Se muestran los artículos pertenecientes a Noviembre de 2017.
Lúa Chea: 4 de novembro
Cuarto Minguante: 10 de novembro
Lúa Nova: 18 de novembro
Cuarto Crecente: 26 de novembro
Chuvia de meteoros: Leónidas, do 5 ao día 30 de novembro, con máximo do 17 ao 18. Polvo do cometa Tempel-Tuttle con radiante na constelación de Leo.
Escoitar historias é unha das formas máis antigas de transmisión de cultura e entretemento entre os humanos. E aínda que nos apoiamos en tecnoloxías cada vez máis sofisticadas (un arco que vai desde a imprenta á realidade virtual) para achegarnos á maxia da narración, o poder de sedución da voz mantense vixente. A renacida puxanza dos podcast e a tendencia á alza dos audiolibros, un formato que parecía esquecido, así o demostran. Os grandes aliados desta nova vida da literatura para escoitar son paradoxalmente, os smartphones. Unha das compañías que máis apostaron por este crecemento é a sueca Storytel, aínda que na súa orixe a punto estivo de fracasar estrepitosamente por adiantarse aos tempos: "A empresa naceu en 2005, explica Jonas Tellander (fundador xunto a Joan Hobson). O problema foi que entón a xente non sabía como usar os teléfonos móbiles para algo máis que non fose chamar ou escribir mensaxes de texto. Así que tivemos que esperar ata que chegou o despegamento tecnolóxico co iPhone e Android, e tamén a que Spotify e Netflix crecesen en número de subscritores para que a xente entendese o modelo de pagar por un contido dixital. En 2008 arruinarámonos e eu participei nun programa de televisión, no que presentei o proxecto ante un panel de cinco investidores para que puxesen o seu diñeiro en Storytel. E un deles fíxoo" . Hoxe a compañía de audiolibros sueca está presente en 15 países e conta cuns 380.000 subscritores.
Un recente artigo de Manuel Gil, director da Feira do Libro de Madrid, saudaba a chegada de Storytel a España como unha gran noticia, ao considerar que as súas edicións son "tecnicamente impecables", e citaba ademais un estudo da APA (Asociación de Editores de Audiolibros) no que se recollen cifras máis que interesantes para este mercado: as vendas de audiolibros creceron en 2016 un 31% ata alcanzar os 1.630 millóns de euros con 35.000 títulos publicados. Jonas Tellander cre que esta forma de consumir literatura non é inimiga dos libros tradicionais, máis ben ao contrario: "estamos no momento perfecto para axudar a promover a lectura no mundo utilizando as novas tecnoloxías".
FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País
Recreación artística do dinosaurio Sinosauropteryx, que vivíu hai 130 millóns de anos / ROBERT NICHOLLS
A mediados dos 90, o pequeno Sinosauropteryx (que significa "lagarto chinés con ás") irrompeu na escena da paleontoloxía con forza ao revelarse que a súa pel estaba cuberta de plumas, a primeira vez que se atopaba unha destas criaturas con esta característica. Agora, unha nova investigación sacou á luz que tamén lucía unha cola a raias e tiña pigmentada a súa cara cunha sorte de anteface, o que lle converte no primeiro dinosauro "enmascarado" que se descobre na historia.
O achado é obra dun equipo de paleontólogos da Universida de Bristol (Inglaterra), que descifrou a cor do dinosauro mediante a análise da plumaxe preservada de tres especímenes. O seu traballo, publicado a semana pasada na revista Current Biology, suxire que estes carnívoros do tamaño aproximado dun pavo e longa cola poderían presentar un patrón de camuflaxe de cores escuras nas súas costas que cambia bruscamente a tons claros no seu ventre (coñecido como contracoloración). Iso impide que estes animais sobresaian da súa contorna, polo que é máis difícil detectarlles e serve para confundir tanto aos depredadores como ás presas.
O patrón é similar ao doutros animais que hoxe en día habitan en ecosistemas abertos, como as gacelas da sabana ou os antílopes das Grandes Chairas estadounidenses.
A investión engade que as plumas escuras que teñen estes exemplares duns 130 millóns de anos ao redor dos ollos indican que o Sinosauropteryx lucía unha sorte de "máscara de bandido" no rostro, unha característica que hoxe comparten animais como os mapaches e algúns texóns, furóns e pandas vermellos.
Os estudiosos tenden a pensar que os mamíferos usan este tipo de máscaras como sinal de advertencia cara ao resto de animais, unha especie de sinal de que non queren ser molestados. Con todo, non cren que ese fose o caso do Sinosauropteryx, un dinosauro pequeno e grácil que podería ser rápido pero que carecía dunha gran capacidade de disuasión física. No seu lugar, o equipo investigador considera que estes parches faciais cumprían unha función similar á que se observa nalgunhas aves modernas, o que cobra sentido dada a relación evolutiva entre os dous grupos.
Por iso, cren que o anteface podía servirlles de camuflaxe fronte a outros depredadores ou mesmo para bloquear o resplandor do sol, algo así como os atletas que se pintan raias escuras baixo os seus ollos para reducir a entrada de luz solar.
O coautor do estudo, considera que aínda que os dinosauros poden ser estraños aos nosos ollos, os seus patróns de cor parécense moito á doutros animais modernos: "Tiñan unha excelente visión, eran depredadores feroces e desenvolverían patróns de camuflaxe como os que vemos nos mamíferos e paxaros vivos".
Hai dous anos viaxou a China, país onde acharon a estes exemplares, para tomar imaxes en alta resolución baixo unha luz especialmente polarizada, o que resaltou as súas cores. As súas plumas escuras, as únicas que conservan os fósiles, están cheas de melanina, o mesmo pigmento que dá cor ao cabelo ou a pel humana e que é capaz de sobrevivir en fósiles durante centos de millóns de anos. En posteriores análises das imaxes, descubriron que o Sinosauropteryx tiña plumas marróns que lle cubrían as costas e os costados, mentres que o resto, probablemente, eran plumas de cor clara.
Normalmente, os animais que viven en hábitats abertos con moita luz, como a sabana, adoitan mostrar unha transición brusca de escuro a claro na parte alta do costado (unha vantaxe á hora de eliminar sombras emitidas pola luz solar directa), mentres que os que habitan contornas máis pechadas como os bosques presentan o cambio de escuro a claro de maneira gradual e moito máis abaixo. Tendo isto en conta, os investigadores cren que o Sinosauropteryx vivía en ambientes abertos cunha vexetación mínima, pasando moito máis tempo ao sol que á sombra.
FONTE: Ismael Araña/Xornal El Mundo/Ciencia
A aplicación cartográfica Google Maps incorporou á súa plataforma os mapas de 12 novos astros do Sistema Solar, froito da colaboración coa NASA e a Axencia Espacial Europea.
Na sección de modo satélite 3D de Google Maps, coa que se pode navegar pola xeografía doutros planetas, Google aumentou a lista con 12 novos corpos celestes, entre os que destacan os planetas Venus e Mercurio, os planetas ananos Plutón e Ceres, e varios dos satélites de Xúpiter e Saturno, como Ío, Dione, Titán e Xápeto.
Do mesmo xeito que a súa aplicación en modo satélite, Google Maps permite navegar pola superficie dos astros do Sistema Solar, facendo "zoom" e mostrando os principais accidentes dos corpos, todos eles rochosos, como cráteres, cordilleiras, chairas e depresións, e os nomes que reciben.
Queres navegar pola súa superficie? Pois preme AQUÍ.
FONTE: Xornal Faro de Vigo
Farga de Arión / Imaxe: WIKIMEDIA
Hai uns anos, a Farga de Arión, unha oliveira que se alza en Ulldecona (Tarragona), converteuse na árbore máis lonxeva de España. Foi plantada alá polo ano 314, en tempos do emperador Constantino I (306-337 dC.)
Un equipo da Universidade Autónoma de Madrid datou a súa idade en 1.701 anos, cifra obtida tras o estudo do perímetro do tronco mediante telemetría láser.
Un fermoso monumento vivo, aínda produtivo, cun espectacular perímetro de tronco de 8 metros e 1,30 metros de altura.
FONTE: Espacioeco/Xornal El País
Martin Rees é un astrofísico e cosmólogo británico de 75 anos (Shropshire, Reino Unido - 1942).
Aínda que a Terra existe desde hai 4.500 millóns de anos e faltan outros 6.000 millóns de anos para que sexa engulida polo Sol, Rees cre que este século "pode ser crucial" grazas á biotecnoloxía, a robótica e a intelixencia artificial, e a capacidade para explorar o espazo. Segundo el "a especie humana poedría chegar a ser totalmente electrónica" e "cerebros electrónicos viaxaran pola galaxia para buscar vida".
No vídeo superior Rees plantexa como sería ese mundo futuro.
Se queres coñecer un chisco mellor os plantexamentos diste cosmólogo podes acceder ao seu libro "O próximo paso: a vida exponencial" premenso AQUÍ.
FONTE: Xornal El Mundo e Wikipedia
Silueta do Kayentapus ambrokholohali / Fabien Knoll e Lara Sciscio
Un equipo internacional de paleontólogos atopou pegadas dunha criatura que viviu na actual África meridional hai uns 200 millóns de anos. Trátase de Kayentapus ambrokholohali, unha nova especie presentada recentemente en PLOS ONE e que está representada por un dinosauro de nove metros de altura que pertencía ao temible grupo do Tyrannosaurus rex: o dos megaterópodos, criaturas inmensas que se alimentaban de carne e que camiñaban sobre dúas patas. Por iso tamén se lles coñece como «megacarnívoros».
A nova especie foi descuberta grazas ao traballo dun equipo de científicos da Universidade de Mánchester (Reino Unido), de Cidade do Cabo (Sudáfrica) e de San Pablo (Brasil) ao redor dunhas das maiores pegadas descubertas en África. Lembran moito ás dun ave actual pero cun tamaño xigantesco. Están formadas por tres dedos e miden uns 57 centímetros de longo e 50 de ancho. Segundo os cálculos dos paleontólogos, pertencían a un animal de 9 metros de alto e 12 de longo.
Os investigadores están convencidos de que as pegadas remóntanse ao Xurásico temperán, nunha era en que a maioría dos terópodos eran moito máis pequenos que Kayentapus ambrokholohali: de feito, apenas adoitaban medir entre tres e cinco metros de longo. Pero xa ao final do Xurásico e ao comezo do Cretácico, hai uns 145 millóns de anos, apareceron os grandes terópodos, como o famoso T. Rex.
"Este descubrimento marca a primeira aparición dun carnívoro moi grande a comezos do Xurásico en Gondwana, o gran continente que despois se fragmentó e deu lugar a África e a outra masas de terra. Isto converte ao achado en algo significativo", dixo a investigadora da Universidade da Cidade do Cabo e coautora do estudo. De feito, segundo engadiu, "só hai un exemplo comparable en idade cunhas pegadas dese tamaño, pero este foi atopado en Polonia".
As pegadas foron atopadas na antiga superficie dun lago, (no que se adoita coñecer como paleosuperficie), no distrito de Maseru (Lesoto). Ao redor das pegadas atopáronse restos de gretas de desecación e marcas de correntes que indican a pretérita presenza de auga
FONTE: Xornal abc/ciencia
Os avós son tratados nalgunhas ocasións como un traste vello. Non teñen nin a metade do recoñecemento que merecen. Afortunadamente, esta non é a visión que comparten a maioría das persoas. Venos como o que son: un elemento máis do núcleo familiar con moitísimo que achegar. Un vídeo que reivindica esa concepción da terceira idade na familia.
"Cos avós, somos +familia" é obra de Hirukide, a Federación de Familias Numerosas de Euskadi.
Recoñecemento merecido!
FONTE: Verne/Xornal El País
Leganés, unha cidade situada ao suroeste de Madrid, non é Silicon Valley. Pero desde alí tamén é posible alumar e facer crecer unha empresa de tecnoloxía punta que se sitúe á cabeza da innovación nun terreo tan pouco coñecido ata agora como a radiación de teraherzios. A empresa en cuestión é Luz WaveLabs, creada en 2013 por Rubén Criado, sobre a base da súa tese doutoral na universidade Carlos III de Madrid. Dando por feito que a maioría dos mortais descoñecemos as nocións mínimas da electrónica e a fotónica como para entender de que fala Criado cando se entusiasma coas posibilidades dos raios T, o mellor é recorrer aos exemplos comparándoos cos archiconocidos raios X. Estes son unha forma de radiación electromagnética que pode atravesar obxectos, de aí a súa estendida utilización en medicida (as radiografías) e en dispositivos de seguridade para ver os contidos dun recipiente pechado. O problema cos raios X é que poden producir alteracións na materia e, dependendo da dose, mesmo provocar cancro nos seres humanos. Os raios T son tamén radiacións electromagnéticas cunhas propiedades similares aos raios X, pero ao portar menos enerxía non alteran a materia e, por tanto, resultan inocuos. Se ata agora esta radiación por teraherzios non foi máis utilizada é porque os seus custos son moi elevados, non se sabía como amplificar a calidade do sinal e requiren unhas capacidades técnicas complexas. Unhas limitacións que poden pasar á historia nun futuro moi próximo se iniciativas como as de Luz WaveLabs continúan desenvolvéndose.
Os raios T permiten detectar a distancia e sen contacto todo tipo de materiais, proporcionan gran cantidade de información de substancias, son moi sensibles á auga e, ademais, trátase dunha radiación totalmente segura. As súas aplicacións prácticas poden achegar un gran avance en terreos moi diversos como a biomedicina, a seguridade, a ciencia (en radioastronomía ou espectroscopia), análise de estruturas e materiais, conservación de obras de arte, defensa, ou telecomunicacións, entre outros. Na actualidade Luz WaveLabs fabrica un xerador fotónico de terahercios cunha calidade de sinal un millón de veces superior á mellor solución comercial existente. Pero o futuro pode deparar descubrimentos aínda máis interesantes asegura Criado: "Nós xa conseguimos meter gran parte do noso sistema nun primeiro chip que estamos testeando. Por aí pasa a democratización da tecnoloxía. Ábrenos todo un novo rango de información para i+d ou para novas posibilidades en estudo de proteínas, por exemplo. Agora estamos a vivir o desenvolvemento desta tecnoloxía que permitirá explotar esas posibilidades".
FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País/Ciencia
Monumento a unha especie /Brent Stirton
O Museo de Historia Natural de Londres deu a coñecer aos gañadores do Wildlife Photographer of the Year 2017, un dos concursos de fotografía de natureza con maior prestixio a nivel mundial.
De entre máis de 50.000 fotografías presentadas na edición diste ano, a imaxe gañadora pertence ao fotógrafo Brent Stirton: "Monumento a unha especie"
Tomada como parte dunha investigación encuberta sobre o comercio ilegal do corno de rinoceronte, a imaxe gañadora de Brent conta a evocadora historia dunha das últimas vítimas do comercio de especies salvaxes: un rinoceronte negro do parque Hluhluwe Imfolozi de Sudáfrica. Crese que os cazadores furtivos proveñen dunha comunidade local, e realizan o seu atroz traballo por encargo. Despois de ingresar ilegalmente na reserva, tenderon unha emboscada ao rinoceronte nun pozo de auga e matárono antes de fuxir da súa a parte tan supersticiosamente apreciada de corpo mutilado.
A conmovedora imaxe de Brent é un símbolo do impacto devastador da demanda de corno de rinoceronte. Os rinocerontes negros foron unha vez a especie de rinoceronte máis numerosa do mundo. Con todo, estimouse en 2015 que tan só 5,000 exemplares permaneceron na natureza vivindo en liberdade; unha cantidade a cal os conservacionistas cren que caeu desde entón debido á crecente caza furtiva nestes dous últimos anos. Estes animais en perigo crítico extinguiranse moi pronto a menos que se tomen medidas efectivas e convincentes.
Se queres coñecer o resto de fotografías gañadoras, nas diferentes categorías, preme AQUÍ.
FONTE: nationalgeographic.com.es
A cadea de supermercados Gadis, que volve apelar ao sentimento identitario da comunidade cunha película de case catro minutos de duración coa que dous irmáns loitan durante toda a súa vida por facer da muiñeira o baile de moda en todo o mundo.
Os dous protagonistas son uns talentosos artistas que desde pequenos teñen gravada a palabra "teimudo" nas súas cabezas grazas ao seu pai. Con esa insistencia tratan de bailar muiñeira nun mundo onde esta danza queda relegada fóra dos espazos "mainstream". É grazas á axuda dun compañeiro de Erasmus, convertido en afamado deseñador, que a muiñeira chega ás televisións de todo o mundo.
A colección "Por se morremos" chega á New York Fashion Week con deseños inspirados na danza tradicional galega, gaitas e decoración con polbos e hórreos. A muiñeira convértese, por fin, nun baile global.
A cadea galega segue o ronsel de anuncios con aspecto de película, como os que xa rodou con cans de raza palleira e que converteron ao animal autóctono nun dos máis demandados. Veremos se, como pasou co famoso can "Allo", a muiñeira tamén pasa a ser o baile de moda.
Polo menos, esa é a intención da páxina, na que se alenta aos usuarios para levar a muiñeira por todo o mundo.
FONTE: Xornal Faro de Vigo
Vitellaria paradoxa / Imaxe: florflores.com
Vitellaria paradoxa é unha especie arbórea de ata 15 metros de altura dás sabanas arbóreas do oeste de África da que se tira a coñecida coma manteiga de carité ou xea. Esta árbore podar vivir atei tres séculos e ou diámetro do touro podar acadar o metro.
Tradicionalmente en África Occidental, os seus froitos chámanse de noces, estes froitos son drupas carnosas cun óso de casca fina. Tras a súa ebulición e esmagado obtense unha graxa vexetal chamada de manteiga de carité. Esta substancia é comestíble e utilizada tradicionalmente na cociña local, tamén utilízase na industria chocolateira como substituto da manteiga de cacao. Coñécese sobre todo a esta graxa polas súas propiedades hidratantes polo que é utilizada na composición de numerosos preparados dá industria cosmética.
Dá os seus primeiros froitos logo de 15 anos. Malia considerar que acada a idade adulta cara os trinta anos, xa neste momento pódense obter ata 20 quilos de froitos, é dicir 5 quilos de améndoa seca, das cales se obterá aproximadamente 1 quilo de manteiga de carité. Entre os cincuenta e os cen anos de idade obtense a maior cantidade de froitos, ou cal dificulta ou seu cultivo.
Anualmente expórtanse entre 40.000 e 75.000 toneladas a Europa e de 10.000 a 15.000 toneladas a Xapón, segundo a FAO, principalmente para as industrias alimentarias, farmacéuticas e cosmética. Benín produce entre 80 e 85.000 toneladas de carité ao ano e é o terceiro país exportador tras Burkina Faso e Ghana con preto de 45.000 toneladas.
En Benín, constitúe un dos alicerces da alimentación das comunidades rurais desa franxa xeográfica e tanto a recolección dos seus froitos como o ciclo de produción e a súa comercialización nos mercados locais é tarefa exclusiva da muller. É coma eleas din "É o noso ouro, o ouro das mulleres".
FONTE: Xornal El País e Wikipedia
Estación espacial Tiangong-1 / Imaxe:Gizmodo
A estación espacial Tiangong-1, o primeiro laboratorio orbital chinés lanzado en setembro de 2011, estrelarase contra a Terra a finais de xaneiro de 2018, segundo as previsións de The Aerospace Corporation, unha fundación sen fins de lucro de California (EE.UU.). Aínda que a maior parte da plataforma de 8 toneladas e media se desintegrará na atmosfera, algunhas pezas do «Palacio dos Ceos» poderían sobrevivir ao reingreso e caer á superficie terrestre. Onde é extremadamente difícil de precisar polo momento, pero pola inclinación da nave, «podemos dicir con confianza» que ocorrerá nalgún lugar entre as latitudes 43º norte e 43º sur do planeta, segundo a corporación. Iso comprende unha amplísima franxa terrestre que polo sur alcanza Nova Zelandia, Australia ou Arxentina e polo norte, a maior parte de España. Estamos dentro polo momento, si, pero tamén unha xigantesca parte do mundo, océanos incluídos, coa que repartirnos o boleto de lotería.
Tiangong-1 foi deseñada para ser un laboratorio tripulado, aínda que non está habitada (a última misión tripulada partiu de Tiangong-1 en xuño de 2013), así como un experimento para unha futura estación máis grande. Está composta por dous módulos e mide 10,5 metros de longo. O 21 de marzo de 2016, China anunciou que deixara de recibir datos de telemetría da plataforma, pero non foi ata o 14 de setembro cando recoñeceu oficialmente que a estación volvería entrar na atmosfera, segundo prevían, na segunda metade de 2017. Rastreadores de satélites afeccionados afirmaron entón que o obxecto xa orbitaba sen control desde facía meses e todo apunta a que a reentrada será tamén descontrolada.
Ese boleto de lotería non o queremos!
FONTE: Xornal abc/ciencia
No mundo cómpranse un millón de botellas de plástico ao minuto. E é que este material é un dos reis (se non o rei) da fabricación e o envasado: hoxe usámolo 20 veces máis que hai medio século e está presente en case calquera ámbito que imaxinemos: enxoval, industria, alimentación, construción, automoción, xoguetería, agricultura, téxtil... Tamén, por desgraza, é un dos compostos que máis prexudican ao medioambiente: no mundo tíranse unhas oito toneladas diarias de lixo plástico ao mar, unha vertedura que ameaza o hábitat de infinidade de criaturas.
Por sorte, cada vez xorden máis proxectos encamiñados a evitar que o plástico chegue de maneira descontrolada á natureza, a implicación cidadá non deixa de crecer e nas cidades cada vez reciclamos máis e mellor: en 2016 tiramos un 4% máis de envases de plástico, metal e briks aos colectores amarelos. Pero, aínda que fosen usados e estean listos para ir ao lixo, estes recipientes aínda poden ser útiles.
Bótalle un pouco de imaxinación e comproba en que podes transformar unha simple "botella de plástico".
FONTE: Xornal El País/EspacioEco
Nun estadio de Wembley impresionantemente tuneado para a gran noite do pop, o canadense Shawn Mendes con tan só 19 anos, con dous discos no seu haber, coroouse como a nova estrela planetaria da música comercial ao alzarse co galardón ao mellor artista nos European Music Awards da MTV, celebrados na pasada noite en Londres.
A balada "There´s nothing holding me back", mereceu tamén o premio á mellor canción. Un moi en boga soul lixeiro, unha voz privilexiada e unha fráxil beleza, moi adecuada para a era de Instagram, son as claves deste novo rei do frenético xogo de tronos que é a música popular no século XXI.
Ídolo de adolescentes!
Nada menos que Alejandro Amenábar, todo un premio Gordo do cinema español con nove Goyas e un Óscar na súa carreira, foi o elixido como director de orquestra desta nova campaña da Lotería de Nadal 2017. "O maior premio é compartilo" é o título do anuncio, co que o autor imprime o seu toque fantasioso marca da casa para facturar un produto deseñado, por natureza, para emocionar. Ollo, o guión é da axencia Leo Burnett, que pensou que quen había máis adecuado para rodar este «conto de Nadal alieníxena», como o definiu o cineasta.
O anuncio, que na súa versión estendida é unha curtametraxe de 19 minutos (que está debaixo do anuncio na parte superior)), consiste basicamente nunha historia de amor, pero con extraterreste incluída, que ten a enorme sorte de que lle toque o primeiro premio do sorteo... e o infinito gran premio de coñecer a un tipo cun corazón de ouro, de descubrir así o amor.
Boa sorte a todos, pero... compra o décimo!
Emisións de gases de efecto invernadoiro por CCAA (2016) / Toneladas métricas de CO2 segundo consta no Rexistro Nacional de Dereitos de Emisión de Gases de Efecto Invernadoiro, publicado cada ano polo Ministerio de Medio Ambiente.
Galicia acaba de pechar o mes de outubro coas temperaturas máximas máis altas da historia. A choiva en pleno novembro é unha rareza, cos encoros secándose e logo de que varios concellos implantasen plans de emerxencia por seca. O debate global sobre o cambio climático entra por fin na axenda galega ante as graves consecuencias deste atípico outono. E as industrias galegas, coas súas elevadas emisións de gases invernadoiro, contribúen a agravar o problema.
Desde o sector secundario partiron en 2016 máis de 14 millóns de toneladas de CO2, o principal gas efecto invernadoiro que causa o quecemento global. O montante sitúa a Galicia como a terceira comunidade autónoma con máis emisións, un 11,44% do total de España e só superada por Andalucía e Asturias. Os datos do Observatorio da Sustentabilidade, que se adianta varios meses ao rexistro oficial do Ministerio de Medio Ambiente, mostran a fotografía dunha comunidade lastrada polos gases emitidos desde as centrais térmicas.
Seis de cada dez toneladas de gases invernadoiro proceden de só dous puntos fixos: as centrais eléctricas das Pontes e de Meirama (Ordes), ambas as situadas na Coruña. Tamén aparece nesta provincia o terceiro foco contaminante: a refinería de Repsol, con algo máis dun millón de toneladas durante o ano pasado.
As emisións en España reducíronse nun 11% respecto ao ano anterior, fronte ao 9% en Galicia. Pero é na evolución da década onde se aprecia a melloría, tras diminuír a expulsión destes gases en algo máis dun terzo. En canto ás comunidades autónomas, as que presentan menores emisións son Estremadura, Madrid, Navarra e Cantabria, é dicir, aquelas con unha economía menos baseada no carbón.
FONTE: Xornal Faro de Vigo/Economía
A escola debería ser sempre un espazo no que sentirse seguro. Con todo, para moitos nenos, a escola converteuse na fonte dun tipo de violencia do que son vítimas e que exercen os seus propios compañeiros, trátase do acoso escolar ou bullying. Hai nenos que, por distintas razóns, sofren malos tratos físicos ou psicolóxicos por parte doutros nenos a través de actitudes como a represión, a discriminación, a homofobia, a violencia sexual ou o castigo corporal.
O acoso escolar ou bullying ten efectos negativos na saúde física, o benestar emocional e o rendemento académico dos nenos, especialmente se dita violencia repítese no tempo ou é severa, ademais de influír no clima escolar do centro educativo.
Un empuxón que se repite. Un alcume que denigra. Un insulto cada vez que lle toca saír á lousa. Na escola ou no instituto, existen moitas formas de exercer e sufrir violencia entre iguais e moitas formas de tratar de acabar con ela. É unha responsabilidade conxunta da comunidade educativa, os pais e os compañeiros evitar que o acoso escolar siga existindo.
Todos contra o acoso escolar!
FONTE: savethechildren.es
Un novo planeta, Ross 128 b, acábase de sumar á lista de candidatos na procura de indicios de vida máis aló do Sistema Solar. O Observatorio Austral Europeo (ESO) informou do descubrimento deste novo planeta tépedo do tamaño da Terra a tan só 11 anos luz do noso planeta (un ano luz equivale a 9.460 millóns de quilómetros), o que o converte no segundo planeta máis tépedo e máis próximo á Terra tras Próxima b. Ademais, Ross 128 b é o máis próximo descuberto que orbita unha estrela anana vermella inactiva, Ross 128, na constelación de Virgo, "o que pode aumentar as probabilidades de que se trate dun planeta que, potencialmente, puidese albergar vida", segundo ESO.
O equipo que realizou o descubrimento utilizou un instrumento único na súa clase, o cazador de planetas Harps de ESO, instalado no Observatorio La Silla (Chile).
Este exoplaneta de baixa masa orbita Ross 128 cada 9,9 días. Ross 128 é a estrela próxima "máis tranquila" que alberga un exoplaneta tépedo deste tipo. Espérase que este mundo sexa tépedo, cunha temperatura superficial que tamén podería ser similar á da Terra.
A pesar de ser das máis comúns, as ananas vermellas son un dos tipos de estrela máis frías e débiles do universo. Isto fai que sexan moi bos obxectivos para a procura de exoplanetas e por iso están a ser cada vez máis estudadas. Moitas estrelas ananas vermellas, como Próxima Centauri, emiten labaradas que, ocasionalmente, bañan de letal radiación ultravioleta e de raios X aos planetas que as orbitan. Con todo, parece que Ross 128 é unha estrela moito máis tranquila, de maneira que os seus planetas poderían ser a morada coñecida máis próxima para albergar vida.
Cos datos de Harps, o equipo descubriu que Ross 128 b orbita 20 veces máis preto da súa estrela que a distancia á que a Terra orbita do Sol. A pesar desta proximidade, o planeta recibe só 1,38 veces máis radiación que a Terra. Como resultado, estímase que a temperatura de equilibrio de Ross 128 b atópase entre -60 e 20 ºC, debido á natureza débil e fría da súa pequena estrela anana vermella, que ten pouco máis que a metade da temperatura superficial do Sol.
Mentres que os científicos involucrados neste descubrimento consideran que Ross 128 b parece ser un planeta tépedo, segue habendo incerteza en canto a se se atopa dentro, fóra, ou no limiar da zona habitable, onde pode existir auga líquida na superficie dun planeta. A zona habitable está definida polo rango de órbitas ao redor dunha estrela, na que un planeta posúe a temperatura adecuada para que exista auga líquida na superficie do planeta.
Na actualidade, os astrónomos están a detectar cada vez máis exoplanetas tépedos e, a próxima etapa, será estudar con máis detalle as súas atmosferas, a súa composición e a súa química. Será de vital importancia a posible detección da presenza de biomarcadores nas atmosferas dos exoplanetas máis próximos, incluíndo o osíxeno. Dos miles de exoplanetas detectados ata o momento, uns 50 considéranse potencialmente habitables.
FONTE: Xornal El País/Ciencia
Hai relativamente pouco que nos afixemos a que un brazo robótico fornézanos unha caixa de paracetamol (ou calquera outro medicamento) cando imos á farmacia. Pero as primeiras veces, ver moverse semellante máquina con precisión entre os distintos andeis antollábasenos a escena dunha película de ciencia ficción. Trátase dun exemplo máis de como o máis sofisticado termina converténdose en prosaico a gran velocidade. Moitas destas solucións robotizadas proceden dunha empresa española, Ulma Handling Systems, pertencente ao Grupo Ulma da corporación Mondragón.
Ulma Handling Systems leva máis de dúas décadas innovando no terreo da enxeñería loxística desde distintos ámbitos: entre outros, solucións arquitectónicas, construción, aproveitamento de espazos agrícolas en invernadoiros, xestión de equipaxes, almacenamento e dispensación de medicamentos... E é neste último campo, o da almacenaxe e distribución intelixente de produtos, onde Ulma está a ofrecer solucións innovadoras que poden disparar o aforro en custos e tempo de moitas compañías.
A súa visión sobre a capacidade que teñen os robots para a etiquetaxe, manipulado e organización de produtos levou á compañía para converterse en referente mundial."Os robots e os drons xa non son ciencia ficción, asegura Alberdi. Nestes momentos os drons, mediante sistemas de visión artificial e antenas poden detectar os códigos de barra e sacar visións por RFID (identificación por radiofrecuencia). Eles van pasando polas diferentes alturas e posicionamentos, capturan toda esa información para envorcala despois no sistema de xestión de almacéns e controlar así que as cantidades e as unidades especificadas estean aí", asegura o director xerente de Ulma Handling Systems
Os procesos manuais (camións, carretillas, operarios manipulando caixas) están a piques de pasar á historia e ser substituídos por robots que poderán atender os pedidos mesmo a distancia. "A tecnoloxía xa o permite", segura. "Outra cousa é o que a sociedade vaia a evolucionar, a admitir, a acoller..."
Un debate que, talvez, sexa máis propio de filósofos que de enxeñeiros.
FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País
Estes son os 12 inventos que forman parte do presente e que revolucionarán o noso futuro:
Estes dispositivos prometen mellorar a calidade de vida de persoas con diferentes discapacidades.
A edición xenómica permitirá erradicar enfermidades hereditarias, non só no paciente senón tamén nos seus descendentes.
En 2021 chegarán aos concesionarios coches autoconducidos aptos para funcionar na cidade e autoestrada e un 99% seguros.
200 veces máis resistente co acero, pero flexible e lixiero, así é o material que está chamado a cambiar a tecnoloxía.
As máquinas poderán saber como nos sentimos e tomar decisións respecto a eses sentimentos, un paso máis na interactuación coa intelixencia artificial.
O mundo virtual empezou coma un xogo, pero agora ten o mundo laboral no punto de mira.
Os acumuladores parecen cousa do pasado, pero o seu desenvolvemento será o motor principal de novos inventos como o coche sen motor.
Coñecer ao instante todas as necesidades dos cultivos mellorará o rendimento e evitará que se perdan colleitas.
A evolución destes axudantes levaraos a interactuar con nós como se foran persoas, ler contos, decirnos o que temos que comprar.
A UE contempla esta tecnoloxía como a que reequilibrará o sistema produtivo.
A principal pega do uso dos datos biométricos é a pouca regulación legal e as dúbidas sobre canto de segura son estas encriptacións.
Estes novos ciruxáns reducen ata tres veces o tamaño da incisión necesaria para operar.
FONTE: Xornal El País/Ideas
Osaka unha nova infraestrutura aeroportuaria pero, como o resto de cidades de Xapón, tiña problemas de espazo. Así que a maioría das 10.000 persoas que visitaron o aeroporto internacional de Kansai ao longo do primeiro mes tras a súa inauguración, en setembro de 1994, só quería coñecer "in situ" cal fora a espectacular solución: construír o primeiro aeroporto flotante do mundo, deseñado polo arquitecto Renzo Piano. Descansa nunha illa artificial de catro quilómetros de longo por 1,2 de ancho, ancorada aos fondos da baía de Osaka, a cinco quilómetros da costa, e comunicada con ela polo ponte Porta do Ceo.
FONTE: Xornal El País e Wikipedia
O cartón é un dos reis do empacado: só o ano pasado fabricáronse case cinco millóns de metros cadrados deste produto, segundo datos da Asociación Española de Fabricantes de Envases e Embalaxes de cartón ondulado, unha cifra que sitúa a España como cuarto produtor europeo tras Alemaña, Italia e Francia. O seu uso é universal no embalado de case calquera artigo no que pensemos: é raro ver un móbil que non veña dentro dunha caixa de cartón, por exemplo, ou un xoguete non se sirva del para a súa envoltura exterior. A presenza deste material, elaborado a base de pulpas vexetais, é masiva en case todos os sectores, especialmente no alimentario, o agrícola e o industrial.
Cada español tirou en 2016 uns 15,5 quilos de envases de papel e cartón ao colector azul, o lugar apropiado para os refugallos deste tipo. Pero os residuos de cartón poden resultar útiles (e mesmo divertidos) antes de acabar no lixo: cun pouco de imaxinación, só ou acompañado, ponte ao choio e transforma en algo novo aquilo que ías refugar.
FONTE: Xornal El País/EspacioEco
Como andamos de Xeografía? Pois imos averigualo!
Todos os día propoñereiche unha cuestión. Concéntrate e pescuda se estás no certo ou necesitas unha actualización.
Empezamos!
1. Que é Zelandia?
- Unha cidade islandesa
- Un parque temático
- Un país do hemisferio norte
- Un continente
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Situación da Fosa das Marianas / Imaxe: saberespractico.com
A resposta á pregunta do día anterior é UN CONTINENTE. Zelandia é un novo continente de dous terzos do tamaño de Australia (ou do tamaño da India) descuberto baixo o suroeste do océano Pacífico. Este continente afundiuse despois de separarse de Australia Hai 60-85 millóns de anos.
E imos coa pregunta de hoxe...
2. O punto máis profundo da fosa das Marianas está exactamente a...
- 11.144 m de profundidade
- 11.054 m de profundidade
- 11.044 m de profundidade
- 11.034 m de profundidade
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
HI SEXAS é o acrónimo inglés de Hawaii Space Exploration Analog and Simulation (Hawai - Análise e Simulación de Exploración Espacial), unha misión que comezou en 2012 e na que varios investigadores simulan a vida en Marte nunha das ladeiras do volcán Mauna Loa , na illa de Hawai, a 2.500 metros de altitude. Este peculiar enclave foi elixido porque as condicións xeolóxicas do lugar son similares ao que coñecemos do Planeta Vermello. As tripulacións que pasan por HI SEXAS permanecen no centro entre catro meses e un ano, e os perfís dos integrantes son moi variados. A última, que abandonou o lugar en setembro do presente ano despois de pasar oito meses alí estaba composta por dúas mulleres e catro homes, maioritariamente formados en enxeñerías (aeroespacial, informática, astrobioloxía, de sistemas ou agrícola). A súa función durante o tempo que pasan en Mauna Loa é reproducir da forma máis fidedigna posible como sería a vida e a exploración en Marte.
Establecer unha base no Planeta Vermello é un proxecto cada vez máis próximo á realidade. Pero a súa consecución non só encerra unha gran complexidade respecto das tecnoloxías que serán necesarias para logralo. Certo que é imprescindible construír as naves que nos trasladen ata alí e levantar un hábitat seguro, pero estes factores, terminarán por liquidarse nun tempo relativamente curto. O seguinte problema que se debe resolver é como afectará os seres humanos unha estancia tan prolongada nesa contorna. E esta é unha das cuestións básicas que se abordan en HI SEXAS: as condicións illadas da misión, que inclúen 20 minutos de comunicación diferida e autosuficiencia parcial, foron deseñadas para ser similares ás dunha misión de exploración de superficie planetaria. As rutinas diarias inclúen a preparación de alimentos, o exercicio, a investigación e o traballo de campo. Non menos importante é a monitoraxe da saúde dos membros da tripulación e as súas reaccións psicolóxicas fronte ás dinámicas de grupo, o traballo en equipo e a convivencia prolongada.
O director técnico de HI SEXAS, está convencido de que esta misión resultará crucial nunha futura colonización de Marte que se antolla máis próxima do que pensamos: "Creo que grazas á nosa simulación poderiamos ter a seis persoas vivindo nunha cúpula dese tamaño en Marte cos recursos que lles demos. Creo que o conseguirían, de verdade créoo. Levar a carga a Marte é o menor dos seus problemas".
FONTE: José L. Álvarez Cedena/Xornal El País/Ciencia
A resposta á pregunta do día anterior é 11.034 m de profundidade. Esta fosa oceánica data de antes de 1870 e nela atopouse unha lura xigante do xénero Architeuthis e varias especies descoñecidas ata entón.
E imos coa pregunta de hoxe...
3. Cal é o país dos 1.000 lagos?
- Finlandia
- Canadá
- Estados Unidos
- Brasil
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Surtsey é unha illa volcánica situada a aproximadamente 32 km da costa meridional de Islandia, preto do arquipélago de Vestmannaeyjar. Constitúe o punto máis austral do país e formouse a partir dunha erupción volcánica que se iniciou a 130 m por baixo do nivel do mar e emerxeu á superficie o 14 de novembro de 1963. A erupción durou ata o 5 de xuño de 1967, momento no que a illa alcanzou o seu tamaño máximo de 2,7 km² (270 ha). Desde entón a acción erosiva do vento, a auga e o xeo reduciron constantemente o seu tamaño ata as 141 medidas en 2008.
A nova illa recibiu o nome de Surt, un jötunn de lume da mitoloxía nórdica. Durante a súa erupción foi intensamente estudada polos vulcanólogos e unha vez que rematou, converteuse en obxecto de investigación de biólogos, debido a que achega unha valiosa información sobre a colonización dunha terra estéril. Forma parte do sistema volcánico submarino de Vestmannaeyjar que á súa vez é parte da dorsal mesoatlántica. Este sistema volcánico é o que produciu a famosa erupción de Eldfell na illa de Heimaey en 1973. Xunto a esta illa formáronse outras máis pequenas como Jólnir, aínda que a maioría non teñen nome porque se erosionaron rapidamente. Surtsey foi declarada Patrimonio da Humanidade pola Unesco en 2008.
FONTE: El Documentario
A resposta á pregunta do día anterior é FINLANDIA. Pero non só ten 1.000 senón moitos, moitísimos máis: decenas de miles de lagos. En total, 187.888 lagos; hai practicamente un por cada 26 habitantes. Os lagos de maior tamaño teñen unhas superficies de 1.000 a 4.400 km2, non en balde, o 10% do país está cuberto por estas reservas de auga doce.
E imos coa pregunta de hoxe...
4. Onde se atopa a rexión máis pobre do mundo?
- En Zimbabue
- En Honduras
- En Sahel
- En Nepal
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Os cidadáns usan cada vez máis toallitas húmidas de hixiene íntima, desmaquillantes, limpadoras para cristais, mobles, etc. Pero ao tiralas ao retrete, estas convértense en xigantescos "monstros": estímase que as depuradoras recollen en España 10 quilos por persoa ao ano. Ademais, para limpar e emendar as roturas e atascos que producen, unha cidade dun millón de habitantes gasta uns catro millóns de euros anuais. E non é o único impacto que causan.
Estes dous vídeos pretenden concienciarnos do problema e animarnos a solucionalo de forma sixela.
FONTE: Álex Fernández Muerza/Revista Consumer/Medio Ambiente urbano
A resposta á pregunta do día anterior é SAHEL. A rexión saheliana de África ten unha forma de arco con 3.860 quilómetros e está situada xusto ao sur do deserto do Sahara. Cobre do norte de Senegal, o sur de Mauritania, Malí, Alxeria, Níxer, Chad, sur de Sudán e Eritrea. É unha das zonas máis pobres e conflitivas do mundo. Segundo a ONU, os 10 países máis pobres do mundo atópanse en África e a maioría deles acollen a un gran número de refuxiados.
E imos coa pregunta de hoxe...
5. Recoñeces istes lugares vistos dende o espazo?
- Italia
- Ceuta e Melilla
- Illas Seychelles
- Illas Canarias e Marrocos
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Por que funciona? Porque descompuxen os meus números de dúas cifras en decenas e unidades, e cando multiplico unidades por unidades obteño unidades, cando multiplico unidades por decenas, obteño decenas, e cando fago decenas por decenas obteño centenas.
Para desenvolver as parénteses apliquei a propiedade distributiva, e na paréntese central do resultado hei recuadrado o que queda no centro do diagrama de rectas: 3x2=6 puntos e 2x1=2 puntos, 8 puntos en total. En realidade son 30 veces 2 (ou dúas veces 30, dá o mesmo aínda que non sexa o mesmo) e dúas veces 10, en total 60 máis 20 son 80, de toda a vida.
É maxia iste método, coñecido como "xaponés" que non se necesita coñecer as táboas para calcular os produtos?
Non é maxia, son só matemáticas: é a mesma relación que se dá en calquera disposición rectangular (matriz). Sempre atopamos tantos elementos como o número de filas multiplicado polo número de columnas. Por poñer un exemplo, nun edificio de catro alturas hai cinco balcóns por planta, en total haberá 20 balcóns.
FONTE: Xornal El País/Verne
A resposta á pregunta do día anterior é ILLAS CANARIAS E MARROCOS. A NASA publica habitualmente imaxes de distintas partes da Terra con gran calidade. Neste caso aparecen as illas Canarias e Marrocos.
E imos coa pregunta de hoxe...
6. Cal é o río máis longo de Europa?
- Texo
- Volga
- Támesis
- Ebro
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Patria, Dedé e Minerva Mirabal, feministas dominicanas/ Imaxe: ARCHIVO FAMILIA MIRABAL
Hoxe, sábado, cúmprense 57 anos da morte de Minerva, Patria e María Teresa. O 25 de novembro de 1960, os corpos das irmás Mirabal eran achados, esnaquizados, no interior dun jeep afundido nun barranco, en Salcedo, ao nordés de República Dominicana. Horas antes, as tres mulleres, activas militantes contra o réxime de Trujillo, foran asasinadas por un escuadrón enviado polo ditador. Os homes do autócrata matáronas a golpes e metéronas dentro do vehículo para simular un accidente. Pero nunca houbo dúbida de que se trataba dun crime. E o asasinato das irmás Mirabal, coñecidas como “as bolboretas”, foi un dos detonantes da caída de Trujillo.
"Se me matan, sacarei os brazos da tumba e serei máis forte", dixo en máis dunha ocasión, cando xa se sabía ameazada, Minerva Mirabal, a máis activa das tres bolboretas. Anos máis tarde, as irmás Mirabal, nacidas nunha familia acomodada de comerciantes, con carreiras universitarias, casadas e con fillos, convertéronse nun símbolo da loita contra a violencia de xénero. Unha secuela global e multiforme de consecuencias devastadoras para o planeta. Trátaa, a violencia sexual, económica, psicolóxica, o acoso, a mutilación xenital… son graves violacións dos dereitos humanos que afectan ao 70% das mulleres de todo o mundo.
A resposta á pregunta do día anterior é O RÍO VOLGA. Ten unha lonxitude de 3.690 km e un caudal medio de 8.000 m³/s.
E imos coa pregunta de hoxe...
7. Onde se atopan as ruínas de Esparta?
- En Grecía
- En Francia
- En Italia
- En Turquía
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Aquí tedes un compendio de 40 experimentos caseiros sixelos e divertidos, para que nos fins de semana fríos e chuviosos deste inverno, podades pasar o tempo, facendo un alto nos estudo.
Que o pasedes ben!
A resposta á pregunta do día anterior é EN GRECIA. Esparta foi unha cidade grega situada ao sur da rexión do Peloponeso. Foi, xunto a Atenas e Tebas, unha ds polis máis famosas da Antiga Grecia. Os seus poboadores eran iniciados practicamente desde o berce na arte da loita, convertidos desde moi novas nos soldados máis letais do mundo antigo.
E imos coa pregunta de hoxe...
8. A que país pertence esta bandeira?
- Mongolia
- Palaos
- Bangladés
- Macedonia
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
Comunícao o Fórum Económico Mundial, tamén chamado Foro de Davos, un organismo independente con sede en Xenebra do que forman parte os principais líderes empresariais, políticos e intelectuais, aos que ninguén tacharía xamais de ecoloxistas extremos.
Trátase dunha carta publicada recentemente na revista Nature que subscriben seis destacados científicos e diplomáticos, entre os que destaca Christiana Figueres, antropóloga e economista costarriqueña que exerce como secretaria da Convención das Nacións Unidas sobre o Cambio Climático. Nela alértase de forma contundente achega do curto prazo de tempo que nos queda se realmente queremos reverter os nefastos efectos do cambio climático: concretamente, tres anos.
O requisito indispensable para deter os seus peores efectos é o xa longamente apuntado pola comunidade científica internacional, e consensuado por (case) todos no cume de París de 2015: é necesario reducir drasticamente as emisións de CO2 para o 2020 para lograr que o aumento da temperatura media do planeta non exceda dos 1,5ºC, máximo 2ºC, en comparación coa que había na era preindustrial, antes de iniciarse o século XX.
A cuestión require présa, pois iste ano as temperaturas alcanzaron cotas xamais rexistradas en numerosos puntos do planeta: é o terceiro ano consecutivo no que se alcanzan patróns que non se rexistraban desde hai 115.000 anos, cando imperaba unha era interglacial e o mar estaba a niveis de entre 6 e 9 metros superiores aos da actualidade.
Aínda que a gravidade da situación é incuestionable, as reaccións dos gobernos non están á altura das circunstancias e o posicionamento do común dos cidadáns, tampouco. E iso que a cuestión incumbe a toda a sociedade humana: aínda que nalgúns lugares os efectos estean a deixarse notar de forma moito máis evidente que noutros, no planeta Terra os sistemas naturais están interconectados de forma moito máis sutil do que imaxinamos,
Hoxe, os efectos constatados do cambio climático son moitísimos: cambian os patróns climáticos, fúndense os polos, os ecosistemas terrestres e mariños sofren tensións, determinadas enfermidades expanden a súa área de influencia, os eventos extremos aumentan (ciclóns, furacáns, lumes, secas, inundacións?), increméntase o nivel do mar? e, polo camiño, millóns de persoas e especies de todo tipo ven extraordinariamente limitadas as súas oportunidades de sobrevivir.
Seis obxectivos clave segundo os investigadores
1. Enerxía: Conseguir que en 2050 polo menos o 30% do consumo de electricidade proveña de enerxía renovable, fronte ao 23,7% contabilizado no ano 2015. Non hai plantas de enerxía a carbón aprobadas máis aló de 2020, e todas as existentes están a ser retiradas.
2. Infraestrutura: Desenvolver os plans orientados a descarbonizar totalmente os edificios e infraestruturas para 2050, o que require un financiamento de 300.000 millóns de dólares anuais. Cada ano, de media, as cidades avanzan un 3% anual nese sentido.
3. Transporte: Asegurarse de que o 15% de todos os vehículos novos sexan eléctricos, aumentar nun 20% a eficiencia dos combustibles vehículos pesados e diminuír noutro 20% as emisións por km no sector da aviación
4. Uso da terra: Reducir a deforestación e as súas emisións asociadas, hoxe o 12% do total mundial, a cero na próxima década. Converter a masa forestal nun sumidoiro de carbono activo en 2030.
5. Industria: Poñer en marcha un plan para reducir á metade as emisións antes de 2050. As industrias intensivas en carbono, como as baseadas no ferro e o aceiro, no cemento, en produtos químicos e en petróleo e gas, emiten actualmente máis dunha quinta parte do CO2 do mundo.
6. Finanzas: O sector financeiro está a reconsiderar a forma en que desprega o seu capital e está a mobilizar xa un billón de dólares anuais para combater o cambio climático. Os gobernos, os bancos privados e organismos como o Banco Mundial deberán emitir moitos máis "bonos verdes" para financiar e alentar os esforzos de mitigación do cambio climático.
FONTE: Eva van den Berg/Xornal El País/Entorno
A fotógrafa australiana Inger van Dyke pasou 17 días no Himalaya en 2015 tentando fotografar leopardos das neves. Logrouno, aínda que é complicado crelo vendo algunhas das súas imaxes. Nesta, que recuperaba o xornalista británico Matt Jarvis aparece un.
Eres capaz de atopalo? Para facilitarche o traballo preme AQUÍ para ampliar a imaxe.
Mañá, a solución!
FONTE:Xornal El País/Verne
Atopáchelo?
Non. Pois nese caso tes a sorte de non ser unha cabra!
A solución: está preto da gran rocha da dereita. Velo rodeado nun círculo vermello na fotografía.
FONTE: Xornal El País/Verne
A resposta á pregunta do día anterior é BANGLADÉS. Trátase dun país de Asia do Sur cuxo territorio se atopa rodeado case por completo pola India. A bandeira mostra un campo verde e un círculo vermello que representa ao sol sobre Bengala e o sangue dos heroes da independencia.
E imos coa pregunta de hoxe...
9. Sabes cal é a cidade máis antiga do mundo?
- Luxor
- Ur
- Biblos
- Jericó
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
A resposta á pregunta do día anterior é JERICÓ . Esta cidade situada preto do río Jordán, en Palestina, é a primeira cidade como tal da que se ten constancia. A cidade máis antiga do mundo tamén coincide coa zona na que os israelitas retornaron da escravitude en Exipto, dirixidos polo sucesor de Moisés, Josué.
E imos coa pregunta de hoxe...
10. Como se chama a liña imaxinaria que pasa polo centro do Polo norte e do Polo sur?
- Primeiro eixe
- Eixe central
- Meridiano global primario
- Primeiro meridiano
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
A resposta á pregunta do día anterior é PRIMEIRO MERIDIANO. O meridiano cero, primeiro meridiano ou meridiano de Greenwich, é o meridiano desde o que se miden as lonxitudes do planeta e refírese á liña dentro dunha circunferencia imaxinaria que une os polos. "Cruza" pola localidade inglesa de Greenwich.
E imos coa pregunta de hoxe...
11. Dodoma é a capital de...
- Tanzania
- Nairobi
- Kinsasa
- Uagadugú
Maná a solución e unha nova proposta.
FONTE: Sarah Romero/Revista Muy Interesante
O 19 de outubro pasado un telescopio robótico de Hawaii, dedicado a localizar pequenos corpos celestes próximos á Terra, descubriu o que parecía un novo cometa entre as órbitas da Terra e Marte. O recentemente chegado non desenvolveu cola, e aos poucos días clasificouse simplemente como un asteroide sen maior interese. Pero as sorpresas empezaron ao calcular os parámetros da súa órbita.
Cando foi descuberto, o asteroide pasara xa polo seu perihelio e estaba en órbita de saída, afastándose do Sol. Ninguén o vira chegar chegar. Pero a súa velocidade non deixaba lugar a dúbidas: Proviña do espazo interestelar. E a el volvería nunha viaxe cuxa duración se mide en centos de miles, se non centos de millóns de anos.
Unhas poucas observacións e moitos cálculos permitiron establecer que a súa traxectoria orixinal viña aproximadamente da dirección de Vega, unha estrela nova, na constelación de Lyra, á que non se coñecen planetas. Quizais convén aclarar que é moi dubidoso que ese asteroide teña a súa orixe nos arredores de Vega. Fai uns oitocentos mil anos, cando se calcula que estaba á distancia de Vega, Vega nin sequera chegara á posición que hoxe ocupa.
Asignóuselle o anodino nome A/2017 U1, unha denominación nova, que inauguraba outra clase na clasificación de obxectos celestes: “Interestelares”. O equipo responsable do descubrimento tiña dereito a bautizalo cun nome máis atractivo. E escolleron unha palabra en hawaiano: “Oumuamua” que vén significar “o mensaxeiro que chegou o primeiro”.
Á súa chegada movíase a uns 100.000 km/h; esa cifra triplicouse no momento en que pasou. Porque pasou incriblemente preto, enhebrándose moi por dentro da órbita de Mercurio. Isto provocáballe un fortísimo cambio de traxectoria de case 300 graos, o que o poñía en dirección á constelación de Pegaso. Este tipo de alteracións de rumbo son correntes cando se lanzan sondas interplanetarias, sobre todo, as dirixidas cara aos planetas exteriores. As Galileo, Cassini ou Juno, por poñer só uns exemplos recentes, utilizaron esta manobra, chamada de “asistencia gravitatoria” tanto para axustar o seu rumbo como a súa velocidade cara aos seus obxectivos. Postos a fantasear, se Oumuamua fose un obxecto artificial, os seus construtores non poderían facelo mellor para axustar a súa traxectoria cara a outro destino. A tales velocidades, é claro que estaría moi pouco tempo ao alcance dos telescopios, así que varios observatorios apresuráronse a analizar as súas características. Entre eles, o do Roque dos Muchachos, na Palma, que conseguiu fotografalo a finais de outubro: Un simple punto luminoso fronte a uns campos de estrelas movidas durante a exposición. E tamén o seguen varios telescopios xigantes en Sudamérica e Hawaii. E o Hubble (no rango visible) e o Spitzer (no infravermello).
A curva de luz, ou sexa as variacións de brillo ao virar sobre si mesmo, apuntaba outra sorpresa: non era de forma esferoide nin irregular; máis ben alongada, como un cigarro. E vai dando tumbos ao redor do seu eixo transversal (o máis curto: cousas do momento de inercia). O seu día dura unhas sete horas. Asumindo unha superficie escura como a doutros asteroides, estímaselle unha lonxitude de algo menos de medio quilómetro por unha anchura oito ou quizais dez veces inferior e moito menor que, por exemplo, o cometa 67 P que visitou hai uns anos a sonda Rosetta. Entre o medio millón de obxectos que actualmente se teñen baixo vixilancia, nunca se viu nada cunha forma semellante. A análise espectroscópico da súa luz apunta, ademais a un predominio das lonxitudes de onda baixas: Oumuama ten un matiz avermellado. Quizais a consecuencia dos cambios que sufriron os seus minerais debido ao bombardeo de radiación cósmica durante a súa larguísima odisea polo espazo. O máis probable é que está composto por roca sólida e non por refugallos aglomerados, como algúns cometas. Ten que selo para resistir as forzas de marea que xera un paso tan próximo xunto ao Sol así como a súa propia forza centrífuga; ambos os factores tenden a fragmentarlo.
Houbo propostas para construír a fume de carozo unha sonda que se vaia a cazalo e poida investigalo en detalle antes de que desapareza. Ou mesmo depositar nel algún instrumento científico. Aínda que o tempo é moi xusto, hai quen di que quizais podería tentarse. Ata agora, o récord de velocidade téñeno as dúas sondas alemás Helios que, ao pasar polo perihelio, alcanzaron o 250.000 Km/ h. Case como o Oumuamua. Pero non o suficiente, claro. Como todos cometas cando van en traxectoria de saída, o Oumuamua foi perdendo velocidade aínda que aínda se mantén por encima dos 25 quilómetros por segundo. A ese ritmo na primavera pasará á distancia de Xúpiter e en 2019, á de Saturno. Para alcanzalo, calquera vehículo que puidese lanzarse agora (supoñendo que xa estivese dispoñible) tería que ir moito máis rápido que calquera outro xamais construído. E ao chegar alí, salvo que se utilizasen complicados sistemas de manobra, o encontro só duraría unha fracción de segundo.
FONTE: Rafael Clemente/Xornal El País/Materia
Utiliza este buscador:
Si no encuentras lo que buscas escrbenos un comentario.
Algunos sitios recomendados
Basado en el tema: Pixel. Iconos: famfamfam. Volver arriba ↑
Blog creado con Blogia. Esta web utiliza cookies para adaptarse a tus preferencias y analítica web.
Blogia apoya a la Fundación Josep Carreras.
