuencia azul, vermello, infravermello próximo e infravermello medio a 300 m de resolución e ata 100 m de resolución no seu campo de visión central.

FONTE: Xornal abc/ciencia

Cabichas / Imaxe: Matthias Weinberger

O Comité Nacional para a Prevención do Tabaquismo (CNPT) calcula que, en España, fúmanse uns 89 millóns de cigarros ao día, o que supón 32.455 millóns de filtros refugados anualmente.

Surfrider Foundation, unha ONG internacional creada por surfeiros para a protección dos océanos, ríos e lagos, recolle desde 1996 lixo mariño mediante o seu programa "Ocean Iniciatives". Na campaña de 2015 acumularon 67.423 cabichas en 376 actividades por diversos mares e océanos. No golfo de Biscaia e costas ibéricas atlánticas recolleron 15.288 cabichas, mentres que no Mediterráneo occidental, 25.942.

A portavoz de Surfrider, tamén destaca que son o residuo que aparece en primeira posición, por diante dos anacos, bolsas ou botellas de plástico ou fragmentos de poliestireno: "O 21,25% dos lixos mariños recollidas na contorna mariña, e o 19,9%, no fluvial".

Un artigo de 2009 publicado na revista International Journal of Environmental Research and Public Health tamén sinalaba a estes restos de tabaco como o residuo que máis se xera no mundo e reclamaba que se considere como "perigoso". Os seus autores explicaban que os filtros están feitos de acetato de celulosa, un material non biodegradable cuxo efecto contaminante pode durar no contorna décadas.

A portavoz de Surfrider sinala a contaminación química como o maior impacto das cabichas, e unha ameaza para a biodiversidade: "Conteñen chumbo, mercurio, fenol, amoníaco, que poden contaminar ata 500 litros de auga. Estudos recentes demostran que a maioría dos produtos tóxicos do tabaco quedan adheridos á cabicha, polo que esmagala no chan e depositala na papeleira non é suficiente".

Tamén explica, ademais, que as cabichas "son arrastradas pola choiva, chegan ao sistema de saneamento, onde entran en contacto coa auga e liberan sustancias químicas. Debido ao seu reducido tamaño traspasan os filtros das depuradoras, alcanzan os cursos fluviais e o océano, onde paxaros, peces e outros animais poden inxerilos e morrer ao non dixerilos".

A Asociación Española Contra o Cancro (AECC) asegura que moitos incendios forestais son causados por cabichas mal apagadas. En EE.UU., segundo o Centro Nacional de Información do Lume, a primeira causa de incendios nas casas é un descoido por un cigarro aceso.

Que podemos facer contra o problema das cabichas?

O mellor residuo é o que non se produce. No caso das cabichas, deixar de fumar, ademais de salvar vidas, evita danos no medio ambiente. Se non se abandona devandito hábito, resulta esencial non arroxar as cabichas na contorna, xa sexa natural ou urbano, nin tampouco no inodoro. "Moitas persoas non saben que unha cabicha tirada polo sumidoiro pode alcanzar o océano", subliña a portavoz de Surfrider, que destaca como a mellor solución "unha caixa ignífuga e estanca, na que depositalas aínda acesas e baleirala regularmente no lixo".

As accións preventivas, como a distribución gratuíta de cinceiros de man e as campañas de concienciación cidadá, son tamén fundamentais.

Algunhas cidades recorreron a accións punitivas, como Barcelona ou París, onde a sanción por arroxar unha cabicha na rúa custa 90,15 euros e 68 euros, respectivamente. Algunhas localidades costeiras han apostado polas "praias sen fumes", como Baiona (Pontevedra, España).

As iniciativas empresariais tamén poden axudar. O chiringuito Tibu-ron de Castelldefels (Barcelona) ofrecía o pasado verán unha bebida gratis a cambio de entregar un vaso cheo de cabichas recollidas na area. A compañía internacional TerraCycle transforma residuos de cigarros en diversos materiais e produtos, como fertilizantes, papel reciclado, pallets ou embalaxes. Empresas como Cigg Seeds ou Green Butts comercializan filtros con materiais biodegradables, aínda que a portavoz de Surfrider móstrase escéptica, porque considera que poden inducir a erro ao cidadán e animarlle a tirar as cabichas no medio, cuxos efectos nocivos mantén.

FONTE: Revista Consumer

Mosquito Aedes aegypti / Imaxe:vector.caltech.edu

O zika é un virus que se transmite pola picadura dun mosquito, o Aedes aegypti, o mesmo que propaga o dengue ou a chikunguña. Identificouse por primeira vez en Uganda en 1947 e agora expándese a toda velocidade por América Latina. Non é mortal pero pode provocar graves secuelas no feto se quen se contaxia é unha muller embarazada. En concreto, pode provocar microcefalia, un desenvolvemento anormal do cerebro que causa discapacidade. De aí a alarma. Só en Brasil crese que naceron un 3.800 bebés con microcefalia a causa do zika.

O peor é que trátase dun axente patógeno fronte ao que non temos nin vacina nin tratamento. A única medida a adoptar é evitar por todos os medios posibles a picadura do mosquito, que por outra banda demostrou ter unha gran capacidade de resistencia e adaptación. Non é xa un mosquito rural, senón que está plenamente adaptado ao medio urbano. Bástalle cun pouco de auga encharcada e calor para reproducirse, nun ciclo vital de apenas unha semana na que pode chegar a desprazarse máis de dous quilómetros. De aí a rápida expansión: os primeiros casos diagnosticáronse en Brasil a principios de 2015 e xa se atopa en 18 países. Algúns científicos sospeitan que atopou un aliado no cambio climático, que aumenta as temperaturas e fai que a calor se prolongue máis do normal, o que significa máis mosquitos durante máis tempo.

Europa é, ata agora, o único continente onde non se rexistrou transmisión autóctona do virus, aínda que o mosquito vector Aedes albopictus (mosquito tigre) está presente en toda a costa mediterránea. Aínda que é probable que ocorran casos de transmisión autóctona da enfermidade e mesmo que se poidan presentar algúns brotes limitados, a probabilidade de que se produza un brote ou epidemia cun número relativamente elevado de casos é extremadamente baixa.

Aínda así, un residente en Dinamarca deu positivo nas probas para diagnosticar o virus de zika. Ao parecer viaxou a América do Sur e Central e regresou recentemente ao país europeo.

En España, dúas mulleres suramericanas de entre 30 e 45 anos que viven en Cataluña e  non están embarazadas foran diagnosticadas co zika. As dúas mulleres, que xa se atopan ben, contraeron o virus a finais do ano pasado nos seus países de orixe, onde probablemente foron infectadas por un mosquito.

Conviviremos co zika nos próximos meses, seguro, ben sexa seguindo a situación en América, ben aconsellando aos viaxeiros internacionais e sempre facendo a pregunta fundamental a todo paciente que consulta por un cadro febril: De onde vén?

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Empresa que pretende converterse na primeira en capturar dióxido de carbono do aire e vendelo a escala comercial / Imaxe: climeworks.com

Unha empresa suíza chamada Climeworks pretende converterse na primeira en capturar dióxido de carbono do aire e vendelo a escala comercial a invernadoiros próximos para o impulsar o crecemento dos cultivos. Segundo Nature, leste podería ser o primeiro paso para instalacións máis grandes que no futuro poderían axudar a combater o cambio climático. Outra empresa, Carbon Engineering, esta canadense, xa captura CO₂ e cre que podería converter o gas en combustible líquido.

Os consumidores estamos cada vez máis concienciados para reciclar, pero ás veces temos dúbidas e non o facemos de maneira correcta. Para facilitar este importante labor ambiental, lanzouse un novo símbolo para etiquetar os envases segundo o colector onde se teñen que depositar.

En 2014 alcanzouse en España un taxa de reciclaxe do 73,7%, segundo datos de Ecoembes (a sociedade sen ánimo de lucro xestora dos residuos do colector amarelo e azul). As cifras de reciclaxe avanzaron nos últimos anos, pero aínda queda marxe de mellora. Un dos aspectos nos que se pode axudar é na diminución dos denominados impropios (os residuos depositados de forma equivocada no colector de reciclaxe). Resulta paradoxal, pero a súa causa principal é a boa vontade dos cidadáns que queren reciclar pero non o fan ben.

Co obxectivo de reducir estes impropios e facilitar o labor ás empresas e os consumidores, Ecoembes anunciaba recentemente un novo símbolo da reciclaxe de envases, un sistema voluntario na súa aplicación e sen custos adicionais para as compañías, comentan os seus responsables.

Algunhas grandes firmas do sector da alimentación xa aseguraron que o incluirán no deseño dos seus produtos, sinala Cristina Muñoz, do equipo de Comunicación da devandita organización, que fomentará o seu uso entre as empresas adheridas ao seu sistema. Por iso, está previsto que nuns meses aparezan os primeiros envases con este símbolo incorporado, de forma que as compañías poidan aproveitar algunha modificación nos seus deseños.

O símbolo está pensado para aparecer de forma visible nos envases máis habituais: os lixeiros que se depositan no colector amarelo, os de cartón no colector azul e os de vidro no colector verde. Cada un dos símbolos leva asociado a cor do colector onde debe depositarse o envase para conseguir a súa adecuada reciclaxe, como se mostra na seguinte imaxe.

En 2014 rexistrouse un 29,9% de impropios nos colectores amarelos no noso país, segundo datos de Ecoembes. Muñoz explica que "ao longo do tempo esta cifra reduciuse, á vez que aumentou a porcentaxe de reciclaxe de envases en España, debido sobre todo ao progresivo incremento da sensibilización cidadá nesta materia. En 2005 esta cifra superaba o 37%, o que indica con claridade como os españois non só reciclamos cada vez máis, senón tamén mellor".

Antonio Barrón, director de comunicación de Ecoembes, lembra algúns dos residuos impropios aparecidos con máis frecuencia nos colectores amarelos: coches teledirigidos, táboas de pasar o ferro, cintas de vídeo VHS ou CD, etc.

A gran variedade de envases e produtos de uso normal nos fogares xera dúbidas entre os consumidores que poden evitarse, se se coñece cales deles pódense reciclar e como. Remitovos aos anrigos publicados neste blog COMO RECICLAR "COUSAS RARAS" DA CASA.

FONTE: Revista Consumer

Papel de aluminio: no colector amarelo, e para facilitar a súa reciclaxe é conveniente comprimilo nunha bóla.

Perchas: ao colector amarelo.

Pilas e baterías: as pilas pódense deixar en colectores específicos para iso en puntos de venda ou en puntos limpos. As baterías pódense depositar en talleres mecánicos autorizados e en puntos limpos.

Plásticos "duros": marcos, cadros, caixas duras de triángulos de estrada, ferramentas, cubos ou barreños e cartóns de crédito, ao colector de lixo verde.

Produtos de limpeza, beleza e aseo: ao colector amarelo van aerosois, ambientadores, insecticidas, botellas de lixivia, amoníaco, limpa-fogar, tubos de pastas de dentes, envases do dosificador de xabón, lacas, escumas moldeadores, xeles, champús, acondicionadores, cremas, pintalabios, rímel ou vaselina. Ao do lixo verde van téxtil sanitario (cueiros, compresas, etc.), maquinillas de afeitar, cepillos de dentes, preservativos, etc.

Produtos mesturados: sobres de papel con portelo de plástico, ou calquera outro con mestura de materiais reciclables, deben separarse para deixalos no colector correspondente.

Restos animais: as feces de animais non se poden compostar, así que deben ir ao colector do lixo verde.

Roupa: diversas ONG e empresas poñen a disposición dos cidadáns colectores para roupa usada que reutilizan ou ben aproveitan como material para facer outros produtos.

Tapóns: as chapas metálicas das botellas, as tapas plásticas dos vasos de papel de hostalería, os tapóns de plástico ou de cortiza sintética van ao amarelo; os de cortiza natural, ao do lixo verde. Algunhas iniciativas puxeron en marcha campañas de recollida de tapóns de plástico para a súa reciclaxe con fins solidarios.

Parafusos e similares: ao ounto limpo ou ao colector do lixo verde.

Vaixelas: vasos ou pratos de cristal ou cerámica, ao colector do lixo verde.

FONTE: Revista Consumer

James Hansen / Imaxe: xornal El Mundo

James Hansen, o científico da NASA que alertou fai tres décadas sobre os riscos do cambio climático no Congreso, cualificou o Acordo de París como "unha fraude e unha farsa".

Desmarcándose do ton de celebración entre os líderes políticos, en declaracións a “The Guardian”, Hansen cuestionou o contido do acordo de 31 páxinas alcanzado en París como "unha suma de palabras e de promesas, sen accións concretas".

"O acordo é unha escusa que teñen os políticos para poder dicir: temos unha meta de dous graos e tentaremos facelo mellor cada cinco anos", declarou Hansen, que criticou o feito de que o texto non mencione sequera polo seu nome ”ao auténtico causante do problema: as enerxías fósiles".

"Mentres os combustibles fósiles sexan os máis baratos, ímolos a seguir queimando", engadiu Hansen, que ao seu paso por París defendeu a necesidade de gravar o petróleo, o carbón e en menor medida o gas: "Non o chamaría imposto do carbono porque iso asusta á xente, pero os grandes contaminadores teñen que pagar".

Hansen destacou que o acordo, que insta aos 196 países asinantes a alcanzar o "pico" de emisións "canto antes", non establece un obxectivo claro nin fixa un calendario ou unha meta no horizonte.

O científico, de74 anos, retirouse da NASA en 2013 e segue sendo profesor na Universidade de Columbia. Nos últimos anos foi detido varias veces fronte á Casa Branca nas protestas contra o oleoduto entre Alberta e Texas, xunto a membros do grupo 350.org, que reclama accións para limitar as extraccións de carbón e petróleo.

Considerado como alarmista por unha banda da clase científica, que non acaba de ver con bos ollos o seu salto ao activismo, a súa última contribución á ciencia do clima foi un estudo datado en xullo, no que asegura que a meta de dous graos de quecemento é "excesivamente perigosa" e que a subida do nivel dos mares pode poñer en risco a metade das grandes cidades costeiras do planeta, incluídas Nova York, Miami, Londres e Xangai.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Acordo histórico en París / Imaxe:elnuevoherald.com

Os 195 países reunidos desde hai dúas semanas no Cumio de París chegaron finalmente a un acordo contra o quecemento global, o primeiro “pacto universal da historia das negociacións climáticas”, segundo o bautizou o presidente francés, François Hollande, ao presentar onte sábado pola mañá o borrador final. Un texto que foi debatido nas últimas horas e que busca limitar o aumento da temperatura media do planeta, fixa teito ás emisións de gases de efecto invernadoiro e establece un sistema de financiamento para que os países con menos recursos poidan adaptarse para os efectos do cambio climático.

Trala reunión do plenario, no que se deu conta dos últimos retoques ao documento, o ministro de Exteriores francés, Laurent Fabius, cun amplo sorriso, anunciou cun golpe de mazo o acordo sobre o cambio climático. Os asistentes alzáronse dos seus asentos para un longo e sonoro aplauso polo fito alcanzado.

A recta final para acadar o acordo histórico arrincou esta onte pola mañá coa presentación por parte de François Hollande, e o seu ministro de Exteriores, Laurent Fabius, do texto final despois dunha intensa noite de negociacións, marcada polo pulo entre os países desenvolvidos e China e India polo nivel de implicación neste pacto das economías emerxentes. O texto preparado por Fabius, encargado de liderar as negociacións como anfitrión do cumio, contaba de entrada cun alto grao de apoio, aínda que fontes da delegación europea sinalaron que aínda non era "100% seguro" que se fose a aprobar.

Para despexar esta incógnita completamente había que esperar a un plenario dos 195 países representados que se atrasou varias horas sobre o previsto. O plenario era o que debía aprobar o texto, que debían aceptar todos. Agora, cada país terá que ratificalo a partir da primavera do próximo ano.

Ao redor das seis da tarde, xusto antes de iniciarse o plenario, xa eran maioría os países que se pronunciaron a favor do texto do acordo. O G77, que agrupa a 134 Estados en vías de desenvolvemento ou emerxentes, entre eles China, declarábase “satisfeito” do proxecto, e pouco antes outros vinte países, como India e Arabia Saudita, anunciaran o seu respaldo, así como Estados Unidos e a Unión Europea.

O texto final do acordo de París ten como obxectivo principal impedir que o aumento da temperatura media do planeta a final de século polo cambio climático supere os dous graos con respecto aos niveis preindustriales. E tamén se apunta a que se deben facer esforzos para que "non supere os 1,5". Ademais, busca un sistema de financiamento para axudar aos países con menos recursos a adaptase para os efectos do cambio climático de 100.000 millóns de dólares anuais.

Nunha primeira lectura, as principais ONG consideraron que o compromiso climático proposto é un xiro "histórico" que fai irreversible a transición a unha economía baixa en carbono, aínda que a partir de agora hai que presionar a gobernos e empresas para cumprilo e elevar as súas ambicións.

Hollande lanzou tamén unha clara petición aos representantes dos 195 países: "Francia rógalles que adopten o primeiro acordo universal da historia das negociacións climáticas". "É moi raro na vida ter a oportunidade de cambiar o mundo e vostedes téñena", engadiu o presidente francés, que foi despedido con aplausos.

Tanto Hollande como Fabius, que foi o que bregou cos ministros durante estes últimos días, apelaron á responsabilidade dos negociadores. "Non se cumpriron as esixencias de todos", sostivo o presidente. "Non nos van a xulgar por unha palabra concreta, senón por todo o texto no seu conxunto", afirmou. "Está en xogo a nosa credibilidade colectiva".

"Estamos case ao final do noso camiño", dixo, pola súa banda, Fabius. "O mundo enteiro contén o alento e conta con todos nós", engadiu. "É o mellor equilibrio posible", sostivo Fabius sobre o texto final a acordar, aínda que tamén admitiu que non se pode contentar aos 195 países, que en moitos casos teñen intereses enfrontados, pero permitirá a cada un volver a "casa coa cabeza no alto e con logros importantes". "O mundo enteiro contén o alento e conta con todos nós", rematou o ministro francés de Exteriores, interrompido en sete ocasiones por aplausos.

No acto de presentación de texto estivo tamén John Kerry, secretario de Estado de EEUU, que se encargou de dirixir aos negociadores norteamericanos neste cumio. Tamén, o secretario xeral da ONU, Ban Ki-moon.

No texto final presentado por Fabius o obxectivo que se establece é que o aumento máximo da temperatura media do planeta non supere os 2 graos centígrados respecto dos niveis preindustriales e ábrese a posibilidade para rebaixar esa meta a 1,5 graos. Desde o ámbito científico sinalouse que, tras décadas de emisións de gases de efecto invernadoiro, xa non é posible parar o quecemento do planeta. O que se busca agora é tentar que non se supere esa barreira dos dous graos para evitar consecuencias catastróficas. Para iso, é necesario limitar as emisións destes gases, principalmente, do dióxido de carbono.

FONTE: Xornal El país/ciencia

 Por culpa do cambio climático, cada vez son menos as montañas nevadas no Tíbet / PABLO M. DÍEZ

Cos seus brancos picos sobresaíndo entre as nubes, a imaxe idílica do Himalaia podería ser só unha postal do pasado en poucas décadas. Separando China e a India con nove das montañas máis altas do mundo, esta impoñente cordilleira é o "Terceiro Polo" da Terra, tras o Ártico e o Antártico, ao albergar na altiplanicie do Tíbet máis de 46.000 glaciares,case o 15% dos que aínda quedan no planeta. Pero, do mesmo xeito que ocorre en ambos os círculos polares, as súas neves estanse derritiendo polo quecemento global, contra o que estes días loita o Cumio do Clima de París.

Segundo calculan a autoridades chinesas, cada ano se desxéanse 247 quilómetros cadrados dos glaciares do Tíbet, onde se teme que desde 1950 perdéronse 7.600 quilómetros cadrados, un 18% do total. Trátase dun gravísimo problema ambiental porque no "Teito do Mundo" nacen os maiores ríos de Asia, como o Yangtsé, o Amarelo, o Mekong e o Brahmaputra, e este desxeo afecta aos 2.000 millóns de persoas que viven nas súas concas, case un terzo da poboación mundial.

"No Tíbet sufrimos os fortes efectos do cambio climático. Os lagos están a aumentar polo desxeo dos glaciares, pero a choiva diminuíu",, a un grupo de medios estranxeiros autori explica Ciren Pingcuo, experto en medioambiente da Academia Chinesa de Ciencias Sociais. Tal e como recoñece con impotencia, "a temperatura no altiplano do Tíbet aumentou dous graos no últimos vinte anos e os glaciares estanse derritiendo, pero non atopamos medidas efectivas para deter este proceso". Aínda por riba de males, este desxeo polo quecemento global xa está a afectar tamén ás 50 montañas que teñen máis de 7.000 metros de altura, entre as que hai once por encima dos 8.000.

Cunha subida das temperaturas maior que no resto do globo, calcúlase que dous terzos dos glaciares do "Teito do Mundo" desaparecerían en 2050. Ademais, na última década derreteuse a capa de xeo permanente («permafrost») que alberga o seu subsolo, que está a provocar a filtración de augas subterráneas e podería desaparecer nun 80% a finais deste século. O peor de todo é que dita capa subterránea, que se formou fai miles de anos, contén 12.300 toneladas de dióxido de carbono (CO₂), que se liberarán á atmosfera cando se funda e agravarán aínda máis as emisións contaminantes que provocan o quecemento global.

Con algúns glaciares minguando cada ano ata 300 metros e sen apenas neve xa no campamento base do Everest, este desxeo ameaza con provocar inundacións nas concas dos ríos que nacen no Himalaya e esténdense por Asia, sobre todo en China, a India, Nepal, Bhután e Bangladesh. Para controlar o seu caudal, o autoritario réxime de Pequín está a construír no Tíbet numerosas presas que xa foron criticadas polos países que se sitúan canle abaixo.

Pero, ao mesmo tempo, os ríos están a minguar ou mesmo desaparecendo. Tal e como recoñece o Ministerio de Recursos Hídricos de China, en 2011 perdéronse xa 28.000 pequenos ríos, en parte polo quecemento que sofre o Tíbet. Este fenómeno non só afecta a China, xa que as últimas investigacións científicas relacionaron a subida da temperatura e o desxeo no Himalaya coas recentes ondas de calor que golpearon a Europa e Asia. Nun planeta cada vez máis caloroso, é só cuestión de décadas que o "Terceiro Polo" tamén se derrita.

FONTE: Xornal abc/ciencia

Rinoceronte branco do norte / Imaxe: aztecasonora.com

Nola, unha rinoceronte branca do norte de 41 anos de idade, morreu o domingo no zoo de San Diego (EE UU) e convértese nun novo símbolo da delicada situación dos rinocerontes no mundo. Xa só quedan tres exemplares vivos da súa subespecie no planeta, os rinocerontes brancos do norte. Os tres viven en África, dúas femias e un macho ancián custiodados entre rifles na reserva de Ol Pejeta (Kenia).

Nola atopábase nunha situación moi delicada dada a súa avanzada idade (tamén padecía artrite) e unha infección bacteriana que terminou coa súa vida, uns problemas de saúde que arrastraba desde decembro do ano pasado. Finalmente, os responsables do zoo decidiron acabar coa súa vida cando as complicacións facían inviable a súa recuperación. Nola chegara a San Diego en 1989 desde a República Checa.

As posibilidades de salvar a subespecie de forma natural son nulas, dado que os únicos animais vivos son demasiado maiores para procrear un novo rinoceronte branco do norte, cuxo hábitat se atopaba no centro de África cando roldaban os 2.000 exemplares na década de 1960. Poucos anos despois, en 1984, a súa poboación habíase decimado ata os 15 animais pola caza despiadada para facerse cos seus cornos. En 2006, os furtivos acabaron co último exemplar salvaxe na República Democrática do Congo.

A pesar dos esforzos posteriores, o traballo dos furtivos dera a puntilla a esta subespecie, que algúns investigadores consideran unha especie completamente distinta da do sur. Iste outro grupo aínda mantén uns 20.000 exemplares salvaxes en países como Sudáfrica, Namibia e Zimbabue, grazas a un éxito de conservación que agora tamén podería estar en risco de novo polo devastador efecto do furtivismo.

O destino do rinoceronte branco do norte é unha seria advertencia para outros rinocerontes, como o de Sumatra, do que apenas quedan ao redor dun centenar en Indonesia. En África, os cazadores furtivos están a matar tres rinocerontes ao día nunha sanguenta carreira cara á extinción dos curmáns e irmáns de Nola, os rinocerontes negros e os brancos do sur.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Segunda entrega de como reciclar esa gran variedade de produtos de uso normal que se volven "raros" cando chega a hora de desprenderse deles.

Aceite doméstico: pódese reciclar, e cada vez máis, en colectores urbanos específicos para iso ou nos puntos limpos.

Carteiras, neceseres: ao colector verde do lixo.

Lentes: algunhas ONG recollen as lentes usadas para distribuílas en países en desenvolvemento.

Herba e restos de poda: recíclanse grazas a un sistema denominado compostaxe, tanto en casa nun compostador como en colectores públicos específicos para iso.

Oveiras: se son de cartón, ao azul; se son de plástico, ao amarelo.

Xoguetes: ao colector verde de lixo, salvo que se lles dea unha segunda vida en sistemas de intercambio ou reutilización.

Material de escritura: rotuladores, bolígrafos, etc., ao colector verde de lixo; as súas caixas de plástico, ao amarelo.

Chisqueiros: ao colector verde de lixo.

Medicamentos: débense depositar nos puntos de recollida SIGRE das farmacias, incluído o cartón ou o plástico do envase.

Móbiles e outros residuos de aparellos eléctricos e electrónicos (RAEE): as grandes superficies comerciais deben aceptar para a súa reciclaxe sen necesidade de comprar un novo os RAEE de ata 25 centímetros. O resto pódense levar a puntos limpos.

Continuará!

FONTE: Revista Consumer

Hoxe comeza  en París-Lle Bourget (Francia) a XXI Conferencia das Partes (COP21) da Convención Marco das Nacións Unidas sobre o Cambio Climático (CMNUCC).  Acudirán representantes de 195 países, a maioría dos Estados do mundo, mantendo reunións ata o 11 de decembro, co principal obxectivo de chegar a un novo acordo internacional sobre o clima que substitúa ao protocolo de Kyoto e que se empezaría a aplicar a partir de 2020.

Os chamados gases de efecto invernadoiro, principalmente o dióxido de carbono (CO₂), acumúlanse na atmosfera e impiden que as radiacións infravermellas que emite o planeta ao quentarse saian ao espazo. Isto fai que a temperatura do planeta suba. Estes gases sempre estiveron presentes na atmosfera. O problema, segundo o consenso científico (case absoluto), é que as actividades humanas contribuíron a romper o equilibrio existente. A industria, o transporte e os usos do chans aumentaron a concentración destes gases. Segundo a segundo a Organización Meteorolóxica Mundial (OMM), a concentración de CO₂ na atmosfera alcanzou en 2014 as 397,7 partes por millón (ppm). Antes da Revolución Industrial era de 278 ppm.   

A intención é que os 195 asinantes leven a cabo políticas de mitigación, é dicir, reducións de emisións. Ademais, espérase que se fixar como obxectivo que, a final de século, a temperatura global non supere os dous graos, aínda que os Estados máis expostos (como os insulars) queren baixar esa meta a 1,5 graos.

Ese posible tratado non impoñerá metas individuais de redución de CO₂. Para tentar non repetir Kioto, cun alcance moi limitado, optouse por outra fórmula: que cada país voluntariamente presente compromisos de redución de emisións, tanto os desenvolvidos como os que non o son. Neste momento máis de 170 xa o fixeron.

O punto máis complicado será a vinculación ao novo protocolo. A UE aposta por un protocolo con apartados vinculantes. Por exemplo, que o sexan os compromisos de redución de emisións que cada país presentou voluntariamente. Con todo, a Administración de Barack Obama podería ter problemas, como xa ocorreu con Kioto, para que o Congreso e o Senado ratifique un protocolo legalmente vinculante. A UE renunciou xa a que se inclúan sancións, ao consideralo un elemento que pode disuadir a algúns países á hora de asinar o acordo.

Ademais de mitigación, no cumio tamén se discuten políticas de adaptación, é dicir, medidas para que os países máis vulnerables poidan prepararse para o cambio climático. Para iso, está prevista a creación do chamado Fondo Verde para o Clima, que a partir de 2020 conte con 100.000 millóns de dólares anuais. Quen debe achegar? Esta pode ser outra das dificultades en París. En teoría, só os países considerados desenvolvidos. Pero fóra desa categoría quedarían potencias como China.

Aventurarse nestes momentos para asegurar un acordo é complicado. En 2009, co cumio de Copenhague, levantáronse expectativas parecidas ás de París e fracasouse.

Se non se pecha, ou se pecha un pacto pouco ambicioso, non significará que a loita contra o cambio climático párese. Moitos dos compromisos voluntarios de redución de emisións xa os contempla cada país na súa lexislación nacional. Sería o caso, por exemplo, da UE, que se fixou unhas metas concretas para 2030 á marxe do cume. Se non hai acordo, quizais, a peor parada sería a ONU e a idea de que un problema global como o cambio climático pode ter unha resposta tamén global.

Crucemos os dedos!

FONTE: Xornal El país/Ciencia

A reciclaxe aumenta ano tras ano grazas á colaboración dos consumidores que saben que facer: botellas de vidro ao iglú verde, envases ao amarelo e papel ao azul. Agora ben, na casa hai gran variedade de produtos de uso normal que se volven "raros" cando chega a hora de desprenderse deles.

Neste, e en próximos artigos, veremos  como reciclar (ou se non se pode) eses obxectos ou cousas dos fogares que xeran máis dúbidas.

Lámpadas: recíclanse en colectores específicos situados en tendas ou en puntos limpos ( no noso caso ao lado da Piscina Municipal).

Cápsulas de café: non se poden reciclar no colector amarelo, pero marcas como Nespresso ou Dolce Gusto teñen puntos de recollida para as súas cápsulas usadas.

Chicles: hai que tiralos no colector de fracción resto, é dicir, verde, o do lixo.

Discos: CD e DVD, só nos puntos limpos; vinilos e VHS e casetes, ao colector de fracción resto, é dicir, verde, o do lixo.

Envases, non todos: gran parte dos envases de uso doméstico recíclanse no colector amarelo, pero non todos, dada a gran variedade e os seus diferentes materiais. Bótanse ao colector de fracción resto, é dicir, verde, o do lixo, botes e tarros de barro, moldes de silicona, biberóns, termos e bidóns de ciclista. Con todo, os táperes para alimentos, as macetas de plástico e os envases co logotipo da caveira (perigosos), ademais da o colector verde de lixo tamén poden depositarse nun punto limpo.

Envoltorios e bandexas de alimentos: van ao colector amarelo envoltorios (de caramelos, chicles, bombóns, etc.) tanto os plásticos como os metalizados, plástico de burbullas, celofán, cortiza branca, bolsas de froitos secos, sobres de sopas, abrazaderas de plástico das latas, plástico que envolve botellas e tetrabriks, bolsas de plástico de alimentos, bolsas de redecilla de froita e patacas, bandexas para alimentos e o plástico fino que os envolve e envoltorios triangulares de sándwiches.

Continuará!

FONTE: Revista Consumer

A Obra Social "A Caixa" presenta a exposición o "Ártico rompe" que aborda a singularidade deste territorio a través de fotografías, vídeos e innovadores módulos interactivos. As espectaculares imaxes de Andoni Canela Urizar (Tudela-Navarra, 1969) reúnen varias expedicións ao Ártico durante os últimos anos. Canela foi en busca de osos polares, focas de Groenlandia e zorrós Ártico, saíu de caza e pesca con cazadores e pescadores inuit e navegou con científicos e investigadores que estudan o cambio climático no ecosistema Ártico.

A exposición "O Ártico rompe" ten por obxecto mostrar a singularidade dos ecosistemas do Polo norte, detallando o importante papel que xogan no clima global, así como as súas características físicas e a súa biodiversidade. E todo iso, a través dun centenar de impactantes fotografías dun dos máis prestixiosos fotógrafos de natureza, Andoni Canela. As instantáneas deste vasto, inhóspito e impresionante territorio, realizadas expresamente para a mostra, permitirán aos visitantes percorrer os 200 metros cadrados que ocupa a exposición.

Esta exposición estará en Pontevedra do 18 de novembro ao 10 de decembro e estamos a barrallar a posibilidade de ir, sempre e cando contemos cun número suficiente de alumnado de 1º ESO para que a viaxe saia a bo prezo. A idea sería ir o xoves, día 10 de dece,bro, pola tarde. Sairiamos ás 14:30, despois de comer un bocata, e regresariamos sobre as 20 horas.

Animádevos e falade cos vosos Titores!

O escaravello Harmonia axyridis considerado invasivo en Dinamarca / commons.wikimedia.org

Ole Karsholt e Jan Pedersen, dous empregados do Museo de Historia Natural de Dinamarca, comezaron en 1992 a clasificar os insectos que atopaban no tellado do museo. Ambos os traballadores, que teñen unha ampla experiencia entomológica, levaron a cabo este control cada semana ata 2009. O que comezou como un pasatempo baseado na curiosidade científica converteuse nun estudo que revela como afectou o cambio climático á comunidade de insectos da zona.

O rexistro e a clasificación, feitos durante 18 anos, suxiren que os cambios no clima durante este tempo afectaron especialmente ás especies que se alimentan dun único tipo de planta: volvéronse máis sensibles aos cambios meteorolóxicos.

Sete especies novas de polillas e dúas de escaravellos rexistráronse por primeira vez en Dinamarca por Karsholt e Pedersen, incluíndo o escaravello asiático "dama multicolor" (Harmonia axyridis), que desde entón estendeuse á maioría do país e agora considérase invasivo.

Os científicos calcularon como cambiou a temperatura da contorna de cada grupo de insectos e aplicárono ao hábitat da especie en toda Europa durante o período de estudo. O hábitat da polilla experimentou un aumento de 0,14º C entre 1993 e 2008, e o das especies de escaravello aumentou en 0,42º C entre 1995 e 2008.

As consecuencias deste aumento de temperatura afectaron especialmente o gurgullo da porca (Curculio nucum), que se alimenta só dun tipo de avellana. Vive máis ao norte de Europa que o seu parente próximo o gurgullo da landra (Curculio glandium), que se alimenta só de landras. Mentres que o gurgullo da porca foi rexistrado só na primeira metade do estudo, o gurgullo da landra só apareceu na última parte, suxerindo que as especies que se alimentan dun só tipo de planta están a moverse cara ao norte.

O rexistro conta con ao redor de 250.000 insectos, entre os que se identificaron 1.543 especies diversas de polillas e escaravellos nun só tellado de Copenhague durante máis de 18 anos de seguimento. Isto supón o 42% de todas as especies de polillas de Dinamarca e o 12% dos escaravellos. O estudo, que se publicou na Revista de Ecoloxía Animal, está liderado por investigadores do centro de Geogenética e o de Macroecología, Evolución e Clima do Museo de Historia Natural de Dinamarca e tamén da Universidade de Copenhague.

Os científicos quéixanse da falta de atención política que teñen este tipo de estudos: "As investigacións deste estilo moitas veces están nun segundo plano en Dinamarca, e isto probablemente pase en moitos outros paises europeos", asegura Philip Francis Thomsen, un dos expertos. "Sen estes dous traballadores do museo, non saberiamos nada sobre a maioría das especies que hai en Dinamarca. Esperamos que isto poida devolver este tipo de seguimentos naturais á axenda política do país"

FONTE: Xornal El país/Ciencia

Tristram Stuart (Londres, 1977), autor de varias obras sobre o desperdicio mundial de alimentos, reflexiona neste vídeo sobre as alarmantes cifras do devandito problema e fai un chamamento ao uso máis responsable dos recursos globais.

Moito por facer!

FONTE: Revista Consumer

Fotogarfía gañadora do Premio a Fotógrafo da Vida Salvaxe 2015 /Imaxe: Xornal El Mundo/Ciencia

"Historia de dous raposos" é a imaxe gañadora da edición 2015 do concurso Wildlife Photographer of the Year convocado polo Museo de Historia Natural de Londres.

O canadense Don Gutoski, un médico de urxencias, captouna no Parque Nacional de Wapusk (Manitoba, Canadá).

Parabéns!

Fotografía de Floris van Breugel / Imaxe: Xornal El País/Ciencia

Esta é a última entrega das fotos finalistas, que persoalmente máis me gustaron, do Premio a Fotógrafo da Vida Salvaxe (Wildlife Photographer of the Year) que desenvolve e produce o Museo de Historia Natural de Londres, e que se dará a coñecer mañá, 13 de outubro.

Un atrapamoscas coliblanco descansa nunha árbore do Parque Nacional Os Glaciares (Arxentina) nesta impresionante imaxe obtida polo fotógrafo estadounidense Floris van Breugel.

Cogomelos recollidos o 9/10/2015 / Imaxe: Víctor

Onte á tarde fixen unha saida ao monte, na compaña da miña dona, coa fin de recoller cogomelos. Apañei varios níscalos ou robellóns (Lacatarius deliciosus), e uns poucos cantarelos (Cantharellus cibarius).

Anímovos a que disfrutedes na natureza, e que fagades o mesmo coa vosa familia, pero hai que ter moito coidado á hora de recollelos sobre todo cando sexamos principiantes.

Uns consellos:  Nunca collades exemplares de cogomelos sen estar seguros que é unha especie comestible. Facédeo na compaña dalgún experto. En caso de dúbida non consumir. E sempre con cesta e navalla para cortar. Nunca arrincar.

Se queredes investigar tedes unha guía para facelo premedo AQUÍ.

Por desgraza hai persoas que esquilman os montes e campos destes froitos da natureza, sen ningún reparo. Penso que aquí tamén hai que aplicar o principio de sostibilidade, é dicir utilizar estes recursos pero dun xeito racional, para garantir que as xeracións vindeiras e nós mesmos, no futuro, poidamos seguir disfrutando deles.

Para ampliar un chisco maís isto, anímote a que vexas a seguinte infografía, obtida de revista Consumer. Para facelo só tes que premer AQUÍ.

Gozade do monte, pero con respecto. Espero que sexa un bo ano para os amantes dos cogomelos!

Pepe Mujica (José Alberto Mujica Cordano) foi presidente de Uruguai entre 2010 e 2015. Coñecido por falar de forma directa contra as desigualdades e loitar polos dereitos humanos, pronunciaba este discurso en Río+20, a Conferencia de Nacións Unidas sobre o Desenvolvemento Sustentable, que tivo lugar en Río de Janeiro (Brasil) en 2012.

Non ten desperdicio!

Fotografía de Zsolt Kudich / Imaxe: Xornal El país

Esta é a terceira entrega dos finalistas do  Premio a Fotógrafo da Vida Salvaxe (Wildlife Photographer of the Year) que desenvolve e produce o Museo de Historia Natural de Londres, e que se dará a coñecer o próximo 13 de outubro.

O seu autor é Zsolt Kudich. Máis dun milleiro de garzas brancas congregáronse no bosque húngaro de Gemenc tras unha enchente do río Danubio. O fotógrafo acampou durante cinco días na zona para lograr esta espectacular imaxe das aves.

A activista kenyana Wangari Maathai liderou un movemento para plantar máis dun millón de árbores e deter así a desertización do África central. En 2004 foi a primeira muller africana que recibía o Premio Nobel da Paz. No vídeo superior subliña a importancia dos xestos individuais pola natureza, fundamentais aínda que parezan insignificantes.

FONTE: Revista Consumer

Fotografía de Andrey Gudkov / Imaxe: Xornal El Pais

Esta é a terceira entrega dos finalistas do  Premio a Fotógrafo da Vida Salvaxe (Wildlife Photographer of the Year) que desenvolve e produce o Museo de Historia Natural de Londres, e que se dará a coñecer o próximo 13 de outubro.

Na imaxe, o fotógrafo ruso Andrey Gudkov foi testemuña dunha espectacular pelexa de dous machos de dragón de Komodo na illa indonesia de Rinca.

Segunda entrega deses emocionantes discursos pronunciados por grandes personaxes do medio ambiente, presidentes e líderes relixiosos, activistas e expertos mundiais, sobre a importancia de coidar o noso planeta e loitar contra os seus maiores perigos, como o cambio climático ou a sobreexplotación dos recursos.

Hoxe tócalle á nena Severn Suzuki no Cumio da Terra de 1992.

Un dos momentos máis emocionantes do Cumio da Terra de Nacións Unidas, en 1992, foi o discurso de Severn Suzuki. Esta nena canadense de 14 anos chegou ao corazón dos asistentes polo seu chamamento para que se comprometesen a evitar a destrución do planeta non como políticos ou empresarios, senón como pais e fillos, por un futuro para as xeracións presentes e vindeiras.

Emotivo!

FONTE: Revista Consumer

Aínda que todas as especies de caducifolios adiantaron a saída das súas follas, as máis aceleradas son os carballos, faias e tilos / Denis Balibouse (REUTERS)

A nudez das árbores de folla caduca é cada vez máis breve. Un estudo dos bosques húmidos de Europa mostra que o cambio climático está adiantando a primavera un pouco máis cada ano. Nos últimos 30 anos, a saída das follas adiantouse unha media de 3,4 días por cada grao que subiu a temperatura. Con todo, este adiantamento retardouse na última década e, por paradoxal que pareza, o quecemento global tamén parece ter a culpa.

Nunha das estratexias máis fascinantes da flora, as árbores das zonas de climas tépedos e húmidos, perden as súas follas ao chegar o outono. A menor duración do día, co descenso de radiación solar (fotoperiodo), o descenso das temperaturas e, a ocasional conxelación do chan, fan que manter as follas sexa un desperdicio de enerxía. Faias, carballos, tilos, castiñeiros, fresnos... volverán a reverdecer coa primavera e os seus días cada vez máis longos e cálidos. Esta relación directa entre temperatura e brote das follas das especies caducifolias levou a moitos científicos para expor que o quecemento global está a adiantar a primavera.

Para poñer cifras a eses vaticinios, un grupo de investigadores de varios países, entre eles España, estudaron este fenómeno nos bosques continentais de Europa. Analizaron os datos de brotación de sete grandes especies arbóreas presentes en 1.245 localizacións nunha franxa que vai desde o Mar do Norte ata o Adriático e desde Bélxica ata Bosnia-Herzegovina.

A súa análise apoiouse en datos recolleitos desde 1980 polo Proxecto Fenolóxico Paneuropeo, que rexistra os fenómenos biolóxicos xornais relacionados co tempo (como a volta das anduriñas ou a floración de amendoeiras e cerdeiras). Comprobaron que todas as especies analizadas, e en todos os sitios con datos, levan 30 anos adiantando o brote das súas follas.

Con todo, para investigadores españois, a investigación publicada na revista Nature, descobre outro fenómeno aínda máis intrigante: o ritmo de adianto da brotación estase a frear aínda que sen chegar a deterse. Así, entre 1980 e 1994, a saída das follas adiantouse de media 4 días por cada grao extra de aumento da temperatura. Pero, desde 1999, a cociente baixou ata 2,3 días por grao, é dicir, unha redución do 40%.

A freada non é igual en todas as especies. Os investigadores estudaron entón o porqué desta retardación. Manexaron varias hipóteses, como unha progresiva adaptación das árbores caducifolios á maior variabilidade das temperaturas primaverais ou unha especie de límite físico que terían as follas á hora de brotar relacionado co fotoperiodo ou cantidade de radiación solar. É coma se as árbores soubesen que non poden penetrarse demasiado no inverno, non sexa que unha xeada tardía acabe cos seus primeiros talos verdes.

Aínda que o estudo céntrase nos bosques de Europa central, as súas conclusións tamén poden aplicarse ás árbores caducifolios de España.

Investigadores do CSIC lembran que os datos existentes sobre os bosques do norte da península viven o mesmo dobre proceso. Por unha banda, a saída das súas follas veuse anticipando desde as últimas décadas do século pasado. Polo outro, ese adiantamento viuse retardado no que vai de século XXI pola necesidade dun mínimo de frío acumulado antes de que saian as follas.

En todo caso, os investigadores cren necesario estender o seu estudo a outras zonas do planeta na mesma latitude, como os bosques caducifolios de Norteamérica e Asia. Só así se poderían desentrañar os mecanismos polos que as follas necesitan tanto do frío como da calor para saír cada primavera.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

O fotógrafo francés Luc Jamet presenciou a eclipse total solar do 25 de marzo nas Illas Svalbard (Noruega). A súa cámara capturou o fenómeno no xeado val de Sassendalen, traballo polo cal foi elixido Fotógrafo Astronómico do Ano na categoría xeral, segundo anunciou o Real Observatorio de Greenwich, en Reino Unido.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Foto de Rosamund Macfarlane / Imaxe: Xornal El Pais

Esta é a segunda entrega dos finalistas do  Premio a Fotógrafo da Vida Salvaxe (Wildlife Photographer of the Year) que desenvolve e produce o Museo de Historia Natural de Londres, e que se dará a coñecer o próximo 13 de outubro.

A súa autora é a fotógrafa británica Rosamund Macfarlane. Conseguiu esta imaxe dunha lebre de montaña na neve tras perseguir as súas pegadas durante horas nos Cairngorms, unha cadea montañosa nas Terras Altas orientais de Escocia.

Grandes personaxes do medio ambiente, presidentes e líderes relixiosos, activistas e expertos mundiais pronunciaron discursos moi emocionantes sobre a importancia de coidar o noso planeta e loitar contra os seus maiores perigos, como o cambio climático ou a sobreexplotación dos recursos.

Hoxe comezo a recopilación dalgúns destes discursos. O primeiro, emblemático no tempo, corresponde a do Xefe indio Noah Sealth ao "home branco".

Como se pode comprar ou vender o firmamento, nin aínda a calor da terra? En 1854 o xefe indio Noah Sealth realizaba o que se considera o primeiro discurso para defender e respectar a natureza. Franklin Pierce, presidente naquela época de Estados Unidos (EE.UU.), propoñía crear unha reserva que acabase cos enfrontamentos coas tribos indias, a cambio de que renunciasen ás súas terras. Este vídeo locutado ofrece o discurso completo.

Canto temos que aprender!

FONTE: Revista Consumer

 Comparación do Mar de Aral en 1989 (esquerda) e 2014 (dereita) / NASA

A IUCN (Unión Internacional para a Conservación da Natureza) realizou un estudo sobre os ecosistemas máis ameazados, distinguindo entre os considerados en colapso (un ecosistema de gran valía ao que lle é imposible volver ao seu estado orixinal) e os que están en perigo crítico de extinción.

O mar de Aral (Usbequistán-Kazajistán), do que me ocupo hoxe é dos considerados en primeiro lugar.

O Mar de Aral pasou de ser o cuarto lago máis grande do mundo a non aparecer entre os vinte primeiros. Só resiste un 10% dunha superficie que superou o 67.000 km2, tanto como Aragón, Navarra e o País Vasco xuntas. Aínda que agora invístense esforzos para recuperalo desde o seu parte máis setentrional, os expertos consideran que entrou en colapso porque perdeu a súa biodiversidade orixinal, incluídas 28 especies de peixes endémicos. Ademais, o legado de pesticidas, desertización e salinidade que deixaron os cultivos de algodón e cereais que se regaban coas súas augas mantén un efecto letal sobre a natureza e a poboación.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Bosque / Imaxe:es.gizmodo.com

A Terra alberga máis de 3 billóns de árbores, ao redor de oito veces máis que os datos que botaban algunhas estimacións anteriores. Esta é a conclusión dun estudo internacional liderado pola Universidade de Yale (Estados Unidos). Segundo detalla a revista Nature, os investigadores usaron imaxes de satélite, inventarios forestais e tecnoloxías de supercomputación para coñecer o número e a densidade de árbores do planeta.

Non obstante, o número total de árbores descendeu en aproximadamente un 46% dende o comezo da civilización humana. O estudo estima que o número bruto de árbores perdidas cada ano é de 15.000 millóns, sendo a taxa de perda máis alta nas rexións tropicais.

Os números que se barallaban ata agora referíanse a pouco máis de 400.000 millóns de árbores en todo o mundo ou ao redor de 61 árbores por cada persoa na Terra. Esa estimación baseábase en imaxes de satélite e estimacións de superficie forestal, sen incluír ningunha información dende o chan. As novas estimacións xeráronse a partir dunha combinación de métodos para revelar que hai 3 billóns de árbores, aproximadamente 422 árbores por persoa.

As maiores densidades de árbores encóntranse nos bosques boreais das rexións subárticas de Rusia, Escandinavia e América do Norte. Non obstante, as áreas forestais máis grandes, polo momento, están nos trópicos, que son o fogar de arredor do 43% das árbores do mundo. Só o 24% encóntrase nas densas rexións boreais, mentres que outro 22% crece nas zonas mornas.

En España, o Centro de Investigación Ecolóxica e Aplicacións Forestais (CREAF) da Autónoma de Barcelona realizou unha análise dos inventarios españois para saber cal é a cantidade de árbores no noso país. E hai case 7.000 millóns de árbores. A rexión con máis árbores é Castela e León, con 1.210 millóns de árbores, seguida por Cataluña, con 1.035 millóns.

A aciñeira é a especie que predomina en todo o territorio español cun 19,12% das árbores totais.

FONTE: Xornal abc/ciencia

O nivel do mar cada vez máis alto / Imaxe:consejohoy.com

Segundo estimacións da Axencia Aeroespacial Estadounidense (NASA), o nivel do mar medrou oito centímetros de media en todo o mundo dende 1992.

 Os expertos alertan de que esta tendencia se manterá durante os próximos anos, segundo os datos recollidos por un grupo de científicos da NASA. O citado incremento no nivel dos mares de todo o planeta alcanza unha media de 7,62 cm por enriba dos niveis de 1992, aínda que os valores cambian en función das zonas xeográficas. Nalgúns casos, o mar creceu ata 22 cm.

O principal culpable do aumento do nivel dos océanos e os mares é o quentamento global, causado en gran parte pola actividade humana. A consecuencia do quentamento derrétense os glaciares e grandes masas de xeo nos polos, e sobe a temperatura da auga, o que fai que esta se expanda. Segundo o xeofísico da Universidade de Colorado Steve Nerem, "é moi probable que a situación empeore no futuro". Tanto que, aínda que se adoptasen as accións necesarias para tratar de reverter a situación e se lograse cambiar a tendencia, se tardaría séculos en que os mares volvesen aos niveis previos ao cambio climático.

Para os expertos da NASA, o incremento no nivel do mar pon en risco o futuro de numerosas cidades e pobos costeiros en todo o mundo, e ameaza con borrar do mapa para sempre multitude de illas, co que nalgúns casos, especialmente no Pacífico, desaparecerían países enteiros.

FONTE: Revista Muy Interesante/Natureza

Stu Gibson recompila neste vídeo algúns dos mellores lugares do mundo para facer surf. Belas postas de sol, golfiños xogando ou unha balea azul son parte da diversión que fai aínda máis atractivo este deporte.

FONTE: Revista Consumer

Este vídeo, de Alte Vedut, fainos sobrevoar algunhas das zonas máis belas de Namibia, no continente africano. Trátase dun dos máis vistos na comunidade Dronestagram, onde se reúnen gran cantidade imaxes e vídeos gravados con drones en todo o mundo.

FONTE: Revista Consumer

A illa de Tanna está entre as máis fértiles de Vanuatu, no océano Pacífico Sur (Oceanía) e nela habitan tribos melanésicas de cultura ancestral. Neste vídeo de Shaun O’Callaghan pódese contemplar o volcán Yasur en plena acción.

FONTE: Revista Consumer

Os golfinós, arroaces ou delfíns son animais sociais e tenden a viaxar en grupos pequenos, pero é inusual velos como neste vídeo. Gravado en Dana Point (California) por Dave Anderson, estímase que había uns mil golfiiños e varias baleas viaxando a toda velocidade.

FONTE: Revista Consumer

O Parque nacional de Zhangjiajie, é un lugar un lugar único, elixido polo cineasta James Cameron para filmar varias escenas do seu exitoso filme "Avatar": Situado en Hunan (China), onde se atopa o elevador exterior máis alto do mundo no Libro Guinness de los Récords, a nada menos que 326 metros en metade dos preciosos acantilados dende o que pode apreciarse esta colosal sonstrución. Gravado por AEE Unmanned Aircraft System- F50.

Os percentiles de temperatura 06-2015 Blended Land & Sea. Anomalía temperatura superficial en ° C / NOOA

O mes pasado foi o xuño máis cálido tanto en terra coma nos océanos dende que se teñen rexistros, segundo a Administración Nacional Oceánica e Atmosférica de EUA (NOAA).

A temperatura media global combinada sobre a superficie da terra e do océano en Xuño de 2015 foi a máis alta dende hai 136 anos, cun valor de 16.38 º C, 0.88 º C por enriba da temperatura media do século XX para un mes de Xuño, e rompendo o récord anterior de 2014 en 0.12 º C.

Tamén Xuño de 2015 foi o cuarto mes deste ano que bateu o seu récord de temperatura mensual, xunto con Febreiro, Marzo e Maio. Se se ten en conta o período dende Xullo de 2014 ata Xuño de 2015, obtense o período de 12 meses consecutivos máis cálido dende 1880, cunha anomalía de 0.83 º C por enriba da media.

Sobre a superficie terrestre, a temperatura media global foi de 14.56 º C, 1.26 º C por enriba da media do S. XX, a temperatura máis alta rexistrada en Xuño dende 1880. As temperaturas máis altas da superficie terrestre do planeta rexistráronse ao oeste de Estados Unidos, partes do norte de Sudamérica, varias rexións dende o centro ao oeste de África, o centro de Asia arredor e ao leste do Mar Caspio, e en zonas do sueste de Asia. Ao oeste de Groenlandia e noutras áreas da India e China, rexistráronse temperaturas máis baixas que a media, e o norte de Paquistán foi moito máis frío do normal.

FONTE: eltiempo.es

A cova máis grande do mundo encóntrase en Vietnam. Hang Son Doong ten un microclima co seu propio río, selva e praias. Para facerse unha idea, unha das súas galerías ten case 5 quilómetros de longo, 220 metros de altura e 150 metros de ancho. O fotógrafo Ryan Deboodt e o seu equipo publicaba este vídeo tras sobrevoalo durante 10 horas.

FONTE: Revista Consumer

Vídeo colgado por un alemán en YouTube, gravado cunha desas diminutas cámaras GoPro, que unha gaivota roubelle pensando que se trata de comida nas Ilas Cies. Unha comedia convertida nun improvisado documental.

Seguro que a visita, aínda así, mereceu a pena!

Quinta entrega da s erie de impresionantes vídeos de natureza  gravados con drones en España e outras partes do mundo, adicada neste caso á CENTRAL DE CHERNÓBIL .

Ao norte de Ucraína está Prípiat, unha cidade fantasma coñecida por sufrir os efectos do peor accidente nuclear da historia, producido na central de Chernóbil o 26 de abril de 1986. Este vídeo, gravado por Danny Cooke, anosa como se atopa esta rexión na que no seu día viviron máis de 40.000 persoas.

FONTE: Revista Consumer

O pasado día 10, ANABAM celebrou o seu 30 aniversario. Moitos foron os actos co gallo deste día, entre elas a publicación deste  vídeo que consta de dúas partes: unha, brevísimo resumo da paisaxe e biodiversidade do Baixo Miño; outra, membros do grupo de traballo de ANABAM nalgunhas das súas actividades.

Prabéns pola vosa actividade ao longo distes anos!

Cuarta entrega da s erie de impresionantes vídeos de natureza  gravados con drones en España e outras partes do mundo, adicada neste caso AS CATARATAS DO NIÁGARA.

As cataratas do Niágara, situadas na fronteira dos EUA e Canadá, no estado de Nova York, son unha das máis famosas do mundo. Neste vídeo de Matt Quest pódense observar en toda a súa grandeza dende o aire, así como os arredores desta, cos seus sendeiros e miradoiros.

FONTE: Revista Consumer

Terceira entrega da s erie de impresionantes vídeos de natureza  gravados con drones en España e outras partes do mundo, adicada neste caso ás PAISAXES XEADOS EN ALASKA .

Diversas covas de xeo natural creáronse dentro das terras nevadas de Alaska, que adoitan visitarse polos turistas. Se o espectáculo a pé de terra é impresionante, aínda o é máis coa visión aérea da produtora Fireflight Films.

FONTE: Revista Consumer

Hoxe a segunda entrega da s erie de impresionantes vídeos de natureza  gravados con drones en España e outras partes do mundo, adicada neste caso ao SALTO DO NERVIÓN.

O salto do Nervión é a caída de auga máis grande da península ibérica, cos seus 222 metros de altura. Esta fervenza encóntrase no límite das provincias de Burgos e Álava. A forma máis sinxela de acceder é dende Berberana ou dende o porto de Orduña. A empresa HDpro é a autora deste vídeo que capta o salto en todo o seu esplendor.

FONTE: Revista Consumer

Winter walk along the Cares Gorge, Picos De Europa, Asturias and León, Spain from Tomas Millar on Vimeo.

Os drones, planeadores que voan sen piloto por control remoto, son cada vez máis utilizados en todas partes, incluídas en misións ambientais ou para gravar belas imaxes de espazos naturais en todo o planeta.

Inicio unha serie de impresionantes vídeos de natureza  gravados con drones en España e outras partes do mundo. Hoxe será a RUTA DO CARES.

A Ruta do Cares, que transcorre durante 12 quilómetros entre Caín (León) e Poncebos (Asturias), é unha das travesías máis populares do Parque Nacional de Picos de Europa. Neste vídeo de Tomás Milleiro contémplanse algunhas das súas principais zonas.

FONTE: Revista Consumer

A Axencia Espacial Estadounidense (NASA) publicou a semana pasada unha base de datos coas proxeccións climáticas para os próximos 85 anos. Con eles queda claro que haberá grandes variacións en canto a cambio climático, á concentración de CO₂ e ao desenvolvemento de desastres naturais, cada vez máis fortes e repentinos como inundacións e secas.

Un aspecto importante que revela o vídeo é o incremento das temperaturas en moitas zonas do noso planeta, cunhas concentracións de CO₂ que podería superar as 900 partes por millón (un 0,1% da atmosfera sería dióxido de carbono).

FONTE: Xornal abc/ciencia

5 de Junio: Día Mundial del Medio Ambiente

O tema do Día Mundial do Medio Ambiente para este ano é o uso eficiente dos recursos e a produción e consumo sostible no contexto da capacidade rexeneradora do planeta, tal e como capta o slogan, "Sete mil millóns de sonos. Un só planeta. Consume con moderación", elixido pola comunidade mundial a través dos seus votos nas redes sociais e confirmando así o carácter planetario deste día mundial.

Pon o teu gran de area!

Moitos dos glaciares antárticos están a ser socavados pola acción da auga máis cálida do mar / Imaxe:Alba Martin-Español

Dende que en 1979 os primeiros satélites artificiais puxesen os seus ollos nela, a Antártida nunca foi tan grande. Segundo a NASA, en decembro de 2013, o xeo mariño que rodea o continente antártico alcanzou a súa maior extensión. Non obstante, tamén nunca como agora, se está derretendo a un ritmo tan acelerado. Por primeira vez dende o fin da última glaciación, a Antártida perde máis xeo do que gaña. De novo, xa sexa en forma de cambio climático ou deterioración da capa de ozono, a acción humana está detrás.

A ciencia ten tan clara que o Ártico desxéase como que a Terra xira arredor do Sol. Coa Antártida non existe o mesmo consenso científico. Por cada estudo sobre un glaciar que se fende, hai outro que destaca a acumulación de nova neve na meseta antártica. E é que todo na Antártida é grande, tamén o debate científico. Cunha extensión case 28 veces a de España, a Antártida acumula entre o 80% e o 90% da auga doce que hai no planeta. A altura media da capa de xeo é duns 2.500 metros, aínda que hai zonas de case 5.000. Se se derretese de súpeto, o nivel do mar ascendería decenas de metros.

Pero a Antártida non é tan uniforme e inmutable como pode parecer na distancia. O cambio climático e a deterioración da capa de ozono están a afectar de forma diferente a unhas zonas e outras do continente. Mentres en lugares da costa oeste, os glaciares que morren no Mar de Amundsen están a adelgazar, no leste, o xeo avanza e elévase. A comezos de século, o balance neto entre perdas e ganancias tendía a ser cero, pero no último lustro o equilibrio está a romper a favor do desxeo en zonas ata agora estables.

Cos datos de altimetría ofrecidos por unha sucesión de satélites dende comezos de século, os investigadores puideron comprobar que a elevación dos xeos desta zona se mantivo estable ata 2009, pero dende entón non deixou de reducirse. Segundo publican en Science, a rexión perde uns 60 quilómetros cúbicos de xeo ao ano. En auga líquida, serían uns 60 billóns de litros. Hai glaciares que se retiraron ata 30 metros na última década.

A perda de xeo é enorme, uns 60.000 millóns de toneladas ao ano dende 2010. Pero aínda está lonxe dos 110.000 millóns anuais que perden os glaciares do Mar de Amundsen. Se se lles restan as ao redor de 70 gigatoneladas que gaña a zona occidental da Antártida, o balance é dunha perda neta de xeo. E iso que non hai datos globais de todo o continente.

As cifras aínda están lonxe do desxeo no Ártico onde, só Groenlandia está perdendo 243.000 millóns de toneladas. Pero o que máis preocupa aos científicos non é a cantidade, senón a tendencia acelerada dos últimos anos. É coma se se tivese alcanzado un punto crítico no que o sistema antártico non aguantara máis e se tivese desestabilizar.

O panorama aínda podería ser peor. Aínda que non está de todo claro porqué a parte occidental da Antártida, a maior das dúas, segue acumulando xeo novo. A mesma circulación oceánica que debilita os glaciares do oeste, parece protexer os do leste. Na súa circulación de oeste a leste, as augas cálidas arrefríanse e volven a estratos inferiores do océano.

Pero a súa situación pode ser temporal. En marzo pasado, expertos alemáns en modelos climáticos, mostraron como o quentamento global estaba a levar máis humidade ao interior do continente antártico. Isto fai que neve máis e a capa de xeo se eleve. Pero ten un efecto colateral: acelera o movemento dos glaciares cara a unhas augas cada vez máis cálidas. O resto da historia xa sábese: a máis desxeo, maior elevación do nivel do mar.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Bandeira azul, ondeando ao fondo da imaxe, na praia da Area Grande anos atrás / Imaxe:ocio.farodevigo.es

A Asociación de Educación Ambiental e do Consumidor (ADEAC), a rama española da Federación Europea de Educación Ambiental (FEE) acaba de facer púbico a lista de bandeiras azuis para este verán 2015.

As bandeiras acreditan o cumprimento dalgúns estándares como a calidade da auga ou a axeitada ordenación ambiental, pero tamén a accesibilidade a eses espazos para persoas con mobilidade reducida e a existencia de servizos sanitarios e de salvamento.

Galicia, con 131 distincións a praias e a 40 municipios costeiros (8 máis que 2014), mantense á cabeza das Comunidades autónomas en número de bandeiras azuis, por diante da Comunidade Valenciana (120), Cataluña (89) e Andalucía (78)

Por provincias, Pontevedra acada 59 bendeiras, A Coruña 50 e Lugo 22. Como curiosidade en Ponte Caldelas (Pontevedra) logra unha insignia para a praia fluvial da Calzada, a primeira vez que un areal destas características lógrao en Galicia.

A nosa localidade mantén as 2 bandeiras do ano pasado: A praia do Muíño e a da Area Grande.

En canto aos portos galardoados, Galicia suma 19 bandeiras azuis.

En calquera caso, España segue á cabeza en número de praias galardoadas con esta distinción con 577. Por detrás séguenos Turquía, con 436 praias, Grecia con 395, Francia que conta con 379 e Portugal con 299 praias.

En canto aos portos, España sitúase en terceiro  lugar, con 101 bandeiras, detrás Holanda, con 112 portos con bandeira azul e Alemaña, que conta con 106.

FONTE: Xornais La Voz de Galicia e abc.

Os países con maior risco de extinción de especies / Imaxe: Mark Urban

O cambio climático afecta a todo o planeta, pero non da mesma forma en todos os países e rexións. O estudo do científico Mark Urban, investigador de ecoloxía e bioloxía evolutiva da Universidade de Connecticut, e publicado na revista Science, sinala a América do Norte e Europa cos riscos máis baixos (5% e 6%, respectivamente), mentres que América do Sur (23%) e Australia e Nova Zelandia (14%) serían os lugares onde se concentran os maiores riscos de extinción de especies, debido ao aumento da temperatura.

En calquera caso, subliña Urban, mesmo especies non ameazadas directamente pola extinción poderían experimentar cambios substanciais no seu número e distribución, que á súa vez podería afectar aos ecosistemas e os seus servizos aos seres humanos.

Janneke Hille Ris, investigadora da Universidade de Washington en Seattle (EUA), quen publica tamén en Science un artigo de apoio ao traballo de Urban, explica que as rexións de maior risco teñen un número alto de especies endémicas. Ao estar adaptada a un sitio concreto teñen máis problemas se os hábitats nos que viven desaparecen ou se encontran barreiras xeográficas que lles impiden migrar a outros lugares. Neste sentido, se un hábitat axeitado desaparece por completo co cambio climático, a extinción parece inevitable, sentenza.

Os investigadores recordan que a maioría das predicións se centran en América do Norte e Europa. Polo tanto, os riscos poderían ser aínda maiores en rexións pouco estudadas, como en Asia, de maneira que reclaman máis traballos científicos.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

Praia do Muíño / Imaxe:rutadelvinoriasbaixas.com

A praia de “O Muíño”, de A Guarda, recibiu a bandeira “Ecoplaya” que certifica a súa calidade dende un punto de vista ambiental. O Muíño é o areal fluvial por excelencia da localidade, xa que está situado onde as augas do río Miño se encontran coas do Océano Atlántico.

Este galardón, que está promovido pola Asociación Técnica para la Gestión de Residuos, Aseo Urbano y Medioambiente (ATEGRUS), foi recibido pola limpeza manual da praia, que axuda a conservar o ecosistema dunar, e polas diferentes actuacións realizadas para a súa rexeneración.

O Muíño, xa presume do distintivo de calidade SICTED e  da “Bandeira Azul”, aínda que esta última terá que ser revalidada no próximo mes.

FONTE:galiciasuroeste.info

Hoxe, 22 de abril de 2015, celébrase o DÍA DA TERRA. O seu promotor, o senador estadounidense Gaylord Nelson, instaurou este día para crear unha conciencia común aos problemas da superpoboación, a produción de contaminación, a conservación da biodiversidade e outras preocupacións ambientais para protexer a Terra. É un día para render homenaxe ao noso planeta e recoñecer á Terra como o noso fogar e a nosa nai, así como expresárono distintas culturas ao longo da historia, demostrando a interdependencia entre os seus ecosistemas e os seres vivos que a habitamos.

Logotipo da Hora do Planeta / Imaxe: WWF

Mañá sábado, 28 de marzo, de 20:30 a 21:30 horas será A HORA DO PLANETA. Esta iniciativa da organización conservacionista World Wide Fund for Nature (WWF) proponnos apagar a luz durante esa hora para concienciarnos da importancia de loitar contra o cambio climático e en defensa do medio ambiente.

O ano pasado, participaron máis de 7.000 cidades de 160 países de todo o mundo. A Torre Eiffel de Parides, o Cristo Redentor de Río de Janeiro, as cataratas do Niágara, San Pedro do Vaticano, a Acrópolis de Atenas, A Porta de Alcalá de Madrid, a Alhambra de Granada, a Sagrada Familia de Barcelona, o Museo Guggenheim de Bilbao, a catedral de León, a Mezquita-Catedral de Córdoba, a Torre do Ouro de Sevilla, a Ciutadella de Menorca, o Castelo de Bellver de Palma de Mallorca, as Casas Colgadas e Hoz do Huécar de Cuenca, a Muralla de Ávila, a Torre de Hércules da Coruña, foron algúns dos lugares emblemáticos que tiveron apagadas as súas luces, uníndose a esta campaña ambiental, unha das maiores a nivel global.

Este ano, noveno consecutivo, animóte a que participes con este xesto como mostra de compromiso co noso planeta

Participa!

FONTE: Revista Consumer

Plástico / Imaxe: alterativaregonal.com

O plástico é un material con multitude de aplicacións na vida cotiá, pero ao abusar del nas últimas décadas estase a producir un grave impacto no medio, a saúde e a economía en todo o planeta. Sen impoñerse prohibicións absolutas, os consumidores podemos facer fronte a este problema con diversas medidas sinxelas que logren evitalo ou polo menos reducir o seu emprego indiscriminado:

1. Concienciar(se) polo impacto do plástico

Concienciarse e concienciar aos demais sobre as consecuencias negativas do uso excesivo do plástico é o primeiro paso para tomar unha actitude activa. En España hai medio século cada cidadán consumía uns 300 gramos anuais de plástico; na actualidade, 115 quilos. Ao utilizalos de forma masiva contribúese a graves impactos para o medio ou a saúde: cambio climático, saturación de vertedoiros, contaminación, en especial nos ecosistemas mariños, onde morren millóns de seres vivos, diversas enfermidades causadas por algúns de tipo tóxico, etc. 

2. Evitar os plásticos comúns máis nocivos

No mercado pódense encontrar multitude de produtos e materiais plásticos, como demostran os símbolos para identificalos do 1 ao 7 rodeados de tres frechas formando un triángulo. De entre todos eles convén evitar os que peores consecuencias teñen para o medio e a saúde: o cloruro de polivinilo (PVC # 3), o poliestireno (PS # 6) e o policarbonato (Outros # 7).

3. Rexeitar as bolsas de plástico de usar e tirar

O impacto ambiental das bolsas de plástico de usar e tirar é enorme. A súa vida útil é duns 12 minutos, pero poden tardar séculos en degradarse. A gran maioría remata desbotada sen control, contaminando dende as cidades aos ecosistemas naturais. No mar o seu impacto pode ser letal para animais como tartarugas, baleas ou delfíns, que morren tras inxerilas. O consumidor pode crear o hábito de empregar bolsas reutilizables cando vai de compras ou levalas no coche para cando as necesite. Os tamaños e materiais son moi diversos para que duren o máis posible e cumpran a súa función.

4. Non tomar auga embotellada

O consumo de auga embotellada medrou de xeito espectacular nos últimos anos, provocando diversos impactos ambientais e un gasto innecesario nun país como España, onde a subministración pública garante auga potable de calidade. Os cidadáns poden usar botellas reutilizables de diversos materiais, como vidro ou aceiro inoxidable, ou pedir nos establecementos de hostalaría un vaso ou unha xerra de auga da billa xunto á consumición.

5. Utilizar produtos doutros materiais

Antes do plástico todos os produtos de uso común se facían doutros materiais. Agora, tamén: vasos, tarteras, botellas, utensilios de cociña, cubertos e un longo etcétera pódense encontrar feitos en metal, madeira ou outros materiais capaces de darlles unha maior vida útil e un menor impacto ambiental. A roupa merece especial atención, xa que se poden evitar no posible os materiais sintéticos e substituílos por outros naturais (sempre que estean elaborados de forma sostible).

6. Comprar a granel e fuxir do excesivo empaquetado

A froita xa ten a súa pel como protector natural. É imprescindible comprar unha mazá forrada en filme transparente e cunha bandexa de plástico? Para evitar este sobre envasado, e de paso aforrar diñeiro, os cidadáns poden comprar a granel todo tipo de produtos. Para iso pódese levar o seu propio envase e explicar a quen poña pexas as vantaxes desta práctica.

7. Reutilizar os produtos plásticos

Os produtos plásticos máis duradeiros poden reutilizarse para ampliar así a súa vida útil o máximo posible. Coidalos, reparalos en caso de que se estraguen ou cambiar algunha das súas partes para que estean operativos, regalalos a amigos e familiares, se non se usarán máis, ou doalos, vendelos ou adquirilos nalgunha rede de intercambio e compravenda de economía colaboradora son algunhas posibilidades. Os máis manitas mesmo poden empregar produtos plásticos usados para facer orixinais manualidades ecolóxicas.

8. Adquirir produtos sen plástico

Algúns produtos alternativos son doados de encontrar, pero outros non tanto. Algunhas das persoas que fixeron da redución do emprego do plástico un sinal de identidade ("plasticarianos") crearon tendas en Internet onde se venden centos de produtos sen plástico de todo tipo. A parella canadense Chantal Plamondon e Jay Sinha teñen en marcha dende 2006 ’Life Without Plastic’ (Vida sen plástico), mentres que en España Javi Terrón, Marion de La Porte e Javier Barrios creaban en 2014 ’Sinplástico’.

FONTE: Revista Consumer

Residuos de aparactos electrónicos e eléctricos / Imaxe:eis.uva.es

O Goberno aprobou un Real Decreto sobre Residuos de Aparatos Eléctricos e Electrónicos (RAEE) que inclúe novas medidas para mellorar a súa recollida e xestión. Nós, s consumidores, teremos máis facilidades para reciclar estes aparatos, que poden ocasionar un grave impacto no medio e a saúde, se non se tratan de xeito axeitado.

Unha das principais novidades da nova norma é que as tendas de aparatos eléctricos e electrónicos deberán aceptar gratis, e sen necesidade de comprar outro a cambio, os xa usados polos consumidores. Agora ben, só estarán obrigados a recoller os aparatos moi pequenos "de ata 25 centímetros" (teléfonos móbiles, transistores, etc.) e se dispoñen dun local de máis de 400 metros cadrados.

No resto dos casos, poderemos seguir depositando os RAEE nos Puntos Limpos. Ecolec, a fundación dos fabricantes e importadores de grandes e pequenos electrodomésticos é a encargada de xestionar os seus residuos. Ao mercar un electrodoméstico novo, os responsables do establecemento deben facerse cargo do antigo de forma gratuíta.

A cantidade de RAEE non para de aumentar. A Iniciativa para resolver o problema dos refugallos electrónicos (STEP), composta por Nacións Unidas, a industria, gobernos, ONG e asociacións científicas, publicaba en 2013 un informe no que aseguraba que se produciron case 48,9 millóns de toneladas no mundo, unha media de sete quilos por cada un de 7.000 millóns de habitantes da Terra.

Ademais da gran cantidade de residuos xerados, un dos seus principais problemas é que son moi contaminantes. Moitos deles conteñen substancias tóxicas como fósforo, mercurio, cadmio ou bromo que, sen unha axeitada xestión, provocan danos graves ao medio e a saúde. Por exemplo, o fósforo dun televisor pode contaminar ata 80.000 litros de auga, mentres que un frigorífico mal reciclado emite á atmosfera gases de efecto invernadoiro (implicados no cambio climático) equivalentes ás emisións dun coche en 15.000 quilómetros, segundo datos de Ecolec.

A reciclaxe, ademais de evitar o devandito impacto, recupera materiais valiosos (cobre, ouro, prata ou aluminio), aforra diñeiro e recursos naturais e xera postos de traballo.

FONTE: Revista Consumer

Este vídeo é unha posta  en valor dun dos principais recursos biolóxicos do medio mariño da Enseada de San Simón (Redondela-Pontevedra): o choco.

O choco, xiba ou sepia común (Sepia officinalis) é un moluco cefalópodo mariño de grande interés comercial en Galicia.

No citado vídeo tamén se tratan outras especies interesantes desta zona situada ao fondo da Ría de Vigo, así como aspectos xeográficos da localidade de Redondela.

Espero que sexa útil!

Variedade de lámpadas LED / Imaxe:ginerymira.com

As clásicas lámpadas incandescentes estanse a retirar do mercado para reducir o seu elevado consumo enerxético e o seu impacto ambiental. As luces LED (Diodo Emisor de Luz) teñen unha serie de vantaxes para o medio e os petos dos consumidores que como consumidores debemos valorar. Aquí tes 5 razóns de peso para que poden animarte ao seu uso:

1.-Teñen un mellor comportamento ambiental. As lámpadas LED non levan os materiais contaminantes doutro tipo de luminarias, como mercurio, chumbo ou tungsteno. Ademais, como o seu consumo enerxético é moito menor que as lámpadas incandescentes, diminúen nun 80% as emisións de dióxido de carbono (CO₂), un dos principais gases implicados no cambio climático. Non obstante, levan terras raras, "uns compoñentes sobre os que aínda hai que traballar para evitar o seu impacto ambiental".

2.-Consumen menos enerxía e aforran diñeiro. As lámpadas LED converten o 80% da enerxía que consumen en luz, xusto ao revés que as incandescentes, que perden o 80% da electricidade en xerar calor. Neste sentido, as LED posúen unha alta eficiencia enerxética: logran aforros de enerxía de máis do 85% con respecto a unha lámpada incandescente e, polo tanto, un menor gasto na factura da luz. Acendidas durante tres horas ao día, unha lámpada incandescente de 40 vatios (W) gasta uns 7,9 euros anuais en electricidade, mentres que unha LED de 5 W, que proporciona unha luz similar a dita incandescente, un euro. Cantas máis horas están acendidas, a diferenza é maior.

3.-O seu prezo é cada vez máis baixo. Aínda que son máis caras que outras luminarias, como fluorescentes ou halóxenas, supón un investimento que se rendibiliza co tempo, dada a súa gran duración. Non obstante, a medida que se xeneralizan, o seu custo é cada vez máis baixo.

4.-Hai modelos para todo tipo de aplicacións. O sector desenvolveu unha gran cantidade de modelos que se adaptan ás necesidades máis variadas dos consumidores: de tubo, de casco, de farol, de foco, de panel, de campá, en tiras, con diversas cores, con luz fría ou cálida, con máis ou menos luminosidade, etc.

5.-Pódense reciclar. As lámpadas LED poden e deben reciclarse unha vez remate a súa vida útil. Os consumidores poden depositar as súas luces usadas, ao igual que as lámpadas de baixo consumo, nos puntos limpos ou ben en colectores específicos situados na maioría de puntos de distribución de lámpadas, almacéns ou lugares de traballo.

FONTE: Revista Consumer

Video do Castro de Santa Trega e arredores desde o aire gravado cun dron.
Gravado por Julio Castro Fotografia.

Así é o mapa da contaminación de España

O Protocolo de Kioto contra o cambio climático, cumpríu onte 10 anos en vigor. Durante este período, os 37 países industrializados e a UE, asinantes do acordo, lograron reducir as emisións de gases de efecto invernadoiro nun 22,6%, segundo os datos proporcionados pola Secretaría da Convención Marco de Nacións Unidas sobre o Cambio Climático (CMNUCC).

O tratado adoptouse o 11 de decembro de 1997 na cidade xaponesa que leva o seu nome, co obxectivo de reducir polo menos un 5% as emisións contaminantes entre 2008 e 2012, tomando como referencia os niveis de 1990. Non obstante, a súa entrada oficial en vigor foi o 16 de febreiro de 2005, cando Rusia rubricou o texto, cumpríndose así o requisito de que fose asinado polos países responsables de polo menos o 55% das emisións de CO₂.

No caso de España, comprometeuse a limitar o aumento das súas emisións de CO₂ nun máximo do 15% en relación ao ano base. Non obstante, no período 2008-2012, superamos o citado límite ata o 23,7%, aínda que cabe recordar que en 2004, o noso país emitía un 53% máis que en 1990.

Pero non só España ten tido que comprar emisións para poder cumprir coa súa cota en Kioto, tamén o fixeron países como Italia, Austria e Dinamarca.

O país que está na vangarda do cumprimento dos obxectivos de redución de Kioto é Suecia. Hai máis de vinte anos que este país introduciu unha fiscalidade específica sobre o CO₂, e confía en alcanzar unha cota de renovables no consumo final de enerxía do 50% en 2020, fronte ao 20% da UE.

A segunda fase do Protocolo de Kioto, coñecida como a Emenda deDoha, quedou fixada en 2012 e entrará en vigor cando sexa ratificada por tres cuartas partes das partes asinantes do acordo.

Neste sentido, o Programa das Nacións Unidas para o Medio (PNUMA) urxe a estes países a acelerar a ratificación deste segundo compromiso, xa que en 2020 está previsto que se poña en marcha o acordo de París, que substituirá o de Kioto.

FONTE: Xornal Faro de Vigo

Debuxo gañador / Imaxe: www.aguarda.es

Xa hai resultado no concurso de debuxo FOMENTA A RECICLAXE, unha iniciativa do Concello da Guarda para fomentar entre os máis pequenos a recollida do lixo nas casas, con especial atención aos residuos sólidos urbanos e os aceites domésticos.

A gañadora foi Martina Rodríguez Rodríguez de 1º ESO  do Colexio PP Somascos, que presentou este bebuxo co pseudónimo “Clorofila”.

Foron varios os alumnos e alumnas do noso IES (1º e 2º ESO) que participaron, incluso un dos debuxos chegou a ser finalista.

O cartel gañador formará parte da nova campaña do Concello da Guarda para sensibilizar aos veciños arredor dos valores da reciclaxe, iniciándose coa colocación do debuxo premiado ao carón dos contedores distribuídos pola localidade.

Parbéns á gañadora!

A organización ecoloxista ANAMAB, organiza mañá domingo, día 8, a primeira actividade do ano para conmemorar o seu 30 ANIVERSARIO. Será cunha saída ornitolóxica pola ruta que bordea a desembocadura do Miño, dende os Observatorios da marisma de Salcidos ata a praia do Puntal.

O punto de partida, ás 10:30 da mañá, terá lugar dende a Estación Ornitolóxica. A duración estimada, contando as paradas de observación de aves, estímase nas dúas horas e media a tres horas. O percorrido, doado, é duns cinco quilómetros.

A actividade, aberta ao público, é gratuita, pero agradecerían a inscripción previa (anabam.anabam@gmail.com) por se houbera que comunicar algún detalle de última hora, así como para saber con que participantes contamos.

Esta é unha magnífica oportunidade para achegarse ás aves do esteiro do Miño.

Anímate!

FONTE: infomiño.com

"Paciente a Terra" é unha curtametraxe sobre o medio, do Concurso de curtametraxes “O teu punto devista pode cambiar o mundo”.

O seu autor é Toni Amengual Oliver, de Palma de Mallorca.

Un bo tema para relexionar!

FONTE:cortometrajescortos.com

"Historia dunha man" é unha curtametraxe sobre o medio, do Concurso de curtametraxes “O teu punto devista pode cambiar o mundo”.

FONTE: Revista Consumer

"Waste" (Desperdicio) destaca os principais datos sobre o impacto ambiental do dispendio de alimentos no mundo e as súas consecuencias ambientais e sociais. Este curto gravouse en varios idiomas e foi promovido por diversas institucións e ONG internacionais, como WWF, o Programa de Nacións Unidas para o Medio (PNUMA) ou a Organización de Nacións Unidas para a Agricultura e a Alimentación (FAO).

FONTE: Revista Consumer

ANABAM presenta este vídeo que recolle a presenza de varios exemplares de gansos cabecinegros (Branta bernicla), cocretamente 10 na praia do Puntal (Camposancos) e 6 na Armona (Camposancos), que chegaron co comezo diste ano.

Esta é a súa clasificación:

FONTE: Anabam.org

Gráfico da evolución do reloxo / Imaxe: Doomsday Clock graph/Fastfission

Un grupo de 17 científicos galardonados co Nobel decidiu adiantar dous minutos o Reloxo de Apocalipse, unha figura simbólica que desde 1947 alerta da vulnerabilidade do mundo fronte a un desastre a escala planetaria. O reloxo quédase agora a tres minutos de “a medianoite”: unha catástrofe global.

O reloxo, fundado polo Boletín de Científicos Atómicos da Universidade de Chicago (EE UU), só se moveu 18 veces en toda a súa historia. A última vez que estivo tan preto do fin do mundo foi en 1984, con EE UU e a URSS en plena Guerra Fría. En 1991 atopábase a 17 minutos.

“En 2015, o cambio climático sen control, a modernización global das armas nucleares e os descomunais arsenais atómicos representan extraordinarias e innegables ameazas á existencia da humanidade”, explica o consello científico do Boletín na súa páxina web. Este órgano tomou a decisión, xunto a un grupo de asesores que inclúe a 17 nobeles e a outros prestixiosos investigadores, como o físico británico Stephen Hawking.

“Os líderes mundiais non actuaron coa velocidade e a escala necesarias para protexer aos cidadáns dunha potencial catástrofe”, critica a nota. Os investigadores recordan que 2014 foi o ano máis caluroso desde que comezaron os registros en 1880 e que 9 dos 10 anos máis cálidos ocorreron desde 2000. “Sen un drástico cambio de rumbo, os países do mundo emitirían a finais deste século suficiente CO₂ e outros gases de efecto invernadero como para transformar profundamente o clima da Terra, prexudicando a millóns e millóns de persoas e ameazando moitos sistemas ecolóxicos dos que depende a civilización”, alertan.

Os expertos tamén denuncian que “os esforzos para reducir os arsenais nucleares do planeta estanse estancado”. Mentres EE UU e Rusia melloran os seus depósitos atómicos, outros países con armas nucleares “como Reino Unido, Francia, Chinesa, Pakistán, India, Israel e Corea do Norte” únensea esta tolemia de modernización, cara e extremadamente perigosa. EE UU gastará 355.000 millóns de dólares na próxima década para acometer esta modernización, segundo o Boletín.

“A probabilidade dunha catástrofe global é moi alta e as accións necesarias para reducir o risco de desastre deben tomarse canto antes”, conclúen os científicos. Entre os premios Nobel figuran Masatoshi Koshiba, pionero no estudo dos neutrinos, e Leon Lederman, o físico que bautizou ao bosón de Higgs "a partícula divina”.

FONTE: Xornal El país/Ciencia

Dark Clouds | Short Film from Peter Szewczyk on Vimeo.

"Dark Clouds"(Nubes escuras) presenta unha paisaxe natural idílica e o voo dunha xoaniña ameazado por uns negros nuboeiros. Para non desvelar o final, trátase dunha parábola sobre as consecuencias negativas que o ser humano provoca no medio. Este curto foi producido e dirixido por Peter Szewczyk, que traballou nos efectos visuais de películas como Harry Potter, Star Wars ou Avatar.

FONTE: Revisra Consumer

Records de calor (vermello) e de frío (azul) en 2014 / NOAA

O 2014 foi o ano máis cálido dende que comezaron os rexistros históricos en 1880, segundo dúas análises independentes da NASA e a Administración Nacional Oceánica e Atmosférica de EUA publicados o pasado venres. A temperatura media da superficie do planeta foi 0,69 graos superior á media do século XX, catro centésimas de grao máis que os anteriores récords observados en 2005 e 2010.

A temperatura media da superficie do planeta subiu 0,8 graos dende 1880, "en gran parte impulsada polo aumento do CO₂ e outras emisións humanas na atmosfera", destaca de xeito inequívoco a NASA. A maior parte do quentamento aconteceu nas tres últimas décadas e, coa excepción de 1998, os 10 anos máis calorosos aconteceron dende o 2000.

Os novos datos confirman as predicións da Organización Meteorolóxica Mundial que, a comezos do pasado decembro, advertiu de que 2014 ía camiño de bater o récord de temperatura.

A NASA sinala que os seus científicos esperan ver flutuacións de temperatura nos próximos anos, causadas polos fenómenos El Niño e La Niña, que quentan ou arrefrían a rexión tropical do océano Pacífico. Presuntamente, ambos os dous son parcialmente responsables de que a suba da temperatura se retardase nos últimos 15 anos.

A análise da axencia espacial estadounidense inclúe datos tomados por 6.300 estacións meteorolóxicas en terra, en barcos e en boias, ademais de rexistros na Antártida. O seu algoritmo, detallan, ten en conta a distribución xeográfica das estacións e o efecto do quentamento propio das cidades.

Os 6.300 termómetros detectaron altas temperaturas sen precedentes na superficie do mar, 0,57 graos por enriba da media do século XX. Na superficie terrestre, o quentamento foi dun grao, o cuarto máis alto dende 1880.

A NASA subliña as grandes diferenzas rexionais observadas en 2014. En EUA, algunhas partes da costa este viviron temperaturas anormalmente frías, mentres que Alasca, California, Arizona e Nevada rexistraron o seu ano máis cálido.

No hemisferio norte, a cobertura de neve foi de case 65 millóns de quilómetros cadrados, aproximadamente a metade do habitual no rexistro histórico. No Ártico, a capa de xeo, con 28 millóns de quilómetros cadrados en media, foi a sexta máis pequena dos últimos 36 anos, cando empezaron os rexistros.

Na Antártida, pola contra, a extensión do xeo mariño superou o récord por segundo ano consecutivo, achegándose aos 34 millóns de quilómetros cadrados. Dende hai anos, os científicos intentan comprender por que a Antártida se comporta de xeito diferente ás tendencias globais, aínda que insisten en que a rápida perda de xeo mariño no Ártico triplica a magnitude das ganancias na Antártida.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

CONCURSO DE DEBUXO “FOMENTA A

RECICLAXE”

 O concurso de debuxo FOMENTA A RECICLAXE é unha iniciativa do Concello de A Guarda para posteriormente, cos mellores traballos, utilizalos para a realización da campaña de concienciación “FOMENTA A RECICLAXE, 2015”, que pretende fomentar a recollida selectiva dos residuos sólidos urbanos e dos aceites domésticos entre a poboación do concello e concienciar da importancia de depositar os residuos sólidos en bolsas pechadas e dentro dos  contedores apropiados.

O tema obxecto do concurso é a recollida selectiva dos residuos urbanos, separándoos segundo a súa clase e depositándoos correctamente nos diferentes contedores distribuídos a tal efecto polo concello para material orgánico, plásticos, papel e cartón, vidro e aceites domésticos.

Pode participar o alumnado de 1º e 2º da ESO, sempre que conten co consentimento expreso dos seus pais, nais ou titores legais. A participación pode ser individual ou en grupos, cun máximo de tres integrantes, procedentes do mesmo curso e colexio.

Cada participante, xa sexa individualmente ou en grupo, poderá participar cun máximo de 4 propostas que deben presentarse en formato papel, tamaño DIN A4.

Os participantes deberán xuntar nun sobre fechado, identificado exteriormente por un pseudónimo e pola referencia Concurso Fomenta a Reciclaxe, a seguinte documentación:

- O debuxo ou debuxos propostos, en papel DIN A4, constando no reverso de cada debuxo o seudónimo.

- Outro sobre fechado identificado co pseudónimo por fóra, que deberá conter no seu interior os seguintes datos: nome e apelidos, teléfono de contacto, colexio e curso ó que pertence, e a autorización paterna. Este sobre será aberto polo xurado despois de seleccionar os traballos premiados.

Os traballos deberán ser recibidos no Concello da Guarda antes do 30 de xaneiro do 2015 ás 14:00 horas. Co fin de facilitar a entrega, eu recollereinos o día 29 e fareillos chegar ao Concello da Guarda antes da finalización do prazo indicado.

O Concello da Guarda outorgará como premio un diploma e un vale nominatvo por valor de 100€ para realizar compras en librerías ou comercios da localidade.  Tamén, o Concello da Guarda entregará ó alumnado da clase ó que pertenza o debuxo  gañador, agasallos conmemorativos do concurso. O xurado poderá declarar deserto o premio de non reunir os debuxos as características e valores reunidos nas presentes bases.

Os interesados en participar falade conmigo nos primeiros días da próxima semana.

Ánimo e participa!

A Consellería de Medio, Territorio e Infraestruturas, a través dá Dirección Xeral de Conservación dá Natureza, convocou un concurso de relatos para celebrar ou Día Mundial dos Animais, que se conmemorou o pasado 4 de outubro de 2014. Esta actividade, tiña dúas categorías: xuvenil: para participantes de entre 10 a 17 anos; e adultos, a partir dous 18 anos.

Nesta segunda categoría, adultos, modalidade relato curto, resultou gañador, o membro de ANABAM e antigo alumno deste IES, NOE FERREIRA RODRÍGUEZ.

A súa narración lévanos ata a Casa de Galicia en Nova York, a mediados do século XX, onde se concentraban os emigrantes galegos que ían chegando do outro lado do Atlántico. A apertura de novas pontes comerciais entre a España de posguerra e os Estados Unidos fixeron que no seu apartamento da Rúa Brige, Afonso decidira por rumbo de regreso ao seu Mos natal para pór en marcha o seu propio negocio de peles.

No buque Habana da “Trasatlántica” chegou a Vigo e tras reencontrarse coa terra que deixara atrás iniciou a súa actividade grazas aos visóns que trouxera consigo dende terras americanas.

Como resultado da acción dun grupo de liberación animal os visóns conseguiron fuxir e chegar ata as Illas Cies onde sobreviviron a base de corvos mariños, salamántigas e lagartos arnais ate que o arquipélago foi declarado Parque Nacional e comezara a súa captura.

Parabéns Noé!

FONTE: ANABAM

“Man” (o ser humano) é un curto de animación sobre os principais impactos ambientais causados polo ser humano. O vídeo denuncia o aumento da contaminación, a caza e desaparición de especies, o consumo insostible, etc., e onde se pode chegar se non se frea. O seu autor é o ilustrador e animador con sede en Londres Steve Cutts.

FONTE: Revisra Consumer

Plástico no mar / Imaxe:elperromorao.com

Os mares e océanos convertéronse nun gran vertedoiro. Recentes estudos estiman que 270.000 toneladas de plásticos, uns cinco billóns de anacos de todos os tamaños, flotan por todo o mundo. Necesitaríanse, aseguran os investigadores de 5Gyres Institute, 11.000 camións de transporte para retirar todos os residuos plásticos dos mares. Aínda así, os expertos sempre consideraron que estas cifras non eran as esperadas, tendo en conta a inxente cantidade de residuos que xera o ser humano. Un estudo, dirixido pola universidade de Plymouth e publicado pola Royal Society Open Science, revela que mesmo nas partes máis profundas e remotas do océano, se pode encontrar a pegada contaminante da actividade humana.

Segundo este estudo, nalgúns fondos mariños poden encontrarse ata 4.000 millóns de fibras microscópicas de plástico por cada quilómetro cadrado. Unha concentración catro veces maior que nas augas pouco profundas e costeiras. De feito, estes datos, resolven parte das dúbidas que tiñan os científicos, xa que estudos recentes mostraban que a abundancia de plásticos flotando na superficie do océano era menor da esperado. Algo non cadraba. Onde estaba todo o plástico que ía parar aos océanos? Os resultados do estudo revelan a gran concentración de plástico nos fondos mariños; pódense encontrar dende 1,4 ata 40 mostras (de entre 2 e 3 milímetros de lonxitude) por cada 50 mililitros de sedimentos. E en proporción, o raión, nun 56,9%, é o composto máis encontrado. O resto: poliéster, poliamidas, acetato e acrílico.

O lixo mariño, especialmente o plástico, é un grave problema ambiental que afecta aos ecosistemas mariños. Segundo os cálculos dos investigadores que realizaron o estudo, para o que analizaron mostras de sedimentos e corais profundas recollidas en 16 puntos de mostraxe no Mediterráneo, o Atlántico nororiental, o Ártico e o Índico meridional, a área no que se concentra a maior cantidade de plásticos, abrangue máis de 300 millóns de quilómetros cadrados de superficie (o océano Pacífico ocupa 165 millóns).

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Logo do COP20 de Lima (Perú) / Imaxe: cop20.pe

Á 1 da mañá do domingo e na prórroga do Vixésimo Cume do Clima (COP20), máis de 190 países lograron un acordo de mínimos que insufla un pouco de osíxeno ás asfixiadas negociacións climáticas que teñen como meta que Parides 2015 sexa o escenario da firma dun acordo que substitúa ao Protocolo de Kyoto.

O texto do acordo finalmente ratificado foi o terceiro posto sobre a mesa pola presidencia da COP tras dúas semanas de negociacións e 25 horas de prórroga. Ás 11 da noite e cando parecía que definitivamente o Cumio de Lima naufragaba, o Ministro de Medioambiente Peruano, entregaba ás parte un acordo que foi ratificado logo de tan só unha hora de plenaria.

A clave para obter este mínimo común denominador foi flexibilizar posturas e priorizar o lograr un acordo cara a Paris a costa do risco de que sexa débil e con deberes pendentes, como finalmente pasou. 

Unha das chaves que permitiron desbloquear as negociacións foi o punto 4 do acordo, que "urxe" aos países desenvolvidos "a prever e mobilizar soporte financeiro para accións ambiciosas de mitigación e adaptación" para os países xa afectados polo cambio climático. Nese sentido, o texto "invita" aos países a incluír este financiamiento xunto aos compromisos de redución de emisións que cada parte firmante da Convención Marco de Cambio Climático debe presentar á ONU antes de outubro de 2015, segundo o novo texto.

Unha vez que os países entreguen os seus compromisos, a presidencia da COP só terá pouco máis dun mes para procesalos e incorporalos a un acordo global e vinculante para lograr reducir as emisións e non superar o limiar de temperatura dos 2 grados Celsius. 

Na conferencia de prensa tralo acordo, o presidente do Cumio de Lima, cualificou o texto como unha "boa decisión. O Comisario Europeo de Cambio Climático, considerou que a flexibilidad que demostraron as partes na madrugada deste domingo prevé un avance positivo das negociacións cara a Paris durante todo o 2015. Pero a sociedade civil advirte que o acordo de Lima deixa demasiados deberes para o COP21.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Os "3 R’s" / Imaxe: emaus.com

A economía circular imita á natureza, onde todo se aproveita nun ciclo. O lixo, os residuos, non son algo inútil do que hai que desprenderse, senón un produto que se aproveita. A idea pretende superar o actual sistema de produción, baseado no "usar e tirar", que xa non dá máis de si. O lixo, a contaminación, o esgotamento dos recursos naturais redúcese e o medio agradéceo. A UE quere converterse nos próximos anos nunha economía circular que xere ademais miles de "empregos verdes". Cada vez máis plans, directivas ou propostas asúmena como obxectivo e os países membros, como España, deberán moverse nesa dirección.

FONTE: Revista Consumer

Este vídeo forma parte dun experimento de futuroloxía climática, un traballo conxunto da Organización Meteorolóxica Mundial (OMM), a Axencia Estatal de Meteoroloxía (AEMET) e TVE, baseado en proxeccións científicas, serve para poñer sobre aviso a poboación dos riscos que corre o planeta de seguir por esta verea de emisións de gases con efecto invernadoiro e cambio climático global.

Segundo o prognóstico do tempo que presenta Mónica López, xefe de Información Meteorolóxica de TVE, durante as noites dese verán non haberá quen logre conciliar o sono: entre as 22.00 horas e as 8.00 horas daranse temperaturas de máis de 40 graos cunha mínima de 29 graos. Segundo explica López, nos 30 anos que preceden a 2050 a temperatura media de España terá aumentado de media 3 graos.

Este vídeo forma parte dunha serie que lanzou a OMM no marco do Cumio do Clima que comezou o pasado día 1 en Lima (Perú), para concienciar distintos países do mundo das consecuencias da inacción. Aínda que noticias como a coñecida onte, que 2014 será o máis caloroso da historia, xa poderían servir para ese propósito.

FONTE:Xornal El Pais/ciencia

Logotipo do Ano Internacional dos Chans / Imaxe:fao.org

A Asemblea Xeral da Organización de Nacións Unidas (ONU) declarou 2015 Ano Internacional dos Chans (AIS). De forma oficial, comezará o 5 de decembro con actos inaugurais en Nova York, Roma e Bangkok. Os lemas elixidos para difundir este ano internacional a nivel global son "Os chans, fundamento da agricultura familiar" e "Chans sans para unha vida sa". 

Os responsables de Nacións Unidas sinalan que o obxectivo do AIS 2015 é aumentar a concienciación da importancia do chan para a seguridade alimentaria da poboación mundial e para o bo funcionamento dos ecosistemas, así como o apoio a políticas para a xestión e a protección sostible deste recurso natural.

O chan é moito máis que a superficie onde nos apoiamos. A ONU recorda que é a base para o mantemento e crecemento da vexetación, dende bosques ata cultivos dos que se obteñen alimentos, medicinas ou combustibles. O chan é tamén esencial para a biodiversidade animal, tanto salvaxe coma doméstica. No seu interior encóntranse millóns de organismos que, aínda que se descoñezan ou non se vexan, cumpren funcións vitais como a descomposición de restos vexetais e elementos tóxicos, a absorción de compoñentes da atmosfera, a regulación do carbono ou os ciclos hidrolóxicos.

A subministración de auga de calidade, un ben cada vez máis escaso, depende en boa medida do estado dos chans, xunto á paisaxe e a súa vexetación. Un chan en mal estado non pode reter a auga das precipitacións, e o ciclo hidrolóxico reséntese. Se un chan se contamina, a súa influencia nótase na auga e o resto dos seus elementos.

A importancia dos chans na loita contra o cambio climático é outro punto destacado. A materia orgánica dos chans é unha das maiores reservas de dióxido de carbono (CO₂) e pode actuar como almacén e sumidoiro deste gas de efecto invernadoiro. Os expertos da ONU non esquecen tampouco o valor do chan como testemuña da historia da terra e do patrimonio cultural dos nosos antepasados.

FONTE: Revista Consumer

Quentamento global / Imaxe: sdpnoticias.com

Os dez meses máis cálidos dende que se recollen datos.O ano 2014 é, ata outubro, o ano máis caloroso do que se ten noticIA. En concreto a media destes meses é 0,7 graos centígrados máis quente que a media de todo o século XX, que se situou en 14,1 graos para todo o planeta. Os rexistros que cos que traballa a Administración Nacional Oceánica e Atmosférica (NOAA), organismo que ofreceu os datos, remóntanse a 1880.

Ademais, outubro é o terceiro mes consecutivo e o quinto dos últimos seis que marcar récord histórico para a temperatura global. As altas temperaturas de outubro víronse empurradas pola calor tanto en superficies terrestres como oceánicas e tamén porque se distribuíu uniformemente por ambos os dous hemisferios. A escala mundial, as calurosas temperaturas de gran parte de América do Sur e Australia contribuíron decisivamente á temperatura media da superficie terrestre.

No hemisferio norte, tamén se notou unha calor inédita nas rexións costeiras occidentais dos Estados Unidos e gran parte de Extremo Oriente de Rusia. Tamén puxo o seu gran de area ao termómetro global a calor sufrida en boa parte do sur de Europa.
Por exemplo, España tamén marcou récord de temperatura en outubro: segundo a Axencia Española de Meteoroloxía, foi un mes "extremadamente cálido", cunha temperatura media de 18,7 graos, valor que supera en 3,3 a media do mes.

Foi, polo tanto, o mes de outubro máis cálido dende que se empezou a recoller rexistros en 1865. Ademais, en España o mes pasado foi lixeiramente máis seco do normal.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Coma se o hemisferio norte estivese en chamas, así se mostra a nube de dióxido de carbono (CO₂) cubrindo a atmosfera sobre Norteamérica, Europa e Asia. As supercomputadoras da NASA móstrannos un ano de evolución deste gas, o máis importante de efecto invernadoiro proveniente da actividade humana. A Terra non é capaz de absorber a metade destas emisións e permanece na atmosfera, contribuíndo decisivamente ao aumento das temperaturas globais no longo prazo.

O vídeo comprime un ano de datos (2006, concretamente) nuns minutos de imaxes nas que vemos o CO₂ cubrir boa parte da atmosfera para remitir sensiblemente en primavera cando chega a fotosíntese ás rexións verdes do norte. Deste modo, a simulación ilustra á perfección as diferenzas nos niveis de dióxido de carbono nos hemisferios norte (densamente poboado e industrializado) e sur, así como os cambios nas concentracións de dióxido de carbono no mundo durante as estacións.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Imaxe das cinco "novas" aves do Esteiro do Miño / Imaxe: anabam.org

Logo de 30 anos recollendo datos da presenza de aves no Esteiro do Miño, ANABAM sinala que a ornitoloxía da zona mudou en certas especies e, sobre todo, no número delas. Nun recente artigo pubicado na súa páxina web, trataron sobre estas aves "novas" deste espazo natural e que son as que aparecen fotografadas arriba. Así o reseñaban:

Ata finais do século XX, esas cinco aves deixábanse ver esporadicamente polo Esteiro do Miño, o cal constituía, para os que nos dedicabamos a observar aves acuáticas, un motivo de ledicia por ver estas rarezas pola zona. Pero, finalizando a década, algunhas xa se fixeron asiduas visitantes, de tal xeito que tódolos anos aparecían, aparecen, nos nosos censos. Neste caso están o mergullón orelleiro, a tartaraña arpella e o cullereiro. No caso do cullereiro, adoita estar no Esteiro do Miño dende un par de semanas ata máis dun mes. O mergullón orelleiro vese toda a tempada, isto é, dende outubro ata febreiro/marzo. A tartaraña arpella é un caso excepcional, pois xa permanece con nós todo o ano e non so iso, senón que aniña nas inmediacións o que constitúe un dato moi valioso xa que esta ave ten escasas áreas de nidificación na Península Ibérica.

A partir do ano 2008 dúas novas especies, que como dixemos visitaban esporadicamente o Esteiro, se convirten en novas inquilinnas deste humedal internacional. Son a aguia peixeira e a graza branca. A garza branca vese durante toda a tempada ornitolóxica, isto é dende setembro ata marzo, mentres que a aguia peixeira case que todo o ano, polo que non nos extranaría que esta última acabase tamén por aniñar neste enclave.

Das cinco especies citadas, a que chega a ser máis numerosa é o mergullón orelleiro, ave de tamaño pequeno. O número de individuos pode chegar a rebasar os 30 exemplares, aínda que a media está nos 7 individuos. Aguia peixeira, tartaraña arpella e garza branca andan polos 2-3 exemplares de media e o cullereiro é moi variable, dende un a dez individuos, segundo os anos, aínda que habitualmente non exceden dos cinco exemplares.

 Aguia peixeira e tartaraña arpella son as que máis superficie percorren, practicamente toda a zona de censo, ou sexa, dente a ponte internacional da Amizade (Goián-Vilanova de Cerveira) ata a desembocadura, aínda que mesmo suben río arriba e a aguia peixeira chega a saír cara ao mar. O mergullón orelleiro móvese fundamentalmente nas augas da parte baixa do Esteiro. A garza branca pode verse principalmente nas marxes da parte media baixa do Esteiro, zonas de xunqueira e os cullereiros teñen certa preferencia polo sapal do Coura, na marxe portuguesa, aínda que tamén achéganse á ribeira galega.

FONTE:anabam.org

O Departamento de Inglés do noso IES, ten no seu blog a seguinte información que me piden que faga público:

Lil’ Drac is a little orphaned short-tailed bat (murciélago de rabo corto). This little baby bat was very lucky as it got rescued by Weatherford, Texas Bat World Sanctuary. It is a no-profit organization dedicated towards the preservation of hundreds of bats.

Bat World Sanctuary offers rehabilitation and release programs and even lifelong sanctuary programs to non releasable bats. Bat population is in a rapid decline. More than half of the native bats of USA areendangered. Watch this man giving a loving care to this baby bat.

Lil ’ Drac é un morcego de cola curta orfo (morcego de rabo curto). Este pequeno bebé tivo moita sorte, xa que foi rescatado por Weatherford, Texas Bat Mundial Santuario, unha organización sen fins de lucro dedicada á preservación de centos de morcegos.

Bat Mundial Santuario ofrece programas de rehabilitación e de posta en liberdade de morcegos. Máis da metade dos morcegos nativos de EUA están en perigo de extinción. Mira este home dando unha atención amorosa a este bebé morcego.

Cambio de hora / Imaxe: rtve.es

A normativa da Unión Europea establece que cada ano, o último domingo de outubro, procederase ao cambio de hora para adaptarse ao horario de inverno. Ás 3 da madrugada (hora da Península) de mañá, domingo 26 de outubro, haberá que atrasar o reloxo ata as 2, e polo tanto, este día terá, oficialmente, unha hora máis.

Este horario permanecerá ata o 29 de marzo, último domingo dese mes, no que procederase ao cambio de hora para adaptarse ao horario de verán.

O cambio de hora encóntrase regulado en España polo Real Decreto 236/2002 da 1 de marzo, que incorpora ao noso ordenamento xurídico a Directiva 2000/84/CE de 19 de xaneiro de 2001 do Parlamento Europeo e do Consello da Unión.

Mirádeo polo lado positivo, mañá podemos durmir unha hora máis!

Un ano máis os amantes dos cogomelos saímos a percorrer os montes na procura deste fantástico tesouro agochado.

Dende a fin de semana pasada contamos cun tempo estupendo que facilita a saída. No meu caso hoxe pola tarde apañei estes níscalos ou robellóns (Lacatarius deliciosus), uns poucos cantarelos (Cantharellus cibarius) e unha pouca lingua de vaca (Hydnum repandum).

Non estivo mal! Gocei da natureza e aínda trouxen algo para a cea!

Iso si, se decidides ir na súa procura sempre ide acompañados dunha persoa que coñeza este mundo da micoloxía, unha cesta e unha navalla. Nunca vaides por libre, é cando acontecen accidentes, pois non todas as especies son comestibles.

Sede prudentes!

Viñeta de Ramón / Xornal El País 

Retroceso dos glaciares en todas as grandes cordilleiras do mundo e nos casquetes polares; fusión acelerada da banquisa do Ártico; aumento exponencial das emisións de gases de efecto invernadoiro "que triplican os niveis existentes nos inicios da Revolución Industrial a mediados do século XVIII" coa conseguinte elevación da temperatura media do planeta; ciclóns e tifóns cada vez máis destrutivos; arrepiantes secas que se superpoñen a frecuentes episodios de inundacións en zonas atípicas? Ninguén, agás os grandes grupos investidores interesados en que non diminúa a nosa dependencia dos combustibles fósiles, pode negar a evidencia de que nos achamos nun ciclo de cambio climático no que, xunto a causas naturais, a actividade humana ten moito que ver.

Os dirixentes do mundo, ante a presión da opinión pública, non tiveron máis remedio que abordar o tema. A ONU, aparentemente interesada en limitar o quentamento global a 2°C respecto á época preindustrial (pois moitos científicos sinalan que as temperaturas terán aumentado ao final do século XXI en máis de 4°C), acolleu o pasado día 23 de setembro, o Cumio do Clima, coa asistencia de representantes de máis de 120 países de todo o mundo, aínda que algunhas nacións estiveron representadas por políticos de segundo nivel, o que demostra o escaso interese real en abordar o asunto. E iso malia que o secretario xeral da ONU, o surcoreano Ban Ki-Moon, pediu expresamente as delegacións dos respectivos países que acudiran con propostas audaces destinadas a reducir as emisións, reforzar a resistencia ao cambio climático e mobilizar a vontade política para chegar a un acordo xurídico significativo en 2015.

Pero, polo que transcendido dos resultados do devandito Cumio, as medidas adoptadas quedaron, unha vez máis, en simples promesas, sen anuncios concretos. Xunto ás reticencias de países desenvolvidos, sobre todo EUA, a renunciar aos seus niveis de desenvolvemento e consumo, países emerxentes, como China e India, non están dispostos tampouco a limitar o seu propio crecemento. No caso de China, as súas emisións de CO₂ e óxido de nitróxeno poden aumentar exponencialmente se, como se prevé, o seu parque automobilístico segue un crecemento imparable. Situación que é particularmente preocupante nun país cuxa poboación supera os 1.300 millóns de habitantes. Se, como todos os economistas prognostican, a curto prazo a economía chinesa supera as occidentais, o efecto que sobre a atmosfera do planeta poida supoñer un crecemento sen freo do xigante asiático é, hoxe por hoxe, impredicible.

A situación é particularmente grave. Pero no Cumio, moitos países pospuxeron a unha data tan tardía como a do ano 2050 a adopción de medidas concretas para reducir parcialmente as emisións de gases contaminantes para achegalas ás rexistradas en 1990. Unha vez máis, o Cumio do Clima non foi senón un escaparate que puxo en evidencia a escasa vontade política "e tamén a escasa marxe de manobra da maioría dos países" para facer fronte á avaricia do conglomerado de empresas transnacionais que operan no mercado do petróleo.

O Cumio do Clima 2014 constituíu un fracaso. A próxima, prevista para o 2015, pode atrasar de novo as solucións drásticas que o planeta nos está a demandar.

FONTE: Diego Jiménez Fonte/ laopiniondemurcia.es

O volcán Ontake en erupción nesta fin de semana / Imaxe:alertacatastrofes.com 

A natureza manten o seu ritmo vital e cada pouco maniféstase. Esta fin de semana produciuse a violenta erupción do volcán xaponés Ontake.

O Ontake é un volcán situado na illa de Honshu,  a 200 quilómetros de Tokyo. É o segundo volcán máis alto de Xapón, cunha altura máxima de 3.067 metros sobre o nivel do mar, só superada polos 3.776 metros do Fuji. Considerouse inactivo ata outubro de 1979, cando comezou unha serie de erupcións. Tamén houbo erupcións menores en 1991 e 2007.

Nesta última erupción causou polo momento unha trintena de mortos e decenas seguen desaparecidos. Os falecidos son todos escaladores que se viron sorprendidos pola erupción e quedaron inconscientes probablemente pola inhalación de fume tóxico e cinza ou tras ser golpeados polos entullos que o monte leva chuspindo dende onte. Outras 45 persoas seguen desaparecidas, mentres centos de persoas se encontraban nel, un destino moi popular entre excursionistas e máis durante os meses de outono.

FONTE: Xornal El Pais/Medio Ambiente

Viñeta de Ramón no xornal El País (15/09/2014)

A recuperación da capa de ozono, que protexe ao planeta dos daniños raios ultravioletas, avanza polo bo camiño, segundo un novo informe elaborado por un grupo de 300 científicos, aínda que tamén se recoñece que aínda existen numerosos desafíos producidos polo rápido incremento dos gases que causan o efecto invernadoiro.

De acordo co texto, presentado polo Programa de Nacións Unidas para o Medio (PNUMA) e a Organización Meteorolóxica Mundial (OMM), a capa de ozono "encamíñase cara á súa restauración total nas próximas décadas, como resultado da acción internacional".

Os expertos destacan que eses avances débense principalmente ás medidas de concertación internacional para protexer o medio, especialmente o Protocolo de Montreal de 1989, sen o cal se calcula que a concentración de gases que destrúen esa delicada capa se tivese multiplicado por dez de cara ao ano 2050.

Segundo o PNUMA, ese Protocolo evitou que uns dous millóns de persoas teñan cancro de pel anualmente no mundo, a redución das lesións oculares e diversos danos no sistema immunológico humano. Así mesmo, a flora e fauna silvestres beneficiaranse tamén destas medidas.

O director executivo do Programa da ONU para o Medio (PNUMA), o informe pretende "presentar un escenario de logros, desafíos e esperanza. Logros, os conseguidos co Protocolo; desafíos, en canto á necesidade de manter a atención mundial e o compromiso sobre substancias que esgotan a capa de ozono; e unha mensaxe de esperanza, de que se nos convencemos de que actuar sobre esas substancias é en beneficio de nacións e individuos, hai un tremendo potencial para seguir avanzando.

O estudo, realizado por 300 expertos internacionais, é unha avaliación científica sobre a redución da capa de ozono, en 2014, destinada aos políticos encargados dos temas de medio. Este documento é a primeira avaliación exhaustiva que se fixo nos últimos catro anos sobre este tema. Os organismos da ONU instaron aos Estados que participarán no próximo Cumio do Clima, o próximo 23 de setembro en Nova York (EUA), a tomar como exemplo a cooperación global para protexer os intereses comúns, tal e como reclama o Protocolo de Montreal.

Fonte: Revista Muy Interesante/Ciencia

Viñeta de Ramón, onte no xornal El País

A concentración de gases de efecto invernadoiro (cuxo incremento provoca o cambio climático) presentes na atmosfera alcanzou un máximo sen precedentes en 2013, segundo o informe da Organización Meteorolóxica Mundial (OMM) no seu boletín anual. O dióxido de carbono (CO₂), o gas que máis contribúe a este efecto, aumentou a súa concentración a un ritmo que non se rexistrara en case 30 anos.

O citado informe recolle como os niveis de CO₂ aumentaron máis entre 2012 e 2013 que durante calquera outro ano dende 1984. Ese aumento explícase, segundo os datos preliminares que cita a OMM, polo incremento constante das emisións deste gas sumado á redución da cantidade de CO₂ absorbida pola biosfera da Terra. Unha cuarta parte das emisións totais de CO₂ absórbenas os océanos, e outra cuarta parte, a biosfera, recorda a axencia, que insiste no "alto tributo" que pagan os océanos por iso. Segundo unha análise que figura no informe, tampouco hai precedentes para o ritmo actual de acidificación dos océanos, polo menos nos últimos 300 millóns de anos, algo do que tamén alertaron os expertos do último informe do Panel Intergobernamental sobre Cambio Climático (IPCC).

En 2013, a concentración de CO₂ alcanzou o 142% do nivel da era preindustrial (antes de 1750); o de metano, o 253% e o de óxido nitroso, o 121%.

É a primeira vez que o boletín anual da OMM inclúe unha sección sobre a acidificación dos océanos (afectando aos organismos mariños), un proceso que seguirá acelerándose no futuro: "O dióxido de carbono permanece na atmosfera durante centos de anos e no océano aínda moito máis. As emisións de CO₂ do pasado, presente e futuro terán un efecto acumulativo tanto no quentamento da Terra como na acidificación dos océanos".

A concentración de dióxido de carbono, o principal culpable do quentamento global, elevouse a 396 partes por millón o ano pasado. Este incremento supuxo unha alza de 2,9 partes por millón entre 2012 e 2013, o maior incremento anual en 30 anos, segundo o informe.

FONTE: Xornal El País/Ciencia

Únete a esta petición para lograr que o Ártico sexa declarado polas Nacións Unidas santuario global. Firma para protexelo premendo AQUÍ.

O efecto invernadoiro debido ao aumento do CO₂ na atmosfera e o quentamento do planeta durante a segunda metade do século XX son unha realidade cientificamente incontestable. Pero dende o ano 2000, a calor acumulada na superficie terrestre parece ter desaparecido e as temperaturas medias globais permaneceron practicamente inmutables durante os primeiros anos do presente século.

Unha nova investigación, realizada por expertos a Universidade de Washington (Estados Unidos) e que se acaba de publicar na revista Science, mostra que esta ausencia de calor pódese estar sumindo nas profundidades do norte e o sur do Océano Atlántico e é parte dun ciclo natural. O quentamento baixo a superficie do océano explica por que as temperaturas medias mundiais do aire se estancaron dende 1999, a pesar dunha maior presenza de gases de efecto invernadoiro que atrapan a calor solar na superficie da Terra.

Tras un rápido quentamento no século XX, este século viu ata agora moi pouco aumento da temperatura media da superficie da Terra. Este cambio desatou máis dunha ducia de teorías da chamada interrupción do quentamento global, que van dende a contaminación do aire aos volcáns ou as manchas solares.

Os resultados mostran que unha corrente de lento movemento no Atlántico, que transporta calor entre os dous polos, se acelerou a principios deste século para afundir a calor cara a case 1.500 metros de profundidade.

Cando as observacións mostraron unha alteración no ciclo oceánico, arredor do ano 2000, a corrente comezou a afundir a calor máis profundamente no océano, para contrarrestar o quentamento inducido polo home. O ciclo iníciase cando a auga máis salgada e máis densa na parte norte da superficie do Atlántico, preto de Islandia, fai que a auga se afunda, cambiando a enorme velocidade da corrente no Océano Atlántico que fai circular a calor por todo o planeta.

Na superficie, este quentamento derrete o xeo, o que, co tempo fai que a auga superior sexa menos densa e, despois dalgunhas décadas, pon freo á circulación, o que desencadea unha fase de arrefriamento de 30 anos. Esta explicación implica que a actual desaceleración no quentamento global podería durar outra década, ou máis, e logo volverá un rápido quentamento.

FONTE: Xornal El Mundo/ciencia

Allianz Global Assistance, por primeira vez no noso país, asumiu o reto de atopar as Marabillas Naturais da nosa xeografía. Grazas aos 80.000 votos e 5.000 tweets, estas son as 7 Marabillas Naturais de España 2014.

1. Gaztelugatxe (Bizkaia). Este illote, fronte á localidade de Bermeo, únese á terra por un istmo artificial apoiado en dous grandes arcos. No seu cumio hai unha ermida á que se pode acceder tras subir un intricado camiño elevado de 231 chanzos. Dende o seu cume pódese admirar unha bela combinación entre a verde paisaxe dos montes vascos e a bravura do mar Cantábrico. É tamén un dos principais atractivos da Reserva da Biosfera de Urdaibai.
2. Parque Natural de Somiedo (Asturias). É tamén Reserva da Biosfera. No seu interior pódense contemplar 65 das 73 especies de árbores e arbustos autóctonos desta comunidade autónoma, como faias, carballos, bidueiros, pradairos ou freixos. O oso pardo ibérico converteuse no emblema do parque. Tamén vive entre os seus bosques a pita do monte ibérica, en perigo de extinción, e os grandes ungulados (cervo, rebezo e corzo).
3. Parque Natural Cabo de Gata (Almería). Tamén declarado Reserva da Biosfera, posúe unha gran variedade de especies vexetais, como acebuche, esparragueiras, esparto ou espiño, e animais, como o lagarto ocelado, a víbora hocicuda, o ourizo moruno, a aguia perdicera, o moucho común ou o raposo. Conta ademais cos 50 quilómetros de costa acantilada mellor conservada do litoral mediterráneo europeo.
4. As Medulas (León). Considerado Patrimonio da Humanidade pola Unesco, atópase na Reserva da Biosfera Ancares Leoneses. Cuberto na actualidade por castiñeiros e carballos, foi a maior mina de ouro a ceo aberto do Imperio Romano.
5. Parque Natural de Las Lagunas de Ruidera (Ciudad Real). A súa paisaxe ofrece un belo contraste entre as lagoas altas, situadas augas arriba de La Laguna del Rey, e as baixas. O conxunto serve de descanso, acubillo e alimentación a numerosas aves acuáticas, como o porlón europeo e o somorgullo lavanco. Está rodeado de importantes comunidades vexetais tipicamente meseteñas e mediterráneas.
6. Fonte Dé (Cantabria). Situado no Parque Nacional de Picos de Europa, destacan as vistas que se contemplan dende o seu teleférico, un circo glaciar con paredes de ata 800 metros e un amplo poboado de faiais.
7. A Praia dás Catedrais (Lugo). Debe o seu nome á forma que adquiriron os seus acantilados, que poden apreciarse en todo o seu esplendor en marea baixa. Arcos de máis de 30 metros de altura, grutas de decenas de metros ou corredores de area entre bloques de rocha son algunhas das súas peculiaridades.

Non hai que saír fóra do noso país para atopar marabillas naturais!

FONTE: Revista Consumer

A nova lámpada / Imaxe: iwop.es

IWOP é a lámpada, o baluarte dun modelo de produción distinto baseado na sostibilidade e na fabricación de produtos sen unha duración predeterminada e sempre reparable. Simbolicamente representa a idea, a invención, o comezo dunha nova era caracterizada polo respecto ao noso planeta.

Entre as características técnicas da lámpada "que dura toda a vida", destacan a súa fabricación con tecnoloxía LED, que é reparable e que ten un consumo de 3,5 W.

O empresario, piloto e inventor Benito Muros é o artífice e impulsor deste produtor. Muros é o fundador en España dun movemento chamado «Sen obsolescencia programada» (SOP) que ten como obxectivo loitar contra a manipulación que os fabricantes fan dos aparatos eléctricos para que duren menos anos.

A inspiración para lanzar o seu invento chegoulle a Benito Muros nunha viaxe a Estados Unidos como turista onde se encontrou cunha lámpada que levaba acendida máis de 100 anos nun parque de bombeiros de California (a lámpada centenaria).

A nova lámpada fabrícase en Cataluña; en Xirona realízase a inserción de compoñentes, en Barcelona encóntrase o centro de I+D+I e en Igualada lévase a cabo a ensamblaxe final e almacenamento.

O prezo final da lámpada é de 33,88 euros co IVE incluído.

É realmente difícil de ver! Este novo gecko (Eximius Saltuarius) achado nas selvas illadas da cordilleira de Melville, ao leste de Australia, é un experto en camuflaxe que utiliza a súa ampla cola para volverse aínda máis invisible. Con membros máis longos, corpo máis delgado e ollos máis grandes que outros membros da súa familia de lagartos, a súa coloración moteado permítelle mesturarse co ámbito. De costumes nocturnos, trepa polas superficies verticais das árbores ou as rochas para esperar o paso das súas presas.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Castelo de Santa Cruz / Imaxe:turgalicia.es

O Castelo de Santa Cruz, popularmente coñecido como “O Castillo” é unha fortaleza militar do século XVII, chamado así na honra de don Álvaro de Bazán marqués de Santa Cruz de Marcenado, Capitán Xeneral da Mariña Española finado en 1588 cando trataba de ultimar os  preparativos da saída da Armada Invencible, cara as costas de Inglaterra. Foi construído en 1663, no tempo record dun ano, coincidindo cando as tropas portuguesas ocupan o castelo de San Lorenzo (Goian).

Moitas foron as peripecias desta fortaleza ata que coa adquisición por parte do Concello no ano 2004 e a súa posterior  rehabilitación, abríuse ao público en xaneiro deste ano.

Dende alí pódense contemplar as súas marabillas arqueolóxicas e as estupendas vistas, pero esconde unha riqueza botánica que ANABAM quixo poñer en valor. Especies como Pittosporum tobira, Araucaria heterophylla, Phoenix canariensis, Cryptomeria japonica, Pinus radiata, Cupressus macrocarpa, Malus sp, Buxus sempervirens, Camellia japonica, Castanea x coudercii, Myoporum laetum, Eucaliptus globulus, Hydrange amacrophylla, Ilex aquifolium, Laurus nobilis e Tilia tomentosa, poden ser observadas neste lugar.

ANABAM acaba de publicar unha serie de fichas destas especies que podedes consultar premedo AQUÍ.

FONTE: anabam.org

Esquema do modelo  de economía circular / Imaxe: innodriven.com 

O actual sistema de produción, baseado no "usar e tirar", xa non dá máis de si. O lixo, a contaminación, o esgotamento dos recursos naturais non paran de medrar, e o medio e os cidadáns sófreno cada vez máis. Fronte a isto, diversos expertos, empresas e institucións propoñen a "economía circular", baseada no ciclo da natureza, e onde os residuos se transforman en recursos, aforran custos e se crean miles de postos de traballo.

A economía actual aséntase nun sistema de produción lineal. As materias primas extráense para fabricar produtos que logo se utilizan e se eliminan. Este modelo do "usar e tirar" é insostible nun planeta de recursos finitos, e o seu colapso e consecuencias son cada vez máis evidentes: crecemento global da pegada ecolóxica, esgotamento de recursos naturais e combustibles fósiles, aumento dos residuos, a contaminación e o cambio climático, etc. E o número de consumidores non para de medrar: estímase que a poboación mundial pasará dos actuais 7.000 millóns de persoas aos 9.000 millóns en 2030.

Fronte a iso, cada vez máis expertos, institucións e empresas avogan por implantar a economía circular. Este sistema imita á natureza, onde todo se aproveita nun ciclo. O lixo, os residuos, non son algo inútil do que hai que desprenderse, senón un produto que se aproveita. Nalgúns casos mesmo se converte nun obxecto de maior valor que o que tiña antes como produto, no denominado "upcycling" ou " supra-reciclaxe". O consumo de enerxía redúcese ao mínimo e provén de fontes renovables. En vez de comprar para posuír, avógase por un consumo colaborador para compartir, redistribuír ou reutilizar os produtos. Os prezos márcanse segundo o seu custo real, para favorecer un consumo racional.

A economía circular aplica ao máximo as tres erres do ecoloxismo (reducir, reutilizar e reciclar), de maneira que os impactos ambientais se minimizan.

As empresas reducen custos e vólvense máis competitivas, resistentes e resilientes (capacidade de sobrepoñerse a situacións adversas), de maneira que se enfrontan mellor ás crises. Os postos de traballo xéranse a nivel local e son de maior calidade. Os aforros poden chegar nalgúns casos ata o 40-50%-50, segundo o informe de 2102 "Cara á Economía Circular: razóns económicas e comerciais para unha transición económica acelerada".

O aproveitamento dos residuos, o uso de enerxías renovables ou o deseño de produtos baseados en pautas sostibles xera un sector que só en España representa miles de postos de traballo locais da tamén denominada "economía verde".

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente 

Viñeta de Ramón, no xornal El País (10/06/2013)

Os manatís  son unha familia de mamíferos placentarios da orde Sirenia coñecidos vulgarmente como vacas mariñas. Só sobrevive un xénero Trichechus, con catro especies.

O seu corpo ten forma de torpedo, está disposto especialmente para atravesar con facilidade as augas. Cabeza, colo, troco e cola réunense intimamente formando un só corpo, cilíndrico e fusiforme. Distínguese pola súa cola aplanada e en forma de culler e polas súas dúas aletas con tres ou catro uñas.

Son apracibles herbívoros que pasan a maior parte do seu tempo buscando e inxerindo as plantas ribeiregas e do leito mariño de augas pouco profundas. Os manatís viven en augas tanto doces como salgadas, preto das costas de América e África.

Actualmente todas as especies de manatís clasifícanse como vulnerables, isto significa que están en alto risco de extinguirse algún día. 

Identificando as plantas by Slidely Slideshow

O pasado mércores, día 4, rematamos coa actividade A FARMACIA NATURAL, na que participaron un total de 7 alumn@s de 1º ESO A e 8 alumn@s de 1º ESO C do noso IES.

A actividade que deu comezo no mes de abril e consistiu na plantación, investigación e identificación de 23 especies medicinais: ceboliño, alfábega, melisa, menta, ourego, estragón, macela, salvia, maiorana, tomiño, lavanda, romeiro, artemisa, equinácea, aloe, estevia, fiuncho, dente de león, anís, hisopo, estruga, verbena e perexil.

A actividade proposta por EDUCA BARRIE, foi levada a cabo polo Departamento de Bioloxía-Xeoloxía, polos profesores Gorreti e, o que escribe, Víctor.

Unha boa experiencia!

Polo seu interese, reproduzo a tradución do artigo de Antonio Ruiz de Elvira, publicado o pasado domingo no blog “El por qué de las cosas”, do xornal El Mundo:

Unha viaxe por España é un cruceiro polo deserto. Enormes extensións cubertas de matogueiras e pequenas plantas que cobren de xeito ralo un chan de pedriñas. Nas serras hai árbores, pero deixa de habelos en canto baixamos ás chairas que se estenden sen eles ata o horizonte.

Necesitamos árbores, en España, quince mil millóns de árbores.
As árbores cumpren moitas misións das cales gozamos os seres humanos, ademais das súas propias vidas que debemos desenvolver, manter e coidar polo mero feito de ser seres vivos.

As árbores manteñen o chan no seu sitio. Nas abas nuas, as chuvias torrenciais, que son as que estamos a ter xa e imos seguir tendo en España, arrastran un chan sen adherencia significativa ao subsolo. Unha aba de outeiro chea de árbores consegue dous efectos contra a acción mecánica da chuvia: As súas follas frean a velocidade de caída da auga, e con iso a forza do seu impacto sobre o chan, e as raíces aumentan a adherencia da capa superficial do chan ao subsolo. Un bosque vai creando cos anos chan fértil.

As árbores reteñen a auga no chan e permiten que se filtre cara aos acuíferos subterráneos. Cando chove, a auga, en vez escorrer aba abaixo, en vez de producir escorrentía brusca, deposítase en pequenas coviñas entre as raíces, e vai permeando pouco a pouco cara a abaixo ata empapar o chan e logo ir circulando cara aos acuíferos, protexida da evaporación excesiva.

As árbores evaporan unha pequena parte da auga que recollen as súas raíces. A evapotranspiración, que é como se chama o fenómeno, depende, no seu volume por unidade de tempo, da especie arbórea. En rexións de escasa precipitación pódense elixir árbores que evaporan pouca auga, ao revés que en zonas como o norte de España ou a zona mais chuviosa da Península: A Serra de Grazalema, en Cádiz, arredor do pobo que lle dá nome e que o é punto onde máis chove no noso país, máis aínda que en Santiago de Compostela.

Pero as árbores evaporan auga e isto é tremendamente importante. En varios dos posts de “El Porque de las Cosas” escribín sobre os sistemas non lineais: Son os sistemas da realidade, os sistemas que case non se estudan nas facultades de Físicas, concentradas estas nos sistemas lineais e a mística dos multiversos e unhas cordas inexistentes. Pois ben, os sistemas reais da natureza son non lineais, do tipo "o rico faise mais rico e o pobre cada vez mais pobre".
A chuvia sobre a superficie da Terra é un fenómeno crítico: Precísase que a atmosfera teña máis dunha certa concentración de vapor de auga, de cantidade de vapor de auga por centímetro ou metro cúbico, para que a auga condense e precipite. Esta concentración denomínase humidade absoluta e a condensación prodúcese cando a humidade absoluta supera un albor crítico, cando esa humidade absoluta dividida por unha humidade albor, cuxo valor depende da temperatura, supera o 100%. O cociente anterior denomínase humidade relativa e como digo depende da temperatura. A humidade albor é moi grande cando a temperatura é alta e moi pequena cando é baixa. Se medimos a humidade mediante a presión que exerce o vapor de auga na atmosfera, a 2ºC esa presión é de 700 unidades internacionais (Pascais, ou Pa), mentres que se a temperatura sobe a 30ºC a presión é de 4247 Pa e 7385 Pa a 40ºC.

É esta diferenza nas presións (cantidades de vapor de auga) de saturación do vapor a que nos fai sentirnos mollados nunha rexión con moita evaporación en verán (Murcia, por exemplo) aínda que non chova, mentres que á mesma temperatura de 38ºC, por exemplo, en Albacete, no centro de La Mancha, onde non hai evaporación, nos sentimos secos.

O lugar da Terra coa máxima concentración de vapor de auga en verán é o aire enriba do deserto do Sahara, pero non chove porque alí a humidade relativa é moi baixa (debido ás altas temperaturas do aire). En cambio en, digamos Asturias, a humidade absoluta non é moi alta en verán, pero chove porque as temperaturas do aire son baixas.

Pois ben, para que chova normalmente precísase un aumento dalgúns gramos de vapor no aire para conseguir que este se sature, que a humidade relativa alcance o 100% correspondente á súa temperatura. Dáse o caso con enorme frecuencia en España que aire cargado de humidade sobre o mar, ou sobre un pantano, se despraza cara a terra e empeza a ascender e arrefriarse. Pero non chove, pois o vapor de auga estaba en equilibrio con saturación sobre a auga (aire fresco) pero baixa do 100% ao chegar a terra pois o chan quente quenta o aire. Se as abas están libres de árbores, o aire sobe ata o cume e volve ao mar ou pantano sen condensar. Pero se as abas (ou nas grandes chairas, os campos) están cheos de árbores, o pequeno número de gramos que evaporan as súas follas é suficiente para alcanzar unha humidade relativa do 100%, e producir a condensación e a chuvia.

Temos un caso de realimentación positiva non lineal: O rico faise mais rico. Os bosques, que necesitan auga, estimulan a precipitación que lles permite crecer. Canto maiores son, máis auga evaporan e máis reciben da chuvia. Posto que o que se necesita para alcanzar a saturación son un ou dous gramos de auga por metro cúbico, e o aire case saturado leva entre 30 e 40 gramos, o balance é positivo: A árbore evapora 2 gramos e o aire descarga 30: A árbore produce unha cantidade positiva de auga sobre o chan.

En España a mentalidade subxacente deriva dos séculos da Mesta. Unha parte da economía de España era a das ovellas, e estas necesitan herba, que non medra ben nos bosques. Talláronse as árbores. Logo viñeron as minas, Rodalquilar en Almería, as de Huelva e Sevilla, Almaden, e outras moitas: Necesitaban madeira para as galerías, para quentar o mineral, para as travesas dos ferrocarrís. Necesitábase madeira, madeira. Talláronse os bosques, e cada talla aumentou a seca: O pobre facíase cada vez mais pobre.

Hoxe podemos plantar de novo árbores nas nosas terras. Facelo consegue que aumente a chuvia suave, a que crea chan e humidade, auga nos acuíferos e riqueza, riqueza permanente e para todos por contraposición á riqueza brusca e brutal das minas, unha riqueza concentrada en moi poucas mans, moi poucas mans de empresarios e traballadores e que remata deseguida: Rodalquilar durou de 1880 a 1960. A explotación intensiva de Rio Tinto, de 1870 a 1970, e así todas elas. A inmensa mina do Outeiro Rico do Potosí en Bolivia, orixe da prata das Armadas Españolas e que o goberno dos Austrias se gastara antes de que chegase a España (sóalles?), durou 200 anos.
Os desertos, unha vez creados, se non se arranxan, duran miles de anos.

Podemos arranxar por moi pouco prezo o problema da chuvia en España. Podemos plantar, como propón Joaquín Araujo, uns miles de millóns de árbores. Iso se é capital para todos e traballo para moitos máis do que daría unhas minas xa esgotadas. Hoxe plantar unha árbore pode custar ao redor de 1 euro. 4.000 millóns de árbores ao ano, durante 4 anos, ou 15.000 millóns durante 15 anos, é un diñeiro que non se ve nun presuposto anual dun millón de millóns e é riqueza para todos e para centos ou miles de anos.

Día Mundial do Medio Ambiente 2014 / Imaxe:ecologiaverde.com

"Alza a túa voz, non o nivel do mar". É o slogan do Día Mundial do Medio 2014, que se celebra hoxe, día 5 de xuño, en todo o planeta co obxectivo de concienciar á sociedade sobre as desastrosas consecuencias do cambio climático.

A pequena illa caribeña de Barbados é o país anfitrión na presente edición desta efeméride, establecida por Nacións Unidas en 1972 para sensibilizar sobre o medio a nivel cidadán e tamén buscando a acción política.

A elección de Barbados non é casual. Aínda que o seu ecosistema natural é marabilloso, dunha gran riqueza, en realidade preténdese poñer o foco sobre as dificultades que han de superar os estados insulares que, como este, se ven afectados pola suba do nivel do mar. Así o expresa Achim Steiner, subsecretario xeral da ONU, en declaracións con motivo deste día:

"Os pequenos Estados insulares en desenvolvemento do mundo han de afrontar multitude de riscos relacionados co cambio climático, pois o aumento das temperaturas afectou negativamente á agricultura e a existencia mesma dalgúns países periga polo aumento dos niveis do mar".

Gases de efecto invernadoiro / Imaxe:www.cienciatec.com 

As emisións de gases de efecto invernadoiro na Unión Europea descenderon en 2012 e xa se sitúan en niveis que permiten á Axencia Europea do Medio (EEA) asegurar que a UE está no bo camiño para alcanzar os obxectivos de redución que se fixou para 2020. Non só iso: os datos, xa pechados, enviados ás Nacións Unidas e que a EEA  fixo públicos o pasado martes, mostran que os 15 países europeos que se comprometeron no Protocolo de Kioto  a conter os seus gases de efecto invernadoiro cumpriron de sobra a súa meta conxunta: emitir en conxunto un 8% menos que en 1990.

Tras varios anos de descenso, en 2012 os rexistros mostran unha caída das emisións do 1,3% en toda a Unión con respecto a 2011. Se se compara con dúas décadas atrás (1990, o ano base para os cálculos de Kioto) Europa conseguiu reducir un 19,2% as súas emisións. Non obstante, non todos os actuais membros da Unión se comprometeron igual. Os 15 que formaban parte dela cando se asinou o protocolo (1997), incluída España, decidiron ir en conxunto: cada un debía reducir un 8%, pero entre os 15 repartíronse a carga de maneira que, mentres países como Alemaña tiñan que emitir un 21% menos, outros podían aumentar, e España, en concreto, ata un 15%. Globalmente reduciron un 11,8%, segundo os últimos datos dispoñibles.

O cumprimento de Kioto mídese polas emisións para a media do período 2008-2012 con respecto ao nivel de 1990. Cinco destes países incumpren os seus obxectivos individuais, segundo os informes da EEA. E un deles é España, á que se pedía non superar un 15% de aumento, pero que o superou ata o 23,7%. Puido ser peor: hai unha década, en 2004, España emitía un 53% máis que en 1990. O groso da mellora de España nestes anos non débese aos seus esforzos para ser máis eficiente enerxeticamente ou para aumentar a porcentaxe das renovables. Hai que agradecelo á crise económica. A recesión reduciu a produción industrial e o transporte.

FONTE: Xornal El País/Medio Ambiente

Nas profundidades mariñas, onde non chegan os raios de luz, máis de 900 metros baixo a superficie, viven uns pequenos caracois de aspecto fantasmal (zospeum tholossum). A falta de pigmentación na súa bucina convértea en translúcida e permite ver a través dela. Esta enigmática especie, achada nunhas covas croatas de Jama-Trojama, é mesmo máis lenta que outros caracois. De feito, só se moven uns poucos centímetros á semana.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Esta é a inmensa "Árbore de dragón" (Dracaena kaweesakii) que acada os 12 metros de altura. A pesar do seu tamaño, esta espectacular árbore pasou desapercibido entre as montañas calcarias das provincias de Lop Buri e Loei (Thailandia) ata que un equipo de investigadores o descubriu o ano pasado. Na actualidade, o seu estado de conservación é crítico, pois os expertos consideran que tan só hai 2.500 exemplares e que a extracción de calcaria para fabricar o formigón está a destruír o seu hábitat.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Cartel deste día / Imaxe: cpmariadonalee.blogspot.com 

Hoxe celébrase o Día Internacional da Diversidade Biolóxica. Unha celebración que a Asemblea Xeral das Nacións Unidas proclamou mediante unha resolución co propósito de informar e concienciar a poboación e os Estados sobre as cuestións relativas á biodiversidade. A diversidade biolóxica é un concepto que abrangue á diversidade de especies de plantas, animais, fungos e microorganismos que viven nun espazo determinado, á súa variabilidade xenética, aos ecosistemas dos cales forman parte estas especies e ás paisaxes ou rexións onde se sitúan.

O concepto foi acuñado en 1985, no Foro Nacional sobre a Diversidade Biolóxica de Estados Unidos por Edward O. Wilson, entomólogo da Universidade de Harvard, que titulou a publicación dos resultados do foro en 1988 como "Biodiversidade".

Pero a biodiversidade é moito máis que un termo científico. Constitúe a enorme variedade de formas mediante as que se organiza a vida. Nós somos biodiversidade. Da biodiversidade depende a vida no planeta e o noso benestar. É por iso que debemos tomar conciencia da importancia da biodiversidade nas nosas vidas e de que temos a obriga de coidala e preservala, unha responsabilidade de todos e cada un de nós.

Preservar a biodiversidade tamén é unha necesidade. España é o país con maior diversidade biolóxica de Europa, con máis da metade de todas as especies do continente. Da axeitada protección da biodiversidade depende o noso día a día, a nosa calidade de vida e a de xeracións vindeiras. A biodiversidade é fráxil e sofre constantes ameazas. A destrución dos hábitats, a proliferación de especies invasoras, a contaminación, o cambio climático ou o incremento nos residuos xerados, son algúns dos perigos que a axexan e como cidadáns responsables todos podemos facer algo para poñerlles freo.

FONTE: Fundación Biodiversidade 

Bandeira azul, ondeando ao fondo da imaxe, na praia da Area Grande anos atrás / Imaxe:ocio.farodevigo.es

España obtivo este ano 681 bandeiras azuis en praias e portos deportivos (573 e 108, respectivamente). Son 34 bandeiras máis que en 2013 e supoñen un novo récord mundial seguido de Grecia, Turquía, Francia e Portugal.

As 681 bandeiras azuis obtidas este ano supoñen 23 praias e once portos deportivos máis respecto ao último exercicio anual.

A nivel mundial seguen a España as 407 bandeiras azuis de Grecia; as 397 de Turquía; as 379 de Francia e as 298 de Portugal, unhas cifras que se refiren exclusivamente ás praias.

Por comunidades no numero total de praias destacan Galicia con 123 e a Comunidade Valenciana con 120, seguidas de Cataluña con 89, Andalucía con 81, Baleares con 61, Canarias con 43 e Murcia con 31; por portos deportivos os primeiros lugares ocúpanos Cataluña e a Baleares ambas as dúas con 24.

Por provincias, da nosa comunidade, destacan Pontevedra con 59 bandeiras, Coruña con 46 e Lugo con 18; respecto aos portos, Coruña con 10, Pontevedra con 7 e Lugo con 2.

A nosa localidade segue a manter as mesmas do ano pasado: Area Grande e O Muíño.

Estes distintivos de calidade ambiental son outorgados pola Asociación de Educación Ambiental e do Consumidor (ADEAC).

Bandeira Azul é un galardón anual e un sistema de certificación da calidade ambiental desenvolvido pola FEE dende 1987. Promove e premia a participación en iniciativas ambientais voluntarias das autoridades municipais, a poboación local e visitante e os axentes do sector do turismo. Os criterios para obter a Bandeira Azul agrúpanse en catro áreas: Calidade das augas de baño, Información e educación ambiental, Xestión ambiental e Seguridade, servizos e instalacións.

Nacións Unidas estima que cada ano 6,4 millóns de toneladas de lixo rematan nos océanos de todo o mundo. Aves mariñas, tartarugas e mamíferos morren ao inxerir ou enredarse en obxectos de plástico, redes de pesca e outros residuos perigosos. A degradación dalgúns deles xera microplásticos que poden contaminar toda a cadea alimenticia. O impacto máis visual desta sucidade mariña son as xigantescas illas de plástico que flotan en varios océanos, como o chamado sétimo continente, un impresionante vertedoiro mariño no Pacífico ao que se supón unha superficie de entre tres e sete veces España. Pero, que acontece no leito mariño, alí onde ninguén buscou ese lixo?

Un estudo publicado en PLOS One  dá resposta á pregunta. Varios equipos de investigadores de toda Europa estiveron a tomar máis dunha década mostras en 32 puntos repartidos polo Atlántico, o Ártico e o Mediterráneo. E encontraron que o lixo xerado polo home está en todas as partes: dende as praias ata os fondos mariños máis profundos e máis remotos. Lugares tan recónditos que nin sequera se exploraran ata entón.

Bolsas de plástico, botellas, redes de pesca, madeira, vidro e todo tipo de metais apareceron en profundidades que van dos escasos 35 metros do Golfo de León ata os 4.500 do canón submarino de Cascais. Encontrouse lixo preto da costa, na plataforma continental, pero tamén a 2.000 quilómetros do litoral, na dorsal mesoatlántica, a cordilleira submarina que divide o océano de norte a sur. Os autores do traballo, procedentes de 15 institucións científicas europeas, destacan que o alto custo e as dificultades técnicas de tomar mostras nas profundidades mariñas impediran ata agora obter un mapa dos lugares e os tipos de lixo dos océanos. E, por extensión, de coñecer o alcance do problema.

FONTE: Xornal El Pais/Ciencia 

Para evidenciar os posibles efectos que o cambio climático e o desxeo do Ártico poderían ter en España, Greenpeace  simulou en catro imaxes fotográficas como o aumento das temperaturas, a suba do nivel do mar ou as super-tormentas afectarían a importantes sectores socioeconómicos, como a industria do viño ou o turismo.

A galería de imaxes que presenta Greenpeace, elaborada polos fotógrafos Pedro Armestre e Mario Gómez, é unha prospección de futuro "ficcionada" de como poderían verse afectados catro puntos icónicos (Marbella, Benidorm, Donosti e un viñedo do nordés peninsular) se non se frea o cambio climático e o Ártico desaparece.

Catastrofismo? As evidencias cada día son máis claras. Tomemos este asunto en serio e poñamoslle remedio!

FONTE: www.greenpeace.es

Gases efecto invernadoiro / Imaxe:efimarket.com

As emisións globais de gases de efecto invernadoiro aumentaron ata niveis sen precedentes a pesar dos esforzos mundiais para reducilas. A terceira, e última, parte do informe de referencia sobre cambio climático emitido cada sete anos por Nacións Unidas revela que a emisión debida á actividade humana destes gases causantes do quentamento do planeta medrou máis rápido entre os anos 2000 e 2010 que en calquera das tres décadas anteriores.

Non obstante, segundo o informe sobre as posibles vías para mitigar os efectos do quentamento realizado polo terceiro grupo de traballo do Panel Intergobernamental para o Cambio Climático de Nacións Unidas ( IPCC) e recén presentado en Berlín, é posible limitar este incremento das emisións usando unha ampla variedade de cambios de comportamento e medidas tecnolóxicas para limitar o incremento de temperatura global a dous graos como máximo en 2100 con respecto aos niveis preindustriais.

Na última década, as emisións aumentaron 10 xigatoneladas de CO₂ equivalente, máis que en calquera década anterior dende a era preindustrial, segundo o informe. E o aumento provén principalmente do sector enerxético (47%), a Industria (30%) e o transporte (11%). Estes son os sectores nos que se deben centrar os esforzos de mitigación se de verdade se quere limitar o aumento de temperatura a 2 graos centígrados para o ano 2100, como se acordou no Cumio do Clima de Cancún.

O informe, chamado Cambio Climático 2014: Mitigación do Cambio Climático, analizado 1.200 escenarios posibles para o futuro e as súas conclusións varían en función das decisións políticas internacionais en lso próximos anos. Segundo o documento, se se quirere limitar o aumento de temperatura global a 2 graos centígrados para final de século, habería que reducir as emisións globais de gases de efecto invernadoiro entre un 40% e un 70% para 2100 con respecto ás emisións do ano 2010.

Os expertos non pasaron de puntillas sobre o custo económico que tería unha política de mitigación global como a que na súa opinión é necesaria para limitar o aumento de temperatura. Segundo os investigadores do IPCC, non só é necesario investir en fontes de enerxía de baixa ou nula emisión de CO₂, senón que é preciso extraer carbono da atmosfera. Deixar a concentración de CO₂ na atmosfera en 450 partes por millón (ppm) para final de século (na actualidade roza as 400 e o seu ritmo de aumento actual é dunhas 10 ppm cada ano), o que se consideraría o nivel de seguridade, implicaría unha redución da taxa de aumento do consumo global dun 0,06% cada ano.

As reaccións dos grupos ecoloxistas e de xustiza social non se fixeron esperar sinalando a necesidade internacional de adoptar unha postura clara e decidiron canto antes. "O IPCC non deixa dúbidas non só de que é posible actuar contra o cambio climático, senón tamén de que é beneficioso e alcanzable. Se actuamos agora, os custos serán só unha pequena fracción das economías mundiais.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

As Canarias, mellor imaxe do ano para a NASA / Imaxe: NASA

Esta fotografía das Canarias, tomada o 15 de xuño de 2013 polo satélite Terra  da NASA na que as illas parecen navegar sobre o océano deixando o seu ronsel, gañou a final do concurso que convoca a axencia espacial estadounidense por internet para elixir a mellor imaxe do ano da Terra. Na instantánea, apréciase a ondada da zona norte das illas debido á acción dos ventos alisios, fronte á parte sur en calma.

A foto competía con outras oito finalistas e foi elixida polos usuarios da web do Earth Observatory.

Sementando by Slidely Slideshow

A actividade LA FARMACIA NATURAL EDUCABARRIÉ na que participa un total de 14 alumn@s de 1º ESO do noso IES, comezou a súa andadura, baixo a supervisión dos profes do Departamento de Bioloxía-Xeoloxía Goretti e o que escribe. Fíxoo o pasado mércores, sementando un total de 23 especies distintas de plantas medicinais. Farémoslle un seguimento no seu crecemento e unha series de investigacións para identificalas. Traballo laborioso pero interesante!

Esta primeira experiencia recóllese no vídeo que aparece na parte superior.

Segundo deses lugares incribles do mundo, que parecen quitados de películas de ciencia ficción, pero que son reais, sen ningún retoque fotográfico: O Túnel do Amor en Klevan (Ucrania).

 Este túnel formouse durante moitos anos grazas a que os trens facían tres veces o mesmo traxecto nun día e moldeaban as árbores circundantes. Agora está abandonado e é un lugar romántico para unha tarde de paseo.

Paradisíaco!

FONTE: numaniaticos.com 

A recuperación do burato da capa de ozono que se atopa sobre a Antártida parece perigar pola aparición de novos produtos químicos, segundo informan no seu estudo un equipo de investigadores da Universidade de Anglia del Este (Reino Unido) e que se publicou na revista Nature Geoscience.

A capa de ozono é o noso escudo natural para protexernos contra as radiacións ultravioletas provenientes do Sol (cuxos efectos son alteración do sistema inmunolóxico, risco de contraer cancro de pel e cataratas, etc...), de aí que en 1987 fose aprobado internacionalmente o coñecido Protocolo de Montreal, cuxo obxecto non é outro que protexer a capa de ozono, reducindo a produción e o consumo de substancias que afectan a esta. Máis tarde, en 2010 foron prohibidos os CFC (clorofluorocarbonos) e está previsto que en 2015 arranque a prohibición total do uso de HCFC (hidroclorofluorocarbono).

Coas previsións que existían ata este momento, cría que se todos os países cumprían cos obxectivos formulados no tratado, a capa de ozono podería recuperarse totalmente para o ano 2050. Non obstante, este novo e negativo achado parece obstaculizar sen remedio ese avance.

Os investigadores encontraron catro novos gases artificiais, tres CFC e un HCFC dos que se lanzaron á atmosfera máis de 74.000 toneladas, tratándose do aumento máis grande de emisións de gases de efecto invernadoiro dende que se puxeron en marcha os controis en 1989. Para os investigadores este triste achado é moi preocupante porque contribuirá á destrución da capa de ozono e por agora descoñécese dende onde se emiten estes produtos químicos aínda que todo apunta a que a orixe pode provir de produtos químicos de materias primas para a produción de insecticidas ou mesmo disolventes para a limpeza de dispositivos electrónicos.

O descubrimento foi posible ao comparar as mostras de aire actuais co aire atrapado na neve polar de tipo firn, que non é senón unha neve parcialmente compactada, resto de invernos pasados e que se recristalizar formando unha substancia máis densa que a neve fresca, polo que a converten nun auténtico arquivo histórico da atmosfera.

FONTE: Revista Muy Interesante/Naturaleza

Participantes na actividade / Imaxe: Marisa Guerra

Na tarde do pasado xoves, día 6, 26 alumnos (de 1º e 2º ESO)  e 4 profesores do noso IES, participaraon no programa de VOZ NATURA REFORESTEMOS.

En terreos da Comunidade de Montes de San Miguel, realizamos a plantación de castineiros e carballos, ampliando e rematando a plantación xa realizada en cursos pasados.

O noso agradecemento a Arsenio (mestre xubilado deste IES) e a dous operarios da citada Comunidade de Montes, ao garda de forestal da zona e ao programa Voz Natura de A Voz de Galicia.

Actividades coma esta sensibilizan ao noso alumnado co medio ambiente!

Coidado coas botellas de plástico que reutilizamos / Imaxe:vitonica.com  

Moita xente ten costume de gardar na neveira botellas de plástico das de auga mineral ou outro refresco para enchelas unha e outra vez con auga da billa ou de auga mineral que se atopa en bidóns de maior tamaño. O problema é que moitos plásticos conteñen toxinas (benceno, dioxinas, colorantes, bisfenois) que se transmiten ao líquido envasado.

É preferible usar botellas de plástico HDPE (recoñécense porque na base aparece un 2 dentro dun triángulo. Coidado pois hai moitas numeracións, que corresponden ao tipo de plástico de que esta feito), fabricadas cun material chamado poliestireno de alta densidade; en todo caso, hai que evitar que lles dea a luz e a calor e se amolezan, pois poderían liberar substancias ao líquido.

Dende logo o mellor é usar envases de vidro, que son impermeables aos aromas e á humidade.

FONTE:Revista Muy Interesante

Prezos da auga doméstica en españa / Imaxe:iagua.es

Imos coa última das seis peculiaridades do consumo de auga en España, que debemos coñecer para facer un uso máis racional e sostible deste ben tan escaso:

Prezo da auga doméstica, diferente entre provincias

O prezo medio en España da auga para uso doméstico é de 1,59 euros por metro cúbico (euros/m³), segundo o estudo de AEAS-AGA 2013. Non obstante, hai importantes diferenzas entre provincias, que obedecen a diversos factores de dispoñibilidade, calidade, proximidade dos recursos hídricos, procesos, técnicas e custos necesarios para a potabilización e depuración da auga, ou a incorporación dos diferentes canons autonómicos.

Murcia é a provincia co prezo da auga máis cara de España (2,31) seguida de Barcelona (2,24), Alicante (1,94) ou Ceuta (1,93). As provincias que pagan menos pola auga son Palencia (0,72), Guadalajara (0,79), Melilla (0,8) ou Ávila (0,83). En contraste, as cidades europeas pagan uns prezos "considerablemente máis altos" pola auga urbana. Así, mentres en Bilbao se paga 1,22 euros/m³, en Glasgow ascende aos 5,28 euros/m³, Na Haia a 4,69 euros/m³ ou en Berlín aos 4,63 euros/m³. 

As catro provincias galegas teñen estes prezos, todos eles por baixo da media nacional: A Coruña (1,02 euros/m³), Lugo (1,14 euros/m³), Ourense (0,91 euros/m³) e Pontevedra (1,17 euros/m³).

FONTE: Revista Consumer

Nada, absolutamente nada, é o que parece. Este video é un gran testemuño dese antigo axioma. Aquí vemos como os lobos, que foron reintroducidos ao parque nacional de Yellowstone   (despois de estar ausentes por case setenta anos), crearon o fascinante fenómeno denominado "fervenza trófica", e a partir diso cambiaron o curso dun río.

A fervenza trófica é unha serie de efectos indirectos amplificados que os animais que están no cume da cadea alimenticia exercen sobre aqueles organismos que están en niveis inferiores. Moito tempo pensouse que os grandes depredadores, debido a que son poucos, non afectan demasiado a biodiversidade que os rodea. Hoxe, non obstante, sabemos que non só producen cambios no comportamento das súas presas, senón que tamén inflúen decisivamente sobre os depredadores máis pequenos. Isto, á súa vez, aumenta o número de herbívoros e produce unha diminución de biomasa vexetal. As fervenzas tróficas, noutras palabras, regulan a densidade das súas presas e o benestar do ecosistema. Na natureza todo está intimamente relacionado e calquera animal que quite dá de regreso moito máis do que toma. Abonde ver o documento.

O máis destacable deste video é que fai dos lobos, os cervos e a fervenza trófica que os atinxe, unha narrativa marabillosa que nos mostra as entrañas do perfecto sistema alimenticio da Terra. Recórdanos de paso o desequilibrio que nós os humanos logramos impoñer no noso sistema de vida.

FONTE: ecosfera.com 

Encoro de Belesar, no río Miño, situado entre os municipios lucenses de Taboada, Chantada, Saviñao, Paradela, Páramo, Guntin e Puertomarín / Imaxe: foros.embalses.net

Imos coa quinta das seis peculiaridades do consumo de auga en España, que debemos coñecer para facer un uso máis racional e sostible deste ben tan escaso:

España, líder mundial en encoros e desalgadoras

España é o país con máis encoros do mundo por habitante, dos que Galicia aporta un bo número deles. En cifras absolutas posúe unhas 1.300 presas, só por detrás de China, EUA, Xapón e India. Así mesmo, España ten en marcha o programa de desalgación de auga mariña por osmose inversa máis importante do mundo, cun promedio de 1,5 millóns de metros cúbicos diarios. Grazas ás desalgadoras logrouse garantir o abastecemento urbano mesmo nas zonas máis expostas á seca.

FONTE: Revista Consumer

ANABAM esta levando a cabo un plan de recuperación do fento arbóreo ( Dicksonia antarctica, Labill. 1807) no regato Vilar, no concello de Oia.

Esta é a entrevista no programa "Veda Abierta" de Canal+ a Noé Ferreira Rodríguez sobre os fentos arbóreos, emitida o pasadop día 20 de xaneiro.

FONTE: galiciasuroeste.info

Uso eficiente da auga na agricultura / Imaxe: utilidad.com

Imos coa cuarta das seis peculiaridades do consumo de auga en España, que debemos coñecer para facer un uso máis racional e sostible deste ben tan escaso:

Agricultura, a actividade que máis consume e desbalde auga

O uso eficiente da auga na agricultura é unha das grandes materias pendentes en España. "Dos chamados países do primeiro mundo, é posiblemente un dos que peor xestionou os seus recursos hídricos", sostén a organización conservacionista WWF. Segundo esta ONG, "o regadío consume o 80% da auga en España, moitas veces practicado só para cobrar máis subvencións e a custa de producir excedentes".

A Fundación Nova Cultura da Auga (FNCA) sinala que en España se regan 3,7 millóns de hectáreas, un 18% da superficie cultivada. Utilízanse "23.000 hm³/año, un 77% do total dos usos consuntivos da auga, xerando unha presión excesiva sobre os recursos hídricos, sendo responsables de que moitas masas de auga non poidan alcanzar as obrigas da Directiva Marco de Auga,". Aínda que os expertos da FNCA recoñecen que na última década se modernizaron un terzo dos regadíos para aforrar auga, destacan as dúbidas sobre a eficiencia destas políticas, posto que en moitas zonas aumentaron as superficies dedicadas ao regadío.

FONTE: Revista Consumer

Cartel do Día Mundial dos Humedais 2014 / Imaxe: ignuscommunity.com

Como cada ano, hoxe 2 de febreiro, conmemórase o Día Mundial dos Humedais, onde se recorda a data na que se creou a Convención Ramsar (1971), un tratado intergobernamental que serve de marco para as accións en favor da conservación e do uso racional dos humedais mediante accións locais, rexionais e nacionais, como contribución ao logro dun desenvolvemento sostible  en todo o mundo.

O tratado, negociado nos anos 60 por países e organizacións non gobernamentais que se preocupaban pola crecente perda e degradación dos humedais, hábitats principais das aves acuáticas migratorias, asinouse na cidade iraní de Ramsar en 1971 e entrou en vigor en 1975. Trátase do único tratado global relativo ao medio ambiente que se ocupa dun tipo de ecosistema particular.

Actualmente o listado Ramsar inclúe mais de 1700 humedais de todas as rexións do mundo. Trátase dunha lista de prestixio xa que integra as zonas húmidas mais importantes do mundo dende o punto de vista do seu interese ambiental e para a conservación da biodiversidade.

España ratificou o Convenio en 1982 incluíndo no listado dúas zonas húmidas: Doñana e as Tablas de Daimiel. Actualmente 5 dos humedais mais destacados de Galicia forman parte deste listado:

• Ría de Ortigueira e Ladrido

•Complexo das praias, dunas e lagunas de Corrubedo

•Lagoa e areal de Valdoviño

•Complexo intermareal Umia-Grove, a Lanzada. Punta Carreirón e lagoa Bodeira

•Ría do Eo

O 2014 é o Ano Internacional da Agricultura Familiar, polo que Ramsar elexiu os humedais e a agricultura como tema para celebrar o Día Mundial dos Humedais co lema “Humedais e Agricultura: Xuntos a prol do Crecemento”, faise fincapé na necesidade de que os sectores dos humedais e a agricultura traballen xuntos para lograr mellores resultados comúns, entendendo que éstos xogan un papel fundamental de apoio á agricultura, con prácticas agrículas exitosas que sustentan uns humedais sanos.

FONTE: Ceida.org

Auga da billa / Imaxe:heraldo.es

Imos coa terceira das seis peculiaridades do consumo de auga en España, que debemos coñecer para facer un uso máis racional e sostible deste ben tan escaso:

A auga embotellada non é mellor que a da billa! 

Polos 122 litros de auga consumidos en España por habitante e día páganse uns 20 céntimos, menos do que custa un litro de auga embotellada, cuxo impacto ambiental pódese evitar.

Segundo a AGA (Asociación Española de Empresas Xestoras dos Servicios de Auga a poboacións), "nas clasificacións europeas, os Servizos da Auga Urbanos de España están nos primeiros lugares dos ranking de calidade, prezo, regularidade na subministración, etcétera". O Instituto Xeolóxico e Mineiro de España (IGME) subliña que "España é un país no que, salvo algún caso esporádico e excepcional, non hai que temer pola calidade da auga para abastecemento urbano. Outra cousa é que a auga poida gustar máis ou menos".

FONTE: Revista Consumer

Revista esPosible / Imaxe: vimeo.com

Hoxe quérovos presentar una revista interesante. Trátase de esPosible, que naceu en xaneiro de 2010, con periodicidade mensual, con recursos para móbil e só en formato electrónico.

Este é o seu ideario: esPosible facer algo polo planeta, esPosible cambiar o mundo, esPosible crer que podemos facelo, esPosible actuar para demostralo. Cada número desta revista demóstrao, para iso naceu e por iso funciona: para animar a todas as persoas e entidades a que actúen por un espazo máis xusto e máis favorable ao planeta.

Se che interesan estes temas e queres coñecela, só tes que premer  AQUÍ.

Por certo, podedes subscribirvos gratuatimante!

Pegada hídrica / Imaxe: acuerdos.cl 

Imos coa segunda das seis peculiaridades do consumo de auga en España, que debemos coñecer para facer un uso máis racional e sostible deste ben tan escaso.

España é un dos países con maior pegada hídrica do mundo (adiantado só por Níxer, Bolivia, Estados Unidos e Portugal): 2.461 m³ de auga ao ano por persoa, segundo un estudo publicado en 2012 na revista científica Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS)      e citado no blog Ecolab. Ideado en 2002 por Arjen Hoekstra, experto do Instituto UNESCO-IHE, e Pham Q. Hung Pham Q. Hung, físico da Universidade de Virxinia, o concepto de PEGADA HÍDRICA, de auga, ou pegada hidrolóxica, é similar ao máis coñecido da pegada ecolóxica, só que mide o volume de auga utilizada directa e indirectamente para a elaboración de produtos e servizos consumidos polos habitantes dun país ou territorio.

Non obstante, o consumo de auga doméstica por habitante en España descendeu nos últimos anos. Segundo os datos do estudo AEAS-AGA, mentres en 2002 o consumo de auga por persoa e día en España era de 150 litros, en 2012 era de 122 litros. A maior concienciación e a eficiencia na prestación dos servizos encóntranse entre as principais explicacións, segundo os responsables do estudo.

FONTE: Revista Consumer

Os datos climáticos de 2013 en todo o planeta, o sétimo ano máis cálido dende que se teñen rexistros, confirman a tendencia de quentamento global a longo prazo, segundo un estudo da Axencia Espacial estadounidense (NASA).

O traballo realizado no Instituto Goddard de Estudios Espaciales da NASA mostra que a temperatura media global do ano pasado foi de 14,6 graos celsius, 0,6 graos por enriba da media do século XX.

Ademais, dende hai 38 anos, en ningún a temperatura media se situou por debaixo desa media de 14,6 graos.

Agás 1998, os dez anos máis cálidos dos 134 en que se dispón de rexistros de todo o planeta (que empezaron a realizarse en 1880) corresponden ao século XXI, con 2010 e 2005 como os que tiveron unha temperatura media máis elevada.

Os científicos, non obstante, destacan que os patróns meteorolóxicos poden causar flutuacións na temperatura de ano en ano, pero que o incremento continuo de gases de efecto invernadoiro na atmosfera terrestre están provocando un aumento global das temperaturas a longo prazo.

Cada ano non ten que ser necesariamente máis cálido que o anterior, aseguran os investigadores da NASA, pero dados os niveis actuais de gases de efecto invernadoiro, si esperan que cada década supere a temperatura media da precedente.

Os gases de efecto invernadoiro, principalmente o dióxido de carbono, atrapan a calor na atmosfera e regulan os cambios no clima terrestre.

Debido á acción humana, a concentración destes gases (que se xera de forma natural, pero tamén ao queimar combustibles fósiles), aumentou nas últimas décadas e encóntrase no nivel máis alto dos últimos 800.000 anos, segundo a NASA.

A concentración de dióxido de carbono na atmosfera era de 285 partes por millón en 1880, cando empezaron os rexistros do Instituto Goddard, e o ano pasado superaron as 400 partes por millón.

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Uso racional e sostible da auga / Imaxe:librepenicmoncjose.blogspot.com

O consumo de auga en España ten unhas peculiaridades que deberían coñecerse, para facer deste ben escaso un uso máis racional e sostible.

Imos tratar de explicar 6 desas peculiaridades, que ao coñecelas, poden axudar nesa fin.

     1. A TARIFA DA AUGA NON COBRE OS CUSTES

Por pouco máis dun euro e medio, un consumidor en España ten na súa casa mil litros de auga potable. Polo prezo dun refresco de lata nunha cafetería pode un ducharse a diario durante tres semanas, ou darse sete baños, ou poñer 50 veces a lavalouza, ou 20 veces a lavadora ou lavar o coche ata 10 veces. Así sinálao un recente estudo da Asociación Española de Abastecementos de Auga e Saneamento (AEAS) e a Asociación Española de Empresas Xestoras dos Servizos de Auga a Poboacións (AGA), con datos de 2012.

En valores absolutos, cada fogar desembolsa ao ano apenas 220 euros polos servizos de auga, fronte aos, por exemplo, 840 euros de teléfono. Segundo os responsables do estudo, as tarifas que pagan os usuarios en España "non" cobren os custos dos servizos de auga, o que impide os necesarios investimentos no patrimonio hídrico e de servizos hidráulicos e acuáticos.

FONTE: Revista Consumer 

Noé na entrega do premio / Imaxe: Agustín Ferreira Lorenzo / Anabam

Noé Ferreira Rodríguez, antigo alumno do noso IES e membro de ANABAM, conseguíu o 3º premio de relatos na edición 2013 de Efervescencia "A Ciencia que Conta".

O relato, que le va por título "A viaxe de Wong a través do mundo", trata sobre a imaxinaria viaxe da ameixa asiática, esa que dende os anos oitenta está no río Miño.

Ae queres ler o relato premiado ssó tes que premer AQUÍ .

Parabéns Noé!

FONTE: galiciasuroeste.info

Barcelona reactivou o protocolo por contaminación / Imaxe:Carles Ribas

Os científicos téñeno cada vez máis claro: non hai umbrais seguros cando se fala de contaminación. É dicir, por baixa que sexa a concentración dun contaminante, sempre hai risco para a saúde. Un estudo publicado recentemente en The Lancet: por cada incremento de cinco microgramos por metro cúbico na exposición anual ás chamadas partículas finas (PM 2,5), o risco de morrer por causas naturais aumenta un 7%. E sucede así mesmo cando os niveis están por debaixo dos límites legais que marca a Unión Europea, destacan os autores do traballo.

As partículas finas son o contaminante que máis preocupa actualmente aos expertos. Son perigosas porque, debido ao seu pequeno tamaño, penetran doadamente nas vías respiratorias e provocan a inflamación dos tecidos. Proceden en boa medida dos vehículos con motores diesel. A lexislación europea fixou un límite máximo de concentración de PM2,5: 25 microgramos por metro cúbico de media anual. Non obstante, cada vez máis expertos en saúde e calidade do aire cuestiónano por ser excesivamente permisivo. De feito, a Organización Mundial da Saúde (OMS) considera que hai afectación para a saúde a partir de 10 microgramos por metro cúbico de media anual.

O estudo de The Lancet recompilou datos de 22 grupos de estudo de 13 países europeos. En total, 367.251 persoas ás que se fixo seguimento durante unha media de 13,9 anos. Deles, 29.076 morreron durante ese tempo por causas naturais. Os investigadores , localizaron os seus lugares de residencia e recompilaron datos de concentración de contaminantes como as PM2,5 e o dióxido de nitróxeno. Ademais, estudaron a intensidade do tráfico nesas zonas (vehículos por día na estrada máis próxima e tráfico total en 100 metros á redonda) e axustaron outros factores de risco como a alimentación, o sedentarismo ou a hipertensión dos participantes.

Precisamente a Unión Europea declarou 2013 Ano do aire e está en plena discusión sobre se debe aumentar a esixencia aos Estados membros en materia de contaminación atmosférica. Non deixan de aparecer estudos que relacionan, sen sombra de dúbida, a polución con distintas afeccións. A OMS clasificou oficialmente a contaminación como carcinóxeno (que causa cancro) en outubro pasado: atribúelle 223.000 tumores de pulmón mortais en 2010.

Un grupo español do Instituto de Saúde Carlos III tamén estudou o efecto das partículas 2,5 na saúde, pero a curto prazo, en concreto, nas hospitalizacións. Segundo os seus traballos, as PM2,5 resultaron ser o único contaminante primario "estatisticamente significativo en todos os modelos", é dicir, o que sempre se asociaba a problemas de saúde. O estudo comprobou que cada incremento de 10 microgramos por metro cúbico de contaminación supoñía un 3,8% máis de ingresos hospitalarios.

FONTE: Xornal El País/Medio Ambiente

Fotografía gañadora do primeiro premio no X Concurso de Fotografía Biolóxica

Noé Ferreira Rodríguez, socio de ANABAM e membro da súa xunta directiva obtivo o primeiro premio no X Concurso de Fotografía Biolóxica, convocado pola da Facultade de Ciencias da Universidade de Vigo.

A obra premiada, retrata un lagarto arnal (Timon lepidus) na praia da Arda (Afife) durante o desenvolvemento do “Projecto Borrelho 2013”, proxecto encamiñado a protexer os niños de píllara das dunas (Charadrius alexandrinus) no norte de Portugal, cando tomaba o sol sobresaíndolle a cabeza de entre as separacións existentes entre as baldas dunha das pasarelas de protección das dunas.

No concurso presentáronse 90 obras de 35 participantes.

Parabéns Noe!

FONTE: galiciasuroeste.info

Cartel COP 19 / Imaxe:mercadosdemedioambiente.com

Os preto de 200 países participantes na Conferencia do Clima de Nacións Unidas en Varsovia (COP19), celebrada entre o 11 e o 22 deste mes na capital polaca, rematou cun acordo de mínimos para desbloquear as negociacións e perfilar unha folla de ruta cara ao acordo global e vinculante sobre redución de emisións en 2015.

O texto consensuado polas delegacións substitúe a palabra "compromisos" para a redución de emisións de gases de efecto invernadoiro establecidos a nivel estatal polo termo máis descafeinado de "contribucións", algo que non cumpre coas expectativas iniciais da Unión Europea pero que contenta á maioría de países en vía de desenvolvemento, e especialmente, a India e China.

A comisaria europea de Acción polo Clima, recoñeceu que foi moi difícil chegar a un acordo durante o cumio de Varsovia, pero destacou a importancia de ter consensuado un calendario para que os países presenten os seus obxectivos de redución de emisións antes da COP21 de París, en 2015, e que todos os Estados contribúan a ese esforzo de diminuír emisións.

Pola súa parte, o ministro español de Agricultura e Medio, sinalou que o texto consensuado non debe ser interpretado como "unha renuncia a lograr un acordo ambicioso, senón como o resultado dun proceso de negociación complexo onde todas as partes tiveron que aceptar solucións de compromiso".

Decepción dos representantes de organizacións ambientais, que abandonaron o día 21 a Conferencia ante a falta de avances.

Os poderosos impoñen a súa lei! 

Mapa sobre a natureza salvaxe en Europa / Imaxe: Universidad de Leeds

Un equipo de investigadores publicou en datas recentes o primeiro estudo e mapa sobre a natureza salvaxe en Europa, é dicir, os espazos naturais sen actividades humanas. Os seus autores sinalan que Europa protexe con reservas entre o 1% e o 2% da súa natureza salvaxe. Conservar estes espazos naturais ofrece gran cantidade de vantaxes ambientais e económicas a un baixo custo.

O primeiro mapa sobre a natureza salvaxe en Europa cuantifícaa nunha gradación cromática. Os países escandinavos e Islandia posúen a maior proporción. As zonas de montaña do sur de Europa, como os Pireneos, o Alpes ou os Cárpatos, tamén destacan. O resto de países aparecen en xeral cunha baixa proporción, debido, segundo un dos seus responsables, Steve Carver, director do Wildland Research Institute (WRI) da Universidade de Leeds (Reino Unido), aos usos intensivos da terra polos asentamentos humanos e a agricultura. Este experto explica que Europa protexe con reservas entre o 1% e o 2% da súa natureza salvaxe, se ben os expertos en conservación confían en que se incremente ata o 5% nos próximos 10-15 anos.

Sobre España, o WRI explica que o seu territorio peninsular posúe pequenas áreas de natureza salvaxe porque gran parte da súa paisaxe se modificou durante miles de anos. "Gran parte da biodiversidade de España e o resto de Europa desenvolveuse pola modificación humana da terra e, polo tanto, non debería quizais considerarse de todo natural". Non obstante, destaca que España ten unha gran vida salvaxe, que inclúe carnívoros superiores como osos, lobos e linces ibéricos, un dos felinos máis ameazados do mundo.

FONTE: Revista Consumer

As áreas verdes son zonas con superficie forestal. As vermellos sufriron perdas, as azuis gañaron e as rosas experimentaron ambas as dúas cousas, perda e posteiormente ganancia / Universidade de Maryland 

A revista "Science"   publicou un estudo da Universidade de Maryland (UMD) que foi capaz de desenvolver un mapa interactivo en alta resolución. A ferramenta proporciona por primeira vez información espacial e temporalmente detallada sobre a superficie forestal perdida e gañada durante os últimos 12 anos a través das observacións do satélite Landsat 7.

Identificar as causas das perturbacións nas superficies boscosas, as relacións entre as dinámicas forestais e o benestar social, ou o alcance das políticas ambientais son algúns dos temas que a partir de agora se valorarán con maior precisión.

O estudo confirma que un total de 2,3 millóns de quilómetros cadrados de bosque perdéronse, fronte aos 800.000 quilómetros cadrados que conquistaron. Se se fan contas, iso supón que hai 1,5 millóns de quilómetros cadrados menos de superficie forestal que hai unha década aproximadamente. Estas áreas, advirten os conservacionistas, son particularmente importantes para salvagardar a biodiversidade, pois albergan boa parte das aves, anfibios e mamíferos ameazadas no planeta.

A análise dos datos do satélite fíxose posible grazas á colaboración de Google Earth Engine que puxo en práctica os modelos desenvolvidos pola UMD para a caracterización dos conxuntos de datos do satélite Landsat 7 .

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia 

Viñeta de Ramón, publicada no xornal El Pais no día de onte

O impacto do cambio climático en fenómenos tan desvastadores como o tifón que arrasou parte de Filipinas emocionou aos máis de 190 países participantes na 19 Cumio do Clima, que se celebra en Varsovia (Polonia) entre os días 11 e 22 do presente mes. Os asistentes á sesión inaugural tiveron un recordo para o país, devastado por este tifón de forza 5, a maior coñecida.

Os expertos subliñan a importancia do quentamento dos océanos na formación dos tifóns, algo relacionado coas emisións de dióxido de carbono á atmosfera, pero este non é o único elemento que intervén.

Os tifóns necesitan augas do mar con temperaturas por riba dos 28 graos centígrados.

E seguimos sen facer caso das recomendacións!

Este vídeo de ANABAM, trata da píntega verde (Triturus marmoratus), un dos anfibios que podemos ver nos humedais do Baixo Miño como os da Valga (Oia) e Pinzás (Tomiño).

Investigadores británicos conseguiron “cazar” en vídeo nunha selva de Aliñamento ao que se considera o felino máis descoñecido do mundo, o gato da baía (Pardofelis badia). Este elusivo animal só fora gravado antes na natureza nun puñado de ocasións e mesmo chegou a darse por extinto. Agora, científicos do Imperial College e a Sociedade Zoolóxica de Londres (ZSL) lograron obter máis imaxes do animal que nunca antes e, sorprendentemente, descubriron que non está só, senón que comparte espazo con outras catro especies de gatos salvaxes.

Case nada se sabe acerca dos hábitos do misterioso gato de Borneo , pero crese que está en perigo de extinción debido á gran perda do seu hábitat pola tala destinada ao comercio da madeira. Non obstante, a pesar de que o seu fogar está moi castigado, conseguiu sobrevivir, e en compañía. A zona na que os investigadores se internaron é unha das catro áreas de bosques en todo Borneo (a terceira illa máis grande no mundo) na que ata o momento se encontraron as cinco especies de felinos, que inclúen o leopardo anubrado de Sunda (Neofelis diardi), o gato leopardo (Prionailurus bengalensis), o gato de cabeza plana (Planiceps Prionailurus) e o gato xaspeado (Pardofelis marmorata). Descríbeno na revista PLoS ONE.

FONTE: Xornal abc/ciencia 

Gabita (Haematopus ostralegus)  / Imaxe: Luis Dorado /Anabam

A ornitoloxía  é unha rama da zooloxía que se ocupa do estudo das aves. 

Na nosa localidade contamos cun lugar priviliexado para o seu estudo: o Esteiro do Miño, coa denominación, entre outras, ZEPA (Zona de Especial Protección para as Aves).

ANABAM realiza saídas periódicas para a observación de aves, e conta na súa páxina web cunha sección na que se amosan as que se observan no Esteiro do Miño co ánimo de divulgar a riqueza ornitolóxica deste enclave: ORNITOLOXÍA DO ESTEIRO DO MIÑO.

Se queres coñecer esas especies só tes que premer AQUÍ.

Recollida de pilas para a súa reciclaxe / Imaxe:que.es

O cadmio e o mercurio, substancias moi perigosas para o medio e a saúde, deixarán de utilizarse en diversos modelos de pilas, baterías e acumuladores producidos na Unión Europea. A prohibición, aprobada polo Parlamento Europeo (PE), entrará en vigor entre 2015 e 2016.

A prohibición do cadmio en baterías e acumuladores portátiles que están presentes en trades, desaparafusadores ou serras son algunhas ferramentas que utilizan este compoñente,  aplicarase dende o 31 de decembro de 2016.

A prohibición do mercurio nas pilas botón será en outono de 2015. Estas pilas, utilizadas en reloxos, xoguetes, controis remotos e outros aparatos de consumo común.

Ao igual que o cadmio (que é un canceríxeno e tóxico para o medio acuático), o mercurio é unha substancia química que pode resultar moi nociva para o medio e a saúde se non se trata de forma axeitada. Hai estudos que indican que unha soa pila de mercurio podería contaminar ata 600.000 litros de auga.

Cando a prohibición entre en vigor, só sepermitirán as baterías de níquel-cadmio (NiCd) en sistemas de emerxencia e iluminación como alarmas e equipos médicos. Noutras aplicacións estanse a substituír sobre todo por alternativas de ións de litio (Li-Ion).

As novas normas permitirán vender as pilas e acumuladores xa producidos ata que se esgoten as existencias. Os fabricantes terán que deseñar aparatos para que as pilas e acumuladores usados se poidan quitar con facilidade, polo menos por profesionais independentes.

FONTE: Revista Consumer/Medio Ambiente

"SAN JUANERO" (Melolontha papposa) / Imaxe: Luis Dorado Senra-ANABAM 

A entomoloxía é rama da zooloxía cuxo obxecto é o estudo dos insectos.

Os insectos son unha clase de animais invertebrados, do filo dos artrópodos. Comprenden o grupo de animais máis diverso da Terra, con máis de 800.000 especies descritas, máis que os outros grupos de animais xuntos. Pódense atopar en case todos os ambientes do planeta, aínda que só un pequeno número de especies se adaptou á vida nos océanos.

ANABAM ten a vosa disposición na súa páxina web, un estudo moi intersante sobre as especie máis representativas da nosa bisbarra, co título ENTOMOLOXÍA DO BAIXO MIÑO. Información e fotografías que pretenden ampliar o coñecemento destes "pequenos animais" que comparten espazo cos humanos.

Se queres coñecelos só tes que premer AQUÍ.

Coa chegada do outono e das chuvias aparecen nos nosos montes  e campos os prezados cogomelos (fungos pluricelulares). Realmente o que vemos  e o que cortamos (aqueles que apreciamos istes manxares) non é nin máis nin menos que a parte reprodutiva do fungo, que se atopa baixo o chan.

Pero hai que ter moito coidado á hora de recollelos, por iso NUNCA CONSUMIR sen que nolo diga unha persoa experta no tema, sobre todo cando sexamos principiantes.

Por desgraza hai persoas que esquilman os montes e campos destes froitos da natureza, sen ningún reparo. Penso que aquí tamén hai que aplicar o principio de sostibilidade, é dicir utilizar estes recursos pero dun xeito racional, para garantir que as xeracións vindeiras e nós mesmos, no futuro, poidamos seguir disfrutando deles.

Para ampliar un chisco maís isto, anímote a que vexas a seguinte infografía, obtida de revista Consumer Eroski. Para facelo só tes que premer AQUÍ.

Espero que sexa útil!

Maña, domingo día 20 de outubro, ANABAM organizada unha andaina ornitolóxica que marca a inauguración oficial da ruta ornitolóxica que o concello guardés está a rehabilitar para darlle un carácter oficial á mesma.

Se estades interesado o punto de encontro será a Estación Ornitolóxica de ANABAM, no Pasaxe, Camposancos, local situado a uns 100 metros do peirao do ferri,ás 10,30 horas.

Lembrade que o Esteiro do Miño é unha zona ZEPA (Zona de Especial Protección para Aves).

Anímate!

AVISO DE ÚLTIMA HORA: suspendida por condicións climatolóxicas adversas.

Félix S. Rodríguez de la Fuente / Imaxe:noticias.terra.es 

Moitos fomos os que seguimos boa parte da nosa vida a ese gran comunicador do mundo da natureza que foi Félix Samuel Rodríguez de la Fuente (1928-1980) e que perdeu a vida facendo que máis lle gustaba en Shaktoolik (Alaska). Pioneiro na defensa da natureza no noso país, influíu en moitos dos mozos daquela época na sensibilización pola protección dos ecosistemas.

Aqueles documentais de El Hombre y la Tierra, que emitía TVE, única televisión daquela, entre os anos 1974 e 1980, fixéronos pasar momentos inesquecibles.

Hoxe propóñovos unha viaxe a aqueles documentais. Para facelo só tedes que premer AQUÍ e facer a escolla. Como veredes son moitos, polo que podedes facer unha programación a realizar durante moito tempo.

Seguro que disfrutaredes!

Quentamento do planeta / Imaxe: 777noticias.com

As temperaturas máximas subirán entre 5 e 8 graos centígrados e as chuvias diminuirán en España ata 2100 a causa do cambio climático, o que provocará diversos impactos na agricultura, a saúde e nos recursos hídricos. Estas son as conclusións máis importantes sobre o impacto do quentamento global no noso país presentadas no novo informe do Panel Intergobernamental de Cambio Climático (IPCC) da ONU.

No informe definitivo (AR5) do Grupo I de Traballo do IPCC, que se publicou a semana pasada en Estocolmo (Suecia), o panel de científicos prevé que na rexión Mediterránea e no norte de África, o incremento medio da temperatura será, sobre todo no norte de África e en Sahara occidental.

Non obstante, os expertos proxectan que as temperaturas máximas diúrnas se elevarán aínda máis, entre 5 e 8 graos centígrados en España, Portugal e o resto dos países do sur de Europa, como Francia, Italia, Eslovenia, Croacia, Hungría, Romanía, Bulgaria, Bosnia Herzebovina, Servia e Montenegro, Albania, Macedonia, Grecia e Turquia

De forma xeral, as precipitacións anuais descenderán nos países do sur de Europa, "especialmente" en Portugal e España, así como en Macedonia, Grecia, Turquía, Bulgaria, Albania e Serbia e Montenegro.

Igualmente, os científicos prevén unha diminución da nebulosidade e a humidade na zona Mediterránea así como unha caída do 40% no nivel anual de escorrentías en España, Portugal, Marrocos e outros países da rexión.

Segundo o documento do IPCC, o quentamento do clima provocará esta serie de efectos e impactará en cuestións básicas para a humanidade como os recursos acuáticos, a seguridade alimentaria, a saúde humana, a biodiversidade e os ecosistemas, así como no nivel do mar. Concretamente, advirte do incremento das secas e do estrés hídrico debido ao declive das precipitacións durante a tempada seca, así como do aumento da duración das secas.

Así mesmo, diminuirá a recarga dos acuíferos como resultado da menor cantidade de precipitación, ao tempo que aumentará a poboación da rexión e, polo tanto, a demanda de auga. Así, este descenso das precipitacións e o aumento das secas afectará á produción dos cultivos de secaño e á demanda de auga para consumo humano e para usos industriais. 

Un fururo arrepiante, e coma sempre, culpa do home no 95% con certeza!

FONTE: Xornal El Mundo/Ciencia

Balea franca mergullándose / Imaxe:icb.org.ar

A Fundación BBVA  premiou a Global Nature, ao Instituto para a Conservación das Baleas, en Arxentina, e ao fotoxornalista español Daniel Beltrá polas súas excepcionais contribucións á conservación da Biodiversidade.

Os Premios Fundación BBVA á Conservación da Biodiversidade, vixentes dende 2004, recoñecen a organizacións e comunicadores que contribúen a protexer o patrimonio natural en España e en Latinoamérica.

A Fundación Global Nature  foi premiada na categoría de Actuacións en Conservación da Biodiversidade en España polo seu labor na recuperación de 88 brañas en toda España, entre os que se encontran os do Guadiana ou as Lagoas de Villacañas.

Na categoría de Conservación da Biodiversidade en Latinoamérica, a Fundación BBVA premiou o Instituto para a Conservación das Baleas, en Arxentina, pola súa técnica para identificar baleas en fotos e visualizar a vida destes animais durante máis de corenta anos, o que lle permitiu descubrir, por exemplo, como lles afecta o cambio climático.

Finalmente, na categoría Difusión do Coñecemento e Sensibilización en Conservación da Biodiversidade, o premio foi para o fotógrafo español Daniel Beltrá , por "documentar e difundir a fraxilidade e a deterioración dalgúns dos ecosistemas máis ameazados do planeta".

Parabéns a todos!

Unha ilustración do irónico mundo no que vivimos / Imaxe: taringa.net

Pawel Kuczynski é un ilustrador de 36 anos nacido en Szczecin, Polonia. Graduouse da Academia de Belas Artes de Poznan, cunha especialización en gráfica. Gañou 92 premios nacionais e internacionais en caricatura e ilustración. A obra deste artista polaco cuestiona a sociedade, os gobernos, os medios de comunicación, a economía, entre outros, e todo sen unha palabra.

A bos entendedores, non se precisan palabras!