Facebook Twitter Google +1     Admin

Se muestran los artículos pertenecientes a Enero de 2018.

CANTO SABES DE HISTORIA XI

 

Durante el siglo XVIII ¿Cuántos países se independizaron en América?

 

A resposta á pregunta do día anterior é 1,68 m. PARA A SÚA ÉPOCA, ISO ERA CONSIDERADO NORMAL. Napoleón Bonaparte (1769-1821) é considerado como un dos maiores xenios militares da Historia, comandando campañas bélicas moi exitosas, aínda que con certas derrotas igualmente estrepitosas. Tiña por alcume "O Pequeno Cabo" (le Petit Caporal), que facía referencia á súa estatura.

E imos coa pregunta de hoxe...

11.   Que país de América se independizou no século XVIII?

-  Brasil.

-  Estados Unidos.

-  Arxentina.

-  Cuba.

-  México

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia dea idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

O CEO DO MES: XANEIRO 2018

 

Lúa Chea: 2 de xaneiro

Cuarto Minguante: 8 de xaneiro

Lúa Nova: 17 de xaneiro

Cuarto Crecente: 24 de xaneiro

Lúa Chea: 31 de xaneiro

Chuvia de meteoros: Cuadrántidas (QUA): do 28 de decembro de 2017 ao 12 de xaneiro de 2018, con máximo o 3 de xaneiro ás 22 horas. O radiante é a constelación do Cuadrante (creada partir de estrelas ao norte da constelación de Bootes), asociada ao asteroide 2003 EH1.

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XII

20171229181115-la-paz-armada.png

Alianzas da I Guerra Mundial / Imaxe: historiacultural.com

A resposta á pregunta do día anterior é ESTADOS UNIDOS. O 4 de xullo de 1776, o Congreso Continental asinou a Declaración de Independencia dos Estados Unidos, redactada por Thomas Jefferson sobre a base da Declaración de Dereitos de Virginia, asinada apenas un mes antes.

E imos coa pregunta de hoxe...

12.   A Primeira Guerra Mundial, tamén coñecida como Gran Guerra, foi unha confrontación bélica, ocorrida principalmente en Europa entre que anos?

-  1933-1936

-  1914-1918

-  1939-1945

-  1898-1903

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

RECOPILATORIO DO ANO: MÚSICA

 

Rematando o ano 2017, hai que volver a vista atras e imos facelo no aspecto musical coas mellores cancións e videos musicais do 2017.

Espero que vós identifiquedes con elas!

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XIII

Imagen

Guerras Púnicas / Imaxe: puntadelanza.net

A resposta á pregunta do día anterior é 1914-1918. A Primeira Guerra Mundial, tamén coñecida como a Gran Guerra, foi unha confrontación bélica, ocorrida principalmente en Europa, que empezou o 28 de xullo de 1914 e finalizou o 11 de novembro de 1918, cando Alemaña aceptou as condicións do armisticio. Tras seis meses de negociacións na Conferencia de Paz de París, o 28 de xuño de 1919 os países aliados asinaron o Tratado de Versalles con Alemaña, e outros ao longo do seguinte ano con cada unha das potencias derrotadas. Máis de nove millóns de combatentes e sete millóns de civís perderon a vida, unha cifra extraordinariamente elevada, dada a sofisticación tecnolóxica e industrial dos belixerantes. Está considerado o quinto conflito máis mortífero da historia da Humanidade.

E imos coa pregunta de hoxe...

13.  Coñécese co nome das guerras púnicas ao conxunto de conflitos armados que enfrontaron entre os anos 264 a. C. e 146 a. C. ás dúas principais potencias do Mediterráneo occidental da época. Que número de conflitos armados foron? Cales foron esas dúas potencias enfrontadas?

-  2. Roma e Grecia

-  4. Roma e Hispania

-  5. Roma e Exipto

-  3. Roma e Cartago

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

RECOPILATORIO DO ANO: MELLORES FOTOGRAFÍAS CIENTÍFICAS

20171227092456-4-foto-microscopicas-concurso-nikon-small-world-2017-449a237f.jpg
 
Fotografía: Primeiro plano dunha Taenia solium, máis coñecida como lombriga solitaria, un platihelminto que habita no intestino delgado dos seres humanos.
Autora: Teresa Zgoda do Rochester Institute of Technology de Nova York, Estados Unidos.
4º Premio do concurso de fotografía Small World de Nikon 2017.

A ciencia defínese como o conxunto de coñecementos obtidos mediante a observación e o razoamento, sistematicamente estruturados e dos que se deducen principios e leis xerais con capacidade predictiva e comprobables experimentalmente.

Precisamente, esta observación sistemática é tamén creadora de arte e inmortaliza as máis singulares imaxes do noso día a día, sen apenas darnos conta. A mirada da ciencia é moito máis apaixonante do que se cre, e converteuse nunha forma máis de poder observar o mundo, aínda que de forma diferente a como o coñecemos.
 
A ciencia pode captar imaxes con diferenza da mirada do ser humano. A continuación, deixoche os planos máis rechamantes da ciencia e o mundo natural recompilados brevemente nas mellores fotografías científicas, segundo a revista Nature.Para velos preme AQUÍ.

Que non se che escape ningún detalle!

FONTE: Revista Muy Interesante/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XIV

.cruzadas

Cruzados / Imaxe: sobrehistoria.com

A resposta á pregunta do día anterior é 3. ROMA E CARTAGO. Primeira Guerra Púnica: Enfrontamento entre romanos e cartaxineses polo dominio de Sicilia que se decantou en favor dos primeiros. Desenvolvida entre 264 e 241 a. C. Segunda Guerra Púnica: Os cartaxineses expándense pola península ibérica ata que chegan ao límite marcado polos romanos no río Ebro, atacan Sagunto, aliada romana e Roma decláralles a guerra que se dividiu en dúas frontes. Por unha banda a guerra na península ibérica e por outro a heroica marcha do xeneral cartaginés Aníbal a través dos Pireneos e os Alpes ata chegar ás portas de Roma. Pola súa banda o xeneral romano Escipión venceu aos cartaxineses en Hispania e dirixiuse cara á capital Cartago. Finalmente a vitoria caeu ao lado romano. Desenvolvida entre 218 e 201 a. C. Terceira Guerra Púnica: Ataque de Roma á capital cartaxinesa. Derrota definitiva de Cartago, Roma convértese na principal potencia do Mediterráneo. Desenvolvido entre 149 e 146 a. C.

E imos coa pregunta de hoxe...

14.  As cruzadas foron unha serie de campañas militares impulsadas polo papa e levadas a cabo por gran parte da Europa cristiá, co obxectivo específico inicial de restablecer o control apostólico romano sobre Terra Santa. En que ano comezaron?

-  1291

-  1492

-  1096

-  1099

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

RECOPILATORIO DO ANO: CIENCIA

20171231115825-sin-titulo.png

Ciencia / Imaxe: bella-t.redclara.net

No ano rematado 2017, deixounos 14 novidades que non sabiamos cando comezou:

1. Un equipo internacional de científicos descubriu unha gran sala dentro da Gran Pirámide de Keops que non se coñecía ata agora, grazas a unha investigación con tomografía de muones, que permitiu facer unha especie de radiografía na edificación. Non sei sabe que pode haber no seu interior.

2. Descubriuse un sistema solar con sete planetas parecidos á Terra. O sistema planetario está a 40 anos luz e podería albergar vida.

3. Por primeira vez captáronse luz e ondas gravitacionales producidas pola fusión de dúas estrelas de neutróns, as máis pequenas e densas do universo. Viuse e escoitado de forma simultánea grazas aos telescopios convencionais e os detectores de ondas gravitatorias.

4. Vimos novas imaxes de Saturno grazas á misión Cassini.

5. E de Xúpiter, grazas a Juno.

6. E xa sabemos como é un asteroide interestelar, procedente de fóra do Sistema Solar. Trátase de A/2017 Ou1, tamén chamado Oumuamua, “o mensaxeiro que chegou o primeiro”, que é o primeiro que puidemos ver directamente.

7. Os cristais de tempo son un novo estado da materia no que os patróns dos sistemas de átomo non só repítense no espazo (como ocorre con todos os cristais) senón tamén no tempo. Eran só unha hipótese desde 2012.

8. No Pacífico hai un continente mergullado chamado Zelandia. Ten 4,9 millóns de quilómetros e os seus partes visibles son Nova Zelandia e Nova Caledonia.

9. A rexión volcánica máis grande da terra está baixo o xeo da Antártida. Hai case 100 volcáns e o máis alto podería achegarse aos 4.000 metros de altura.

10. Os glaciares de Asia poderían perder unha terceira parte do seu volume en 2100.

11. Algúns dos eventos meteorolóxicos extremos dos últimos anos non se poderían producir sen intervención humana, segundo un estudo que dá novas probas do cambio climático.

12. Descubríronse restos humanos en Marrocos de 300.000 anos de antigüidade, que poderían ser as orixes da nosa especie. Ata agora, os homo sapiens máis antigos eran de hai 195.000 anos e de Etiopía.

13. É posible “editar” os xenes dun embrión para corrixir, por primeira vez, enfermidades hereditarias.

14. Os déjà vu son un mecanismo que usa o cerebro para comprobar que a memoria funciona de forma correcta.

FONTE: Xornal El Pais/Verne

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XV

20171231132144-escudo-de-galicia.svg.png

Escudo de Galicia / Imaxe: Wikimedia Commons

A resposta á pregunta do día anterior é 1096. Para ser exactos teriamos que dicir novembro de 1095, cando o emperador bizantino Alexo I solicitou protección para os cristiáns de oriente ao papa Urbano II, quen no concilio de Clermont iniciou a predicación da cruzada. Realmente en 1096 foi cando comezaron os movementos de tropas, nun primeiro memomento desorganizadas e posteriormente en forma de exército.

E imos coa pregunta de hoxe...

15.  No escudo de Galicia aparecen 7 cruces. que representanas a anterior división provincial dos territorios galegos do antigo Reino de Galicia. Pescuda cales son os nomes desas divisións provinciais. Como pista, 3 coinciden coas provincia actuais.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

ENIGMA VISUAL: NA PROCURA DO OSO PANDA

 

Gergely Dudás, máis coñecido polo seu nome artístico Dudolf, é un ilustrador húngaro que nos convida a buscar un oso panda entre decenas de bonecos de neve.

Ánimo!

A solución... mañá! 

FONTE: Xornal El País/Verne

No hay comentarios. Comentar. Más...

SOLUCIÓN AO ENIGMA VISUAL DO OSO PANDA

 

Aquí tes a solución ao enigma visualde onte.

Atopáralo? Non era doado!

FONTE: Xornal El País/Verne

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XVI

Representación no Castelo de Monterrei (Verín-Ourense) / Imaxe: abelgalois.wordpress.com

A resposta á pregunta do día anterior é SANTIAGO, BETANZOS, MONDOÑEDO, TUI, LUGO, OURENSE E A CORUÑA. O motivo de que o escudo conteña sete cruces correspóndese coa anterior división provincial dos territorios galegos do antigo Reino de Galicia. As sete provincias eran: Santiago, Betanzos, Mondoñedo, Tui, Lugo, Ourense e A Coruña (estas tres últimas de igual nome que as actuais, aínda que non cos mesmos límites). Destas sete, Mondoñedo atópase actualmente dentro da provincia de Lugo; Tui dentro da provincia de Pontevedra; Santiago, a actual capital de Galicia, e a da cidade de Betanzos (que se identificaba independente e politicamente como un enclave diferenciado do resto) forman parte da actual provincia da Coruña.

E imos coa pregunta de hoxe...

16.  A Revolta Irmandiña, foi unha revolta social que tivo lugar en Galicia por nunha situación de conflito social (fame, epidemias e abusos por parte da nobreza galega) e político (guerra civil en Castela). Cando comezou esta revolta e cantos anos durou?

- 1469. Tres anos.

- 1468. Un ano.

- 1467. Dous anos.

- 1470. Catro anos.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XVII


Hitler saludadndo / Imaxe: historiacultural.com

A resposta á pregunta do día anterior é 1467 a 1469. A Revolta Irmandiña, foi unha rebelión popular que tivo lugar en Galicia entre 1467 e 1469. Durante o século XV, os nobres galegos sometían á poboación a unha serie de desmáns, tales como roubos, violacións e cobro de impostos desorbitados ao seu antollo. Tiñan á xente atemorizada, ata o punto de que os campesiños non ousaban saír de casa e tiñan que durmir nas igrexas por seguridade. Os señores desde as súas fortalezas organizaban os roubos e saqueos de bens e colleitas, á vez que desposuían á Igrexa de terras e tesouros. Desde 1230, Galicia era un territorio dependente do reino de Castela. En 1464, o rei Enrique IV de Castela viuse obrigado pola nobreza para desposuír á súa filla Juana a Beltraneja do título de Princesa de Asturias e nomear herdeiro no seu lugar ao seu medio irmán Alfonso. Un ano despois os mesmos nobres derrocaron a Enrique IV e proclamaron rei de Castela a Alfonso, provocando o estalido dunha guerra entre os partidarios dun e outro. Os nobres decantáronse polo bando de Alfonso, mentres que o pobo e os poderes eclesiásticos permaneceron fieis ao rei lexítimo, Enrique IV. As clases populares solicitaron permiso ao rei para organizarse nunha "irmandade", co fin de acabar coas fechorías dos nobres e así, en 1467, Enrique IV aprobou a Irmandade do Reino de Galicia. O que en principio estaba pensado para restablecer a orde e protexer os seus intereses, pronto se converteu nunha revolta en toda regra. Sumáronse a esta xustiza do pobo tanto campesiños como xente de cidade, fidalgos, cabaleiros e algúns clérigos. A ira dos irmandiños levounos a derrubar cuantos castelos e torres houbese en Galicia, segundo as crónicas foron destruídos 130 castelos e fortalezas. A pretensión dos irmandiños era romper a relación de vasalaxe, non pagar as rendas do señor e aproveitar o baleiro de poder xerado pola guerra civil en Castela para levantar un novo poder. Os irmandiños formaron exércitos de milicianos de ámbito rexional unindo localidades e comarcas, que se xuntaban para acometer asedios ou batallas grandes. Non houbo represalias contra os vasallos que ousaron rebelarse contra os seus señores, fose practicamente imposible, dado o carácter masivo da revolta. Aínda que finalmente foron vencidos, os irmandiños conseguiron que houbese xustiza no seu reino entre 1467 e 1469.

E imos coa pregunta de hoxe...

17.  Cando e como comezou a II Guerra Mundial?

- Comezou co pacto expansionista asinado por Xapón, Italia e Alemaña o 1 de setembro de 1939.

- Comezou coa invasión da URSS por parte de Alemaña o 1 de setembro de 1939.

- Comezou coa invasión de Polonia por parte de Alemaña o 1 de setembro de 1939.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

O POBO MÁIS FRÍO DO MUNDO: OYMYAKON

 

O municipio de Oymyakon (Rusia), situado no leste de Siberia, ostenta o récord da temperatura máis baixa xamais rexistrada nun lugar habitado polo home. Esta incrible temperatura foi de -71,2º C. Segundo consta nos rexistros, este récord foi alcanzado en dúas ocasións: o 11 de febreiro de 1895 e posteriormente o 10 de xaneiro de 1982.

Como se vive alí? Mario Picazo (Pueblo-Colorado-EEUU,1965) cóntanolo no video superior.

Que frío!

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XVIII

Rendición Alemana / Imaxe: historynotes.info

A resposta á pregunta do día anterior é INVASIÓN DE POLONIA (1 DE SETEMBRO DE 1939). O comezo do conflito adóitase situar no 1 de setembro de 1939, coa invasión alemá de Polonia. Bombardearon Wileun sen piedade algunha, destruíndo o 75% da rexión e matando sen distinción entre militares e civís. Aquí comezou, de maneira oficial, a II Guerra Mundial.

E imos coa pregunta de hoxe...

18.  Cando se rendeu definitivamente Alemaña?

- O 8 de maio de 1945.

- O 30 de abril de 1945.

- Alemaña nunca asinou a rendición incondicional propiamente dita.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

A AUGA PERDIDA DE MARTE PODE ATÓPARSE BAIXO TERRA

Á esquerda, Marte na actualidade e á dereita, recreación de como cren que era hai 3.500 millóns de anos / JON WADE

Coma se fose unha esponxa, o chan de Marte foi absorbendo parte da auga que corría pola súa superficie ata converterse no gran deserto que é na actualidade. É a nova teoría proposta por un equipo de investigadores da Universidade de Oxford (Reino Unido) para explicar como perdeu a auga líquida que tivo no pasado.

Na actualidade é un mundo xélido e a súa superficie é estéril e inhabitable, como comprobaron os rovers marcianos que exploran o planeta vermello dende hai anos. Pero os científicos están seguros de que hai 3.500 millóns de anos tivo abundante auga, como a ten a Terra. Cren que houbo mares, lagos e ríos grazas ás pegadas que deixaron. "Hai moitas probas de que a houbo: estruturas sedimentarias, aparentes vales de ríos, minerais hidratados e, posiblemente, unha conca oceánica (o 40% do norte de Marte podería ser unha antiga conca oceánica que se secou)", enumera Jon Wade, autor principal do estudo.

Como a perdeu a auga segue sendo un enigma para o que se propuxeron diversas teorías. Unha das máis aceptadas afirma que se foi evaporando debido á perda do campo magnético que blindaba ao planeta da influencia do vento solar.

Pero a teoría que ofrece o equipo da Universidade de Oxford, cuxos detalles se acaban de publicar na revista Nature, sostén que a perda do campo magnético non é suficiente para explicar onde foi a parar todo a auga que albergaba. E, segundo propoñen, unha parte sería absorbida e atoparíase no interior do planeta. "É máis que probable que estea almacenada no permafrost marciano, en forma de xeo no subsolo, especialmente no hemisferio norte", sinala o investigador do Departamento de Ciencias da Terra da Universidade de Oxford. O seu estudo baséase en modelos usados para calcular a composición das rochas e minerais terrestres. Utilizáronos para calcular canta auga puido desaparecer da superficie de Marte como consecuencia das reaccións coas rochas. Segundo as súas estimacións, as rochas basálticas de Marte poden albergar aproximadamente un 25% máis de auga que as rochas basálticas da Terra, de modo que poderían absorbela, incrementando a oxidación das rocas durante ese proceso e cambiando a súa composición mineral. Así se converteu nun mundo inhóspito para a vida: parte da auga evaporouse e parte filtrouse ao interior do planeta.

Na actualidade, o sistema de tectónica de placas do noso planeta evita cambios drásticos nos niveis de auga superficial, con rochas húmidas que se deshidratan de maneira eficiente antes de entrar no manto terrestre relativamente seco. "Pero nin a Terra primitiva nin Marte tiñan este sistema de reciclaxe de auga. En Marte, a auga reaccionando con lavas recentemente erupcionadas que forman a súa costra basáltica, deu como resultado un efecto de esponxa", explica Wade. A auga do planeta reaccionou coas rochas para formar unha variedade de minerais que contiñan auga. Esta reacción cambiou a mineraloxía marciana e fixo que a superficie do planeta secásese e volvésese inhóspita para a vida.

En canto á pregunta de por que a Terra nunca experimentou estes cambios, o investigador explica que o mundo veciño é "moito máis pequeno que o noso, cun perfil de temperatura diferente e un maior contido de ferro no seu manto de silicato. Estas son só sutís distincións pero causan efectos significativos que, co tempo, suman". Estas diferenzas fixeron que a superficie de Marte fose máis propensa á reacción coas augas superficiais e capaz de formar minerais que conteñen auga. "Debido a estes factores, a química xeolóxica do planeta arrastra a auga cara ao manto, mentres que na Terra primitiva as rochas hidratadas tenden a flotar ata que se deshidratan", subliña. 

FONTE: Xornal abc/ciencia

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XIX

20180101204426-escudo-del-reino-de-espana.png

Escudo do Reino de España / Imaxe:Wikimedia Commons

A resposta á pregunta do día anterior é 8 DE MAIO DE 1945. As actas de capitulación de alemaña deron fin á Segunda Guerra Mundial en Europa. O texto foi asinado o 8 de maio de 1945 en Karlshorst, Berlín por representantes das tres forzas armadas do Oberkommando der Wehrmacht (OKW), as Forzas Aliadas sendo os altos cargos supremos soviético, estadounidense e francés, observadores da firma. O día anterior houbo outro documento asinado en Reims.

E imos coa pregunta de hoxe...

19.  No centro do escudo do Reino de España hai o chamado ESCUSÓN. Pescuda que representa.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

A ORIXE DAS PALABRAS: "EN BO TEMPO, MANGAS VERDES"

 

¿Cuál es el origen de la expresión ’a buenas horas mangas verdes’?

Santa Hirmandade / Imaxe: defensacentral.com

Cando alguén di "en bo tempo, mangas verdes" o que quere dicir é que xa é tarde para resolver algo, que xa non importa que lle axuden porque xa non hai remedio ou xa se terminou o que se tiña que acabar. É como dicir, non te preocupes, xa non importa ou é demasiado tarde. 

Vexamos a orixe real da frase! Segundo parece, provén dun exército formado no ano 1476 durante o mandato dos Reis Católicos. O exército dos cuadrilleiros da Santa Hirmandade era unha especie de policia rural, constituído para prestar auxilio en calquera tipo de emerxencias (moitos ven unha similitude ou antecesor da Garda Civil). Os seus membros vestían un uniforme con coleto e mangas de cor verde. Relatan os cronistas dos séculos XVI e XVII que este exército gañouse con suor a fama de impuntualidad. Xeralmente, cando chegaban ao lugar requirido para prestar o auxilio xa se cometeron os danos e sinistros. E ás veces tardaban tanto que os veciños do pobo resolveran o problema. Por iso é polo que cando se acudían no lugar dos feitos, a xente reprocháballes dicindo: “En bo tempo, mangas verdes!”.

FONTE: fundacionlengua.com

 

No hay comentarios. Comentar. Más...

HAR GOBIND KHORONA, UN VISIONARIO DA XENÉTICA E DA BIOLOXÍA MOLECULAR

20180109110806-har-gobind-khoranas-96th-birthday-4731112378073088-2x.jpg

Doodle co que Google rinde homenaxe hoxe ao doutor Khorona, e nodía no que  cumpriría 96 anos / Rohan Dahotre

A vida de Har Gobind Korona é un exemplo de constancia, superación e soños cumpridos. Desde unha humilde aldea na que a maioría da poboación era analfabeta, grazas á axuda do seu pai e a algunhas bolsas, conseguiu estudar, superarse, viaxar, interesarse pola ciencia e chegar a ser unha eminencia da bioquímica e da bioloxía molecular, ata o punto de recibir un Premio Nobel polos seus descubrimentos. O resumo dunha persoa namorada da investigación que sempre soubo traballar en equipo e transmitir os seus coñecementos na aula.
 
Har Gobind Khorana naceu un 9 de xaneiro de 1922 nunha humilde aldea da India colonial británica chamada Raipur, que na actualidade corresponde a Paquistán. Har era o máis pequeno de cinco irmáns, tres mozos e unha moza. A súa familia era a única que sabía ler e escribir nun pobo de apenas cen habitantes, en gran parte grazas á profesión do pai, que recadaba impostos para a colonia. Precisamente foi o seu pai quen máis se interesou pola educación dos seus fillos e a persoa que lles ensinou a ler e a escribir. Con todo, quen realmente marcou ao pequeno Har foi o seu mestre na escola, do que recibiu as primeiras leccións baixo as árbores da súa Raipur natal. Gobind Khorona sempre foi un bo estudante, así que a ninguén lle estrañou que lograse unha bolsa para poder continuar os seus estudos e acceder á Universidade de Punxab, onde conseguiu graduarse en 1943 e, máis tarde, doutorarse en Medicina.

Grazas a outra bolsa do Goberno indio, o mozo Har Gobind foi a estudar á Universidade de Liverpool, e alí obtivo o seu doutoramento en Química en 1948. Tiña clara a súa vocación e o seu afán por aprender, algo que lle permitiu seguir viaxando e, á vez, rodearse de grandes mestres, compañeiros e amigos investigadores. A partir dese ano desempeñou diversos cargos no Instituto de Tecnoloxía de Zúrich, na Universidade de Cambridge, na Universidade da Columbia Británica en Vancouver e no Instituto Rockefeller de Nova York. Na institución canadense, a finais da década dos 50, desenvolveu un novo método para sintetizar Coenzima-A, unha molécula transcendental na conversión das graxas en enerxía que lle valeu recoñecemento internacional.

No ano 1960 incorporouse ao Enzyme Institute da Universidade de Wisconsin, do que foi codirector ademais de profesor de Ciencias Biolóxicas. Nel conseguiu valiosos avances que foron imprescindibles para a elaboración do Dicionario de palabras do código xenético, co que a bioloxía molecular deu un gran salto na súa evolución. No seu laboratorio traballaban investigadores de 27 países con especialistas en química básica, bioloxía molecular, enzimología ou bioquímica. Ese equipo tan multidisciplinar foi a base da concesión do Premio Nobel de Fisioloxía e Medicina en 1968, compartido con Robert W. Holley, de Cornell University, e Marshall W. Niremberg, dos National Institutes of Health.

Har Gobind Khorona    
Os gañadores do Premio Nobel GETTY

Os traballos dos tres investigadores levaron a cabo de maneira independente, pero todos estaban encamiñados a mostrar como a información xenética flúe desde os ácidos nucleicos ata as proteínas, as moléculas encargadas de realizar e regular as actividades das células.
 
Har Gobind Khorana obtivo a súa cidadanía norteamericana no ano 1966 e en 1970 incorporouse ao Instituto Tecnolóxico de Massachusetts, onde permaneceu ata a súa xubilación como profesor emérito no ano 2007.

No ano 1972 Gobind Khorana deu a coñecer ao mundo outro importante descubrimento: a construción do primeiro xene artificial. Catro anos máis tarde, en 1976, logrou que este xene fose funcional nunha célula viva. Por este achado, tanto o desenvolvemento da enxeñería xenética como a industria biotecnológica débenlle moito, xa que demostrou a posibilidade de sintetizar fragmentos curtos de ADN.

A súa influencia na docencia chegou ata o punto de que algúns dos seus alumnos destacaron en ámbitos tan diversos como a industria e a ciencia, pero tendo que ver co que Har investigaba e ensinaba: o ADN. Un deles tivo moito que ver na creación dunha empresa que desenvolveu o equipamento necesario para desentrañar o xenoma humano; e outro discípulo seu, Michael Smith, recibiu en Premio Nobel de Química no ano 1993 por inventar un método de manipulación do ADN.

Ademais do Premio Nobel, Khorana tamén recibiu o Premio Albert Lasker de Investigación Médica Básica (1967) e a Medalla Nacional de Ciencia (1987). Os seus estudos centráronse a partir dos anos 70 na estrutura e función da rodopsina, unha proteína sensible á luz que se atopa na retina do ollo. Khorana tamén investigou mutacións na rodopsina que están asociadas coa retinosis pigmentaria, que causa cegueira nocturna.

O científico Har Gobind Korona faleceu o 9 de novembro de 2011 aos 89 anos por causas naturais na súa casa de Concord (Massachusetts), pobo ao que se trasladou uns anos antes.

 

FONTE: Alberto López/Xornal El País/Ciencia

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XX

20180104125548-trafalgar-enano-lucas-620x349.jpg

Trafalgar / Imaxe: abc.es

A resposta á pregunta do día anterior é CASA DE BORBÓN. O escusón representa á Casa de Borbón, a reinante en España, formado por tres flores de lis sobre fondo azul. A chegada dos Borbóns a España produciuse pola morte sen descendencia directa de Carlos II, da casa Habsburgo. Había dous pretendentes, Felipe de Anjou da casa Borbón e o Archiduque Carlos da casa Habsburgo, o que provocou a Guerra de Sucesión (1701-1715) que gañou o primeiro, acabando coa dinastía Habsburgo en España e iniciando o primeiro reinado Borbón.

E imos coa pregunta de hoxe...

20.  A batalla de Trafalgar foi unha batalla naval que tivo lugar o 21 de outubro de 1805. Os bandos que participaron no combate foron o británico, e unha confederación franco-española. Quen reinaba en España? Quen foi o gañador da contienda?

- Fernando VII. Confederación franco-española.

- Calos IV. Británicos.

- Carlos III. Británicos.

- Carlos I. Confederación franco-española.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

O NÚMERO PRIMO CON MÁIS DE 23 MILLÓNS DE CIFRAS

Comienzo del número primo más largo conocido hasta la fecha.  
Comezo do número primo máis longo coñecido ata a data / GIMPS

Un enxeñeiro eléctrico estadounidense de 51 anos, Jonathan Pace, descubriu o número primo máis longo coñecido ata a data, con máis de 23 millóns de cifras, segundo anunciou o seu equipo nun comunicado.

Os números primos son aqueles que só se poden dividir por si mesmos e pola unidade, como 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17… Están considerados os átomos das matemáticas, os seus ladrillos indivisibles, xa que calquera número enteiro pódese descompoñer como o produto duns curmáns. Por exemplo, 12 é 3 x 2 x 2, descomposto en primos. 

O número achado por Pace pertence a unha familia especial de números primos, a dos curmáns de Mersenne. Responden á forma 2n -1. Por exemplo, 22 – 1 = 3, así que 3 é o primeiro primo de Mersenne. No ano 1588, o matemático italiano Pietro Cataldi demostrou que 217 – 1 = 131.071, o maior primo de Mersenne ata entón. En todos estes séculos, a humanidade só atopara 49 curmáns desta familia. O detectado agora por Pace é o quincuaxésimo. Obtense coa fórmula 277.232.917 –1 e ten 23.249.425 cifras, case un millón máis que o anterior récord, obtido hai dous anos.

A procura destes curmáns xigantescos non é un mero pasatempo. O algoritmo criptográfico RSA, que se utiliza para garantir a seguridade do intercambio de información na web, está baseado nesta descomposición de números enteiros en números primos. Canto máis grandes sexan estes, máis difícil será romper o código. As transaccións comerciais por internet e a privacidade das comunicacións dependen en parte dos números primos.

FONTE: Xornal El País/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XXI

Fortaleza-Castelo de Santa Cruz / Imaxe: galiciamaxica.eu

A resposta á pregunta do día anterior é CARLOS IV. BRITÁNICOS. A batalla de Trafalgar foi unha batalla naval que tivo lugar o 21 de outubro de 1805, durante as guerras napoleónicas. Os bandos que participaron no combate foron o británico, comandado por lord Nelson, e unha confederación franco-española, comandada polo francés Villeneuve. Venceu o bando británico aplastantemente, mais, coa importante perda do seu comandante, Horatio Nelson. A batalla prodúcese fronte ás costas do cabo de Trafalgar, nos Canos de Meca, localidade do municipio gaditano de Barbate. daquela reinaba Calos IV (1748-1819), quen accedeu ao trono pouco antes do estalido da Revolución francesa, e a súa falta de carácter fixo que delegase o goberno do seu reinado en mans da súa esposa María Luisa de Parma e do seu valido, Manuel Godoy, de quen se dicía que era amante da Raíña.

E imos coa pregunta de hoxe...

21.  Na nosa localidade temos "O castelo de Santa Cruz". Realmente é unha fortaleza militar, pero en que ano foi construída e para que?

- 1588. Para apoio na construción na Pasaxe dos barcos da Armada Invencible.

- 1860. Para defenderse dos invasores franceses.

- 1663. Para defenderse das tropas portuguesas.


Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

NA PROCURA DO ELEMENTO 119: UNUNENNIO

20180109125242-uue-tableimage.png

Táboa Periódica / Imaxe: wikipedia

Un equipo de científicos en Xapón acaba de arrincar un dos proxectos máis apaixonantes da física nos últimos tempos: a procura do elemento 119 da táboa periódica, “nunca visto e mesmo xamais creado na historia do universo”, segundo afirma o físico Hideto Enyo, líder da iniciativa. O novo elemento, bautizado temporalmente ununennio (un uno nove, en latín), inauguraría por primeira vez unha nova fila (sería a oitava) na táboa periódica proposta en 1869 polo químico ruso Dimitri Mendeléiev. A cantilena da primeira columna, recitada de memoria por calquera estudante de instituto, quedaría así: hidróxeno, litio, sodio, potasio, rubidio, cesio, francio e ununennio.

Hideto Enyo dirixe o laboratorio Nishina do centro de investigación Riken, un acelerador de partículas situado preto de Tokio. Alí, os científicos van disparar feixes de vanadio, un metal, contra un obxectivo de curio, un elemento máis pesado que non existe de maneira natural no ambiente terrestre. A teoría é sinxela: o núcleo do átomo de vanadio posúe 23 protones. O de curio ten 96. Fusionados, crearían un elemento superpesado con 119 protones. Pero non é tan fácil!

Esperamos atopar o elemento 119 nuns poucos anos”, declara Enyo con entusiasmo. “Xa comezamos a cacería, aínda que aínda estamos nunha fase moi preliminar”, recoñece. O físico xaponés sabe que outros prestixiosos equipos científicos xa fracasaron na procura do elemento 119. O centro GSI Helmholtz, en Darmstadt (Alemaña), tentouno en 2012 disparando un feixe de titanio (22) contra un obxectivo de berkelio (97), sen éxito. “Aínda non sabemos que tipo de combinación de feixes e obxectivos será mellor”, admite Enyo.

FONTE: Manuel Ansede/Xornal El País/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XXII

La prevención de riesgos laborales en la Constitución Española

Exemplar da Constitución / Imaxe: imf-formacion.com

A resposta á pregunta do día anterior é 1663. PARA DEFENDERSE DOS PORTUGUESES. Popularmente chamado "O Castillo", é unha fortaleza militar do século XVII, chamada de Santa Cruz en honra de don Álvaro de Bazán marqués de Santa Cruz de Marcenado, capitán xeneral da Mariña Española finado en 1588 cando trataba de ultimar os  preparativos da saída da Armada Invencible A Fortaleza de Sanra Cuz foi construída en 1663 tras a toma de Goián polos portugueses.  Construída en tempo record (un ano) en 1663, ano no que tropas portuguesas ocupan o castelo de San Lorenzo (Goian), as obras deste forte guardés estaban dirixidas polos enxeñeiros Carlos e Fernando Grunemberg, empregando a pedra das antiguas murallas de A Guarda para facilitar mais rápidamente a construcción. Con todo neditaro ano 1665, João Manso ao mando dos lusos cercou e tomou a fortaleza. 

E imos coa pregunta de hoxe...

22.  A Constutución Española norma suprema ou máxima do ordenamento xurídico español actual foi ratificada en referendo un 6 de decembro, pero de que ano?

- 1976

- 1977

- 1978

- 1979

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

ONDAS DE PEDRA

The Wave / Imaxe: talesfromadreamer.wordpress.com

Esta insólita área natural, que se atopa situada no estado de Arizona (EE.UU.), forma parte da reserva Paria Canyobn-Vermillion Cliffs Wilderness e é popularmente coñecida co nome de The Wave (a onda). A particular forma destas ondas de pedras areniscas de distintas tonalidades, con remuiños e xiros, é o resultado da erosión provocada polo vento durante o longo transcurso dos séculos. Segundo os científicos, antigas dunas de area convertéronse en roca dura e compacta, calcificándose en capas verticais e horizontais, o que lle dá o espectacular aspecto que hoxe vemos. 

O contraste das súas cores, dende o negro e o marrón ao beis e o branco, co intenso ceo azul logra o resto da impactante composición visual que podemos observar en fotos como a de arriba, con esas ondas que se curvan e ondulan a través de toda a paisaxe.

Esta exótica paraxe formouse hai 190 millóns de anos, durante o período Xurásico. Os que acoden ao lugar aseguran que é como visitar outro planeta, xa que, é tan diferente ao que viron antes, senténdose alí como extraterrestres.

Iso si, para poder entrar no lugar hai que solicitar un permiso de acceso, e só concédense dez ao día. A que se deben estas cotas? A que se trata dunha formación de natureza moi fráxil e, por tanto, os visitantes deben ter moito coidado de non causar na contorna ningún dano.

FONTE: Álex Fernández Muerza/Raquel de la Morena/Revista Muy Interesante
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XXIII

Colón-mito-retrato-día-de-la-raza

Retrato da época do personaxe da pregunta realizado por Sebastiano del Piombo / Imaxe:Wikimedia Commons

A resposta á pregunta do día anterior é 1978. A Constitución foi ratificada en referendo o 6 de decembro de 1978, sendo posteriormente sancionada polo rei Juan Carlos I o 27 de decembro e publicada no Boletín Oficial do Estado o 29 de decembro do mesmo ano. A promulgación da Constitución implicou a culminación da chamada transición á democracia, que tivo lugar como consecuencia da morte, o 20 de novembro de 1975, do anterior xefe de Estado, o xeneral Franco.

E imos coa pregunta de hoxe...

23.  Poderias identificar o personaxe histórico que aparece no retrato superior? Como pista, direiche que foi un gran navegante, de nacemento incerto e que morreu en Valladolid o 20 de maio de 1506.

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com


No hay comentarios. Comentar. Más...

CINE: "LOVING VICENT"

 

Antonio López tentando, sen conseguilo, deter o tempo nun instante de luz otoñal reflectida nun marmelo (todo diante da cámara de Víctor Erice, outro artista obsesivo); Jason Pollock, furioso e contra o mundo, arroxando pintura contra lenzos xigantescos para ocupar un lugar na historia das vangardas; Cezzane, torturado, lamentando ter que ausentarse do enterro da súa amada nai porque non podía evadirse da obra que pintaba nese momento. Como escribiu Stefan Zweig, un dos pensadores máis clarividentes da primeira metade do século XX, na súa conferencia O misterio da creación artística: “A fórmula verdadeira da creación artística non é, pois, inspiración ou traballo, senón inspiración máis traballo, exaltación máis paciencia, deleite creador máis tormento creador”.

A historia da arte está repleta de anécdotas e vivencias que ilustran a loita dos creadores contra si mesmos e a insatisfacción que lles produce esa incapacidade de representar o irrepresentable. E entre todos os atormentados, como os describía Zweig, quizá o máis coñecido (pola súa xenialidade, a súa tráxico morte e a incomprensión que sufriu durante a súa vida) sexa Vincent van Gogh. Nunha carta ao seu querido irmán Theo, quen fose o seu sostén económico e case único apoio emocional, o pintor holandés describía a súa procura de transcendencia a través da arte, unha intención que guiou a súa obra sempre e que lle impulsou a continuar pintando a pesar de sentirse un incomprendido entre os seus coetáneos: “Espero non traballar para min mesmo. Creo na necesidade dunha nova forma de vida artística, co seu propio colorido. Se traballamos con esa fe, temos unha oportunidade”.

A figura de Van Gogh, a súa malditismo, a súa especial relación co seu irmán menor (falecido tan só uns meses despois ca el), as dúbidas que envolven ao seu suicidio, o único cadro que vendeu en vida… para converterse despois nun xenio recoñecido cuxas obras alcanzan cifras astronómicas nas poxas, ou a súa relación con outros artistas como Paul Gauguin (quen probablemente lle cortou a orella nunha pelexa, aínda que ambos gardaron silencio sobre o tema), fixeron do pintor holandés unha figura golosa para a ficción cinematográfica.

Grandes directores como Vicente Minnelli en 1956 (O tolo do pelo vermello), Akira Kurosawa en 1990 (nun dos episodios dos seus Soños) ou Robert Altman, tamén en 1990 (Vincent e Theo) abordaron a figura de Van Gogh. Agora un novo título Loving Vincent, devólvelle á gran pantalla, pero cunha peculiaridade: trátase da primeira película pintada na súa totalidade ao óleo. Un total de 65.000 cadros pintados sobre lenzos de 70×51 centímetros e despois fotografados para dar a sensación de movemento. A técnica, aparentemente sinxela, fascinaría ao propio Van Gogh pola dedicatoria (case enfermiza) que absorbeu á súa directora, a polaca Dorota Kobiela, durante máis de cinco anos.

Os 125 artistas que participaron no proxecto pintaron os seus cadros sobre as escenas previamente filmadas, para despois fotografar o pintado, raspar a pintura, volver fotografar, pintar de novo, raspar… e así sucesivamente ata completar a animación que se quería trasladar en cada fotograma. Un labor titánico cuxo resultado é unha obra hipnótica que profunda no misterio das pinturas e a vida de Van Gogh, e que chega aos cinemas españois esta fin de semana. Como asegura Hugh Welchman (codirector, coguionista e produtor), a súa película é un exemplo “do impacto positivo que a arte pode ter na xente”. E Kobiela conclúe que, como indica o seu título, Loving Vincent é, por encima das 65.000 pinturas que a compoñen, “unha carta de amor”.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El país
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XXIV

revolucion francesa - revoluciones burguesas

"A Liberdade guiando ao pobo", cadro pintado por Eugène Delacroix en 1830

A resposta á pregunta do día anterior é CRISTOBAL COLÓN. Cristóbal Colón ten unha orixe incerta. O consenso entre os expertos sobre o lugar de nacemento é que naceu na República de Xénova.​ As teorías alternativas sobre a súa orixe foron xeralmente rexeitadas polos principais expertos: catalana, sefardí, galega, portuguesa... Como consecuencia o ano de nacemento oscila entre o ano 1436 e 1451.O que está claro e que morreu en Valladolid, 20 de maio de 1506. Foi un navegante, cartógrafo, almirante, vicerrei e gobernador xeral das Indias Occidentais ao servizo da Coroa de Castela. É famoso por realizar o descubrimento de América, o 12 de outubro de 1492, ao chegar á illa de Guanahani, actualmente nas Bahamas.

E imos coa pregunta de hoxe...

24. A Revolución francesa foi un conflito social e político, con diversos períodos de violencia, que convulsionó Francia e, por extensión das súas implicacións, a outras nacións de Europa que enfrontaban a partidarios e opositores do sistema coñecido como o Antigo Réxime. Iniciouse coa autoproclamación do Terceiro Estado como Asemblea Nacional en 1789 e finalizou co golpe de estado de Napoleón Bonaparte en 1799. Quen reinaba daquela en Francia?

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

A QUÍMICA DO ÁRTICO ALTERADA POLO CAMBIO CLIMÁTICO

20180108165848-arctic-sea-ice.jpg

Científicos medindo as condicións do xeo na rexión do ártico / Imaxe: picazo.eltiempo.es

En menos dunha década, a concentración de radio-228 nas augas do océano Ártico case se dobrou. O acelerado desxeo provocado polo cambio climático estaría a facilitar a achega extra deste elemento químico radioactivo desde as costas que rodean o Polo norte. Os científicos aínda non teñen claras as consecuencias a longo prazo deste fenómeno.

O 228Ra é un isótopo do radio de orixe natural que xorde do decaemento doutro elemento radioactivo, o torio, presente nos sedimentos. "Pero a diferenza deste, disólvese na auga, onde os científicos poden rastrexar a súa orixe, concentración, cociente e dirección do seu fluxo", afirma a investigadora do Instituto Oceanográfico Wood Hole de EE UU e do estudo publicado en Science Advances. Máis importante aínda, para os científicos mariños toda esa información converteu ao 228Ra nun sensor do estado de saúde dos océanos e a composición das augas oceánicas.

Tomaron mostras a distintas alturas da columna de auga dende 69 estacións de recollida distribuídas polo Ártico, desde o leste do estreito de Bering, entre Alaska e Rusia, ata o mesmo Polo norte. As medicións, realizadas no verán de 2015 a bordo dun rompexeos dos gardacostas estadounidenses, foron comparadas despois coas obtidas nunha expedición similar realizada en 2007 por científicos alemáns. P

Os resultados do estudo mostran que a concentración media do 228Ra por metro cúbico de auga era duns 71.000 millóns de átomos. A cifra case dobra as medicións obtidas en 2007.

De onde vén tanto radio? As dúas principais fontes naturais deste elemento son, por unha banda, o torio presente nos sedimentos que se van acumulando nas plataformas continentais, a porción de terra mergullada baixo o mar nas proximidades da liña costeira, e a achega fluvial. A pesar de que o Ártico non é o océano máis grande, aquí desembocan grandes ríos ata a 10% da auga doce que chega a todos os mares. Pero hai un novo factor que estaría a alterar o equilibrio natural: o cambio climático.

Tendo en conta a deríva transpolar, a forte corrente que move os xeos desde o leste e cara ao norte, o exceso de radio debe de provir dos sedimentos da plataforma continental siberiana. Cos seus 50 metros de profundidade de media, é a plataforma máis extensa que hai no planeta, cuns 1.500 quilómetros de liña costeira. O desxeo provocado polo quecemento estaría, segundo os científicos, expoñendo esta franxa terrestre ao contacto coa auga, facilitando a disolución do radio. Ademais, a acción das ondas sobre os sedimentos agora desprotexidos estaría a acelerar a erosión e a achega deste elemento. 

A estes niveis, o radio non afecta a auga ou a vida acuática. En realidade, os científicos usan o radio como un indicador dos materiais da plataforma continental que acaban no mar. "Así que, se os niveis de radio están a aumentar, isto indica que as achegas doutros elementos tamén o están facendo", dise no estudo. E son estoutros elementos, minerais como o ferro ou as terras raras e compostos orgánicos nas augas polares, os que poderían estar a afectar a todo o ecosistema ártico, desde o minúsculo plancto ata os grandes mamíferos mariños.

FONTE: Miguel A. Criadi/Xornal El País/Ciencia

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA XXV

Corresponsal en la Guerra de España / Imaxe: roma.cervantes.es

A resposta á pregunta do día anterior é LUIS XVI. A Revolución Francesa foi un conflito ocorrido entre 1789 e 1799 que afectou a Francia tanto social como politicamente. O seu efecto para o resto dos países de Europa, así como as súas consecuencias ideolóxicas e políticas, foi tan amplo que lla considera o inicio da Idade Contemporánea. As accións insurrectas comezaron cando o rei Luís XVI convocou aos nobres, ao clero e aos representantes do pobo a unha asemblea na que se revelou o un grave déficit orzamentario do Estado. Este descubrimento sumado ao descontento acumulado de membros de diversas clases sociais, provocou unha serie de revoltas que terminaron co derrocamento do rei e a instauración da República. A importancia da Revolución Francesa radica en que foi a expresión armada e exitosa do descontento que existía en toda Europa sobre as monarquías absolutas. Foi o comezo de novas formas de goberno.

E imos coa pregunta de hoxe...

25. A Guerra Civil Española,​ foi un conflito social, político, bélico e que máis tarde repercutiría tamén nunha crise económica no noso país. Cal foi o detonante deste conflito? Que anos durou?

- O triunfo de Franco nas eleccións xerais do año 1936 e a non aceptación dos resultados pola oposición. 1936-1940.

- División entre goberno e oposción pola participación na II Guerra Mundial. 1939-1945.

- Fracaso parcial do golpe de Estado do 17 e 18 de xullo de 1936 levado a cabo por unha parte do Exército contra o goberno democrático da II República. 1936-1939.

Maná a solución.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

ILUSIÓNS ÓPTICAS X

20180110113259-ds2wtfyvqaapkaa.jpg

 

Na imaxe hai dous círculos concéntricos que dan a impresión de entrecruzarse. Iso, se cremos o que di o tuit de Akiyoshi Kitaoka, profesor de psicoloxía da Universidade Ritsumeikan, en Kioto (Xapón), e autor de multitude de ilusións ópticas.Trátase dunha ilusión chamada Peaches (pexegos).

Se o queres comprobar, ségueos cun dedo e verás que non se cruzan.

Seguro que a sí velo máis claro, superpoñendo os círculos negros sobre a imaxe.

FONTE: Jaime Rubio Hancock/Verne/Xornal El País


No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES DE HISTORIA FIN

20180108181521-francoentraenburgosluegodellevantamientoarmado001.jpg

Franco entra en Burgos días depois de comenzado o levantamento militar / Imaxe: burgospedia1.wordpress.com

A resposta á pregunta do día anterior é FRACASO PARCIAL DO GOLPE DE ESTADO DO 17 E 18 DE XULLO DE 1936 LEVADO A CABO POR UNHA PARTE DO EXÉRCITO CONTRA O GOBERNO DEMOCRÁTICO DA II REPÚBLICA. 1936-1939. A Guerra Civil Española concluiría o 1 de abril de 1939 co último parte de guerra asinado por Francisco Franco, declarando a súa vitoria e establecendo unha ditadura que duraría ata a súa morte o 20 de novembro de 1975.

Con esto rematamos esta serie adicada á Historia. Pronto volveremos con outra serie adicada a outra materia. Espero que fose do voso agrado e servise para iso: recordar.

FONTE: Adaptación propia da idea de juandb/viralizalo.com

No hay comentarios. Comentar. Más...

TODAS AS BATIDORAS BÁSANSE NELA

20180109122031-300px-batedor-minipimer.jpg
 

Minipimer de Gabriel Lluelles / Imaxe: wikipedia.org

Vale, poida que na túa familia xubilasen esta batidora de man hai moitos anos. Pero todas as que hoxe existen descenden desta, un invento patentado en 1961 polo enxeñeiro barcelonés Gabriel Lluelles Rabadà (1923-2012) e comercializado en principio pola empresa española Pimer.

Contan que Dieter Rams (Alemania-1932), o mestre do funcionalismo que cambiou o deseño do século XX, reuniuse persoalmente con Lluelles e confesoulle a súa admiración por esta ferramenta tecnolóxica que presentaba partes desmontables e unha alta manexabilidade. Pouco despois Braun comprou Pimer e seguiu producindo batidoras de man a partir do deseño orixinal de Lluelles, que son as que hoxe existen en millóns de fogares en todo o mundo.

FONTE: Carlos Primo/IconDesign/El País

No hay comentarios. Comentar. Más...

A PONTE MÁIS LONGA DO MUNDO SOBRE O MAR

 

Mírense por onde se miren, as cifras do viaduto sobre o mar máis longo do mundo que unirá por estrada a cidade de Hong Kong con Macao e Zhuhai, no sur de China, non deixan a ninguén indiferente: 55 quilómetros de lonxitude a base de pontes, túneles submarinos e unha illa artificial erixida en metade das augas; 400.000 toneladas de aceiro utilizadas na súa construción, 60 veces a cantidade que se necesitou para levantar a torre Eiffel de París; e máis de 16.000 millóns de euros de orzamento converten a esta monumental obra da enxeñería civil nun dos proxectos máis complexos xamais executados pola man do home.

Este macroproxecto, cuxa idea xa aparece esbozada nalgúns documentos dos anos oitenta, naceu auspiciado polas autoridades locais e de Pekín co obxectivo de unir as dúas beiras do delta do río da Perla e de dar un empuxón á economía dunha zona de vital importancia para o país. Alí, ademais das excolonias de Macao e Hong Kong (portuguesa e británica, respectivamente), atópanse outras grandes cidades como Shenzhen (o Silicon Valley chinés) e Cantón, nunha rexión que achega o 9,1% do PIB nacional, xestiona o 26% das súas exportacións e suma unha poboación de máis de 60 millóns de habitantes, similar á de países como Reino Unido ou Francia.

Dado que a zona é atravesada por fortes correntes mariñas e é azoutada habitualmente por tifones e tormentas tropicais, os enxeñeiros tiveron que recorrer á última tecnoloxía dispoñible para levantar o viaduto, capaz de soportar as acometidas dun terremoto de magnitude 8 ou o impacto dun cargueiro de 300.000 toneladas nalgunha das súas columnas.

Na actualidade, existe un transporte regular de ferri que une estas tres cidades nun traxecto que dura entre 60 e 70 minutos, mentres que por estrada leva entre tres e catro horas dependendo do tráfico. O obxectivo é que estes tempos redúzanse a 45 minutos unha vez inaugúrese a ponte. Os impulsores do proxecto estiman que o primeiro ano circulen por esta ponte unha media de 16.800 vehículos ao día, unha cifra que esperan que aumente a entre 35.700 e 49.200 no ano 2035. De cumprirse estes prognósticos, duplicaríase a entrada de vehículos só por estrada que se rexistra na actualidade, cunha media de 41.600 vehículos cruzando a diario a fronteira terrestre que existe entre Hong Kong e a provincia de Cantón.

Con todo, a grandiosidade das súas cifras e ambicións corre parella á multitude de dificultades e problemas que rexistrou desde que comezou a súa construción en 2009, embazada por incontables atrasos, problemas técnicos e ambientais, accidentes laborais, sobrecustos e ata un caso de corrupción. Agora, coas obras a piques de concluír e plans para inaugurar, dous anos despois do planeado, nalgún momento de 2018, moitos se seguen preguntando se esta ponte supón de verdade un camiño cara a novas oportunidades ou é máis ben unha vía morta que non conduce a ningunha parte.

FONTE: Victoria Pascual/Xornal El país
No hay comentarios. Comentar. Más...

CUANTO SABES SOBRE OS INVENTOS

20180112122547-grandes-inventos-tapa-dura1-libro-image-big-1-.png
 Grandes inventos / Imaxe: 1.bp.blogspot.com

Sen os inventos a nosa vida non transcorrería da mesma maneira. No seu momento cambiaron a historia e precipitaron novidades que tiveron consecuencias importantes nas distintas sociedades. Sen eles, a economía, a ciencia, a medicina, os transportes ou a cultura non evolucionasen igual.

Canto sabes sobre eles? Pois imos averigualo!

Todos os día propoñereiche unha cuestión. Concéntrate e pescuda se estás no certo ou necesitas unha actualización.

Empezamos!

1. En que ano considérase que foi inventado o proceso de produción do papel?

- 600 a.C

- 105 d.C

- 755 d.C

- 1.241 d.C

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

CONVERTIR A CONTAMINACIÓN EN COMIDA

 

Unha dieta equilibrada debe incluír sempre, ademais de vitaminas, lípidos e minerais, unha boa dose de carbohidratos e proteínas, elementos indispensables para producir enerxía no noso organismo. O normal é que estes carbohidratos e proteínas proveñan de cereais ou legumes, excepto as proteínas de orixe animal que son obtidas de carnes, peixes, ovos ou produtos lácteos. O extraordinario é que alguén afirme que pode fabricalos cun dos gases de efecto invernadoiro que máis están a contaminar na actualidade o medio ambiente: o CO2 ou dióxido de carbono. Solucionar a contaminación e as fames negras dunha soa tacada.

Un invento perfecto que soa a idea tola, pero que segundo Juha Pekka Pitkänen, investigador principal da Universidade Tecnolóxica de Lappeenranta en Finlandia “poida que para algunhas persoas soe a maxia, pero en realidade é bastante simple”. Este proceso “simple” consiste en introducir auga, dióxido de carbono e microbios nun pequeno bioreactor xunto a outras substancias químicas e aplicar electricidade xerada por enerxía solar. Con iso obteñen un material sólido cun perfil nutricional similar aos alimentos básicos, que pode ser utilizado para alimentar animais ou como suplemento alimenticio. O resultado, asegura Pekka Pitkänen, é algo similar ao tofu polas súas propiedades proteícas e tamén porque “en pequenas cantidades non sabe a nada”, unha característica que comparte con este alimento elaborado a partir da soia moi estendido na cociña oriental e utilizado en numerosas dietas vexetarianas. Esta idea, afirma, podería axudar a solucionar as fames negras que sofren en moitos lugares onde non se dan as condicións climáticas para a agricultura, posto que todos os elementos necesarios para fabricar as proteínas atópanse no aire. O proceso de fabricación deste composto obtido a través do CO2 é, ademais, respectuoso co medio ambiente e encádrase dentro das novas formas de produción de alimentos, xa que que non require de grandes extensións de terra: “o 50% do territorio do planeta que pode ser habitado son terreos agrícolas e só o 35% son bosques e non podemos superar moito máis ese 50%. Realmente necesitamos desenvolvementos que sexan eficientes na utilización das terras”, asegura Pekka Pitkänen.

Na actualidade o proxecto atópase aínda nunha fase embrionaria. Son necesarios 15 días para conseguir un gramo de substancia nuns bioreactores do tamaño dunha cunca de café. Pero Pekka Pitkänen e o seu equipo son conscientes de que o seu é un traballo esporeado pola urxencia. Millóns de seres humanos poden verse beneficiados polos seus avances e tamén a saúde do planeta. Por iso, aceleran: “tentamos movernos rápido. Nun ano estaremos nunha escala dun metro cúbico, e en cinco anos entraremos noutra escala de produción. No primeiro caso estaremos a fabricar un millón de quilos de proteínas ao ano”.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS II

Os irmáns Lumière / Imaxe: miperiodicodiario.blogspot.com.es

A resposta á pregunta do día anterior é 105 d.C. A invención do papel atribúese a un eunuco chinés chamado Cai Lun  que pertencía á corte do emperador Hei, da dinastía Han (202 a. C. 220 d. C.). Cai Lun desenvolveu un proceso de produción de papel co que creou un soporte para a escritura que melloraba significativamente o anterior. Ata ese momento usábase unha base de seda ou táboas de bambú, métodos que resultaban moi custosos ou ben eran pouco prácticos para o seu almacenamento. Cai Lun conseguiu un soporte papel a base de cortiza da árbore da morera, cáñamo e bambú.

E imos coa pregunta de hoxe...

2.  Cal foi a primeira película da historia do cinema gravada co cinematógrafo inventado polos irmáns Lumière?

- Saída da fábrica Lumière

- Viaxe á Lúa

- O can andaluz

- Un home lobo en París

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS III

20180115130501-ca5703c62b274731eb79c38e66c2a91d-radio-wave-morse-code.jpg

Guillermo Marconi / Imaxe: pinterest.co.uk

A resposta á pregunta do día anterior é SAÍDA DA FÁBRICA LUMIÉRE. A pesar de que algunha pequena secuencia moi curta fora gravada algúns anos antes, non foi ata que apareceu o cinematógrafo que se puido gravar a que se considera a primeira película da historia: "Saída da fábrica Lumière" (1895), onde se pode ver nunha secuencia de 46 segundos aos obreiros saíndo da fábrica. Tras esta, filmaron "Chegada do tren á estación" (1895), cuxa proxección causou pánico entre os espectadores quen creu que o tren se abalanzaba sobre eles. "O regador regado" (1895) foi a primeira película con fío argumental, e en 1902 George Méliès filmou a que se considera a primeira película de ciencia ficción, "Viaxe á lúa".

E imos coa pregunta de hoxe...

3.  O italiano Guillermo Marconi foi recoñecido como o inventor da radio, pero a quen se considera actualmente o creador deste invento?

- Thomas Alva Edison

- Nikola Tesla

- Alexander Graham Bell

- Reginald Fessenden

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTAS MOLÉCULAS HAI NUNHA CÉLULA?

Célula do fermento "Saccharomyces" utilizada como modelo para a investigación / SCIENCE PHOTO LIBRARY

Cantas estrelas hai no Universo? Cantos corpos celestes hai no Sistema Solar? Cantos seres vivos hai no planeta Terra? Cantas células compoñen un corpo humano? Cantas moléculas hai nunha soa célula? Quizá aínda se lle escapan á Ciencia as grandes magnitudes. Pero indo todo o máis pequeno, a resposta xa é oficial: hai 42 millóns de moléculas de proteínas nunha única célula.

Dende hai décadas, multitude de estudos trataron de pescudar este número máxico, pero ningún conseguíao ata a data. Algúns, os máis exitosos, chegaran a pescudar o número exacto dalgún dos 6.000 tipos distintos de proteínas que fabrica unha célula eucariota, é dicir, do mesmo tipo que as que compoñen o corpo humano. Agora, un equipo de investigadores da Universidade de Toronto (Canadá) logrou concentrar toda esa información diseminada en máis de 20 estudos científicos diferentes e deseñar un método para calcular por primeira vez o número exacto de proteínas que hai nunha célula. Neste caso, o modelo utilizado polos científicos é un fermento do xénero "Saccharomyces", un organismo unicelular que se utiliza na produción de pan, cervexa ou viño. A investigación foi recentemente publicada na revista Cell Systems.

Da mesma forma que as células compoñen o noso corpo, as proteínas constitúen as células e, ademais, son as encargadas de transformar en vida a información contida no ADN e practicamente todas as funcións celulares son levadas a cabo por elas.

Con todo, máis aló da "curiosidade natural", hai importantes razóns científicas polas que é importante coñecer esta cifra máxica. Moitas enfermidades están causadas por ter ou moi poucas ou moitas proteínas dun determinado tipo.

Os investigadores usan este tipo de técnicas para detectar vulnerabilidades das células cancerígenas que poidan ser usadas despois para atopalas de forma máis rápida durante o desenvolvemento da enfermidade e para poder decidir con maior axilidade cales poden ser máis agresivas e cales responderán mellor a un tratamento. O problema é que, de momento, só temos o prezado número de proteínas da célula dun organismo moi pequeno. Aínda queda un longo camiño para que esta información poida ser útil en estudos no ser humano. "As células humanas son, por suposto, moito máis complexas que as dun fermento. E, ademais, hai moitos tipos de células diferentes. Unha célula muscular terá un complexo de proteínas moi diferente ao dunha célula do cerebro, por exemplo", explica o investigador principal. Ademais, non existe aínda ningunha base de datos que conteña información sobre o número de proteínas de cada célula humana, xa que cada tipo contén só unha parte das proteínas presentes nos preto de 20.000 xenes que temos.

Pero os investigadores xa empezan a albiscar cara a onde nos levará o futuro. "Unha extensión do noso traballo podería ser comparar unha célula humana normal cunha célula tumoral, ou ver as diferenzas dunha célula nai cunha madura e diferenciada nalgún órgano para saber que cambia nun e outro caso", engade. Este tipo de estudos xa se fan habitualmente, segundo os investigadores. 

O novo traballo mostra tamén como cambian as proteínas presentes nunha determinada célula cando llas expón a diferentes tipos de tensións, como danos no ADN, falta de alimento ou unha enfermidade. E esa pode ser a principal aplicación de fronte ao futuro: comparar o número de proteínas presente nunha célula sa e nunha enferma.

FONTE: Miguel G. Corral/Xornal El Mundo/Ciencia

 

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS IV

20180115130206-1.jpg

Un dos primeiros telescopios / Imaxe: miscelanea-genesis.blogspot.com.es

A resposta á pregunta do día anterior é NIKOLA TESLA. En 1909 Guillermo Marconi recibiu o Premio Nobel de Física polas súas contribucións á invención da radio. Con todo, anos máis tarde, confirmouse que este enxeñeiro italiano aproveitouse dos descubrimentos de Nikola Tesla para presentar a patente no seu nome e levar así todo o recoñecemento. En 1894 e tras traballar durante uns anos xunto a Thomas Alva Edison en Nova York, Tesla demostrou a posibilidade de transmitir comunicacións de maneira inalámbrica mediante ondas de radio, un mérito que non lle sería recoñecido ata 1943.

E imos coa pregunta de hoxe...

4.  Varias persoas estiveron implicadas na creación do telescopio, pero sabes a que personaxe atribúese a súa invención?

- Johannes Kepler

- Christiaan Huygens

- Xullo Verne

- Hans Lippershey

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

AS BOLBORETAS TIÑAN TROMPA ANTES QUE EXISTIRAN AS FLORES

Escamas que cobren as ás e o corpo das couzas "Glossata" / Imaxe: Hossein Rajaei

Un equipo de investigadores descubriu os fósiles de bolboretas e couzas máis antigos do mundo. Os seus achados revelan que estes lepidópteros xa existían cando comezou o Xurásico, hai aproximadamente 200 millóns de anos. Por aquel entón, xa tiñan a trompa coa que hoxe en día succionan néctar, a pesar de que as primeiras plantas con flores aínda tardarían 70 millóns de anos en aparecer

Apenas se atoparon fósiles de bolboretas ata o momento, o que dificultou estudar a súa historia evolutiva. Isto débese a que cando caen na auga, as escamas das ás flotan e custa moito que cheguen ao sedimento do fondo e fórmese un fósil. Algúns fósiles proveñen de exemplares que se quedaron pegados á resina das árbores, pero son difíciles de atopar. A isto hai que sumar que as escamas destes insectos son moi pequenas.  

Un dos autores da investigación, publicada na revista Science Advances, sinala que "só se ten a oportunidade de atopalas cando se busca outros restos orgánicos microscópicos, como os grans de pole fósil". Neste caso, o equipo de investigación recuperou os fósiles de rochas no norte de Alemaña. Despois analizaron preto de 70 escamas que cobren as ás, os corpos e as patas das bolboretas e couzas. Algunhas delas pertencían a exemplares do grupo Glossata, que inclúe a bolboretas e couzas cun sofisticado dispositivo de alimentación por succión coñecido como probóscide.

Ata agora a hipótese máis aceptada era que esta "trompa" xurdira como adaptación para alimentarse do néctar das flores. Pero estes novos achados botan abaixo esta teoría. Os investigadores sosteñen que utilizábana para succionar secreciones doces moldeadas en pingas de plantas portadoras de sementes. Deste xeito, as bolboretas evitaban a deshidratación no clima árido e cálido.

Séculos máis tarde, cambiaríanas polas flores. Pero hoxe en día as bolboretas non só usan a probóscide para chupar o néctar. Tamén succionan sales minerais do chan ou o mollo de froitas maduras, mesmo hai especies do sueste asiático que se especializaron en chupar o sangue de animais.

A maioría das investigacións realizadas ata o momento fixéronse con bolboretas enteiras, pero neste caso, por primeira vez estudáronse as escamas das ás de bolboretas, abrindo unha nova vía de investigación.

FONTE: Isabel Rubio/Xornal El País/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS V

Imprenta de Gutenberg

Imprenta de Gutenberg / Imaxe: lapiedradesisifo.com

 

A resposta á pregunta do día anterior é HANS LIPPERSHEY. En 1608, o fabricante de lente Hans Lippershe (1570-1619) presentou unha petición para patentar un novo invento que permitía ver algo que estaba moi lonxe coma se estivese moi preto. A pesar de que non lle foi concedida dita patente, está considerado como o creador do primeiro “miradoiro”, como el o chamou, un invento polo que Galileo Galilei interesouse poucos anos máis tarde e empregouse en melloralo e convertelo nun instrumento astronómico que revolucionou a visión do universo.

E imos coa pregunta de hoxe...

5.    Grazas á imprenta púidose reproducir de forma rápida e eficaz unha obra escrita sobre papel. Cantos exemplares da primeira Biblia impresa crese que imprimiu Gutenberg?

- 1

- 25

- 180

- 2.500

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

SR-72: UN AVIÓN A 7.407 KM/H

Fotografía del SR-71 «Blackbird» («Mirlo»)

SR-71 "Blackbird" (Merlo) / Imaxe:wikipedia

 

En plena Guerra Fría, as Forzas Aéreas de Estados Unidos (USAF) tiñan no seu arsenal un avión espía súpersonico capaz de superar Mach 3, é dicir, tres veces a velocidade do son (uns 3.600 km/h). Tratábase do SR-71 "Blackbird" (Merlo), un aparello que podía viaxar de Londres a Nova York nunhas dúas horas e que serviu entre os anos 1964 e 1990. O seu labor era facer misións de recoñecemento de forma furtiva, aínda que en numerosas ocasións foi interceptado por forzas soviéticas.

Os estadounidenses poderían xa estar a fabricar ao herdeiro moderno do "Blackbird". Ou non. Nunha conferencia celebrada a semana pasada, suxeriuse que o sucesor, un aparello chamado SR-72, xa estaba en produción, pero polo momento ninguén o confirmou oficialmente, tal como informou Live Science.

A web corporativa de Lockheed Martin explica que o SR-72 é un avión hipersónico, o que quere dicir que polo menos alcanza o Mach 5. De feito, o aparello está deseñado para chegar a Mach 6, é dicir, 7.407 Km/h. A esa velocidade, aseguran, a aeronave sería tan rápida, que un adversario non tería tempo para reaccionar ou esconderse.

FONTE: Xornal abc/ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS VI

20180115182933-1885benz.jpg

O primeiro coche cun motor de combustión interna de 1855 / Imaxe: es.wikipedia.org

A resposta á pregunta do día anterior é 180. A “Biblia de 42 liñas”, coñecida así pola cantidade de liñas que se imprimían en cada unha das súas páxinas, foi o segundo libro que saíu das entrañas do novo aparello do alemán Johannes Gutenberg tras o “Misal de Constanza”, en 1449. Actualmente consérvanse ao redor de 40 daqueles exemplares únicos. Moito antes na historia documentáronse outros casos de impresión (na Roma do s. V a. C. e na China do s. XI), pero o mecanismo da imprenta mediante tipos móbiles ideado por Gutenberg revolucionou o mundo da edición.

E imos coa pregunta de hoxe...

6.    No ano 1886, o inventor do primeiro coche cun motor de combustión interna solicitou a patente para rexistrar o seu invento. Sabes quen foi?

- Xullo Verne

- Rudolf Diesel

- Karl Benz

- Ferdinand Porsche

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

DINOSAURO ARCO DA VELLA CON PLUMAS IRIDISCENTES

20180117075143-dinosaurioiridiscente-kv4f-620x349-abc.jpg

O dinosauro Caihong juji / Imaxe: Velizar Simeonovski/The Field Museum for the University of Texas at Austin/ Reuters

As aves son os últimos dinosauros na Terra. Afeitos á súa presenza, de cando en cando vemos nelas ás extintas criaturas que no pasado reinaron no planeta. Pero conservan dos seus antepasados un legado moito máis extenso do que pensamos. Unha desas herdanzas podería ser a brillante plumaxe que locen algunhas especies. Un equipo internacional de científicos describiu na revista Nature Communications un espectacular dinosauro "arco da vella" parecido a un paxaro que viviu hai 161 millóns de anos en China. O exemplar debía de ser digno de ver, xa que lucía na súa cabeza, ás e cola unhas fermosas plumas iridiscentes, con cores que brillaban e cambiaban coa luz.
 
Caihong juji (arco da vella con gran crista, en mandarín), foi descuberto por un granxeiro no nordés de China hai algúns anos. Cando os científicos recuperaron o fósil atopáronse cun animal pequeno, do tamaño dun pato, cunha crista ósea na súa cabeza e longas plumas en forma de cinta. Foron precisamente esas plumas o que máis chamou a atención dos investigadores.

Cando os científicos examinaron as plumas baixo potentes microscopios, puideron ver as pegadas dos melanosomas, as partes das células que conteñen pigmento. No seu maior parte, o pigmento que algunha vez estivo presente desaparecera hai moito tempo, pero a estrutura física dos melanosomas permanecía. E iso era suficiente para saber de que cor eran as plumas.

Segundo explican os investigadores, isto débese a que a cor non só está determinado polo pigmento, senón tamén pola estrutura dos melanosomas que o conteñen. Os melanosomas de formas diferentes reflicten a luz en diferentes cores. Os científicos compararon as formas dos melanosomas en Caihong coas formas de miles de melanosomas nas aves vivas hoxe en día, para determinar que tipo de cores mostraba o dinosauro. E resultou que, en colorido, puido ser moi semellante aos colibríes.

Pero, para que lle servían esas cores? Caihong tamén é o animal máis antigo coñecido con plumas asimétricas, unha característica que utilizan as aves modernas para dirixir o voo. Pero non podía voar, polo que probablemente utilizaba as súas plumas para atraer ao sexo oposto e manter a calor. O plumaxe colorido úsase nas aves modernas para exhibirse ante potenciais parellas: as plumas de arco da vella de Caihong poderían ser unha versión prehistórica da cola iridiscente dun pavo real. Mentres que as plumas asimétricas das aves modernas están na punta das súas ás, as deste dinosauro estaban na súa cola.
 
Caihong tamén tiña outros trazos asociados con especies moito máis temperás de dinosauros, incluída a crista ósea na súa cabeza.  A combinación de trazos antigos e novos, evidencia unha evolución en mosaico, diferentes trazos que evolucionan independentemente un do outro. O resultado, un quebracabezas extinto que causa admiración.

FONTE: Judith de Jorge/Xornal abc/ciencia

 

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS VII

Lámpada incadescente / Imaxe:es.aliexpress.com

 

A resposta á pregunta do día anterior é KARL BENZ.  O primeiro vehículo que produciu o enxeñeiro alemán Karl Benz en 1885 na súa fábrica tiña tres rodas e dúas prazas. Dous anos máis tarde, a súa muller, Bertha Benz, e dous dos seus fillos realizaron a primeira viaxe de longa distancia (180 quilómetros aproximadamente) sobre o invento do seu marido, demostrando a gran utilidade dun novo dispositivo que cambiaría a maneira de desprazarse polo mundo.

E imos coa pregunta de hoxe...

7.   Thomas Alva Edison está considerado como o inventor da lámpada, pero sabes en que ano creouse a primeira lámpada de luz incandescente?

- 1699

- 1809

- 1889

- 1948

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

MOLÉCULAS PECURSORAS DA VIDA NOS METEORITOS

Cristal recuperado do meteorito que caeu en Marrocos / QUEENIE CHAN

En marzo de 1998 un grupo de adolescentes xogaba ao baloncesto na pequena cidade de Monahans (Texas) cando un meteorito estrelouse no asfalto, a uns metros da cancha. Poucos meses máis tarde, en agosto, outro obxecto similar caía nas dunas da provincia de Zag, no sur de Marrocos. Dende as primeiras análises os científicos detectaron unha característica común en ambos os fragmentos: nos dous había restos microscópicos de auga e cristais de halita (sal de rocha). Así, o estudo destas rochas abría aos investigadores unha xanela directa para a observación da química no pasado remoto do sistema solar.

Dúas décadas despois, novas probas realizadas coa última tecnoloxía dispoñible revelaron ademais que os dous meteoritos, que circularon polo cinto de asteroides do sistema solar durante miles de millóns de anos antes de caer na Terra, conteñen os ingredientes básicos para a vida. Son os primeiros obxectos cósmicos nos que se achan restos de auga líquida e materia orgánica, concretamente unha mestura de compostos entre os que se atopan hidrocarburos e aminoácidos. As análises arroxan nova luz sobre a existencia e distribución de materiais prebióticos nos albores do sistema solar, á vez que permiten recompoñer a travesía destes dous obxectos ata a Terra. 

As conclusións do novo estudo publicáronse na revista Science Advances e suxiren que as "moléculas precursoras de vida" poderían ser comúns nos astros do sistema solar durante a súa formación. "É a primeira vez que atopamos abundante material orgánico asociado con auga líquida", explica a autora principal do traballo, "estamos a falar dos ingredientes que poden levar á orixe da vida". Ingredientes que inclúen aminoácidos necesarios para a formación de proteínas, ademais de osíxeno e nitróxeno. Os restos de auga achados nos fragmentos de Monahans e Zag datan dos primeiros momentos do sistema solar, hai uns 4.500 millóns de anos. 

Os investigadores estableceron unha relación entre a composición dos meteoritos e a superficie de Ceres, un planeta anano que se atopa entre as órbitas de Marte e Xúpiter. Investigacións previas xa atoparan probas da presenza de ingredientes prebióticos en Ceres, o astro máis grande do cinto de asteroides. Agora o novo estudo explica que a actividade hidrovolcánica neste planeta orixinou salmoiras das que, ao evaporarse a auga, só quedaron cristais salinos repletos de moléculas orgánicas.
Aínda que os astrobiólogos sinalan que a existencia de auga e outros compostos orgánicos non son proba de que existise vida noutras rexións do sistema solar, si testemuñan que os ingredientes xa estaban presentes centos de millóns de anos antes de que aparecesen as primeiras formas de vida na Terra. Os científicos cren que se houbo algún tipo de vida presente nos primeiros momentos da formación da Terra e os seus planetas veciños, é moi posible que cristais de sal transportados por meteoritos como os analizados "atrapasen vida ou biomoléculas" no seu interior. 

Para examinar os cristais, os científicos dividíronos en pequenos fragmentos, que analizaron nun ambiente illado no que se controlaban os niveis de po. Durante o estudo da súa composición, os investigadores realizaron probas con microscopía de raios X no Laboratorio Berkeley, onde acharon indicios de como compostos de diferente procedencia fóronse sumando á viaxe cósmica do meteorito. Nalgún momento, a actividade hidrovolcánica de Ceres foi o suficientemente potente como para facer estalar o material e lanzalo ao espazo, onde a exposición á radiación deu aos cristais a cor azul que presentan hoxe. En base ás análises químicas e de traxectoria, os científicos cren que o material expulsado entón impactou con outro obxecto, posiblemente o asteroide Hebe, rico en metais, que achegou os aminoácidos e outros compostos. Todo o proceso concluíu millóns de anos despois co obxecto perdendo paulatinamente diferentes fragmentos, algúns dos cales acabarían interrompendo un partido de baloncesto hai case 20 anos.

FONTE: Amado Herrero/Xornal El Mundo/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

A ONDA MÁOS GRANDE ATA AGORA VISTA

 

O surfeiro portugués Hugo Vau (Azores, 36 anos) cabalgou sobre a big mamma, unha onda xigante de 35 metros de altura, e viviu para contalo.

De novembro a marzo, na vila de Nazaré, a 120 quilómetros ao norte de Lisboa, concéntranse os surfeiros buscando ondas; pero non son uns surfeiros calquera, deses que bailan e cabriolean sobre os seus lombos. Os surfeiros de Nazaré son distintos, fisicamente máis fortes, tamén de maior idade. O seu obxectivo é aguantar de pé sobre unha onda xigante, e o lugar do mundo coas ondas máis descomunais chámase Nazaré, máis concretamente, a Praia Norte. Grazas a unha particularidade natural, un canón de rocha subterráneo, as correntes potencian a forza e o tamaño das súas ondas; mentres na veciña Praia Sur a calma é total, a Praia Norte é o inferno.

Un americano, Garret McNamara, puxo a Nazaré no mapa do mundo, cando aquí mesmo conseguiu cabalgar na montaña de auga máis alta ata entón, 30 metros. McNamara (50 anos).

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS VIII

20180118184052-album-akg1525338-6b458ea6.jpg

Réplica das lentes do clautro de Wienhausen / Imaxe:nationalgeographic.com.es

A resposta á pregunta do día anterior é 1809.   Edison creou a primeira lámpada que podía funcionar de forma independente e que, por tanto, podíase comercializar en 1881. É dicir, non inventou o mecanismo senón que o mellorou, patentouno e fíxoo accesible ao público xeral. En 1809, Humphry Davy (1778-1829) xa inventara a primeira lámpada incandescente que permitiu iluminar todo aquilo que ata entón era escuridade.

E imos coa pregunta de hoxe...

8.   En que momento da historia se inventaron as lentes?

- Idade de Ferro

- Gracia Antiga

- Idade Media

- Século XIX

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

A MAIOR COVA INUNDADA DO MUNDO

 

Catorce anos de exploración pasaron para que a humanidade puidese coñecer a maior cova inundada do mundo, de 347 quilómetros de lonxitude, grazas aos mergulladores do proxecto Gran Acuífero Maya (GAM), quen ademais confirmaron o achado do xacemento arqueolóxico mergullado máis importante do planeta.

O histórico descubrimento rexistrouse ao atoparse a conexión dos dous sistemas de covas inundadas coñecidos como Sac Actun (263 quilómetros de lonxitude) e Dous Ollos (84 quilómetros) en Tulum, no caribeño estado mexicano de Quintana Roo (sueste).

A exploración dos sistemas de covas inundadas en Quintana Roo permitiu achar restos de fauna endémica e osamentas de persoas que viviron antes da Idade do Xeo e dos primeiros poboadores de América, polo cal é considerada unha das zonas arqueolóxicas máis importantes do país.

FONTE: xornal albc/ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS IX

HCP Revolution X

A HCP Revolution X acada os 100 km/h con comodidade e é, sen dúbida, a bicicleta eléctrica máis rapida do mundo / Imaxe: expansion.com/fuera de serie

A resposta á pregunta do día anterior é IDADE MEDIA.   "Non hai aínda vinte anos que se atopou a arte de facer lentes, que fan ver ben, que é unha das mellores artes e das máis necesarias que o mundo teña”. En 1306, un dominico florentino afirmaba así coñecer ao home que inventou as lentes a finais do século XIII, algo que non fose posible sen a divulgación dos coñecementos dun científico árabe do século XI acerca da córnea humana e os efectos dos raios de luz en espellos e lentes.

E imos coa pregunta de hoxe...

9.   Como eran as rodas la primeira bicicleta da historia?

- Ambas as rodas eran moi grandes 

- A dianteira era máis grande ca traseira

- A traseira era máis grande ca dianteira

- Ambas as rodas eran de tamaño pequeno

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

IMPACTO AMBIENTAL DOS MICROONDAS

20180122121746-sin-titulo.png

Microondas / Imaxe: worten.es

No que se refire á emisión de gases de efecto invernadoiro, os esforzos dos gobernos céntranse en reducir ao máximo posible a circulación de automóbiles. Pero poida que os esforzos estean, a pesar de todo, mal enfocados.
O uso dos microondas, un electrodoméstico case imprescindible nos fogares europeos, emite tanto dióxido de carbono como case sete millóns de automóbiles só na Unión Europea, segundo un estudo da Universidade de Manchester.

Os investigadores levaron a cabo o primeiro estudo exhaustivo sobre os impactos ambientais dos microondas, considerando o seu ciclo de vida completo, desde que se compran ata que son desbotados. Os microondas representan a maior porcentaxe de vendas de todo tipo de fornos na UE, con cifras que chegarán a case 135 millóns en 2020. A pesar disto, a escala dos seus impactos no medio ambiente non se coñecía ata agora. En total, o equipo de investigación analizou 12 factores ambientais diferentes, incluído o cambio climático, o esgotamento dos recursos naturais e a toxicidade ecolóxica.

As conclusións foron claras: os microondas emiten 7,7 millóns de toneladas de dióxido de carbono ao ano na UE. Isto é equivalente ás emisións anuais de 6.8 millóns de automóbiles, ou o equivalente á electricidade anual xerada por tres grandes plantas de enerxía de gas. Tal como móstrase na investigación, os principais contaminantes ambientais son os materiais utilizados para fabricar as microondas, o proceso de fabricación e a xestión de residuos ao final da vida útil. De feito, o proceso de fabricación por si só contribúe con máis do 20% ao esgotamento dos recursos naturais e ao cambio climático.

Con todo, é o consumo de electricidade por microondas o que ten o maior impacto no medioambiente, tendo en conta todo o seu ciclo de vida, desde a produción de combustibles ata a xeración de electricidade. Por exemplo, o uso habitual dun forno microondas durante unha vida útil de 8 anos, que utiliza 573 quilovatios hora, consome tanto coma se deixásemos acendida unha lámpada LED de 7 w durante uns nove anos, o equivalente ao gasto de tres grandes plantas de enerxía de gas nun ano. E todo isto a pesar do feito de que os microondas pasan máis do 90% da súa vida inactivos, en modo de espera. 

Os autores do estudo suxiren que os esforzos para reducir o consumo deben enfocarse en mellorar a conciencia e o comportamento dos consumidores para usar os electrodomésticos de maneira máis eficiente. Por exemplo, o consumo de electricidade por microondas debería reducirse axustando o tempo de cocción ao tipo de comida. Ademais, debido ao seu baixo custo relativo e facilidade de fabricación, os consumidores están a desbotar máis equipos eléctricos e electrónicos que nunca, incluíndo microondas.

FONTE: Laura Marcos/Revista Muy Interesante
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS X

20180121111822-heladera-whirlpool-wrw25aktww-02.jpg

Neveira / Imaxe: whirlpoolstore.com.co

A resposta á pregunta do día anterior é A TRASEIRA ERA MÁIS GRANDE CA DIANTEIRA.  O primeiro modelo de bicicleta inventado por Karl von Drais en 1817 tiña unha estrutura de madeira, a roda traseira era máis grande que a dianteira e avanzaba cando o condutor empuxábase cos pés, sen pedais. En 1839 apareceu a primeira bici a pedais da man de MacMillan, uns anos máis tarde chegou a "bone shaker" (axita-ósos), cunha roda dianteira moi grande na que ían colocados os pedais, e a finais do século XIX, cando as bicicletas xa tiñan un deseño máis seguro e cómodo e contaban con pneumáticos na rodas, naceu o ciclismo de competición.

E imos coa pregunta de hoxe...

10.    Xusto antes da aparición dun gran invento como a neveira, cal era o método de conservación de alimentos máis utilizado?

- Deshidratación

- Salgadura

- Conservas

 -Barreños de xeo

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

A INTELIXENCIA VÉN DE SERIE OU ADÉSTRASE?

 

David Bueno i Torrens (Barcelona, 1965) é doutor en bioloxía e profesor de xenética na Universidade de Barcelona. A súa traxectoria profesional e académica desenvolveuse en Barcelona e Oxford, e centrouse na xenética do desenvolvemento e a neurociencia, e a súa relación co comportamento humano. Dá clases de diversas materias do campo da xenética e publicou máis de cincuenta artigos científicos en revistas especializadas. No ámbito da divulgación científica, publicou sete libros para achegar a ciencia á cidadanía, así como varios libros de texto. En 2010 gañou o Premio Europeo de Divulgación Científica «Estudo Xeral».

FONTE: ca.wikipedia.org

No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS XI

20180121125802-camara-para-obtener-vistas-al-daguerrotipo-original-del-ano-1839-conservada-en-barcelona-espana-spain.jpg

Cámara fotográfica orixinal de 1839, construída por Alph. Giroux, en París. Consérvase na Real Academia de Ciencias e Artes de Barcelona. Con esta cámara obtivéronse as primeiras vistas ao daguerrotipo en Barcelona, o 10 de novembro de 1839 / Imaxe:wikipedia

A resposta á pregunta do día anterior é BARREÑOS DE XEO.  Dende que o ser humano empezou a ter excedentes de comida, unha das maiores preocupacións foi como almacenala, algo que deu un xiro radical cando empezamos a usar a neveira. Este avance debémosllo a Carl von Linde, quen en 1876 patentou o primeiro modelo de frigorífico. Con todo, ao principio as neveiras eran demasiado grandes e aparatosas, ademais de perigosas polos gases que se usaban no proceso de refrixeración, e non foi ata os anos 20 do século XX cando apareceron as primeiras neveiras domésticas.

E imos coa pregunta de hoxe...

11.    A primeira cámara de fotos requiría un tempo de exposición altísimo, 8 h aproximadamente. A canto conseguiu reducir Daguerre este tempo de exposición?

- 10 min.

- 4 horas

- 5 horas

- 7,30 horas

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

AVANCE ESPECTACULAR DA HUMANIDADE NOS DOUS ÚLTIMOS SÉCULOS

Gráfico superior ALFABETIZACIÓN (en azul poboación alfabetizada), gráfico inferior EDUCACIÓN (En azul, quen seguiría estudando tras a educación secundaria; en verde, educación secundaria; en laranxa, primaria; en amarelo, os que comezarían a primaria, pero sen terminala; en vermello, quen non recibirían ningunha educación formal, e en gris, os menores de 15 anos).


Moi pouca xente cre que o mundo vai cada vez a mellor. Un deles é Max Roser (Alemaña,1983), economista da Universidade de Oxford. A finais de decembro publicou seis gráficos na súa web que mostran como nos últimos 200 anos melloramos, e moito, nestes seis asuntos: pobreza extrema, educación básica, alfabetización, persoas que viven en democracia, vacúas e mortalidade infantil.

Entón, por que moitos seguimos coa idea de que todo vai cada vez peor ou, polo menos, igual de mal que sempre? Segundo Roser “os cambios positivos necesitan moito tempo”, xa que as tendencias constrúense ao longo de décadas ou mesmo séculos. En cambio, a nosa psicoloxía fai que prestemos máis atención aos eventos negativos, xa que poderían supoñer un perigo, e ademais os medios fíxanse menos nas tendencias a longo prazo e máis en eventos, que a miúdo son negativos, como as crises económicas, atentados, accidentes…

De todos ises gráficos (que podes seguilos, ampliados, nos artigo publicado na súa web premendo AQUÍ), fixareime nos referidos a alfabetización e ducación, que podedes ver na parte supeior.

Alfabetización: En 1820, só una de cada 10 persoas maiores de 15 anos sabía ler e escribir. En 1930 era unha de cada tres. E hoxe a porcentaxe chega ao 85% en todo o mundo.

Educación: Os mozos reciben máis e mellor educación que os maiores desde hai xeracións. Se segue esta tendencia, en 2.100 haberá máis de 7.000 millóns de persoas con, polo menos, educación secundaria. A educación é un dos principais motivos para ser optimistas respecto ao futuro, di Roser: “Ten consecuencias na mellora da economía e, por tanto, na redución da pobreza. Tamén na difusión de ideas democráticas e na saúde, xa que se coñecen mellor os beneficios de prácticas como as vacinas”.

FONTE: Jaime Rubio Hancock/Xornal El País/Verne
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS XII

telefon

Teléfono / Imaxe: trabelclub.me

A resposta á pregunta do día anterior é 10 MIN. Joseph Nicéphore Niépce foi o primeiro que conseguiu fixar imaxes en 1826 tras numerosos experimentos, con todo precisábanse 8 horas de exposición. Louis Daguerre que os seus daguerrotipos fixásense en tan só 10 minutos e logrou que aparecese a primeira figura humana nun dos seus daguerrotipos en 1838, no que se considera unha das primeiras fotografías da historia.

E imos coa pregunta de hoxe...

12.  Non foi Alexander Graham Bell, senón o italiano Meucci o responsable de inventar o que actualmente coñecemos como teléfono. Como o bautizou o nun primeiro momento?

- Teletrófono

- Orelloboca

- Teleparlante

- Audiófono

 

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

COMUNICARSE COA MIRADA

Unha das máis dolorosas limitacións que sofren quen padece enfermidades neuromusculares é que, a medida que se vai perdendo a capacidade de movemento, desaparece tamén con ela a posibilidade de comunicarse con quen lles rodea. Por exemplo, os pacientes de ELA (a máis coñecida deste tipo de enfermidades por padecela o físico británico Stephen Hawking) non ven afectados en ningún momento da súa enfermidade os seus órganos sensoriais nin as súas facultades intelectuais e, con todo, poden chegar a sentirse illados do mundo. Porque, aínda podendo recibir e interpretar todos os estímulos, ata hai pouco estaban moi limitados na súa capacidade para dar respostas e facerse comprender. En especial no referente á linguaxe oral, o máis habitual.

As novas tecnoloxías están a servir de gran axuda a moitas destas persoas. Dabondo é coñecida a voz metálica e sintetizada de Stephen Hawking. Escoitouse en conferencias, entrevistas e mesmo anuncios publicitarios. A súa imaxe pública é inseparable do seu sofisticado sistema de comunicación, que incorpora un computador e un monitor á súa cadeira de rodas. Pero mesmo un sistema tan avanzado ten a desvantaxe de resultar demasiado aparatoso polo seu tamaño.

Por iso cando Ivo Vieira (1976), enxeñeiro portugués, recibiu a noticia de que o seu pai fora diagnosticado con ELA, dispúxose a tentar axudarlle cos coñecementos tecnolóxicos que acumulara durante os seus 16 anos de experiencia no sector aeroespacial. “Despois do impacto da noticia, declarou Vieira nunha entrevista, quixen transforma este trrágico suceso en algo que tivese sentido, en algo bo. Por iso comprometinme coa idea de cambiar as vidas de miles de persoas en todo o mundo. Temos o coñecemento. Temos a experiencia. E temos a motivación para facelo”. Ese compromiso tomou forma con EyeSpeak, unhas lentes deseñadas expecíficamente para persoas con dificultades de comunicación por problemas motores.

O sistema consiste nunhas lentes de realidade aumentada que proxectan un teclado virtual no campo de visión de quen as utiliza, mentres unha microcámara enfocada á pupila do usuario identifica a tecla que está a mirar. Cando remata de escribir a palabra ou a frase que desexa, pulsa a tecla “Falar” e un pequeno altofalante reproduce o que escribiu.

Vieira cre que a súa idea ofrece grandes vantaxes respecto dos sistemas actuais: en primeiro lugar, non necesita estar conectado a un computador, polo que é máis portable; e en segundo se o usuario cambia de posición non requere unha nova calibración. Dito en poucas palabras, trátase dun sistema autenticamente móbil. Vieira cre que dispositivos como o seu achegan avances que farán que cambie radicalmente a forma que temos de comunicarnos dentro de moi pouco e vaticina: “os smartphones que utilizamos agora mesmo desaparecerán dentro cinco ou dez anos”.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS XIII

20180122181553-limpiaparabrisas.jpg

Mary Anderson e o parabrisas / Imaxe: nitro.pe

A resposta á pregunta do día anterior é TELETRÓFONO. De novo, estamos diante dun caso de apropiación dunha idea xa inventada. En 1854, Antonio Meucci instalou un teléfono na súa casa que lle permitía comunicarse entre os diferentes pisos, xa que o reumatismo mantiña á súa esposa inmobilizada nun deles e o seu taller atopábase no outro. Con todo non puido patentalo, e foi Graham Bell quen o fixo en 1876

E imos coa pregunta de hoxe...

13.  O primeiro coche apareceu en 1886, pero desde cando se lle incorporou o utilísimo limpaparabrisas?

- 1840

- 1887

- 1903

- 1957

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

PREMIOS FRONTEIRAS DO COÑECEMENTO CIENCIAS BÁSICAS X EDICIÓN

Omar Yagui, no seu despacho da Universidade de Berkeley / FBBVA 

Chámanse MOF e COF e son dúas familias de materiais que poderían axudar a solucionar algúns dos grandes problemas aos que se enfronta a Humanidade. Entre eles, a acumulación de CO2 na atmosfera e a escaseza de auga. Omar Yagui (Amán- Xordania, 1965), o químico da Universidade de Berkeley que foi pioneiro no desenvolvemento destes materiais para mediados dos anos 90, foi testemuña de como nas dúas últimas décadas multiplicábanse as patentes baseadas nestes prometedores materiais.

A semana pasada viu recoñecida a súa contribución ao facerse co Premio Fundación BBVA Fronteiras do Coñecemento na categoría de Ciencias Básicas. "Abriu un novo campo na química", sinalou o secretario do xurado.

De feito, aínda que 25 anos despois de que estes materiais fosen concibidos e sintetizados hai un bo número de aplicacións en marcha, cando Yagui empezou a traballar con eles non pensaba na súa utilidade. Segundo confesa este químico xordano, que aos 15 anos foi a EEUU a estudar, foi a beleza das estruturas de moléculas o que lle motivou a dedicarse a este campo.

Como logran os materiais MOF (metal organic framework) e os COF (covalent organic frameworks) obter auga potable a partir do vapor da atmosfera ou almacenar gases como o CO2 e o hidróxeno? A clave é que son moi porosos. Son como esponxas cristalinas a escala molecular capaces de absorber outros compostos, que se aloxan dentro dos seus poros. O tamaño do poro adáptase ao composto que se quere atrapar.

Na actualidade desenvolvéronse máis de 60.000 clases distintas de MOF, o que dá unha idea do interese que suscitan estes materiais. As aplicacións potenciais son numerosas e entre elas destacan diversas solucións para combater problemas ambientais. Así, o químico cre que dentro de menos de cinco anos estará dispoñible a tecnoloxía para separar as moléculas de auga da atmosfera, unha técnica que non só permitirá fornecer auga limpa a zonas desérticas nas que escasea, senón tamén en áreas contaminadas. O seu uso para capturar CO2 perfílase como unha arma contra o cambio climático aínda que segundo cree Yagui, tardará máis en estar dispoñible.

FONTE: Teresa Guerrero/Xornal El Mundo/Ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...

PREMIOS GRAMMY 2018

 

Os Premios Grammy 2018 celebraron na pasada madrugada a súa 60ª edición no Madison Square Garden de Nova York, proclamaban a Bruno Mars como o gran gañador cos galardóns a Canción do ano por "That' s What I Like", Gravación do ano por "24 K Magic" e álbum do ano polo disco que leva o mesmo nome.
Parabéns!
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS XIV

20180129121805-090b967b7fe7bafc4641d9eb0849c22f-hourglass.jpg

Pila voltaica / Imaxe: i.pinimg.com

A resposta á pregunta do día anterior é 1903. Tras facer unha das súas primeiras viaxes en tranvía pola cidade de Nova York, Mary Anderson (1866-1935), unha estadounidense de Alabama, viu a necesidade de inventar algún dispositivo que permitise despexar o parabrisas da choiva e o barro que se acumulaban nel. Así xurdiu un dos inventos máis útiles do mundo automobilístico, da man esta muller emprendedora que ademais foi unha das primeiras en conseguir unha patente ao seu nome, sen necesidade de usar o do seu marido.

E imos coa pregunta de hoxe...

14.  Alessandro Volta, un físico italiano nado en 1745, é o responsable do invento da pila voltaica. Fronte a que gran líder efectuou unha das súas demostracións máis soadas?

- Napoleón

- Os Reis Católicos

- Winston Churchill

- O Papa Pío X

Maná a solución e unha nova proposta.

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

ANIMAIS ROBOTS

 

Para a maioría de nenos que medraron na España dos setenta, a primeira imaxe que a súa retina garda dun crocodilo é a de Johnny Weissmuller, o eterno Tarzán, virando abrazado á besta ata asestarlle unha puñalada mortal. No branco e negro daquelas películas que amenizaban os sábados pola tarde, apreciábase a duras penas a grandeza deste réptil, venerado en distintas culturas da antigüidade, vestixio vivo dos grandes saurios e posuidor da mordedura máis potente do reino animal.

Rodadas nos anos trinta convertéronse en clásicos do cinema de aventuras polas súas emocionantes escenas de acción con animais (moi logradas para a época), nas que se incluíron algúns enxeños mecánicos como os crocodilos, certamente conseguidos. Aqueles bonecos animados parécense moi pouco aos crocodilos robóticos utilizados pola BBC na súa serie documental Spy in the Wild  , un proxecto emitido o pasado ano na televisión pública británica e cuxa principal achega era precisamente a utilización de robots para captar imaxes desde unha proximidade nunca antes conseguida.

E é que os documentais de natureza foron sempre un terreo propicio para probar innovacións tecnolóxicas que permitisen achegarse á vida dos animais lla forma menos intrusiva posible. Porque, por máis que as fazañas de Félix Rodríguez de la Fuente fixésennos namorarnos da Natureza, ou as excentricidades de Frank da Xungla ofrecesen algúns intres entretidos, o certo é que calquera presenza humana, por coidadosa que sexa, altera as actividades habituais das especies que se queren retratar.

Nese intento de mostrar a fauna do noso Planeta con valores didácticos, a BBC xogou un papel principal producindo grandes series documentais como os dirixidos e presentados por David Attenborough, especialista en chegar á lugares recónditos e un dos imprescindibles divulgadores do século XX. Da filmación de Living Planet (1984) cóntanse, entre outras anécdotas, que uno dos cámaras tivo que achegarse ata 25 metros dun oso polar para coller un primeiro plano. Máis de 30 anos despois unha temeridade semellante non foi necesaria grazas ás cámaras instaladas nos ollos dos “espías” utilizados en Spy in the Wild, deseñados e fabricados por algunhas das empresas e centros de investigación máis avanzados do mundo.

Un destes laboratorios é Biorobotics, pertencente á Escola Politécnica Federal de Lausana, en Suíza, especializado en estudar e reproducir a mobilidade de diferentes animais para construír robots que poidan imitala. Deste laboratorio saíron dous robots que foron utilizados en Spy in the Wild, concretamente un crocodilo e un lagarto capaces de imitar con gran fidelidade os movementos destes grandes réptiles para desprazarse no seu hábitat natural.

Grazas a iso, e ás cámaras instaladas nos seus ollos, os espectadores da BBC puideron observar como nunca antes a vida dos crocodilos en Uganda. O campo de investigación de Biorobotics é a intersección entre a robótica, a neurociencia computacional, os sistemas dinámicos non lineais e a aprendizaxe automática. Aínda que a súa colaboración coa BBC permitiulles alcanzar unha notoriedade pública da que non adoitan gozar os centros científicos, os obxectivos de Biorobotics están postos en conseguir máquinas cada vez máis similares aos animais reais que poderían servir, por exemplo, para localiza e rescatar vítimas en desastres naturais.

FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País
No hay comentarios. Comentar. Más...

FESTIVAL EUROVISIÓN 2018

 

Amaia (18 anos e natural de Pamplona-Navarra) e Alfred (20 anos e natural de Prat de LLobregat-Barcelona) convertéronse onte nos representantes de España en Eurovisión. "A túa canción" será o tema que levarán ao festival, que se celebrará entre o 8 e o 12 de maio en Lisboa. Unha balada que compuxo para eles o cantante Raúl Gómez.

Parabéns e sorte!
No hay comentarios. Comentar. Más...

CANTO SABES SOBRE OS INVENTOS XV

Microscopio de Leeuwenhoek

Microscopio de Leeuwenhoek (copia) / Imaxe:investigacionyciencia.es

A resposta á pregunta do día anterior é NAPOLEÓN. Seguindo os traballos experimentais de Galvani mediante os cales orixinou corrente eléctrica utilizando os músculos dunha ra, Alessandro Volta conseguiu crear corrente eléctrica constante con dúas pilas conectadas a un cable. En 1800 comunicou o seu descubrimento á Royal London Society, e en 1801 fixo unha exitosa demostración do seu descubrimento fronte a Napoleón, quen lle concedeu o título de conde.

E imos coa pregunta de hoxe...

15.  Quen invento o primeiro microscopio?

-  Galileo Galilei

- Zacharias Janssen

- Robert Hooke

- Marcello Microscopini

Maná a solución e unha nova proposta.

 

FONTE: nationalgeographic.com.es

No hay comentarios. Comentar. Más...

SUPERECLPSE DE LÚA DE SANGUE AZUL

Supereclipse de lúa de sangue azul / Imaxe: sintesistv.com.mx

Non vai cambiar as nosas vidas, non vai afectar o noso estado de ánimo e a mañá sairemos a traballar ou a levar a cabo as nosas faenas igual que calquera outra xornada, pero algo ten a Lúa para que cada novidade que lle acontece interésenos, crenos curiosidade e mesmo nos inquiete. Sobre todo, se o que vai pasar hoxe non sucedeu en 150 anos.

Hoxe mércores, 31 de xaneiro, producirase un evento celestial chamado eclipse total de lúa azul, unha rareza astronómica que non se rexistraba dende o 31 de marzo de 1866. Ademais, coincide con que é noite de superlúa, polo  que produciranse tres fenómenos astronómicos á vez.

Vaiamos por partes. Esa lúa será a segunda chea do mes no calendario, un fenómeno que por si só denomínase «Lúa azul», pero debido á súa proximidade á Terra será tamén a segunda e última superlúa do ano. A primeira produciuse o 2 de xaneiro, que polas características climáticas do ceo o seu brillo non nos chamou a atención. E aquí vai o terceiro acontecemento: Esa noite o noso satélite natural quedará totalmente oculto pola sombra proxectada pola Terra (a umbra) e producirase unha eclipse lunar total. Lamentablemente non visible para nós, ao selo só ao oeste de América do Norte, Asia oriental, Australia e Pacífico, que tinguirá de vermello ou alaranxado o disco do satélite, o que algúns denominan unha lúa de sangue.

En resumo, os afortunados que se atopen nesas zonas do mundo poderán gozar dun bonito espectáculo que algúns medios xa denominaron supereclipse de lúa de sangue azul. Supereclipse, porque é unha eclipse de superlúa; de sangue, porque se verá avermellada; e azul, porque así se denomina á segunda superlúa nun mes. Pódese dar máis nunha soa noite?

A próxima vez que unha Lúa Azul pase a través da umbra da Terra será o 31 de decembro de 2028 e, despois diso, o 31 de xaneiro de 2037. Ambas as eclipses serán totais. Pero para iso aínda queda moito tempo.

FONTE: Xornal abc.es/ciencia
No hay comentarios. Comentar. Más...