vgomez

Chuvia de meteoros das Perseidas

4 de agosto: Cuarto Minguante

11 de agosto: Lúa Nova

18 de agosto: Cuarto Crecente

26 de agosto: Lúa Chea

Chuvia de meteoros: Perseidas (popularmente coñecidas como bágoas de San Lourenzo): do 17 de xullo ao 25 de agosto con máximo 12-13 de agosto. Proveñen dun cometa chamado 109 P/ Swift-Tuttle, un enorme cometa cun núcleo de 26 Km de diámetro que nos visita cada 133 anos. Cando a Terra intercepta os restos que deixou este cometa na súa órbita aparecen as fantásticas  perseidas. Ten unha Taxa Horaria Zenital (número de  meteoros por hora na hora do máximo) de 100-150 meteoros por hora. O seu radiante é a constelación de Perseo.

En 1937 o escritor británico Olaf Stapledon publicou Hacedor de estrellas, un dos textos imprescindibles da historia da ciencia ficción, inspirador de multitude de historias e  incitador de vocacións literarias. Desta novela Jorge Luís Borges afirmaba que “unha prodixiosa novela, un sistema probable ou verosímil da pluralidade dos mundos e da súa dramática historia”. E Arthur C. Clarke asegurou que era “probablemente, a máis poderosa obra da imaxinación de todos os tempos”. O que fascinou a tantos lectores que hoxe seguen achegándose ao texto de Stapledon é a mestría con que o escritor achégase a un dos misterios que sempre acompañou ao ser humano: estamos sós no universo ou hai outras formas de vida máis aló do noso planeta?

En Hacedor de estrellas, un home senta a contemplar o firmamento unha noite calquera desde o alto dun outeiro e pregúntase polo sentido da súa vida. Estas reflexións son o inicio dunha viaxe fenomenal que lle leva a trasladarse coa mente desde a Terra aos confíns do universo, conectado con outras intelixencias e coñecendo outras civilizacións. Ese xesto, o de mirar cara ao alto, foi realizado por millóns de seres humanos desde tempos inmemoriais. “Cando era neno -explica Jon  Jenkins, científico da NASA- deitábame na herba nas noites de verán e miraba cara ao ceo, preguntándome se habería planetas orbitando esas estrelas. E de ser así, habería neles seres tombados na herba mirando ao ceo na nosa dirección facéndose a mesma pregunta?”.

Seguramente aquelas  cuitas infantís son as que levaron a Jenkins a converterse no que é hoxe: o responsable de centro de procesamento de datos das misións  Kepler e  TESS, ambas as enfocadas ao descubrimento de novos  exoplanetas. O asombroso é que, como o propio Jenkins detalla, cando el era un neno (en realidade ata hai máis ou menos 20 anos), os únicos planetas dos que tiñamos evidencia da súa existencia eran os pertencentes ao noso sistema solar. Hoxe, en cambio, podemos situar no espazo máis de 1.500 planetas distintos. Esta diversidade sorprendeu mesmo aos astrónomos, quen ademais descubriron que o noso sistema solar non é tan estraño dentro do universo, pero tampouco é a norma xeral. Este xigantesco salto no coñecemento do espazo débese á misión  Kepler na que  Jenkins estivo traballando e grazas á cal agora “sabemos que hai planetas por todas partes”. E se isto é así… claro, a seguinte pregunta é a que nos levamos facendo séculos: que hai neses planetas. Tan só gases e minerais? Talvez tamén auga? Jenkins teno claro: “Hai cento cincuenta mil millóns de estrelas na galaxia, iso significa que debe de haber cincocentos mil millóns ou un billón de planetas. Así que me sorprendería moito que non houbese vida en ningún fóra da Terra”.

 Se iso que bole alá arriba é só unha bacteria ou un ser dotado de intelixencia que nas noites de verán pregúntase se terá semellantes no espazo exterior ninguén é capaz de demostralo. A non ser que, como Stapledon, sexamos capaces de viaxar coa mente…

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es/ciencia

Alberto Soler é Psicólogo e Máster en Psicoloxía Clínica e da Saúde. Con máis de 10 anos de experiencia clínica e asesoramento a pais, Soler é conferenciante e colaborador habitual en prensa, radio e televisión. No seu  videoblog, Pílulas de Psicoloxía e no libro “Fillos de pais felices”, do que é  co-autor, dá resposta ás dúbidas universais sobre educación, crecemento persoal e crianza. “No momento no que temos unha etiqueta posta, acabamos comportándonos de acordo con esa etiqueta…Debemos ser conscientes de que as expectativas que poñemos sobre os nenos acaban condicionando a súa conduta”, explica. Alberto Soler advirte dos perigos do ensino con “etiquetas” e da obediencia cega: o futuro dos nenos pasa pola educación en valores como a  asertividad, o pensamento crítico e a autonomía.

Os escutoides feitos con plastilina de Luisma Escudero / Imaxe: nature.com

Temos unha nova palabra en español e é "escutoide". Inventárona uns investigadores con base en Sevilla e utilízana para designar algo que descubriron sobre o tecido do  epitelio (ou sexa, o que recubre a superficie externa do corpo e tamén algúns dos nosos órganos).

Antes pensábase que as nosas células uníanse unhas a outras formando prismas, de maneira que a unión deses prismas daba lugar ao  epitelio. Grazas ao equipo liderado polo biólogo da Universidade de Sevilla Luís M. Escudeiro, descubriuse que o abrazo das células non conforma prismas senón unha forma distinta da que pensabamos ata agora. Pois ben, o  escutoide é o nome que deron a esa figura nova que observan cando miran no microscopio o  epitelio (humano ou animal) e como se  prega.

De onde saíu a palabra?  Escudeiro, foi o primeiro en advertir que o  epitelio non era como nos contaban, e que había unha forma xeométrica nova á que dar nome. O seu apelido, derivado do latín  scutum (escudo), foi un primeiro alento para a nova palabra, que contaba ademais con outro apoio: o feito de que a estrutura do  escutoide lembrase á forma do tórax ou  scutum dalgunhas variedades de escaravello. Á base de escudo engadiuse o  sufijo grego – oide, que significa ‘parecido a’.

O descubrimento dos escutoides foi exposto na prestixiosa revista científica Nature Communication.

FONTE: Verne/elpais.es

Amizade / Imaxe: planetamamy.com

Reproduzo o artigo de Elisa Sal, autora do blog Planeta Mamy, sobre a  importancia de ensinar aos nosos fillos o valor da amizade e que vos pode axudar moitísimo a reflexionar sobre o tema:

Sempre fun unha persoa moi  extrovertida, tanto que a miña nai sempre dicía de min que me facía amiga ata das pedras, supoño que é o que sucede cando te levas case 10 anos coas túas irmás e tiña que ir a todas partes cos meus pais case coma se fose filla única, porque as miñas irmás, cando eu cumprín os 5 anos, xa pensaban máis en saír de festa que en xogar comigo.

Así que, as miñas circunstancias, fixéronme sacarlle partido á miña habilidade para as relacións sociais. Alá onde ía cara a amigos e moitas veces acababa liderando ao grupo ou o xogo. Non é que me gustase mandar (aínda que o meu marido seguro que opina o contrario) pero, hei de recoñecer que teño facilidade para propoñer ideas e motivar á xente. Sobre todo, o que nunca me gustou foi seguir o establecido así, porque si… e esta é, case, unha das ferramentas sociais máis importantes dunha persoa, ter a personalidade, a integridade e a determinación para saber o que vai ou non cun mesmo.

Curiosamente, iso levoume a cambiar moito de amigos, así que digamos que “amigos de toda a vida” pódoos contar cunha man. Supoño que, só aqueles que respectaron a miña forma de ser, que me aceptaron incondicionalmente ou que entenderon a miña diferenza como un complemento, son agora os meus mellores amigos, o mesmo que eles para min.

Non vos equivoquedes, isto non vai de “eu son así e así seguirei, nunca cambiarei”, ao contrario, sempre pensei que hai que adaptarse ao momento, ao medio ou as persoas, pero mentres esa adaptación non supoña a anulación da propia personalidade. É máis fácil se vos digo que hai que saber  empatizar cos demais, si, pero iso non significa que deixemos de ser nós mesmos.

Todo isto son reflexións que fago agora “a touro pasado”, pero lembro ter as miñas propias inseguridades por non comprender que é o que fixera mal con algunha amizade ou grupo de amigos e que fixo que nos distanciásemos ou que perdésemos a amizade, o que tamén é probable que lles suceda aos meus fillos hoxe en día ou nun futuro próximo.

Lamentablemente, á xente gústanlle máis as persoas que sempre din “SI” a todo e que, se fai falta, tíranse por unha ponte (frase de nai por antonomasia,  jajaja), pero xa falamos da importancia de ser asertivos e de que dicir “NON” é moi san tamén, porque, verdade que cando aos teus fillos un día ofrézanlles drogas quererás que teñan a suficiente autoestima e unha personalidade segura para que lles faga dicir “NON”? Pois todo foméntase na forma na que se establecen as súas primeiras amizades na infancia e en como nós, como pais, respectamos o seu carácter.

A importancia da amizade na infancia

A amizade, á parte de ser un dos valores máis importantes do ser humano, é unha ferramenta vital para o desenvolvemento de habilidades sociais como a  empatía, o traballo en equipo, a resolución de conflitos, a aceptación das normas, etc… así como para recoñecer e xestionar as súas propias emocións en grupo: a admiración, os celos, a envexa, a autoestima, o perdón, a reconciliación, o agradecemento, a lealdade, a confianza… ademais, os primeiros amigos supoñen un vínculo afectivo libre de prexuízos e “máscaras” e cobre necesidades psicosociais básicas como a pertenza a un grupo, o ser apoiado e querido ou o ser aceptado polos seus iguais, necesidades que tamén son cubertas pola familia, pero que tamén teñen que ser complementadas por outro tipo de interaccións sociais e de persoas.

A amizade na infancia é o “banco de probas” para que o día de mañá poidan saír aí fose e enfrontarse co resto da sociedade, o que lles fará, aos poucos, decidir como queren mostrarse ao mundo.

 Como lles axudamos a establecer amizades sas?

–Lugares de interacción social: hai que levarlos a lugares onde poidan  interaccionar cos seus semellantes, ben sexa no parque, nunha actividade extraescolar, ou cousas polo estilo… porque está claro que, hoxe en día, o xogo libre na rúa, como tiñamos nós de pequenos, é case imposible porque as cidades non están feitas para os nenos e, ademais, hai que engadir a falta de interacción social que Internet e os videoxogos impídelles levar a cabo… menos mal que aínda temos o patio do colexio para que fagan amigos.

–Detectar un bo amigo: ensinarlles a recoñecer se un amigo está a abusar da súa amizade e lembrarlles que un amigo de verdade axúdalle incondicionalmente, permítelle ser tal e como é, respéctao, desexa formar equipo con el, cóbrelle as costas ou non contaría nun círculo con outros nenos ningunha confidencia persoal…

–Axudando a forxar a súa personalidade: a maioría dos pais desexan que os seus fillos sexan nenos  obedientes, que non lles leven a contraria, que sexan maleables, que se adapten a eles… entón, cando ao teu fillo díganlle que se tire por unha ponte quererás que faga o mesmo? É importante establecer unhas normas e límites en casa, pero tamén debemos de respectar, en certa medida, o seu carácter e a súa personalidade para non anular esa protección natural fronte aos posibles abusos e desafíos de futuros amigos, sobre todo, dos que chegan coa adolescencia, etapa onde as amizades aínda son máis fortes e onde poderemos intervir aínda menos…


Quizais esa personalidade forte e determinante que hoxe nos  desafía con apenas un metro de altura a base de perrenchas, sexa a que mañá saiba dicir “NON”, aínda que iso supoña perder un amigo, saír dun grupo ou estar só unha tempada… xa o di o refrán “é mellor estar só que mal acompañado”.

E é que un amigo é aquel que te respecta, que te deixa ser como es, que te acepta incondicionalmente e que te fai sentir feliz e cómodo… aínda que digas que NON.

"É incrible o que a cociña pode facernos sentir", reza a nova campaña de Teka. Porque quedan as experiencias, e as emocións, ligadas á comida, e non a comida en si mesma. Porque a vida tamén se cociña.

E ti? Podes resistir ás emocións, inmensas, do novo anuncio da firma?

Descrición xeral do  clast ámbar con radiografía de sincrotrón (μCT) imaxe de  TC do esqueleto de serpe articulado (DIP-S-0907). (A) Clast ámbar con material  esquelético incluído. (B) Vista dorsal do esqueleto, imaxe de  tomografía micro-computada de raios X  sincrotrón (μCT). (C) Vista  ventral do esqueleto, imagen μCT de raios X sincrotrón. Barra de escala, 10 mm. / Imaxe: advances.sciencemag.org

                     11 anos / Imaxe: galeria.dibujos.net

Cumpre este blog 11 anos de vida. Comenzou alá polo 5 de agosto de 2007 e dende aquela pasaron moitas cousas que se resumen nos seguintes datos:

Visitas ata hoxe:  305.593

Visitas no último ano:  39.947                      

Promedio mensual: 3.329 visistas/mes

Nº artigos publicados no último ano: 645

Promedio mensual: 53 artigos/mes

Visitas ata agosto de 2017: 265.645

Visitas ata agosto de 2016: 216.744

Visitas ata agosto de 2015: 165.935

Visitas ata agosto de 2014: 137.408

Visitas ata agosto de 2013: 117.568

Visitas ata agosto de 2012: 89.980

Visitas ata agosto de 2011: 56.615

Visitas ata agosto de 2010: 20.746

Visitas ata agosto de 2009: 13.780  

Visitas ata agosto de 2008:   5.588  

A todos e todas moitas grazas, pois sen vós esto non tería ningún sentido. Seguirei traballando sempre que estedes detrás.

Peixe pallaso / Imaxe: peces.mascotahogar.com

Os peixes pallaso (Amphiprion ocellaris), si, como o de Nemo, caracterízanse polos seus contrastados e intensas cores laranxa e branco bordeados por unha delgada franxa negra. Pertencen a unha familia de peces que proveñen dos arrecifes de coral do  Indo-Pacífico e que viven conxuntamente coas anemones, de natureza depredadora, das que obteñen protección fronte a posibles atacantes a cambio de alimento.

Esta protección dáse en moitos sentidos, entre os que figura o feito de que as raias de cores do peixe pallaso serven para advertir aos depredadores da presenza alí das venenosas anemones, segundo despréndese dun estudo científico publicado o pasado mes de xullo na revista especializada  Journal of Evolutionary Biology.

O traballo, liderado por expertos da Universidade de  Turku (Finlandia) e da Universidade de Australia Occidental, constata que existe un vínculo entre as distintivas franxas brancas e alaranxadas do peixe e os seus hóspedes, algo que non se investigou ata agora. Para a súa elaboración, os investigadores colleitaron datos de 27 especies diferentes da familia á que pertencen os peixes pallaso, así como de 10 especies de anemones que se sabe que hospedan a estes peixes, e comprobaron que a tonalidade das raias estaba asociada coa toxicidade e a lonxitude dos  tentáculos de cada anemone.
 
Existe unha relación complexa entre as raias do peixe pallaso, a especialización do hóspede e a toxicidade das anemones. Como? Descubriron que os peixes con menos raias ocupaban menos especies de anemones e  hospedadores con  tentáculos máis curtos, e máis tóxicos, que os peixes con múltiples raias. Por iso, os autores suxiren que podería haber unha relación evolutiva complexa entre as raias do peixe pallaso, a especialización do hóspede e a toxicidade das anemones.

O achado denota unha natureza única nas relacións  simbióticas, aquela en a que un animal utiliza o seu forte  coloración para advertir aos depredadores sobre a toxicidade doutras especies.

FONTE: Elena Martínez Batalla /lavanguardia.com

Autoestima / Imaxe: conceptodefinicion.de

A autoestima é o valor que o individuo atribúe á súa persoa e ás súas capacidades, manifestándose na percepción sobre como nos valoramos, tanto no que somos como no que facemos. “A nosa autoestima varía ao longo da nosa vida e no caso dos nenos o seu amor propio cambia a medida que medran e desenvólvense. Por iso é importante acompañarlos, sen presionarlos ou xulgalos, no proceso de afianzar a súa autoestima".

“Entre os 2 e os 6 anos maniféstase un eu grandioso. A esta idade, o neno móstrase orgulloso dos seus logros, como cando di, mamá, mira como salto! Nesta etapa, o pequeno descríbese segundo os seus atributos persoais externos, como logros, habilidades e aparencia física”, indica Ana Torre, psicóloga clínica e infantil e terapeuta de xogo.

Outras etapas da autoestima dos nenos, segundo a psicóloga, son “a partir dos 6 anos, cando o neno/a inclúe nas descricións de si mesmo aspectos psicolóxicos, como, son simpática. Durante a  preadolescencia e adolescencia, na súa  autovaloración teñen moito peso aspectos como a destreza física e a aceptación do seu grupo de iguais. Ademais, trátase dunha fase con moitos altibaixos na autoestima”.

O amor propio dos fillos ciméntase a través da relación cos pais e o resto de adultos da contorna. “Se nós valorámoslos, eles tamén o farán. Somos como espellos para eles, a imaxe que lles devolvamos, será a que teñan de si mesmos”, comenta a citada psicóloga.

Pero, pódese fomentar? Algúns dos puntos de ancoraxe para unha autoestima son:

- Adorar ao neno/a cando é un bebé. O neno necesita sentir amor incondicional ata o ano de idade, porque lle proporciona sensación de seguridade. Este vínculo explica que se adore aos bebés, a pesar do esforzo e atención tan esixentes que precisan.
- Admiración e aceptación das limitacións. É aconsellable que o neno reciba dos seus proxenitores a idea de que se lle admira e valora, pero tamén axudarlle a entender que non é perfecto e ten as súas limitacións como todas as persoas e que se lle quere tal e como é.
- A importancia da individualidade. Para ter unha autoestima sa é necesario comprender que somos persoas únicas e que se respecte a nosa individualidade ou peculiaridades como seres irrepetibles que somos.
- Ter un modelo de referencia nos proxenitores. Para que os nenos alcancen unha boa autoestima é útil que conten cuns pais que se respecten a si mesmos así como a outras persoas e que sexan tolerantes coas súas virtudes e defectos, do mesmo xeito que cos dos demais.
- Adaptar os retos e obxectivos dos nenos ás súas capacidades e recursos. Desta forma, conseguirán avanzar ao seu ritmo e reforzarase a súa motivación.

Para que serve a autoestima na vida dun neno/a? O feito de que o neno/a quéirase e respecte resulta de utilidade para ter máis seguridade e confianza e facilítalle cuestións como:
- As interaccións sociais, porque está máis seguro de que vai ser aceptado por outras persoas. Desta maneira, se non encaixa con alguén ou xorde algún conflito, enténdeo como con normalidade e sen dramatismos.
- A aprendizaxe académica, ao ter máis capacidade para tolerar as frustracións que leva o proceso de aprendizaxe.
- O desenvolvemento da creatividade, porque sente máis libre para inventar sen límites e xúlgase menos.
- A autonomía e a seguridade en si mesmo, porque son menos dependentes da valoración e aprobación de terceiros.
- Aprender a xestionar os conflitos, xa que o neno está mellor orientado para buscar outras alternativas, no canto de quedar bloqueado ante os erros.

FONTE: Carolina Pinedo/De mamas & de papas/elpais.es

Unha ra touro / Imaxe: Carl D. How (SEO/BirdLife)

A ra touro (Lithobates catesbeianus), unha das 100 especies invasoras máis agresivas segundo a Unión Internacional para a Conservación da Natureza (UICN), reproduciuse por primeira vez no medio natural en España, no Delta do Ebro, segundo confirmou SEO/BirdLife. E se non se toman medidas para erradicala, a súa invasión suporía "un desastre ecolóxico". "A súa chegada pode causar graves desequilibrios nos ecosistemas onde se introduce así como importantes impactos sobre o hábitat, a biodiversidade e a saúde humana”, explica esta organización dende Cataluña.

Ata o momento só se detectou algún exemplar illado en estado salvaxe en España, chegando ao medio natural porque se lle escaparon a alguén que os cría en catividade ou porque os seus donos soltáronos.

O pasado mes de xuño localizáronse catro cágados coas características desta especie durante a elaboración de estudos biolóxicos na zona. Un mes máis tarde, confirmouse a presenza da ra touro no filtro verde do hemidelta esquerdo. Dende ese momento, expertos e persoal do parque natural practicaron diversas actuacións. Entre elas, o estudo do funcionamento hidrolóxico da zona afectada, a vixilancia para determinar o alcance da introdución da especie ou o peche da circulación de auga do filtro verde.

"Estamos ante unha fase inicial de expansión da ra touro no Delta, ao tratarse dun núcleo moi localizado e que aínda se podería controlar", indican desde SEO/BirdLife.  Ata o momento capturáronse 406 cágados e catro exemplares adultos. Os traballadores do Parque Natural do Delta do Ebro puxeron un valo no perímetro onde se atopan os anfibios para que non se poidan expandir a outras zonas. Tamén se está estudando eliminar aos cágados salinizando a zona.

A organización urxe ao Ministerio para a Transición Ecolóxica e á Xeneralitat a poñer en marcha todas as medidas necesarias para erradicar esta especie invasora antes de que os danos sexan "incontrolables".

Ademais de ser considerada unha das especies invasoras máis agresivas, a ra touro tamén figura no Catálogo Español de Especies Exóticas Invasoras. "Os exemplares ocuparían o nicho ecolóxico doutras especies autóctonas. Alimentaríanse delas e desprazarían a anfibios cos mesmos hábitos que elas", indican dende a organización. Esta especie é orixinaria de América do Norte, pero na actualidade está presente en moitas partes do mundo. Especialmente en Europa Occidental. Esta gran expansión débese á cría en catividade para o consumo humano ou como mascota.  A ra touro posúe unha gran capacidade de adaptación e é capaz de viaxar longas distancias.

FONTE: Isabel Rubio/elpais.es/ciencia

“Segundo é a árbore, así é a froita”. A versión rusa do noso refrán “De tal pau, tal acha” pode parecer máis zumenta pero resulta igual de ilustrativa. E no caso de  Ilya  Osipov e o seu fillo Savva é, ademais, completamente certa. Ilya, o pai, é un coñecido emprendedor tecnolóxico, experto en  gamificación, fundador dalgúns dos maiores proxectos web do seu país e colaborador habitual de medios especializados. O currículo de Savva non é aínda tan avultado (normal tendo en conta que aínda non cumpriu os 14 anos) aínda que ameaza con superar o do seu proxenitor en pouco tempo. Cunha idade á que a maioría dos mozos da súa idade pensan unicamente en como vestir igual que a última estrela do  trap e sacar adiante os seus estudos (no mellor dos casos), Savva é un  avezado  desenvolvedor de software e un enxeñoso inventor que presume de deseñar a primeira consola portátil de videoxogos que pode virarse coma se fose un cubo de Rubik para que o seu contido cambie  WOWCube foi presentada en distintas feiras de tecnoloxía e en todas elas recibiu boas críticas, o que fai que Ilya e Savva teñan presaxios optimistas antes do seu lanzamento comercial.

WOWCube consta de oito pequenos cubos, cada un dos cales é un computador con tres pantallas e conectados entre si para poder comunicarse. Os xogos estarán dispoñibles a través dunha aplicación na Apple Store e grazas a unha API aberta calquera poderá programar e lanzar os seus propios desenvolvementos. “Eu inventei  WOWCube -asegura  Savva- e despois co meu pai e o seu equipo construímos os prototipos”. Instalados en Silicon Valley dende hai tempo, na casa dos  Osipov respírase tecnoloxía. Ambos, pai e fillo, písanse a palabra cando describen o que xa conseguiron con WOWCube e o que esperan do seu proxecto. O atropelo na descrición é cousa do entusiasmo: xuvenil no caso de Savva e por orgullo  paternal  indisimulado no de Ilya. Asegura que “agora mesmo iste é o meu traballo a tempo completo”, pero recoñece que máis aló dos logros técnicos ou empresariais que presaxia o proxecto, o máis interesante e divertido de WOWCube é a relación que construíu co seu fillo.

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es

Representación dunha vela interestelar / M. Weiss/CfA

Entre todos os fenómenos inexplicables do noso Universo, os estalidos rápidos de radio (FRB polas súas siglas en inglés) son posiblemente os máis misteriosos. De feito, trátase dos sinais máis  escurridizas e potentes xamais detectadas no espazo, e aínda que duran apenas uns poucos  milisegundos poden xerar, nese breve tempo, a mesma cantidade de enerxía que 500 millóns de soles. Ata agora, ninguén logrou pescudar que clase de sucesos poderían ser capaces de producir sinais de radio de tan extraordinaria intensidade.

A primeira vez que se soubo da súa existencia foi no ano 2007, e desde entón astrónomos de todo o mundo trataron de «cazar» eses brillantes e inesperados escintileos no firmamento. Trátase, por suposto, dunha cuestión de sorte, xa que os  FRBs son imposibles de predicir e a única forma de detectalos é que os instrumentos estean a observar  contínuamente, coa esperanza de que un deses breves eventos prodúzase dentro do seu radio de acción.

Pero o ano pasado sucedeu algo extraordinario: os investigadores atoparon que polo menos 16  FRBs procedían do mesmo punto do espazo, unha única fonte máis aló da nosa Vía Láctea. Foi tal o desconcerto que varios físicos de  Harvard chegaron mesmo a propoñer que os misteriosos sinais poderían ser a proba dunha tecnoloxía alieníxena extraordinariamente avanzada.

E agora volveu a suceder. Un equipo de investigadores da  McGill  University acaba de facer pública en Astronomers Telegram (un boletín  online no que os astrónomos anuncian os seus achados) a detección doutro misterioso estalido rápido de radio golpeando a Terra desde unha fonte espacial descoñecida.

Por se isto parecese pouco, este particular estalido produciuse no rango de frecuencias de 580  megahertz, case 200  MHz máis baixo que calquera outro rexistrado ata agora. O inusual descubrimento tivo lugar durante a mañá do pasado 25 de xullo e foi designado como FRB 180725A, un indicativo que reflicte o ano, o mes e o día da detección.

A que poderían deberse estes xigantescos fogonazos? Os estudos máis recentes sobre o tema apuntan a posibles estrelas de neutróns, pero outras hipóteses inclúen buracos negros,  púlsares con estrelas compañeiras, implosións de cadáveres estelares ou  magnetares. O único certo é que cando se trata de  FRBs, nada é seguro.

O que si sabemos é que os estalidos de radio cobren unha certa extensión de frecuencias, aínda que este último caso demostra que o rango é maior do que se pensaba. E que parecen chegar de moi lonxe, posiblemente desde miles de millóns de anos luz de distancia. E tamén sabemos, por suposto, que sexa o que sexa que os cause, ten que ser un fenómeno extremadamente enerxético.

Ante este panorama, non resulta estraño que o ano pasado, tras detectar 16  FRBs procedentes dun mesmo punto, algo realmente insólito, científicos do Centro de  Astrofísica  Harvard  Smithsonian, dixeron que "vale a pena contemplar e verificar a posibilidade de que a súa orixe sexa artificial".

De feito, nun artigo publicado en xaneiro do pasado ano en Arxiv. org, indicábase que "postulamos que os estalidos rápidos de radio poderían ser feixes producidos por civilizacións  extragalácticas para, potencialmente, alimentar naves impulsadas por velas de luz".

Esa tecnoloxía, aínda en cueiros na Terra, ten con todo o potencial de revolucionar a exploración espacial, e consiste en "empurrar" grandes velas espaciais con potentes feixes láser. En teoría, desta forma unha nave podería alcadar ata un 20% da velocidade da luz e enviar, segundo a NASA, unha nave a Marte en apenas tres días.

Con iso en mente, os investigadores viron a posibilidade de que os estalidos rápidos de radio proviñesen dun enorme  transmisor de radio nun distante planeta alieníxena, que emitía sinales tipo  FRB a través do Universo para  propulsar as xigantescas velas das súas naves.

Unha explicación extravagante e digna dunha película de ciencia ficción, pero ao mesmo tempo unha hipótese máis de traballo, igual de válida que calquera outra, ata que alguén, nalgún laboratorio, sexa capaz de atopar respostas ao misterio dos  FRBs.

FONTE: José Manuel Nieves/abc.es/ciencia

O mundo volve renderse ante os  pulpeiros de Carballiño (Ourense), que volveron a revolucionar as cifras coa súa destreza coa tesoira. Case unha corentena de expertos na arte de cocer e cortar cefalópodo reuníanse ao redor da tapa de madeira máis grande do mundo (5,35 metros de diámetro), dispostos a enchela e facer as delicias dos centos de persoas que os rodeaban. O reto deste ano era cortar 50 quilos máis que en 2017, un total de 450, en menos tempo. A do ano pasado, a oitava edición desta iniciativa, deixou cífraa récord de 10,58 minutos, superada con fartura nesta ocasión, na que as expertas mans tardaron 10,08 minutos. Servíronse un total de 1.200 racións, acompañadas de pan de Cea, veu e sobremesa, un anaco da casa do  Concello en chocolate. E para o recordo dun récord máis, un prato de polbo de madeira  serigrafiado.

Esto é o adianto da 56ª Festa do Pulpo, que se celebrará, coma sempre, o mesmo día que a Festa do Monte, o segundo domingo de agosto, neste caso o día 12.

Estades invitados!

FONTE: laregion.es

Segundo datos publicados pola Organización Marítima Internacional (IMO), o 90% do comercio mundial depende do transporte de mercadorías a través de barcos. Coches, gando ou adornos de Nadal (un dato curioso: practicamente o 70% dos produtos decorativos do Nadal provén de China e chegan en contedores aos portos) viaxan a través do mar nos 50.000 buques de mercadorías que operan no planeta. Cada ano o transporte marítimo medra e a tendencia parece que continuará polo menos durante o próximo lustro. Pero esta actividade que garante un bo número de postos de traballo de forma directa e indirecta é tamén una das principais causas de contaminación ambiental do mundo, co agravante de que de cando en cando se pon o foco sobre ela. Tanto é así que nin o protocolo de Kioto nin o máis recente acordo sobre o clima  COP21 mencionan o transporte marítimo, aínda que segundo estimacións da ONG Transport and Enviroment, os 20 buques máis grandes do mundo verten máis xofre na atmosfera que todo o transporte por estrada do mundo; ademais, tamén son responsables segundo datos da propia  IMO da produción de 800 millóns de toneladas de CO₂ anuais, o que representa o 2% do total mundial.

Para  Enrique  Arriola,  CEO do estaleiro tecnolóxico cántabro Metaltec Naval, o principal problema é que “non é fácil conxugar viabilidade e sustentabilidade. No ámbito terrestre sucede o mesmo”. Eles, con todo, si que se atopan plenamente comprometidos para conseguir que o transporte de mercadorías e pasaxeiros en barcos non sexa  dañiño para o medio ambiente. Boa proba diso é o Ecocat, o primeiro catamarán de pasaxeiros  electrosolar de Europa, que permite transportar ata 120 persoas sen usar ningún tipo de combustible fósil. Os 120 paneis solares que incorpora a embarcación permítenlle navegar ata oito horas sen necesidade de recargas, grazas a un sistema de ás despregables e  retráctiles que aumentan a súa capacidade de captación de enerxía solar mentres está en movemento. O catamarán está, ademais, fabricado en aluminio, un material lixeiro, resistente, non combustible e 100% reciclable, polo que o compromiso ambiental de  Metaltec parte desde a mesma concepción do proxecto.

Aínda que o transporte marítimo non ten fácil situarse na senda da responsabilidade total para favorecer modelos menos contaminantes (de feito, un recente estudo da universidade de Manchester sinalaba que os combustibles alternativos eran aínda unha quimera), os últimos acordos impulsados pola IMO sinalan o inicio dunha maior comprensión por parte das grandes navieras. Neste sentido,  Arriola é optimista: “no ámbito marítimo imos ser  elétricos dentro de dez anos nunha gran medida. Imos ver barcos autónomos e eléctricos para transportar persoas e mercadorías”. Oxalá estea no  ciertio e en pouco tempo, ademais de falar de “branco nadal” como na panxoliña, tamén podemos ver un “limpo nadal”…

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es

Cafeterías, bares, restaurantes, hoteis, prazas públicas... Atopar unha rede Wifi publica é cada día máis sinxelo. Con todo, os usuarios deben de ter en conta que conectarse a unha destas redes entraña riscos para a seguridade da información do seu computador,  Tablet ou  Smartphone. Na maioría dos casos, a xente descoñece quen se atopa tras esa conexión, quen a configurou e quen máis se atopa conectado facilitando a posibilidade de que terceiras persoas poidan acceder aos contrasinais ou a outra información delicada no terminal.

A pesar de que o ideal sería non ter que conectarse dunha Wifi pública e tirar poder tirar dos datos do móbil, isto non sempre resulta posible (especialmente no estranxeiro) e é necesario tomar algunhas sinxelas precaucións para evitar que criminais ou indesexables accedan ao noso teléfono.
 

Non facilites moita información

Algúns establecementos, especialmente hoteis e restaurantes, solicitan unha gran cantidade de información dos seus clientes co obxectivo da súa fidelización. Con todo, estas redes non sempre son seguras. A poder ser, é conveniente evitar facilitar a nosa dirección postal e o noso número de teléfono móbil e, no caso de que se solicite un correo electrónico, é conveniente contar cunha conta secundaria para librarnos de ofertas e promocións en forma de  Spam. En ningún caso, salvo que antes teñas a seguridade de que se trata dun servizo lexítimo ofrecido por unha operadora de telefonía coñecida, o teu número de cartón de crédito ou o número da túa conta bancaria.

Le os termos e condicións

A pesar de que case ningún usuario le con detemento os termos e condicións que está a aceptar ao conectarse a unha Wifi pública, resulta conveniente facelo, especialmente por motivos de seguridade. En caso de atopar algo estraño sobre a  maraña de texto, o máis recomendable é non aceptar devanditos termos e condicións e buscar outra rede á que conectarse.

Conéctache a webs con  HTTPS

Google  Chrome permíteche coñecer desde hai un tempo se a páxina que estás a visitar conta cun protocolo de conexión  HTTP (que non é seguro) ou un protocolo de conexión seguro  HTTPS. Ao conectarche dende a casa ou desde unha wifi segura non existe un gran problema. Con todo, cando nos atopamos conectados nunha wifi pública, as persoas enganchadas á mesma rede poden coñecer os nosos datos de navegación (que estamos a ver e facendo) dunha maneira sinxela pero a cousa complícase se as web que visitamos contan cun protocolo  HTTPS.

Instala un VPN

Un VPN (siglas que corresponden a Virtual  Private  Network, rede virtual privada, en inglés) é unha aplicación para móbiles ou un programa de computador que nos permite conectarnos de forma  encriptada cun servidor privado. A VPN axuda a esconder o que estamos a facer co noso terminal de forma que outras persoas conectadas á rede, e mesmo quen a configure, enfróntase a unha dificultade moito maior á hora de saber que estamos a facer.

Utiliza o sentido común

A pesar de que ningunha rede pública é tan segura como a da nosa casa, as redes que ofrecen os establecementos de grandes multinacionais como  Burger King ou os  Apple  Store son xeralmente seguras porque están configurados por empresas profesionais. O mesmo sucedería con outros establecementos de confianza que adoitamos frecuentar. Con todo, no caso de redes totalmente descoñecidas nosa información atoparase, por regra xeral, máis exposta. Con todo, en todos estes casos, nunca está de máis preguntarse que gañan dándome Wifi gratis?

Sentidiño!

FONTE: elmundo.es/tecnoloxía

Vocalista e compositor, Jorge Ruiz é o líder do grupo de pop "Maldita Nerea". Pero a súa historia vai moito máis alá do mundo da música. Poucos coñecen que ademais de músico é  logopeda e mestre especializado en Audición e Linguaxe. Desde hai anos compaxina a súa carreira musical con outra das súas paixóns: a educación. Como embaixador de talento da Fundación Promete, participou en numerosos foros pedagóxicos, onde defende a mellora da educación como unha tarefa de todos, posible e necesaria. A través da súa historia persoal, Jorge Ruiz pon o foco na importancia de desenvolver o talento potencial de cada neno a través da creatividade e das súas capacidades individuais. É autor do libro “Bailarina”, no que baixo o mesmo título que o seu último disco, explora o universo feminino. Moitas das súas reflexións sobre o talento, a filosofía e a educación en xeral, plásmanse tamén nas súas letras. Para Jorge Ruiz, “o talento potencial xa está en cada neno. Non hai que inculcalo, hai que desprendelo.”

Hoxe propóñovos un truco de maxia: como meter un bolígrafo nunha botella cerrada con auga.

Lembrade, o concepto de refracción para poder entendelo.

Sixelo!

Un estudo que se acaba de publicar en Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) concluíu que, mesmo se se cumprisen os compromisos dos acordos de París, de limitar o quecemento ata os 2 ºC de ascenso, o clima corre o risco de chegar a un punto de non retorno ao que chamaron estado de "Terra invernadoiro". A existencia de fenómenos de retroalimentación conducirían a un aumento da temperatura global que sería de 4 a 5º C, o que iría acompañado a unha subida do nivel do mar de 10 a 60 metros. En consecuencia, o planeta vería reducida a súa capacidade de acubillar ao humano, ata unha poboación de só 1.000 millóns de habitantes.

"As emisións humanas de gases de efecto invernadoiro non son o único condicionante da temperatura da Terra", dixo o primeiro autor do estudo e investigador na Universidade Nacional Australiana. "O noso estudo suxire que un aumento de temperaturas de 2 ºC inducido polo home podería disparar outros procesos, por medio dun fenómeno de  retroalimentación positiva, que levarían a un quecemento máis grave, mesmo se deixamos de emitir gases de efecto invernadoiro".

Isto implica que, por primeira vez, uns investigadores alertaron de que o limiar de 2º C acordado en París é un punto de non retorno.

Por que podería ocorrer algo así? Non debería ser o quecemento proporcional á concentración de gases de efecto invernadoiro na atmosfera? Non, porque o quecemento activa procesos naturais que aumenten pola súa conta as temperaturas.
Retroalimentación positiva

Por que? Por exemplo, un esquiador pode camiñar pola ladeira dunha montaña nevada e provocar pequenos desprendementos de neve a medida que o fai. Pero se chega un momento en que desprende un bloque de xeo máis grande, pode crear unha pequena bóla de neve que caerá pola ladeira. Aos poucos, esta crecerá un pouco máis, sen que importe xa o que faga o esquiador. Ao cabo duns momentos, a bóla poderá xerar unha auténtica avalancha.

Do mesmo xeito, pode ocorrer que o quecemento das temperaturas reduza a cobertura de xeo no Ártico. Pero, a medida que isto pasa, e sae á luz a terra baixo o xeo, resulta que diminúe o  albedo do continente, é dicir, que se debilita a acción de espello do xeo branco. Isto pode aumentar o efecto «quentador» da radiación solar e acelerar o desxeo. O cal, á súa vez, diminúe o albedo cada vez máis rapidamente, e acelera máis e máis o quecemento.

Nesta ocasión, os autores repasaron dez procesos naturais de  retroalimentación positiva capaces de disparar a subida das temperaturas a partir de certo limiar: A fusión do  permafrost, a perda de  clatratos de metano no chan oceánico, o enfraquecemento dos sumidoiros de carbono terrestres e  océanicos, o aumento da actividade respiratoria das bacterias oceánicas, a diminución de precipitacións no Amazonas, a redución da cobertura de neve no hemisferio norte, a perda do xeo de verán no Ártico, ou a redución das cortizas xeadas no Ártico e no Antártico.

"No noso estudo, sinalamos elementos da maquinaria planetaria que, unha vez pasado certo nivel de presión, poderían cambiar un a un dunha forma fundamental, moi rápida e quizais irreversible", dixo un dos coautores do estudo. "Esta fervenza de eventos podería levar ao sistema planetario a un modo completamente novo de funcionar".

Un no que a capacidade de carga do planeta, a cantidade total de humanos á que pode alimentar, caia ata unha poboación de 1.000 millóns de habitantes.

Como impedilo? "Evitar este escenario require redirixir a acción do ser humano da explotación do planeta cara á xestión do sistema Terra", sentencia o autor principal do estudo. Segundo el, é urxente acelerar a transición cara a unha economía libre de emisións. Á parte diso, propuxeron potenciar outros procesos, como a captura de CO₂ en bosques, chans e cultivos, a través de novas estratexias de xestión, conservar a biodiversidade e recorrer a novas tecnoloxías para bombear gases de efecto invernadoiro ao subsolo.

Con todo, os propios investigadores sinalaron cal é o punto débil da súa proposta. Todas as súas medidas, dixeron, requiren que se produzan cambios sociais.

FONTE: G.L.S./abc.es/ciencia

As  Perseidas, tamén coñecidas como as Bágoas de San Lorenzo pola súa proximidade coa data no santoral (10 de agosto, San  Lorenzo), pódense contemplar dende o 12 de xullo ata o 23 de agosto, pero os días con maior actividade son as madrugadas do 10, 11 e 12 de agosto, e a noite máis intensa por excelencia, a do 12-13 de agosto.

Esta choiva de estrelas recibe o seu nome  por ter o seu radiante na constelación de  Perseo, isto é, o punto do que parecen partir os  meteoros que proveñen do cometa 190 P/ Swift  Tuttle (de 26 quilómetros de diámetro), que cada 133 anos completa unha viaxe a través do sistema solar interno deixando tras de si un ronsel de po e area. Cando a Terra pasa a través da zona de cascallos, as partículas do cometa vense atraídas pola nosa gravidade e golpean a atmosfera do planeta,  desintegrándose e deixando os brillantes escintileos de luz que poden cruzar o ceo a unha velocidade de entre 56 e 72 km/s.

Segundo os astrónomos, espéranse uns 60-70  meteoros por hora pero, é posible que nalgúns momentos da noite, podamos chegar a contemplar entre 150 e 200  meteoros por hora.

A Lúa está nas mellores condicións, pois dende hoxe atópas en fase de Lúa Nova, pero parece que na noite do domingo estará o ceo cuberto, o que impedirá ver As Perseidas ben. Por iso tes a posibilidade de velo en directo na emisón de sky-live.tv que podes seguir na parte superior.

Bo avistamento!

FONTE: revistamuyinteresante.es

Un Aspecto do experimento, no que se sinalan que accións serían as máis eficaces en cada caso / Universidade de Plymouth

Só vemos o que queremos ver. Ou mellor devandito, os seres humanos non vemos as accións doutras persoas como realmente son, senón como nos gustaría que fosen. É dicir, distorsionadas por nosas propias expectativas. Este é o resultado dunha investigación levada a cabo por científicos da Escola de Psicoloxía da Universidade de  Plymouth e recentemente publicada en Proceedings of the Royal Society B.

Para o estudo, mostrouse a 85 persoas unha pantalla táctil na que  alguen alcanzaba un obxecto. A man que debía collelo seguía tanto traxectorias rectas como  arqueadas, segundo cal fose máis conveniente.

Nalgunhas das accións, os investigadores colocaron un obstáculo entre a man e o obxecto que debía alcanzar, de forma que o máis lóxico era pensar que unha traxectoria  curvada, que evitase o obstáculo, sería a máis eficiente, xa que outra en liña recta chocaría con el. Noutras accións, pola contra, non había obstáculo algún, polo que a man era libre de alcanzar directamente o obxectivo. Nestes casos, a traxectoria  arqueada da man sería a menos eficiente e lóxica.

Proceedings of the Royal Society B

Durante o experimento, a acción desaparecía brevemente da pantalla xusto cando a man estaba a medio camiño do seu obxectivo, de modo que, para describir o que  habian visto, as persoas debían xulgar cal das traxectorias era a máis eficiente en cada caso. É dicir, que os participantes dixeron ver o que eles esperaban que fixese a man para maximizar a eficacia da acción, e non o que a man facía realmente en cada caso.

Segundo o autor do estudo, aínda que o experimento só referíase ao movemento físico, podería axudarnos a comprender como as persoas descobren o que outros pensan e senten; en resumo, por que se comportan da maneira en que o fan.

"Os primates -afirma o investigador- interpretan a conduta como dirixida a un obxectivo e esperan que os demais logren eses obxectivos da maneira máis eficiente posible. Aínda que este feito acéptase amplamente entre os psicólogos, pouco sábese sobre os seus mecanismos subxacentes".

"O que atopamos neste estudo pode ser importante por varias razóns. En primeiro lugar, mostra que as persoas fan predicións cando observan as accións dos demais. Argumentouse durante moito tempo que as persoas fan tales predicións constantemente, e úsanas despois para descubrir se outras persoas ven as mesmas cousas que nós. Imaxine que é un pasaxeiro nun automóbil e ve a un gato saír correndo á rúa. Se o condutor viuno, vostede pode imaxinar que o condutor reducirá a velocidade e desviarse para evitalo. Pero se non o fai, vostede saberá inmediatamente que con toda probabilidade o condutor non viu ao gato, polo que podería advertirlle".

Para o investigador, este tipo de predicións poden utilizarse tamén para coordinarse con outras persoas: "Por exemplo, se queremos levar a cabo unha tarefa conxunta, como atrapar unha pelota que alguén nos lanza, ver na nosa mente o que a outra persoa vai facer resulta de gran utilidade". Tal é o noso grao de convencemento que se, ao final, a outra persoa lanza a pelota dunha forma diferente á que previramos, o máis probable é que non cheguemos a collela.

Os resultados do estudo, pois, mostran que as persoas "ven" as accións dos demais á luz das súas propias expectativas. Se observamos que alguén mira algo cunha expresión neutral, podemos pensar que esa persoa está enfadada, cando en realidade non é así. "O cal -conclúe o investigador- podería explicar por que as persoas a miúdo  malinterpretan as accións dos demais e consideran os comportamentos ambiguos como significativos".

FONTE: José Manuel Nieves/abc.es/ciencia

O pasado 27 de xullo abriu de novo o Pórtico da Gloria para o público. Máis dunha década foi necesaria para restaurar esta singular obra de transición entre o románico e o gótico do Mestre Mateo entre o ano 1168 e o ano 1188, porén, a conclusión do conxunto demorouse ata o ano 1211 no que se consagrou o templo.

O Pórtico está aberto nun horario ininterrompido de 8:00 da mañá a 22:00 horas, horario que se manterá ata o 20 de setembro.

No vídeo superior tes toda a información diste proceso de restauración e o resultado final.

A especie "Balaenoptera  musculus" (balea azul), o animal máis grande do planeta, empeza a deixarse ver con frecuencia en augas galegas. É unha noticia fantástica desde o punto de vista ambiental, pero tamén desde unha perspectiva turística.

Foron avistados dous exemplares fronte á ría de  Arousa, un adulto de máis de 20 metros de longo e outro xuvenil, un pouco máis pequeno. Tivo lugar a bordo do "Chasula", un pesqueiro reconvertido en barco escola que patronea Isidro Mariño e realiza expedicións de carácter turístico e científico polas rías galegas e sobre a plataforma continental, neste caso para localizar aves peláxicas e cetáceos.

Iste "espectacular avistamento" súmase a outro recente realizado polo Instituto para o Estudo dos Mamíferos Mariños (BDRI), fronte ao municipio coruñés de Cariño (A Coruña) e que vedes no vídeo superior.

Boa noticia!

FONTE: farodevigo.es

O profesor poñerá a cualificación de APROBADO a quen logre incluír unha  combinación dos signos básicos de operacións, é dicir, suma, resta, multiplicación e/ou división entre os números corridos do 1 ao 5 dando como resultado o número cinco (1 2 3 4 5 = 5).

Advertencia: non debes alterar a orde corrido dos  números.

A solución mañá!

FONTE: acertijosmatematicos.org

Aprobado / Imaxe: pinterest.es

A solución a proposta matemática de onte é:

1 x 2 x 3 + 4 - 5 = 5

Sinxelo, non?

Bodegón / Imaxe: paisajesybodegones.com/

Impórtame un pemento! Esta expresión empregámola cando queremos dicir de algo que nos trae sen coidado, impórtanos pouco ou nada ou o desinterese que poida carrexa algo.

A expresión provén do mundo da pintura, máis concretamente da  pntura de bodegóns e naturezas mortas. Coa explosión deste xénero pictórico no século  XVII os artistas buscaban cada vez máis o virtuosismo en cada unha das súas teas, non só na composición das súas imaxes senón na recreación de todas e cada unha das texturas dos obxectos representados. É por este motivo que os pintores adoraban as granadas, os limóns e todo froito cuxa superficie fose un desafío á hora de ser reflectida fielmente. Unha das verduras que non gozou desta fortuna foi o pemento, que podería ser en cambio unha gran novidade considerando a súa chegada a Europa só despois da súa importación desde América. A superficie do pemento, tersa, brillante e case por completo  monocroma, non ofrecía ningún atractivo aos pintores de bodegóns, que de cando en cando o incluíron nos seus cadros. Por iso neste gremio comezou a utilizarse a expresión “impórtame un pemento”, propio pola “inutilidade” da verdura para as súas creacións.

FONTE: emitologias.wordpress.com

A ABB Fórmula E non conta aínda con lendas. É demasiado nova (só se disputa dende 2014) para procrear duelos dos que lembran os afeccionados durante décadas. Historias das que converten o deporte niso que os americanos cualifican como “bigger  than  life” (máis grande que a vida). Enfrontamentos como os de Ayrton Senna ou Alain  Prost, inimigos irreconciliables dentro e fóra da pista; ou, no outro extremo, James Junt e Niki Lauda, rivais encarnizados, antagónicos nos seus caracteres, cando se subían nos seus respectivos coches, pero que se profesaron unha mutua admiración e respecto. Fáltanlle lendas, é certo, pero no demais está a queimar etapas a pasos axigantados. E para iso mírase no espello da súa irmá maior, a Fórmula 1.

Se hai algo que caracteriza ao gran circo do motor á marxe das carreiras, son os avances tecnolóxicos que achegaron á industria do automóbil. A Fórmula 1 é un deporte que carga cuns custos altísimos: poñer a correr un coches nun circuíto é un proceso longo, que implica a un equipo numeroso e custa moitos millóns de dólares para que, nalgúns casos, o monopraza non supere un puñado de voltas. Á marxe do aparello publicitario que supón para as grandes marcas, o que achega a Fórmula 1 son innovacións tecnolóxicas que son primeiro probadas nos circuítos e despois saltan aos coches que todos conducimos: algúns exemplos son os motores turbo, os chasis de carbono, os freos de disco, as caixas de cambio automáticas ou os diferentes tipos de pneumáticos, entre moitas outras. É aquí onde o gran investimento obtén a súa recompensa.

Ese é o espírito que predomina na Fórmula E, que xa nace con vocación innovadora. Dependente da Federación Internacional do Automóbil, na súa páxina web oficial aseguran: “Non somos só unha carreira. Somos un banco de probas de desenvolvemento tecnolóxico e sustentable para algunhas das empresas líderes dentro e fóra das competicións do motor para abordar problemas de mobilidade e ambientais. Cremos que os vehículos eléctricos representan o futuro e son a resposta ao transporte sustentable e a loita contra o cambio climático. Con todo, recoñecemos que no noso avance cara á era eléctrica e a transición cara a sociedades con baixas emisións de carbono, a potencia utilizada tamén debe ser baixa en carbono”.

Cunhas normas moi similares á Fórmula 1, a tempada dos bólidos eléctricos está conformada por dez carreiras en distintas cidades dos cinco continentes. Os fabricantes e promotores apostan, ademais, por un tipo de evento no que se reduza ao máximo a pegada ecolóxica. Frank  Muhlon, director de negocios globais para cargadores de vehículos eléctricos de ABB (compañía que dá nome ao campionato), cre que hai catro factores que hai que implementar, algúns deles xa moi avanzados, para que a mobilidade eléctrica termine de asentarse: ter os coches apropiados, unha  infraestrutura de carga suficiente, baterías con boa autonomía e electricidade xerada a través de renovables. Con iso conseguiremos facer realidade o lema que, en palabras de  Muhlon, guíalles: “conquistar o mundo sen consumir a Terra”.

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es

Foto gañadora do Drone Awards 2018 / Imaxe: droneawards.photo

A crecente popularidade da fotografía con drons está a facer que proliferen os concursos dedicados a esta disciplina. É o caso do  Drone Awards 2018, un certame que este ano celebrou a súa primeira edición e está organizado por Art Photo Travel, unha asociación cultural italiana.

"Co ceo como único límite" para este concurso, a organización afirma recibir máis de 4.400 participacións provenientes de fotógrafos de 101 países diferentes entre os que se elixiron os gañadores finais de seis categorías: Abstract,  Nature,  People,  Sports,  Urban e  Wildlife.

O francés  Florian  Ledoux levou o título de Fotógrafo do ano coa súa foto "Above  the polar  bear" que vedes na parte superior.

A imaxe foi tomada durante o verán nas xeadas augas do norte de Canadá e mostra en plano  cenital a un oso cruzando entre pedazos de xeo. Como xa podedes imaxinar, o fotógrafo busca denunciar os problemas que está a traer o cambio climático, un dos cales é a cada vez maior escaseza de xeo que afecta directamente os osos polares que dependen deste elemento para cazar.

Para ver o resto de fotos, das diferentes categorías, preme AQUÍ.

FONTE: Óscar Condés/xatakafoto.com

Lavoasier e a asúa morte na guillotina / Imaxe: creoquelose.wordpress.com e wolframio1783.blogspot.com

Antoine-Laurent de Lavoisier (1743-1794) químico, biólogo e economista francés.  Foi un dos protagonistas principais da revolución científica que conduciu á consolidación da química, polo que é considerado o fundador da química moderna. As súas aportaciós son innumerables: estudos sobre a  oxidación dos corpos, a introdución do concepto de medida, a elaboración dun sistema lóxico de nomenclatura, o fenómeno da respiración animal, a análise do aire, a lei de conservación da masa ou lei  Lomonósov- Lavoisier,​ a teoría  calórica, a combustión, e os seus estudos sobre a  fotosíntesis.

Os historiadores da Ciencia conclúen que o seu "Tratado elemental de Química" pode ser considerado o primeiro texto da química moderna. Foi publicado en 1789, cuatro meses antes del inicio de la Revolución Francesa.

Pero a súa indiscutible intelixencia non estivo rifada coa súa inxenuidade. Lavoisier cometeu dous grandes erros que terían consecuencias funestas para a Ciencia en xeral e para el en particular.

O primeiro cometeuno en 1768, algúns días despois de ser elixido membro da Academia de Ciencias, cando mercou un terzo das accións do  Fermier Xeral  Baudon na  Ferme  Générale. Basicamente tratábase dunha compañía privada que desde 1726 administraba, por conta do rei de Francia, a recadación e imposición dos impostos indirectos da coroa francesa. Como é fácil entender esta institución non contou coas simpatías dos revolucionarios.

O segundo e, definitivo, erro, cometeuno cando denegou a Jean- Paul  Marat (1743-1793) a entrada na honorable Academia das Ciencias Francesas. Antes do inicio da Revolución Francesa, Marat estudara medicina en Francia e traballado como médico durante un tempo en Inglaterra e en París, período durante o cal se interesou en especial polas propiedades  curativas da electricidade.

Foi durante esta época cando levou a cabo un estudo sobre o fluído ígneo, que segundo  Marat podía observarse mediante determinados experimentos. Tratábase dun tema rodeado de gran polémica dentro da comunidade científica e sobre o cal  Lavoisier non escatimou en descualificacións cara a  Marat.

En 1791  Marat tomouse o desquite. No seu xornal escribiu un artigo no que atacaba a  Lavoisier: "Denuncio ao  corifeo dos  charlatáns, ao mestre  Lavoisier, fillo dun  terrateniente acaparador, aprendiz de químico (…) membro da Academia das Ciencias, desleal administrador da Comisión Alimenticia de París, e o maior intrigante da actualidade".

A situación do científico non podía ser peor. Non tardou en ser desaloxado do seu laboratorio e encerrado en prisión. Acusábaselle, principalmente, de ser un recadador da Coroa francesa.

Durante o proceso xudicial  Lavoisier alegou que non era un recadador, o cal non era totalmente certo, senón un científico. O xuíz revolucionario contestou enerxicamente cunha frase que pasou á historia: "A República non necesita científicos".

Despois dun longo sumario, o 8 de maio de 1794 foron  guillotinados na Praza da Revolución, actualmente Praza da Concordia, vinte e oito membros da  Ferme  Générale, entre eles  Lavoisier.

O matemático Joseph-Luois Lagrange (1736-1813) en relación coa morte de  Lavoisier dixo: "Só fixo falta un instante para cortarlle a cabeza, pero Francia non será capaz de producir outra semellante nun século".

FONTE: Pedro Gargantilla/abc.es/ciencia

Exemplar adulto da nova especie de araña descuberta en España / Eduardo Morano e Raul Bonal/abc.es

Nunha contorna tan humanizada, como os países europeos, é raro seguir descubrindo novas especies, en parte porque xa identificamos á maioría. Con todo, a pesar de telas baixo os nosos ollos durante décadas, algunhas especies aparecen nos lugares máis insospeitados.

É o caso de  Araneus  bonali, unha araña que se escondía nos troncos dos carballos do centro da península ibérica «disfrazada» de  lique. O achado acábano de publicar Eduardo  Morano, da Universidade de Castela-A Mancha, e Raúl  Bonal, da Universidade de Estremadura, na revista ZooKeys.

"Cantas novas especies seguen sen coñecerse nestes carballos illados que unha vez formaron vastos bosques?", pregúntanse os investigadores. A nova araña permaneceu ata agora camuflada entre os liques que crecen naturalmente nestas árbores.

O equipo recolleu exemplares nos carballos de campos agrícolas da localidade de Ocas (Toledo), e en  Piedrabuena e o Parque Nacional das Táboas de Daimiel (Cidade Real), e na Dehesa Casabranca, no  Guijo de  Granadilla (Cáceres).

O que máis sorprendeu aos científicos é a similitude entre os exemplares adultos de araña e os liques que cobren os troncos do carballo onde habita o  arácnido. Curiosamente, os xuvenís que viven nos novos brotes da copa do carballo son tamén  verdosos.

"Calquera que pasease por calquera pobo ou parque no centro de España estivo preto da nova especie. Con todo, darse conta non só require curiosidade, senón tamén unha boa vista xa que as súas cores, similares aos liques, constitúen unha excelente imitación", declaran os autores.

Os científicos aínda non saben se esta camuflaxe permite á araña evitar aos depredadores ou máis ben sorprender á súa presa. A súa descrición volve mostrar a necesidade de completar a lista de arañas que viven no Vello Mundo, como os países da conca mediterránea, "unha rexión que garda máis sorpresas  taxonómicas baixo a manga", opinan  Morano e  Bonal.

FONTE: sinc/abc.es

De vez en cando, nalgunha exposición, rally de coches históricos... puidecehes ver algún destes coches dos que imos falar, pero se che digo Cirila, Lola Flores ou zapatilla seguro que non sabes do que estou a falar e sigo falando de coches do século pasado, o XX.

Comezo unha serie adicada a eles. Para empezar falaremos do ovo, aínda que o seu nome real sexa BMW Isetta.

Un auténtico ovo motorizado que popularizou  BMW nos anos cincuenta, aínda que en realidade naceu en Italia da man da factoría Iso Rivolta a partir dun deseño de  Ermenegildo Preti. Accedíase ao interior do coche, de 2,3 metros de lonxitude, abrindo o frontal dianteiro.

O seu reducido habitáculo permitía sentar a dous adultos e un neno pequeno / Imaxe: motorpasion.com

Mañá, un novo coche!

FONTE: motor.elpais.com

A psicóloga e escritora Alicia Bandeiras leva máis de 20 anos traballando con nenos e adolescentes en proxectos de educación. A súa contribución á divulgación da psicoloxía na sociedade foi recoñecida durante tres edicións consecutivas polo Colexio Oficial de Psicólogos de Madrid con galardóns como o Premio de Xornalismo de Televisión. Autora dos libros, “Pequenos tiranos”, “Fillos felices” e “Nenos  sobreestimulados”, Bandeiras aposta por respectar o ritmo de aprendizaxe da nenos fronte ao exceso de actividades extraescolares. A psicóloga describe unha xeración de familias tensas que tentan que os seus fillos non queden atrás nunha competición por ser mellores e defende os momentos de xogo e lecer en familia como un estupendo vehículo para a educación en valores. “En consulta, antes os nenos dicíanme que querían que os seus pais pasasen máis tempo en casa. Agora son eles quen pide estar máis en casa e non en tantas extraescolares”, conclúe.

Illa de xava (Indonesia) / Imaxe: vacationstogo.com

A organización ecoloxista independente Green Cros Suíza ten identificados os dez lugares máis contaminados do planeta. Entre eles atópase o río  Citarum en Indonesia, un río completamente cheo de lixo debido á falta de recollida de residuos nas poboacións próximas. As augas están cheas de refugallos orgánicos debido tamén á falta de rede de sumidoiros e cheo de químicos perigosos debido a que todas as fábricas abocan os seus residuos sen control ao río.

Estímase que hai máis de 2.000 instalacións industriais, entre elas 200 fábricas téxtiles, concentradas no val do río  Citarum, na rexión de  Bandung. Durante décadas, o goberno indonesio ha permitido que as fábricas vertan as augas residuais non tratadas nas canles que conducen ao río, a condición de que non conteñan certos produtos químicos considerados demasiado perigosos.

En maio de 2017, o Tribunal Supremo de Indonesia, despois dunha demanda presentada por Greenpeace Indonesia e outras organizacións comunitarias, decidiu suspender, cancelar e revogar os decretos gobernamentais que permitían a vertedura legal das tres fábricas máis grandes de Indonesia: PT  Kahatex, PT  Insan  Sandan  Internusa e PT  Five  Star Téxtil. As fábricas apelaron a decisión argumentando que sen eses permisos de vertedura de augas residuais veranse obrigados a pechar e poñer a decenas de miles de persoas sen traballo. O caso está pendente ante o Tribunal Supremo de Indonesia.

O goberno indonesio, mentres tanto, bota a culpa da gran maioría da contaminación sobre os residentes da rexión, que refugan o seu lixo doméstico e baleiran as augas residuais sen tratar no río. Moitos dos pobos máis pequenos que bordean o río  Citarum non teñen recolección pública de lixo ou vertedoiros, deixando á xente elixir entre queimar os seus desperdicios ou arroxalos ao río.

O río  Citarum flúe ao redor de 300 quilómetros desde as montañas do sur de Xava ata o mar, proporcionando rega e auga potable a máis de 25 millóns de persoas, incluídos os residentes de Iacarta.

FONTE:Neus palau/lavanguardia.com/natural

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos da Cirila.

A cirila realmente é un Citroën 2CV (dous cabalos, popularmente chamado), nesta imaxe unha furgoneta. A versión furgoneta do Citroën 2CV foi fabricada entre 1954 e 1978. Utilizouse para labores do campo e tamén, moi intensamente, para traballos de reparto na cidade.

O Citröen 2CV foi presentado á prensa no Salón do Automóbil de París en 1948 cun motor de 375 cc. Máis adiante tivo melloras, como un novo motor de 425 cc en 1955 e outro de 602 cc en 1966. O derradeiro 2CV fabricouse o 27 de xullo de 1990. Na factoría de Citroën en Vigo estivo en produción entre os anos 1959 e 1984.

Mañá, un novo coche!

FONTE: motor.elpais.com e autocasion.com

A cuncha do peregrino, é sen dúbida o símbolo máis  universa e representativo do Camiño de Santiago, unha icona co que sobran as palabras cando nos referimos ás rutas xacobeas que chegan a Santiago. A cuncha de vieira, unha familia de molusco bivalvo moi común en Galicia, parece hoxe un obxecto case imprescindible para o peregrino que emprende a súa viaxe, con todo, a pesar da súa popularidade, a razón pola que os primeiros camiñantes adoptárona descoñécese.

A pesar de non estar tan  difuminados as súas orixes, si coñecemos o uso que obtivo desde o comezo das peregrinacións a cidade santa: distinguir aos camiñantes que concluíran a súa peregrinación polo Camiño de Santiago. Tradicionalmente a todos os peregrinos que chegaran a Santiago de Compostela entregábaselles un documento acreditativo e concedíaselles unha cuncha de vieira para colocala no chapeu ou na capa. Portar a cuncha de vieira era considerado como unha forma de tributo ao Apóstolo, como xa se indicaba nos textos do  Códice  Calixtino.

Desta forma, inicialmente a cuncha de peregrino permitía distinguir aos peregrinos que regresaban a casa, non aos que aínda non chegaran a cidade santa (lembremos que tradicionalmente a peregrinación consistía nunha viaxe de ida e volta a casa). A pesar do seu uso inicial, a popularización da cuncha de vieira fixo que os peregrinos a terminen portando indistintamente de se visitaron xa Santiago de Compostela ou non (hoxe poucos son os peregrinos que emprenden a súa viaxe de volta desde Santiago camiñando).

Co paso dos anos, a cuncha do peregrino pasou de ser un distintivo dos peregrinos para converterse en todo un símbolo do Camiño de Santiago. De feito, a cuncha de vieira é un dos símbolos usados oficialmente por Xacobeo para a sinalización do Camiño de Santiago que verás en centos de mouteiras repartidas por todas as rutas recoñecidas como oficiais, impreso en cor amarela e baixa fondo azul.

A pesar de non coñecer de certo a orixe deste símbolo peregrino, si que temos noticia de numerosas teorías que viran ao redor de como este obxecto pasou a formar parte da iconografía do Camiño de Santiago.

Algúns opinan que a asociación da cuncha de vieira coa peregrinación a Santiago de Compostela está relacionada co seu uso por parte dos peregrinos para beber auga nos ríos e arroios, debido á facilidade de levar sempre unha encima. Outros afirman que o seu uso veu da man do asentamento de mercadores ao redor da Catedral, aproveitando o auxe das peregrinacións na Idade Media. Estes mercadores popularizarían a venda de cunchas de vieira entre os peregrinos; algo así como un recordo que levar con eles de volta a casa.

Doutra banda, segundo conta a tradición popular, a adopción da cuncha de peregrino podería estar relacionada coa volta dos discípulos de Santiago o Maior á Península en barca para dar sepultura aos restos do seu mestre. Na súa chegada a costas galegas, os discípulos de Santiago divisarían a celebración dunha voda na que se estaba levando a cabo un particular xogo entre xinetes.

O reto  consitía en lanzar ao aire unha especie de lanza mentres o portador cabalgaba dacabalo, co obxectivo de facerse con ela antes de que tocase chan. Ao chegar a quenda do noivo, a lanza do mozo desviouse ata o mar, sendo perseguida polo xinete, que sen querer habería desbocado o seu cabalo, afundíndose ambos na auga. Ante o asombro de todos, xinete e cabalo aparecerían segundos despois sans e salvos á beira da barca dos peregrinos ; acto seguido, ao ir o  jóven a saudar aos discípulos do Apóstolo, este deuse conta de que o seu corpo estaba cuberto de cunchas de vieiras.

O feito da súa salvación e a súa posterior conversión ao cristianismo sería catalogado como un milagre por parte dos discípulos, que tras a voda seguirían o seu camiño por mar ata a tumba do Apóstolo. Para conmemorar o milagre, cóntase que se estableceu que todo peregrino que fixese o Camiño de Santiago debese portar unha cuncha de vieira consigo.

FONTE: viveocamiño.com

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Lola Flores.

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Zapatilla.

O Zapatilla era realmente un Biscúter, un icono da automoción celtibérica, un microcoche moi popular na España dos anos cincuenta e que hoxe é unha peza indiscutible de museo, con forma de zapatilla.

Ten as súas orixes en Francia, a finais dos anos 1940, onde Gabriel Voisin, deseñador de avións e titular da prestixiosa fábrica de automóbiles Voisin, deseñou un coche mínimo chamado Bi-scooter. O nome implicaba que era do tamaño de dúas motos scooter ou ben unha moto scooter con catro rodas. En Francia, a idea non atraeu o interese dos fabricantes nin do público, pero ocorreu todo o contrario na España de posguerra, e finalmente vendeu a licenza á firma española Autonacional S.A. de Barcelona.

Cando se introduciu no mercado en 1953, o coche non tiña nome formal e chamábase simplemente Serie 100, pero pronto pasou a ser coñecido como "Zapatilla".

O Zapatilla realmente estaba simplificado ao mínimo, sen portas, fiestras nin marcha atrás. O motor Hispano Villiers dun cilindro, 197 cc e dous tempos desenvolvía 9 CV, arrincábase cun tirador e tiña a transmisión soamente á roda dianteira dereita. O freado realizábase cun sistema pouco común de tres puntos, que incluía a transmisión e cables ás rodas traseiras. Unha característica realmente avanzada foi unha carrocería completamente de aluminio, aínda que máis tarde se usase aceiro.

Un quilo de carne vale 9.500.000 bolívares: ao cambio oficial 38 dólares, no paralelo 1,60 dólares / Imaxe: Carlos Garcia Rawlins/Reuters

Un rolo de papel hixiénico vale 2.600.000 bolívares: ao cambio oficial 10,46 dólares, ao paralelo 0,43 dólares / Imaxe: Carlos Garcia Rawlins/Reuters

A difícil situación económica que vive Venezuela non se sabe cara a onde vai. Ata onte baixo o arco monetario anterior por un dólar obtíñase 248.521  bolívares no cambio oficial, moi restrinxido, e 5.921.486 no mercado paralelo. Non é de estrañar a cantidade de billetes que tiñan que empregar para mercar as necesidades básicas, como vedes nas imaxes supeiores, a modo de exemplos.

Pero a partir de onte o país inaugura un novo arco de billetes, co que se quitarán cinco ceros aos valores e producirase unha forte desvalorización. A situación, en teoría, cambiaría e xa non se necesitarían  fajos e  fajos para comprar, o que sucedía ata agora, pero o problema para mercar segue presente.

Para que teñades unha idea, o salario medio ata estes momentos roldaba o dólar mensual ao cambio paralelo, segundo recoñeceu o presidente Nicolás Maduro ao anunciar un aumento do 3.400% do soldo mínimo. Con esa medida elevarase ata uns 45 dólares. O certo é que se tome o cambio que se tome, non chega para comprar grandes cantidades.

O problema non son os ceros!

FONTE: lavanguardia.com

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Catro Latas.

O Catro Latas é realmente o Renaul 4. Pierre  Dreyfus, director xeral de Renault quixo ofrecer unha alternativa ao Citroën 2CV: un coche resistente, cómodo, barato e universal. O  R4 naceu en 1961, e catro anos despois chegou a versión 4 L, de onde naceu o popular mote Catro Latas.

Tratábase dun vehículo dotado dunha mecánica pioneira en Renault, con tracción dianteira ao estar montado o motor na fronte, suspensión a base de barras de  torsión e refrixeración por de circuíto pechado con vaso de expansión. Tiña un motor con catro cilindros e consumía pouco máis que o do 2CV.

Leva máis de trinta anos dedicando a súa vida á educación. Angélica  Sátiro é autora de máis de 200 libros pedagóxicos para nenos, e de innumerables publicacións sobre creatividade e pensamento crítico na infancia. É doutora Cum Laude en Pedagoxía pola Universidade de Barcelona, magíster en Creatividade Aplicada pola Universidade de Santiago de Compostela e posgraduada en Pedagoxía filosófica pola Universidade Federal de Minas  Gerais (Brasil). Firme defensora de fomentar o pensamento creativo nos nenos, Angélica avoga por un sistema educativo capaz de conxugar o reflexivo e o autónomo. Segundo explica, “se na casa e na escola o ambiente sempre é a repetición do mesmo, como vai desenvolverse a creatividade?”. Como experta internacional neste campo, asegura que no ámbito educativo “fálase moito de creatividade; pero tristemente, aínda está no discurso e pouco na práctica”. Foi conferenciante, creadora e asesora de proxectos de innovación educativa en máis dunha decena de países de América Latina, así como en España e outros países europeos. Investigadora incansable, outra das súas liñas de traballo é a denominada ‘Filosofía para nenos’. Para ela, “cada situación cotiá é unha oportunidade para que os nenos aprendan a pensar de forma creativa”.

O Filete é en realidade un Simca 1000, que chegou a España a finais de 1965 e a marca introduciuno cun slogan que se lle volveu en contra: O cinco prazas con nervio. A xente tirou de maldade e rematou chamándoo "o  filete do pobre" porque era para cinco e con nervio. Logo quedou no Filete.

No noso país foi fabricado por Barreiros entre os anos 1965 e 1978 (nun primeiro momento fíxoo o fabricante francés Simca en 1961). Pertencía ao segmento de turismos familiares con 4 portas, motor traseiro e tracción traseira. O motor de 944 cc producía 52 cabalos de potencia.

Para a maioría de nenos que naceron na España dos setenta, a primeira imaxe que a súa retina garda dun crocodilo é a de Johnny  Weissmuller, o eterno Tarzán, virando abrazado á besta ata asestarlle unha puñalada mortal. No branco e negro daquelas películas que amenizaban os sábados pola tarde, apreciábase a duras penas a grandeza deste réptil, venerado en distintas culturas da antigüidade, vestixio vivo dos grandes  saurios e posuidor da mordedura máis potente do reino animal. Rodadas nos anos trinta convertéronse en clásicos do cinema de aventuras polas súas emocionantes escenas de acción con animais (moi logradas para a época), nas que se incluíron algúns enxeños mecánicos como os crocodilos, certamente conseguidos.

Aqueles bonecos animados parécense moi pouco aos crocodilos robóticos utilizados pola BBC na súa serie documental Spy in the Wild, un proxecto emitido o pasado ano na televisión pública británica e cuxa principal achega era precisamente a utilización de robots para captar imaxes desde unha proximidade nunca antes conseguida. E é que os documentais de natureza foron sempre un terreo propicio para probar innovacións tecnolóxicas que permitisen achegarse á vida dos animais lla forma menos  intrusiva posible. Porque, por máis que as fazañas de Félix Rodríguez de la Fuente fixésennos namorarnos da Natureza, ou as excentricidades de Frank da Xungla ofrecesen algúns intres entretidos, o certo é que calquera presenza humana, por coidadosa que sexa, altera as actividades habituais das especies que se queren retratar.

Nese intento de mostrar a fauna do noso Planeta con valores didácticos, a BBC xogou un papel principal producindo grandes series documentais como os dirixidos e presentados por David  Attenborough, especialista en chegar á lugares recónditos e un dos imprescindibles  divulgadores do século  XX. Da filmación de Living  Planet (1984) cóntanse, entre outras anécdotas, que uno dos cámaras tivo que achegarse ata 25 metros dun oso polar para coller un primeiro plano. Máis de 30 anos despois unha temeridade semellante non foi necesaria grazas ás cámaras instaladas nos ollos dos “espías” utilizados en Spy in the Wild, deseñados e fabricados por algunhas das empresas e centros de investigación máis avanzados do mundo.

Un destes laboratorios é Biorobotics, pertencente á Escola Politécnica Federal de Lausana, en Suíza, especializado en estudar e reproducir a mobilidade de diferentes animais para construír robots que poidan imitala. Deste laboratorio saíron dous robots que foron utilizados en Spy in the Wild, concretamente un crocodilo e un lagarto capaces de imitar con gran fidelidade os movementos destes grandes réptiles para desprazarse no seu hábitat natural. Grazas a iso, e ás cámaras instaladas nos seus ollos, os espectadores da BBC puideron observar como nunca antes a vida dos crocodilos en Uganda. O campo de investigación de  Biorobotics é a intersección entre a robótica, a  neurociencia  computacional, os sistemas dinámicos non lineais e a aprendizaxe automática. Aínda que a súa colaboración coa BBC permitiulles alcanzar unha notoriedade pública da que non adoitan gozar os centros científicos, os obxectivos de Biorobotics están postos en conseguir máquinas cada vez máis similares aos animais reais que poderían servir, por exemplo, para localiza e rescatar vítimas en desastres naturais.

FONTE: José  L. Álvarez  Cedena/elpais.es

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Pelotiña.

O pequeno fósil, achado nas covas de  Denísova en 2012, corresponde a unha adolescente de 13 anos (T.  Higham,  University  of Oxford) / eluniverso.com

Érase unha vez, hai 50.000 anos, unha neandertal e un denisovano practicaron sexo e tiveron unha filla... Un minúsculo fragmento de ósos revelou que estas dúas especies da liña dos humanos, agora extintas, reproducíronse.

"É a primeira vez que se identifica un descendente directo destes dous grupos", indica Viviane  Slon, do Instituto Max-Planck de antropoloxía evolucionista de Leipzig, en Alemaña, coautor dun estudo publicado, onte, na revista Nature.

Os denisovanos e os neandertais separáronse hai 400.000-500.000 anos, converténdose en dúas especies distintas do xénero Homo.

Os neandertais desapareceron hai ao redor 40.000 anos. Descoñécese o motivo exacto. Os  denisovanos tamén desapareceron, pero non se sabe cando.

Pero probas de ADN demostraron que ambos deixaron parte da súa herdanza ao  Homo  sapiens. As poboacións asiáticas e  amerindias comparten menos do 1% do seu ADN cos denisovanos e os  aborígenes de Australia ou os  papúes de Nova Guinea ata o 5%.

Así mesmo, todos os humanos modernos, excepto os africanos, teñen no seu xenoma aproximadamente un 2% de ADN legado polos neandertais, o que demostra que se puideron producir cruces entre estas especies nun pasado afastado.

A existencia dun descendente destas dúas especies foi revelada tras o achado dun óso de 1,5 centímetros, tan pequeno que os científicos non podían dicir a primeira vista se pertencía a un  homínido ou a un animal.

Descuberto en 2012 nunha cova das montañas de  Altai en Siberia, preto da fronteira actual entre Rusia e Mongolia, "Denny", como o chamaron os investigadores, pertencía a unha femia de polo menos 13 anos, que existiu fai uns 50.000 anos.

A cova onde morreu "Denny" xa era famosa porque aí atopáronse por primeira vez restos fósiles do Home de Denisova. Tratábase de fragmentos dunha falanxe  auricular pertencente a unha nena duns sete anos, que demostraron a existencia deste primo do Homo sapiens.

Ao analizar a "Denny", os xenetistas lograron distinguir os cromosomas que a moza herdou do seu pai e os que herdou da súa nai. Para eles non cabe dúbida: a súa nai era unha neandertal e o seu pai un denisovano.

"Ao principio pensei que había un erro nas probas", admite  Svante  Pääbo, investigador do Instituto Max-Planck de antropoloxía evolucionista e coautor do estudo.

Cando se foron de África, os  neandertais dispersáronse por Europa e o oeste de Asia, mentres que os denisovanos dirixíronse cara ao leste de Asia.

"Posiblemente os neandertais e os  denisovanos non se viron moitas veces. Pero cando ocorría, todo apunta a que non tiñan prexuízos os uns cos outros", afirma  Svante  Pääbo, o científico que identificou por primeira vez ao Home de Denisova.

"Seguramente se reproducían frecuentemente, moito máis do que pensabamos, senón, non teriamos tanta sorte", engade.

FONTE: eluniverso.com

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Tiburón.

A distribución do xeo da superficie no polo sur da Lúa (esquerda) e o polo norte (dereita) / NASA  

Un equipo de científicos observou directamente "evidencias definitivas" da existencia de auga xeada na superficie da Lúa nas zonas "máis escuras e frías das súas rexións polares", segundo informou a NASA na súa páxina web.

A maior parte do xeo recentemente descuberto sitúase á sombra de cráteres, onde as temperaturas máis altas nunca superan os -156 ºC, debido a que a pequena inclinación do eixo da Lúa fai que a luz solar nunca chegue a esas rexións.

Os devanditos depósitos están distribuídos de forma irregular e "poderían posiblemente ser antigos", segundo as observacións para as que se empregaron datos dun instrumento da NASA chamado  Moon  Mineralogy  Mapper (Cartógrafo Mineral da Lúa),  M3.

No polo sur, a maioría do xeo está concentrado nos cráteres do satélite terrestre, mentres que no polo norte a presenza de auga xeada está máis xeneralizada, pero escasamente estendida.

O equipo, dirixido por científicos das universidades estadounidenses de  Hawai e  Brown e de Centro de Investigación Ames da NASA identificaron "tres asinas específicas que definitivamente proban que hai auga xeada en superficie da Lúa".

O  M3, a bordo da sonda lunar india Chandrayaan-1 que foi lanzada ao espazo en 2008, estaba especialmente equipado para confirmar a presenza de xeo na lúa.

Este instrumento recolleu datos que non só captaba as propiedades reflectoras que se esperan do xeo, senón que tamén era capaz de medir, de forma directa, a forma inconfundible en que as súas moléculas absorben a luz infravermella, de maneira que podía diferenciar entre auga, vapor ou xeo.

A NASA lembra que observacións indirectas feitas anteriormente detectaron posibles signos de auga na superficie o polo sur da Lúa, pero eses datos tamén podían explicalos outros fenómenos, como un chan lunar que fose "inusualmente reflector".

Os expertos consideran que con suficiente xeo na súa capa máis superficial, a auga podería ser un recurso para futuras expedicións de exploración ou mesmo para permanecer na Lúa e mesmo sería máis accesible que a auga detectada baixa o chan do satélite.

Saber máis cousas sobre este xeo e como chegou ata alí e como interactúa con outros ambientes lunares máis grandes será "un enfoque crave para a NASA e os seus socios comerciais" a medida que se esforza "por regresar e explorar o noso veciño máis próximo, a Lúa", sinala a axencia estadounidense na súa web.

FONTE: elmundo.es/ciencia

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Bacallao.

A Volta a España 2018 disputarase dende hoxe, sábado 25 de agosto (en Málaga) ao domingo 16 de setembro de 2018 (en Madrid), contando con 21 etapas, cun percorrido total de ao redor de 3254,7 quilómetros.

Na nosa comunidade teremos dúas etapas:

Etapa 11: 5 de setembro: Mombuey (Zamora)/Ribeira Sacra-Luintra (Ourense)

Etapa 12: 6 de setembro: Mondoñedo (Lugo)/Faro de Estaca de Bares-Mañón (A Coruña)

Participarán 219 corredores en 22 equipos.

"A vida son só dous días" de Nuria Fergó é a canción oficial desta ronda.

Para un seguemento completo preme AQUÍ.

FONTE: lavuelta.es

Cartel da película / Imaxe: goldposter.com

Esta fin de semana chega aos cines a película "ALPHA", unha aventura épica e unha fermosa historia de supervivencia. Esta é a súa ficha técnica:

Título Orixinal: Alpha

Xénero: Acción. Drama

Nacionalidade: USA

Duración: 96 min

Produtora: Columbia Pictures, Studio9, The Picture Company

Distribuidora: Sony Pictures Releasing

Ano: 2018

Director: Albert Hughes

Guión: Dan Wiedenhaupt

Produción: Andrew Roma, Albert Hughes

Música: Joseph S. DeBeasi

Fotografía: Martin Gschlacht

Reparto: Kodi Smit-McPhee, Natassia Malthe, Leonor Varela, Jóhannes Haukur Jóhannesson, Mercedes de la Zerda, Jens Hultén, Marcin Kowalczyk, Priya Rajaratnam, Spencer Bogaert, Patrick Flanagan, Louis Lay, Kyle Glenn Thomas, Michael Kruse-Dahl, Nestor de la Zerda, Blake Point

Sinopse: No  Paleolítico superior europeo, hai máis de 20.000 anos, un mozo ten que embarcarse nunha dura expedición para atopar á súa tribo, que o deixaron atrás tras ser dado por morto debido a unha ferida recibida durante a súa primeira cacería. Só e débil, terá que enfrontarse a  inhóspitos terreos, terribles condicións ocasionadas pola última  glaciación e todo tipo de perigos. Aínda que non estará só, pois no seu camiño cruzarase cun lobo abandonado, que acepta a acompañalo de mala gana. Nesta situación, os dous terán que aprender a convivir e axudarse para sobrevivir na natureza e atopar o camiño a casa antes de que chegue o letal inverno.

Unha película para os amantes dos animais e especialmente dos cans!

Continuando coa serie aos coches do século pasado con un nome propio peculair, hoxe falaremos do Bocanegra.